Þjóðmál - 01.09.2013, Blaðsíða 84

Þjóðmál haust 2013 83
Round . London: William Hodge . Bls . 127–128 . Ensk
þýð . á Monsunens sidste rejse (1935) .
33 Sjá heimasíðu Sóreyjarskólasamtakanna, þar
sem eru upplýsingar um föður hans, http://
soranerarkivet .dk/biografi/index .php/Julius_Erik_
Philip_Victor_R%C3%A6der_%28S1870%29 [sótt
2 . ágúst 2013] . Upplýsingar um Ræder eru einnig til
á Netinu, og fæddist hann skv . þeim 28 . september
1873 í Kaupmannahöfn og bjó hjá föður sínum
að Nørrebrogade 15 árið 1893, sjá http://www .
politietsregisterblade .dk/index .php?option=com_sfu
p&controller=politregisterblade&task=viewRegister
blad&id=1904929 [sótt 2 . ágúst 2013] .
34 Hagen, Wolfgang Victor von, 1940 . Ecuador the
Un known . Oxford: Oxford University Press . Bls . 115 .
35 Dewey, C . T ., 1940 . „Islands,“ Pacific Motor Boat
33 . Bls . 46–48 .
36 Mandel, Leon, 1941 . Leon Mandel — Field
Museum Galápagos Expedition . Chicago: Einkaútgáfa
(í 500 eintökum) . Sjá http://www .Galápagos .to/
TEXTS/MANDEL .HTM [sótt 6 . júlí 2013] .
37 Field Monograph of Galápagos Islands. Personalities
in Galápagos . USS Erie, 29 January 1942 . „Icelander .“
Bls . xliii–xliv . Tölvuskeyti frá John Woram til
Hannesar H . Gissurarsonar 4 . júlí 2013 .
38 Um skeið hugði ég, að Walter Finsen gæti
verið Ágúst Bjarnason Thorarensen, enda hafði
Jón Sigurðsson frá Alviðru það eftir honum í öðru
viðtalinu, að hann væri af Thorarensensætt, þótt í hinu
hefði hann að sögn Jóns sagst vera af Thoroddsensætt .
Um Ágúst segir í bók um Thorarensensætt: „Ólst
upp á Stórólfshvoli, Hvolhr ., Rang ., og fór ungur
í siglingar, og hafa engar spurnir borist af honum
síðan .“ Sjá Lárus Jóhannesson, 1995 . Thorarensensætt,
IV . Reykjavík: Þjóðsaga . Bls . 1788 . Ágúst var hins
vegar fæddur 1880, svo að nokkur aldursmunur
var á honum og Íslendingnum á Santa Cruz . Engar
aðrar heimildir styðja heldur, að Ágúst hafi dvalist
á Kyrrahafsströnd Bandaríkjanna og síðan stundað
olíuleit í Mexíkó .
39 Þjóðólfur, 1896 . „Skólaröð,“ 12, 13 . mars . Hug­
myndina að því, að þetta væri Valdimar Friðfinnsson
fékk ég hjá Hálfdani Helgasyni, „Úr Hjaltadal til …
Galapagos?“ Morgunblaðið 3 . ágúst 2013 .
40 Þjóðólfur, 1896 . „Vesta,“ 55, 27 . nóvember .
41 Hér er farið eftir manntölum 1880, 1890, 1901,
1910 og 1920, sem aðgengileg eru á http://www .
manntal .is/ [sótt 2 . ágúst 2013] . Einnig er stuðst við
Íslendingabók, http://www .islendingabok .is/ [sótt
2 . ágúst 2013] . Hálfdan Helgason veitti mér einnig
upplýsingar í tölvuskeytum 3 . ágúst 2013 .
42 Lögberg, 2011 . „Íslendingar til Andesfjalla,“ 28 .
desember .
43 Hannes H . Gissurarson, 1992 . Jón Þorláksson for­
sætis ráðherra . Reykjavík: Almenna bókafélagið . Bls . 46 .
44 Sigurður Magnússon, 1912a . „Frá Los Angeles,“
Lögberg 28 . mars . Sigurður Magnússon, 1912b . „Úr
bréfi,“ Lögberg 13 . júní .
45 Vísir, 1913 . „Frá löndum vestra,“ 24 . október .
Ingólfur, 1914 . „Bjarni Þ . Johnson,“ 25 . október . Segir
þar, að Bjarni sé nýkominn úr Vesturheimi, þar sem
hann hafi dvalist á annað ár . Sjá líka minningargrein
um Bjarna: Morgunblaðið, 1935 . „Bjarni Þ . Johnson,“
2 . júlí . Greinin er merkt „Skólabróðir“ .
46 Lögberg, 1914 . „Úr bænum,“ 27 . ágúst .
47 Það, sem á eftir fer, er aðallega eftir frásögnum
Lögbergs 1911, 1912 og 1914, viðtölunum við Jón
Sigurðsson frá Alviðru 1950 og 1951 og frásögn
Morgunblaðsins 1967, en leiðrétt og aukið við eftir
upplýsingum Johns Worams, m . a . í tölvuskeytum (í
vörslu höfundar) og á Galápagos­vef hans .
48 Mielche, Hakon, 1935 . Monsunens sidste Rejse .
1938 . Kaupmannahöfn: Steen Hasselbalch . Ensk
þýðing 1938 . Let’s See if the World is Round . London:
William Hodge and Company . XI . kafli er um
heimsókn hans til Santa Cruz, og segir þar lauslega
frá Ræder (nefndur Raeder) á bls . 127–128 .
49 Til er handrit með þessum lýsingum frá um
1944 eftir Íslendinginn, Walter Finsen eða Valdimar
Friðfinnsson, sjá http://www .Galápagos .to/TEXTS/
Finsen .HTM [sótt 8 . júlí 2013] . Hér er þetta aðallega
rakið eftir því handriti og frásögn Lundhs í ópr . sögu
Galápagos­eyja, sjá http://www .Galápagos .to/TEXTS/
LUNDH­3 .HTM#chap12 [sótt 8 . júlí 2013] .
50 Strauch, Dore, 1936 . Satan Came to Eden . New
York and London: Harper & Brothers . Sjá útdrátt,
http://www .Galápagos .to/TEXTS/STRAUCH .
HTM [sótt 6 . júlí 2013] .
51 Fálkinn 8, 1935 . „Ég er alveg hissa .“ (6) 9 . febrúar .
Þar er missagt, eins og víðar í fréttum í fyrstu, að líkin
tvö, sem fundust á eyðieyjunni, hafi verið af Ritter og
lagskonu hans .
52 Ný vikutíðindi 15, 1972 . „Barónessan óseðjandi .“
11 . tbl .
53 Jes, 21, 14 . Sbr . Simenon, Georges, 1938 . Ceux
de la soif . Paris: Gallimard . Fleiri hafa sótt efni í þessa
viðburði, jafnt í skáldsögur og önnur rit, þótt of langt
mál yrði að telja þá hér upp .
54 „The Galápagos Affair: Satan Came to Eden .“ Sjá
http://www .gellergoldfine .com/eden .html [sótt 6 .
júlí 2013] .