Helgarpósturinn - 21.09.1979, Blaðsíða 17

—helgarpásturinrL. Föstudag
-- «-<aui jjujiumi n i_ i usiuudyur 21. september 1979
JistapósturinrL
ELVIS-
— besta skinn
Austurbæjarbió: Elvis
BandaristArgerö 1978. Fram-
leiðandi og höfundur handrits
Anthony Lawrence. Leikstjöri
John Carpenter. Aöalhlutverk
Kurt Russel, Season Hubley og
Shellev Wiiters.
Það var óumflýjanlegt að
gerö yrði mynd eftir ævi Elvis
Presley. Líf hans, hin opinbera
hliö þess aö minnsta kosti, var
vandlega skráö i fjölmiölum
samtimans, allir vissu hver
hannvar, og hvenær og margir
elskuðu kappann. Þegar hann
dó á besta aldri varö vart meiri
háttar hysteriu, sem hlaut fyrr
eöa seinna aö enda i kvikmynd.
Þaö var kannski fyrst og
fremst gerö myndarinnar, og
hvernig aö henni varstaöiö sem
kom á óvart — og þá einkum og
sér I lagi aö sjónvarpsmynd
skyldi vera gerö. En f jármála-
menn þeir sem aö henni stdöu
þurfa ekki aö sjá eftir þvi —
myndin sló fyrri sýningarmet i
sjónvarpi og skaut bæöi
„Gaukshreiörinu” og „A hverf-
anda hveli” aftur fyrir sig. Og
Season Hubley og Kurt Russel i hlutverkum slnum.
Carpenters.Myndineraö mestu
hnökralaus, og heldur áhorf-
andanum við efniö.
Þaö fer þó ekki á milli mála
aö hún er gerö meö bandariska
sjónvarpsáhorfendur i huga.
Ævi Elvis eru gerö skil i' ein-
stökum dæmum, sem öll viröast
einfölduö og — þvi miður — dá-
litiö ódýr.
Myndin hefst i Las Vegas áriö
Kvikmyndir
eftir Guöjón Arngrimsson
hefur gengiö vel sem blómynd i
Evrópu.
Þeir fengu John Carpenter,
sem gerö voru nokkur skil I siö-
asta Helgarpósti (hann leikstýr-
ir mynd Háskólabiós), til liös
viö sig, og hann skilaði verki
sinu litlu seinna. Carpenter
hefur hæfileika sem hrifur mjög
peningastjórnendur kvik-
mynda; hann klárar verk á met-
tima. Elvis, til dæmis, tók hann
á þrjátiu og einum degi. Sé tekið
miö af þvi, er ekki annaö hægt
en aö dást aö fagmennsku
1969, réttáöur en Elvis á aö fara
aö skemmta þar i annaö sinn.
Og rétt áöur en lif hans fór aö
veröa alvarlega sjúklegt. Af-
gangur myndarinnar er slöan
eitt allsherjar „flashback”, en
hiin endar á sama staö og hdn
byrjaöi.
Brugöiö er upp myndum af
einstökum atburöum úr barn-
æsku hans, unglingsárum, og
atburðum sem leiddu til frægö-
ar hans. Talsveröur glans-
myndablær er á þeim og sum
eru sérlega væmin — liklega til
aö falla i' kramiö hjá bandarisk-
um almenningi sem vanur er ó-
teljandi sápuóperum Ur sjón-
varpinu. Myndin er þvi talsvert
fráhrindandi I upphafi.
Þaö merkilega er hinsvegar,
aö þegar upp er staöiö finnst
manni maöur einhvers visari
um persónuna Elvis. Þessi
stundum barnalegu atriöi
mynda nefnilega ansi sterka
heild. Þaö er ekki sist aö þakka
afbragðsgóöum leik Kurt Russ-
el i hlutverki kóngsins, sem
dregur upp mynd af besta
skinni, sem tilfinningalega er
allsendis ófær um að taka
frægöinni og fylgifiskum
hennar. Hann ber sig vel, en
brestirnir veröa sifellt fleiri og
fleiri, og augljósari fyrir hann
og aðra. Hann getur bara ekkert
aö þvi gert.
Russel likir nákvæmlega eftir
röddog tali Elvis og látbragöiö
er einnig þaö sama. Leikarar i
minni hlutverkum standa lika
undir þvi sem þeim er ætlaö.
Þetta er ekki mynd sem hægt er
aö hvetja alla til aö sjá, en hafi
fólk ekkert sérstakt aö gera, er
margt vitlausara en aö bregöa
sér i Austurbæjarbió. Myndin er
bærileg afþreying, og færir
mann aðeins nær Elvis Presley,
sem alltaf var soldiö spes.
Þjóðleik-
húss tjóri
semur frið
við F.Í.L.
