Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.07.1996, Blaðsíða 17

Barnavernd
Á grundvelli svara við ofangreindum spumingum hafa
eftirfarandi breytur verið skilgreindar:
Leið betur eða mun betur eftir þáttöku í fjölskyldu-
dagskrá: Þann flokk skipa foreldrar sem svöruðu spurningu 1
hér að ofan þannig að þeim hafi liðið betur eða mun betur.
Betrí líðanforeldris: Mælikvarði 1-5, byggður á svörum
við spurningu 1.
Samskipti við maka urðu ndnari eftir þdttöku í
jjölskyldudagskrá: Þann flokk skipa foreldrar sem svöruðu
spurningu 2 a) þannig að samskiptin hafi orðið nánari eða mun
nánari.
Nánari tengsl milli foreldra: Mælikvarði 1-5, byggður á
svörum við spurningu 2 a).
Samskipti við hin börnin urðu nánari eftir þátttöku í
fjölskyldudagskrá: Þennan flokk skipa þeir foreldrar sem
svöruðu spurningu 2 b) þannig að samskiptin hafi orðið nánari
eða mun nánari.
Nánori tengsl mill foreldris og „hinna“ barnanna:
Mælikvarði 1-5 byggður á svörum við spurningu 2 b).
Úrtakið
UNGLINGARNIR
Könnunin náði til allra þeirra unglinga er höfðu útskrifast
eða yfirgefið Tinda fyrir 1. febrúar 1994, að undanskildum
þremur sem ekki höfðu greinst ánetjaðir vímuefnum. Könnunin
náði einnig til annars foreldris þessara unglinga.
Af þessum 120 unglingum luku 58 meðferð, 22 greiningu
og formeðferð, en 40 yfirgáfu meðferðina áður en formeðferð
lauk. Unglingamir dvöldu að meðaltali 49 daga í meðferð. Þeir
sem luku meðferð dvöldu að meðaltali í 79 daga, þeir sem luku
greiningu og formeðferð í 38 daga, en þeir sem engum áfanga
luku dvöldu í 14 daga.
Af unglingunum 120 eru 66 (55%) piltar og 54 (45%)
stúlkur. Við upphaf meðferðar var meðalaldur unglinganna 16
ár. Flestir (70%)vom á aldrinuin 15 til 17 ára.
Þrjá sfðustu mánuðina fyrir innlögn neyttu tveir af
hverjum fimm (40%) vímuefna 5 daga vikunnar eða oftar.
Tæpur þriðjungur (31%) neytti vímuefna 3 til 4 daga vikunnar
og fjórðungur (26%) neytti vímuefna 2 daga vikunnar. Sé
áfram miðað við þrjá síðustu mánuðina fyrir innlögn neyttu
unglingarnir að meðaltali fjögurra tegunda vímuefna og er átt
við virka efnið og ekki gerður greinarmunur á t.d. bjór og
sterku áfengi eða hassi og maríjúana. Þeir sem neyttu einungis
áfengis vom 13% en rúmur þriðjungur (36%) neytti fimm eða
fleiri vímuefnategunda.
Allir unglingarnir höfðu neytt áfengis og 93% höfðu
einhvern tíma neytt kannabisefna. Tæplega þrír af hverjum
fimm (58%) höfðu neytt amfetamíns en heldur færri (56%)
róandi lyfja. Rúmlega þrír af hverjum fimm (62%) höfðu
einhvern tíma notað sniff (lífræn leysiefni) og helmingur
(50%) sjóveikipillur og 12% höfðu neytt vímuefna, oftast
amfetamíns, með því að sprauta þeim í æð. Fyrir utan mikla
vímuefnaneyslu áttu þessir unglingar við ýmis önnur vandamál
að glíma. Af þeim höfðu 40% orðið fyrir kynferðislegu ofbeldi
af einhverju tagi, 44% höfðu gert sjálfsvígstilraun, 43%
stunduðu hvorki skóla né vinnu vikumar áður en þeir komu á
Tinda. Rúmur helmingur unglinganna (56%) hafði stundað
afbrot í hálft ár eða lengur fyrir komu á Tinda en 15% höfðu
engin lögbrot framið.
Ofanskráðum upplýsingum var safnað saman á meðan á
dvöl unglinganna á Tindum stóð með stöðluðum viðtölum,
spurningalistum og í einkaviðtölum.
FORELDRARNIR
í símakönnuninni náðist til 89 foreldra (74%), 47 (81%)
foreldra þeirra unglinga sem luku meðferð og 42 (68%) þeirra
sem ekki luku meðferð. I 71 tilviki (80%) var um að ræða
móður en í 18 tilvikum (20%) föður. Þessir foreldrar höfðu
tekið mismikinn þátt í fjölskyldudagskránni og því treystu
sumir þeina sér ekki til að svara öllum spurningunum í
símaviðtalinu.
Framkvæmd
Könnunin fór fram í júlí og ágúst 1994 og var tvíþætt;
annars vegar spurningalistakönnun og hins vegar símaviðtals-
könnun. I júlí voru spurningalistar póstsendir til unglinganna.
Mánuði sfðar var hringt í unglingana og tekið símaviðtal við þá
og það foreldri sem svaraði í símann eða var nærstatt. Jafnframt
voru þeir unglingar sem ekki höfðu enn svarað póstlista-
könnuninni hvattir til þess að gera það. Það voru 45 (37,5%)
unglingar sem svöruðu spumingalistakönnuninni en 81
(67,5%) unglingur og 89 (74%) foreldrar sem tóku þátt í
símakönnuninni. Upplýsingar til að meta meðferðarárangur á
grundvelli vímuefnaneyslu og/eða vímuefnabindindis fengust
frá 70% unglinganna og upplýsingar til að meta árangur á
gmndvelli breytinga á líðan, hegðun og samskiptum við
fjölskyldu fengust frá um 83% unglinganna. Miðað við
sambærilegar kannanir (Grenierl985; Harrison og Hoffmann,
1989a; Stinchfield, 1992; og Stinchfield o.fl.,1994) er svörun
við könnuninni góð.
Niðurstöður
1. Lengd vímuefnabindindis
Af þeim 58 unglingum sem luku fullri meðferð á Tindum
tóku 50 (86%) þátt í þessum hluta könnunarinnar. Þrjátíu
(60%) unglingar neyttu engra vfmuefna í 1/2 ár eftir meðferð.
Af þeim 47 unglingum sem lokið höfðu meðferð meira en 1 ári
áður en könnunin fór fram tóku 39 (83%) þátt í könnuninni. 21
(54%) þeirra neytti ekki vímuefna í 1 ár eftir meðferð og 27
(69%) neyttu engra vímuefna eða vom í „rofnu vímuefna-
bindindi“. Tuttugu og átta unglingar luku meðferð meira en
tveimur árum fyrir könnun og af þeim tóku 22 (79%) þátt. Níu
(41%) þeirra neyttu engra vfmuefna í 2 ár eftir meðferð og 13
(59%) neyttu engra vímuefna eða voru í „rofnu
vímuefnabindindi“. (Sjá súlurit 1)
Súlurit 1
Vímuefiiabindindi unglinga sem luku fullri meðferð á Tindum
Viniuefnabindindi 60% 54% 69% 41% 59%
Algert
Algert eða rofið
Vímuefnabindindi 1/2 ár 1 ár 2 ár
n=50 n=39 n=2
TfMARIT HJÚKRUNARFRÆÐINGA 3 . tbl. 72. árg. 1996