Þjóðmál - 01.09.2008, Side 17
Þjóðmál HAUST 2008 5
færu. fram.með.því.offorsi,. sem.þeir. sjálfir.
kysu .. Það. hefðu. menn. séð,. þegar. þeir.
ákváðu.að.leggja.leiðslur.á.botni.Eystrasalts.
til.að.flytja.eldsneyti.til.Þýskalands.–.og.það.
sæju.menn.nú.í.Georgíu .
*
Valur. Ingimundarson. segir. í. ritgerð.sinni:
Hér. hafa. verið. færð. rök. fyrir. því. að.
forsendur. þess. öryggissamstarfs. sem.
myndað.var.milli.Íslands.og.Bandaríkj-
anna. fyrir. rúmri. hálfri. öld. hafi. gjör-
breyst .. Öryggistryggingin. er. nú. aðeins.
bundin. við. ófriðartíma .. Frumskilyrði.
„öryggissamfélaga“.er.traust.sem.byggist.
á. fyrirsjáanlegri. hegðun .. Samskipti.
Íslands. og. Bandaríkjanna. frá. aldamót-
um. hafa. ekki. uppfyllt. þessi. skilyrði ..
Íslensk.stjórnvöld.féllust.á.það.sem.þau.
áður. töldu. vera. óviðunandi:. „varnir.úr.
fjarlægð .“. Bandaríkjamenn. mátu. það.
svo.að.óþarfi.væri.að.hafa.orrustuþotur.
á.Íslandi,.m .a ..vegna.þess.að.rússneskar.
sprengjuvélar.vendu.ekki.lengur.komur.
sínar.hingað ..Það.er.því.kaldhæðnislegt.
að. síðustu. bandarísku. hermennirnir.
voru. ekki. fyrr. farnir. héðan. en. Rússar.
hófu.aftur.æfingaflug.með.sprengjuflug-
vélum.í.grennd.við. Ísland ..Bandaríkja-
menn. líta.þó. svo. á. að.beina.hernaðar-
hætta.stafi.ekki.af.þessum.æfingum .
Afstaða. Bandaríkjastjórnar. hefur. breyst.
síðan. Valur. setti. síðustu. setninguna. í.
hinum. tilvitnuðu. orðum. á. blað .. Hún.
hóf. að. breytast. með. herflugi. Rússa. út. á.
N-Atlantshaf. og. á. Eystrasalt. að. Borg-
undarhólmi ..Hún.tók.enn.á.sig.nýjan.svip.
með.innrás.Rússa.í.Georgíu.8 ..ágúst.2008 ..
Hafi. ekki. myndast. nýtt. „öryggissam-
félag“.milli.Bandaríkjanna.og.Íslands.við.
nýjar.aðstæður,.má.ætla,.að.það.geti.verið.
skammt.undan .
Með. því. að. virkja. Bandaríkjaher. til.
hjálparstarfa. í. þágu. Georgíumanna. hefur.
George.W ..Bush.stigið.skref,.sem.aldrei.var.
stigið. á. tíma. kalda. stríðsins,. hvorki. vegna.
innrásar.Sovétmanna.í.Ungverjaland.1956.
né. í. Tékkóslóvakíu. 1968 .. Þetta. endur-
speglar. hina. miklu. breytingu,. sem. hefur.
orðið .
John. McCain,. forsetaframbjóðandi.
repúblíkana. í. Bandaríkjunum,. ritaði. hinn.
14 .. ágúst. 2008. grein. í. The Wall Street
Journal. undir. fyrirsögninni. We. are. All.
Georgians. –. Við. erum. öll. Georgíumenn ..
Fyrirsögnin. er. í. anda. Johns. F .. Kennedys,.
forseta. Bandaríkjanna,. þegar. hann. sagði.
í. Vestur-Berlín:. Ich. bin. ein. Berliner. og.
staðfesti.með.því,.að.það.væri.sér.að.mæta.og.
Bandaríkjamönnum,.ef.Sovétmenn.ætluðu.
að.beita.valdi.gegn.Vestur-Berlínarbúum .
Greininni. lauk. McCain. á. þessum.
orðum:
„Georgíumenn.hafa.þolað.raunir.áður.og.
þeir.þola.þær.enn.þann.dag.í.dag ..Við.verðum.
að.styðja.þá.í.gegnum.þessar.hörmungar,.og.
þeir. eiga. að. vita,. að. þeir. eiga. hug,. bænir.
og.stuðning.bandarísku.þjóðarinnar.vísan ..
Þessi. litla. lýðræðisþjóð,. fjarlæg. ströndum.
lands. okkar,. hefur. verið. hvatning. öllum,.
sem.leggja.rækt.við.dýpstu.hugsjónir.okkar ..
Eins.og.ég.sagði.við.Saakashvili.forseta.sama.
dag.og. lýst. var. yfir.vopnahléi,. í.dag. erum.
við. öll. Georgíumenn .. Við. megum. ekki.
gleyma.því .“
Þessi. orð. voru. borin. undir. Gerhard.
Schröder,. fyrrverandi. kanslara. Þýskalands,.
í. viðtali,. sem. birtist. á. vefsíðu. Der Spiegel
18 .. ágúst. og. sagðist. hann. þeim. ekki.
sammála,. hann. liti. alls. ekki. á. sig. sem.
Georgíumann. og. taldi. Bandaríkjamenn.
eiga.nokkra.sök.á.því,.hvernig.komið.væri.
fyrir. Georgíumönnum .. Hann. fagnaði. því.
einnig,.að.Angela.Merkel.hefði.staðið.gegn.