Deila sú sem Þjóöleikhús-
stjóri hefur átt I við Félag is-
lenskra leikara vegna uppsagna
tveggja leikara við Þjóölcikhús-
ið hefur nú ieyst . Þjóðleikhús-
stjóri hefur dregið til baka á-
kveðna setningu i uppsagnar-
bréfi þvi sem hann sendi leikur-
unum. Þar var látið að þvi
liggja aö það væri að einhverju
leyti að kenna löngum uppsagn-
arfresti, sem F.l.L. hefði barið I
gegn, að leikararnir misstu
vinnu sina, en það vildi leikara-
félagið ekki sætta sig við.
Þó Þjóöleikhússtjóri hafi
þannig samiö friö viö F.I.L., þá
eru uppsagnirnar . enn i
fullu gildi, enda telur félagiö sig
ekki hafa vald til þess aö skipta
sér af þvi. Leikararnir veröa þvi
látnir fara og mun annar þeirra
þegar hafa ráöiö sig noröur til
Akureyrar.
En máliö er ekki þar > meö Ur
sögunni, þvi Gunnar Gunnars-
son, framkvæmdastjóri Starfs-
mannafélags rikisstofnana hef-
ur veriö á fundi meö Sveini Ein-
arssyni Þjóöleikhússtjóra til aö
ræða þessi mál.
Þá hefur einnig heyrst, aö
þegar sé búiö aö ráöa leikara i
þessar tvær stöður, þó forsend-
an fyrir uppsögnunum væri
slæm fjárhagsaöstaöa leikhúss-
ins. — GB
Ný bók eftir Magneu
Matthíasdóttur:
Um ungt fólk á
rangri leið
„Göturæsiskandídatar” heitir
hún, skáldsagan, sem Magnea
Matthiasdóttir sendir frá sér með
haustinu.
„Þetta er Reykjavikursaga um
ungt fólk á rangri leið”, sagöi
Magneai samtali viö Helgarpóst-
inn.
Persónurnar I sögunni eru
reykvlskir ungrónar, sjóarar og
sukkarar, sem sukka og fara á
sjóinn.
Magnea sagöi aö hún heföi
ekki unniö lengi aö bókinni. Hún
heföi byrjaö upp úr áramótum,
j en ekki unniö hana aö ráöi nema
i sumar.
„Hugmyndin var eiginlega sú”,
sagöi Magnea, „aö þaö er mikiö
talaö um þetta fólk, sem lifir á
m
Magnea
bísanum, og ööru visi en þetta
miöstéttarfólk, en þaö er litiö vit-
aö um þaö.Þaö er margt gott i
þessu fólki eins og hjá flestum
öörum, og mig langaöi til aö
kynna þetta fólk. Þetta er ekki
skemmtilegt liferni eöa upp-
byggilegt.”
— Er þetta raunsæ skáldsaga?
„Eiginlega allt of raunsæ. Þaö
er.ekkert beinlinis rómantiskt við j
þetta. Ein besta samlikingin sem j
eg hef fengiö á svona sukklíf- j
erni,er sú, aö þetta er eins og aö 1
vera á togara. Maöur er bara •
þarna”.
— GB !
Islensk grafík 10 ára:
Á UPPLEIÐ
Félagiö isle'.sk grafik á tiu ára
afmæli á þessu ári og er þess
minnst með veglegri sýningu á
verkum féiagsmanna i Norræna
húsinu.
Að sögn Þóröar Hall, formanns
félagsins, var það upphafiega
stofnað árið 1954, en lognaðist
fljótlega útaf. Þaö var siöan
endurstofnað árið 1969.
Hlutverk félagsins er aö vera
hagsmunafélag grafiklistamanna
og stuöla aö framgangi grafik-
lista á l'síancfi. Þá er þaö og hlut-
verk þess, aö gangast fyrir sam-
sýningum félagsmanna og kynna
erlenda grafik á Islandi, svo og
islenska grafik á erlendum vett-
vangi.
Sýning sú sem nú stendur yfir í
Norræna húsinu, mun fara til
allra Norðurlandanna á þessu og
næsta ári. HUn hefur þegar veriö
opnuð I Finnlandi og hafa viötök-
ur finnsku blaöanna veriö mjög
jákvæöar. En sýning þessi er ein
viöamesta sýning á islenskri
graffk, sem félagiö hefur staöiö
aö.
Gallerliö F 15 i Moss i Noregi,
þarsem sýninginveröureinhvern
tima á næsta ári, gefur út timarit
um listir og menningarmál, og
ætlar þaö aö helga íslandi eitt
tölublaö. Veröur þar fjallaö um
islenska menningu og listir al-
mennt.
