Þjóðmál - 01.09.2013, Blaðsíða 29

28 Þjóðmál haust 2013
Þess er óskandi að hann standi við stóru
orðin .
Úrelt lög um
fjárfestingarheimildir
Hvað sem gjaldeyrishöftum og eigna­sölum líður, þá kemur löggjöf um
fjárfestingarheimildir lífeyrissjóðanna í veg
fyrir að þeir geti dreift áhættu sinni með
viðunandi hætti og á sama tíma ávaxtað
lífeyrissparnað sjóðsfélaga eins og þeim er
gert að gera . Sem dæmi er lífeyrissjóðunum
einungis heimilt að fjárfesta allt að 20% af
hreinni eign sinni í verðbréfum sem ekki
eru skráð á skipulegan markað, svonefndum
óskráðum verðbréfum . Í kjölfar hrunsins
hækkaði löggjafinn hlutfallið úr 10% í
20%, þegar ljóst var að afskrá þurfti hluta­
bréf og skuldabréf fjölmargra félaga úr
Kaup höllinni og fyrirséð var að lítið yrði um
fjárfestingarkosti í flokki skráðra verðbréfa
næstu misseri . Lífeyrissjóðirnir hafa aftur á
móti bent á að enn sé hlutfallið of lágt .
Þá vekur það furðu að stjórnvöld skuli
setja það skilyrði að sjóðirnir ávaxti líf­
eyris sparnað að langmestu leyti í skráðum
verð bréfum . Skráningin ein og sér tryggir
til dæmis ekki seljanleika, eins og við
höfum séð undanfarin ár . Líf eyrissjóðum er
einnig gert að takmarka áhættu í erlendum
gjaldmiðlum við 50% af hreinni eign . Slíkar
kvaðir eru fáum til góðs og síst sjálfum
sjóðs félögunum .
Lögin um fjárfestingarheimildir lífeyris­
sjóða hafa verið endurskoðuð reglulega
og fáeinar breytingar hafa verið gerðar
á þeim í gegnum árin . Það ætti að vera
forgangsverkefni nýrrar ríkisstjórnar að
taka þau til heildarendurskoðunar . Stór
hluti laganna var skrifaður, og samþykktur,
á þeim tíma þegar ríkisábyrgð á verðbréfum
þótti gulls ígildi . Í dag eru breyttir tímar .
Fyrsta skrefið í afnámi hafta
Fjárfestingarþörf lífeyrissjóðanna er um 130 milljarðar á þessu ári en talið er að
þeir muni þurfa að fjárfesta fyrir meira en
2 .000 milljarða á næstu tíu árum . Þess vegna
skiptir öllu máli að fjárfestingartækifærin séu
næg, þannig að eignir sjóðanna verði ekki
einsleitar og eignasafnið áhættudreift . Erfitt
verður að snúa við þeirri þróun, sem hefur
átt sér stað á eignum lífeyrissjóðanna, en
stjórnvöld verða að leita allra leiða til þess .
Mikilvægt er að stjórnir sjóðanna, sem
og sjóðsfélagar, fái aukið svigrúm til að að
móta skýra fjárfestingarstefnu — án afskipta
stjórnvalda . Bæði íþyngjandi gjaldeyrishöft
og úrelt lög um fjárfestingarheimildir
sjóðanna takmarka þetta svigrúm . Nýtt
þing getur tekið fyrsta skrefið í afnámi hafta
þegar það kemur saman í októbermánuði og
heimilað lífeyrissjóðunum að ávaxta fé sitt á
erlendri grundu . Það væri skref í rétta átt .
F járfestingarþörf lífeyrissjóðanna er um 130 milljarðar á þessu
ári en talið er að þeir muni þurfa
að fjárfesta fyrir meira en 2 .000
milljarða á næstu tíu árum . Þess
vegna skiptir öllu máli að fjár fest­
inga rtækifærin séu næg, þannig að
eignir sjóðanna verði ekki einsleitar
og eignasafnið áhættudreift . Erfitt
verður að snúa við þeirri þróun,
sem hefur átt sér stað á eignum
lífeyrissjóðanna, en stjórnvöld verða
að leita allra leiða til þess .