Bjarki - 19.11.1903, Blaðsíða 3

BJ ARKI.
3
annan fyrir ári, hinn fyrir 4 árum, en hef ekki
lesið þá síðan. Jeg man því ekki svo vel sem
skyldi gáng sögunnar frá upphafi. En það man
jeg, að jeg hef altaf haft skemtun af að lesa
söguna. Það mætti sjálfsagt með rökum finna
að ýmsum einstökum atriðum í henni, t. d.
kann jeg ekki við byrjunina á þessum síðasta
þætti. En í heild sinni finnst mjer sagan vel
sögð. Sjálfsagt hefði hún mátt vera nokkru
styttri, án þsss að tapa sjer. En söguefnið er
fjölbreytilegt. Þar eru raktir viðburðirnir í æfi
dreings, sem fæðist hjer á Fljótsdalshjeraði,
flytur vestur til Ameríku á barnsaldri og flæk-
ist þar aftur á bak og áfram, ýmist meðal
landa sinna eða ókunnugra, þar til hann er
fulitíða maðar, en þá tekur hann sjer jörð í
Manitoba, sest um kyrt óg fer að búa. Með
því likur sögunni.
Margt er það sem drífur á daga Eiríks
Hanssonar á hrakníngum hans, og þessu er
lýst eins og það kemur dreingnum fyrir sjónir
frá því hann var barn. Það er barnsins auga
sem skoðar það sem fyrir ber. Aðalhugsun
höf. er þó ekki að sýna þroska söguhetjunnar
frá bertrsku til fullorðinsára; Eiríkur Hansson
er barn framundir sögulokin. En frá mörgu
af því sem drífur á daga hans er vel sagt.
Smásögurnar um vistarveru hans á þessum og
þessum stað eru margar skemtilegar. Og lýs-
íngarnar á ýmsum persónum, sem koma við
söguna hvað eftir annað, eru margar góðar;
t. d. Sandford gamli, Lalla Sandford, Mr.
Reykjavík o. fl.
En tvennt fellur mjer ekki í bókinni, og
kemur hvorugt af því sjálfri sögunni við. Jeg
skii ekki, hvað smáerindin, sem stráð er fram-
an við hvern kafla í sögunni, eiga þar að gera,
stundum aðeins eitt og eitt vísuorð innan úr
kvæðum eftir hin og þessi íslensk skáld. Mjer
finnst þetta eingin prýði á bókinni. Hitt er
tileinkanirnar. Þær eru alltaf leiðinlegar. En
hjer fylgir tileinkun hverjum þætti. C. Kúchler,
hinn þýski vinur íslenskra bókmennta, varfyrsti
hvatamaður þess, að sagan kæmi út, og læt
jeg það vera, þótt hans sje þar minnst
með einni tiieinkuninni. En síðasta tileinkun-
in er ekki sem smekklegust, þar sem höf. snýr
sjer til »hinna trygglyndu, ósjerplægnu og
hreinhjörtuðu« landa sinna í Nýaskotlandi.
Tvö kvædi
EFTIR STEFÁN G. StefÁNSSON.
—o—
í BÁTNUM.
Jeg vinina fáa en viðfeldna á:
Þau vötnin blá, hjer norður frá,
Sem glitra og gljá
Sem tindrandi augu í andlit sett,
Sem án þeirra væri ljótt og grett.
Mjer virðist að skógurinn skynji það þó,
Að skemtun sje ávalt að dálitlum sjó,
I roki og ró —
Hann grunar samt vart, að inn víðfeðmi sjór
Sje veraldar-fegurðin, nógu stór.
Á höfðunum lágu hann tyllist á tá,
Og tifandi smáöldu starir svo á
Og ijóðar við lá:
Mjer finnst það svo girnilegt, góða mín,
Að gægjast í bláu augun þín!
Jeg sit hjer og dreymi um sólbjartan heim
Og sælogn; jeg gleymi’ allri dýrð nema þeim
Á grund og um geim!
Hvert ljóðin mín berast mjer innan að
Eða utan úr djúpi, jeg veit ei það.
Víða, fríða, friðar-blíða, fagurbláa haf!
