Skagfirðingabók - 01.01.2002, Side 134

SKAGFIRÐINGABÓK
staðið í skilum með rentur og borgað skuldirnar smámsaman,
og lenti aldrei í neinu klúðri við þá sem höfðu lánað mjer, en
það tók mörg ár. Þeir eru of margir sem hefur tekist það miður,
því er ver. Jeg forðaðist skuldir það sem mér var mögulegt,
keypti alldrei hesta því jeg sá, hvað margir flöskuðu á því.
Gripaprángarar komu með hross í stórhópum og nörruðu
bændur til að taka þau, ætíð með afarverði og háum rentum,
hestaparið 300 til 500 dala og 12 af hundraði í rentur, svo tóku
þeir í veð alt sem þeir gátu fengið, og sumir settu lönd sín í
veð. Svo reyndust hrossin mjög misjafnlega, því mest af þeim
var úrkast, biluð og gömul, en fituð upp og litu vel út, og
drápust allmörg af þeim innan skamms tíma. Þetta olli mörg-
um mikils eignatjóns og sumir mistu löndin til prangaranna.
Þegar þessir karlar sjá að bóndinn getur ekki staðið í skilum
ganga þeir að honum og taka veðið án allrar vægðar. Eg keypti
ekki heldur sáningar- nje hveitiskurðarvjel, vildi heldur kaupa
sáning og slátt á hveitinu, mjer þótti það minni áhætta. Meðan
ég vann akurinn sjálfur brúkaði jeg altaf uxa, og átti þá stund-
um 3 og 4, og jeg segi þeir sjeu farsælir til heimabrúkunar, en
þeir eru leiðinlegir í ferðalög, þeir eru svo seinfærir. Jeg er bú-
inn að fá fjarska mikið hveiti upp úr landi mínu. Jeg fjekk
lengi vel frá 25 til 30 „bushels" af ekrunni til jafnaðar og opt
[...] meira af nýbroti. [Er] það talin góð uppskera, hveiti
bushel er 60 pund [að] þyngd. Nú hefi jeg lei[gt] akurinn í
mörg ár. Það er þannig lagað að landeigandi leggur til útsæðið
en hinn alla vinnuna svo borgar landeigandi hálft þreskingar-
gjaldið, en uppskerunni er skipt til helminga.
Jeg er hættur að sá hveiti nema í hérumbil hálfan akurinn
árlega, en „hvíli“ hitt, eða þá sái í það einhverju fóðurgrasi sem
slegið er grænt, því ekkert vit er að pína jörðina þangað til að
ekkert getur þrifist í henni nema illgresi.
Yfir höfuð að tala hefur okkur liðið vel hjer öll þessi ár, og
sjaldan vantað það sem við höfum þurft við, nema rjett fyrstu
árin, og kunnum við svo vel við okkur hjer, að við viljum helst
132