Þjóðmál - 01.09.2008, Qupperneq 63
Þjóðmál HAUST 2008 6
Bjarni.Jónsson
Orkubylting
Ríkisafskipti.í.þróunarlöndunum,.þar.á.meðal. í. fjölmennustu. ríkjum. heims-
ins,. með. niðurgreiðslum. á. olíuverði,. hafa.
valdið.mannfelli.í.fátækustu.löndunum.og.
haft.í.för.með.sér.firnatjón.á.efnahagskerfi.
heimsins .. Skýringanna. er. að. leita. í. verð-
hækkunum.á.eldsneyti.vegna.stöðugrar.eft-
irspurnaraukningar .. Stjórnmálamenn. hafa.
illu.heilli.kippt.markaðslögmálum.úr.sam-
bandi;. annars. hefði. olíuverð. lækkað. með.
dvínandi.eftirspurn ..
Mannfellirinn. stafar. af. hungursneyð.
af. völdum. stórhækkaðs. matarverðs,. sem.
er. háð. heimsmarkaðsverði. á. orku .. Stjórn-
lyndir.valdsmenn.hafa.ráðstafað.allt.að.7%.
af. VLF1). landa. sinna,. í. mörgum. tilvikum.
afar. fátækra,. til. niðurgreiðslna. á. eldsneyti.
(olíu,. bensíni. og. gasi) .. Stjórnmálamenn,.
hallir. undir. forsjárhyggju,. hafa. rétt. einu.
sinni. hyllzt. til. að. taka. úr. sambandi. lög-
mál. framboðs. og. eftirspurnar. með. þeim.
hrikalegu. afleiðingum,. að. þrátt. fyrir. fer-
földun. heimsmarkaðsverðs. á. olíu. eykst.
eftirspurn. eftir. henni. í. löndum. þeirra. og.
veldur. skorti. á. olíu. á. meðan. þetta. ástand.
varir .. Þessi. bjögun. á. mörkuðunum. með.
misnotkun. skattfjár. hefur. hins. vegar. flýtt.
fyrir. orkubyltingu. annars. staðar,. þar. sem.
markaðsaflanna. hefur. notið. við,. t .d .. á.
Íslandi ..
Bættir. lifnaðarhættir. og. meiri. hagsæld.
hafa. jafnan. haldizt. í. hendur. við. aukna.
orkunotkun. mannsins .. E .t .v .. hafa. téðir.
stjórnmálamenn,. sem. í. sumum. tilvikum.
eru. fulltrúar. einræðisafla,. sér. þetta. til.
málsbóta,. en.þessi. ráðstöfun. skatttekna. er.
samt. hrikalega. misráðin. vegna. augljósra.
áhrifa.á.olíuverðið.í.skortstöðu.á.olíu ..
Fyrir. rúmlega. tveimur. öldum. urðu.
straumhvörf. á. Vesturlöndum. með. iðn-
byltingunni. í. kjölfar. meiri. háttar. orku-
byltingar .. Grundvöllur. hennar. var. smíði.
James. Watts. á. gufuvélinni. á. Bretlandi.
upp.úr.miðri.18 ..öld ..Þessi.atvinnubylting.
varð. undirstaðan. að. afnámi. þrælahalds.
á. Vesturlöndum,. því. að. nú. var. vélaraflið.
komið.til.sögunnar ..
Önnur.bylting.í.orkunýtingu.varð.með.
smíði. sprengihreyfilsins. við. lok. 19 .. ald-
ar,. og. á. svipuðum. tíma. náðu. menn. að.
beizla.rafmagnið ..Ekkert.lát.er.fyrirsjáan-
legt. á. nýtingu. þessara. uppgötvana. eftir.
þá. orkubyltingu,. sem. ofurverð. á. hráolíu.
mun. knýja. fram. á. næstu. árum .. Gríðar-
leg. eftirspurnaraukning,. sem. opinber. af-
skipti.af.orkumarkaðinum.hafa. framkall-