Ekki’ á öldu bólar,
Undir vánga sólar
Rann hún rósemd af.
Særinn væri, sólskins-glæri, sveipar faðmi jörð
Heilsar handa-böndum
Himinboga, þöndum
Ut um ey og fjörð.
Væginn ægir ákefð lægir, öllu’í sættir snýr.
Svo á friðar-fundi
Fram með vog*og sundi
Hittast heimar þrír.
Strönd og löndin leggja höndu ljúft í skaut þitt
sjór!
Fjöll á knje-beð krjúpa,
Klæði bláu hjúpa
Djúpra dala kór.
Fljóttu hljótt mitt fley og brjóttu’ ei flóðsins
sljettu spaung;
Einginn ára-kliður —
Einn er djúpsins friður
Betri segli og saung.
II.
Saskatchewan.
í jökla-leynum, þc.r jörð er gerð
Af málm’ og steinum og mjöllu fergð;
I fylgsnum nætur, í fornöld mitt
Þú fljettar rætur og upptak þitt.
Og austur hleypir um hjalla-tönd —
I hlíðum gleypir þú skúra-bönd,
þú læki togar í lag þitt inn,
Þú lyndir sogar í strauminn þinn.
Og kletta hjóstu og slóst af slóð,
Og sljettu gröfstu, er fyrir stóð.
Þú strauma þýngir, þú stækkar þá,
Þjer stórsjór kíngir — en svelgist á.
Þú ert sem gripin úr eðli Iands,
Með ættar-svipinn þíns heima-ranns!
Á kletta-skarir, á blóma-beð
Þú bleikgrá starir og dylur geð.
Með skóga-klökkum við skriðu-gil,
Með skugga-bökkum við lygnu-hyl;
í laungum beygjum í svæðið sökkt
Hjá sandsteins-eyjum, í mókol dökkt.
Með lunda frammi um flötu-nes,
Með fagra-hvammi við brekku hljes;
Með grónu-löndum, með gljúfra-kleif,
Með gull í söndum á víð og dreif.
Þú ert sem gripin úr eðli lands,
Með ættar-svipinn þíns heimaranns!
Ert Vala, er segir upp sögu af þjóð,
Sem svarlaus þegir en kann þinn óð.
Sú þjóðin lætur við Fornheim fjær
Sig festa rætur — þó skilji sær —-
Hún til sín sogar hans anda inn,
Hún öfl hans togar í hylinn sinn.
Af stjórn og frelsi eins stolt og hann
Hún steypir helsi á sannleikann;
Og venju hirðir þó heimska sje,
Og hjátrú virðir og nafn og fje.
Með sömu skoðun á sigri’ og frægð,
Með sömu boðun um skort og gnægð,
Með tök að þola og tápið jafnt:
Að tína’ upp mola, en stækka samt.
Og kletta hjó hún og sló af slóð
Og sljettu gróf hún, er fyrir stóð —
En mannheim ýngir ei strit og stjá,
Því stórþjóð kíngir — en svelgist á.
Heimski.
Snorri Sturluson.
Það er hugmynd, sem verð er þess, að henni
sje haldið vakandi, sem hr. Sveinn Ólafsson
kom fram með hjer í blaðinu nýlega, þar sem
hann stakk upp á, að Íslendíngar eignuðust
fyrir almenn samskot líkneski Snorra Sturlu-
sonar. Eins og S. Ól. skýrir frá, er myndin
þegar til fullgerð af Einari Jónssyni mynda-
smið og verðið er 8000 kr.
Einhver góður maður í Reykjavík ætti að
taka mál þetta að sjer og senda út samskota-
áskoranir. Það er einginn efi á, að þeim yrði
ve! tekið. Svo kær mun Íslendíngum vera
minníng Snorra Sturlusonar.
Sjálfsagt væri, að lfkneskið yrði reist í
Reykjavík, á Austurvelli, eða einhverjum stað
þar sem fjölfarið er um.
Dauði
Á jörðunni teljast lifa um 1500 milljónir
manna. Af þeim deyja árlega 30 milljónir, eða
57 á mínútu, eða því sem næst einn maður
á hverri sekúndu.