Grafiklist er i miklum upp-
gangi hér sem annars staöar og
hefurfélagiö I hyggjuaö reyna aö
efla samskipti viö fleiri lönd en
Noröurlönd. —GB.
|M® B
Frá grafiksýningunni i Norræna húsinu.
Skjaldhamrar í BBC
Skjaldhamrar, leikrit Jónasar
Arnasonar, verður flutt i breska
útvarpinu, BBC, næstkomandi
fimmtudag. Með helstu hlut-
verk fara Ingibjörg Asgeirs-
dóttir, Gunnar Eyjólfsson, en
það kostaði mikið stapp við
breska leikarafélagið að fá leyfi
fyrir hann, Jennifer Piercy og
Alan Cuthbertson.
Leikritið heitir á ensku
„Encounter on Shield Rock” og
er flutt i BBC að undirlagi
Rodney nokkurs Bennett, en
hann fylgdist með leikritinu
bæði er þaö var flutt hér heima
og þó einkum er það var fhitt á
leiklistarhátið I Dublin á trlandi
fyrir nokkrum árum.
Aö sögn Jónasar Arnasonar,
þurfti aö breyta leikritinu aö
einhverju leyti til aö gera þaö
hæft til útvarpsflutnings. Hann
sagöi aö þetta hafi veriö i deigl-
unni i nokkurn tima og aö
flutningurinn hafi veriö ákveð-
inn fyrir um hálfu ári. Jónas
sagöi enn fremur aö þaö væri
alltaf verið aö sýna verkið
erlendis, og m.a. hafi þaö veriö
sýnt nýlega i Finnlandi.
—«B.
Um þursaflokkinn í sænskum blöðum:
Kraftmikið rokk með alvöru
og gálgahúmor í bland
„Kraftmikiö og áhrifamikiö
rokk, leitandi og háþróað. Bæði
alvarlegt og blandið gáiga-
húmor”. Þannig lýsir sænska
blaðið Svenska Dagbladet tónlist
Þursaf lokksins eftir tónleika i
„Kulturhusets hörsai” I Stokk-
hólmi þrettánda september.
Dagblaöiö Dagens Nyheter
birti lika umsögn um tónleikana,
og þar segir m.a. aö ,, Hinn
islenski Þursaflokkur er hug-
myndarik hljómsveit, og hefur
framfyrir allt á aö skipa söngv-
ara meö stóra raddmöguleika'í
Svenska Dagblaödet lýsir lika
öörum limum flokksins sem frá-
bærum hljóöfæraleikurum, og
bæöi blöðin eru sammála um aö
tónlist þeirra félaga túlki ágæta
vel islenskan, og yfirleitt
norrænan þjóösagnablæ.
Dagens Nyheter tekur sérstak-
legafram, aö i þjóölögum þeim,
sem Þursaflokkurinn spilar, sé
meiri þyngd og sveigjanleiki en i
þeirraeigintónlist, sem sé meira
svífandi. Svenska Dagbladet
finnur lika þjóöfélagslegt sam-
hengi i' tónlist flokksins og segir,
aö áreksturinn milli hinnar ein-
angruöu og viökvæmu islensku
menningar, og ameriskra áhrifa
frá herstööinni, hafi veriö hjarta-
skerandi i túlkun hans. „Hér
runnu mótsetningarnar saman i
frjósama heild”, segir blaöiö.
—ÞG.
Hópur myndlistarmanna stofnar nýtt hagsmunafélag
Hagsmunafélag myndlistar-
manna heita ný félagssamtök
myndlistarmanna, sem stofnuð
voru siðastliðinn mánudag.
Að sögn Ólafs Lárussonar rit-
ara félagsins, er aöalmarkmið
þess að sameina alla myndlistar-
menn i landinu undir einn hatt i
stéttarsamband, sem önnur félög
myndlistarmanna ættu aðild að.
Ólafur sagöi ennfremur aö eitt
af markmiöum félagsins væri aö
ná þeim listamönnum sem stæöu
fyrir utan F.Í.M., graflkfélaginu
og myndhöggvarafélaginu. Þetta
félag yröi aöili aö stéttarsam-
bandinu og myndi sjá um réttindi
og kjör sinna manna, þannig aö
ekki yröi gengiö á þeirra rétt.
Sambandiö yröi svo aöili aö
Bandalagi islenskra lista-
mahna.
Stofnfélagar i hinu nýja Hags-
munafélagi voru 38 og þeir eiga
rétt til inntöku I félagiö, sem
telja myndlistsitt aöalframlag til
þjóöfélagsins.
Olafur varaö þvi spuröur hvort
fariö heföi veriö út i stofnun þessa
félags vegna þess aö F.Í.M. rækti
hlutverk sitt ekki nógu vel. Hann
svaraöi þvl til, aö mikil stöönun
heföi rikt I þessum málum og aö
F.I.M. hleypti ekki inn i félagið
nema ákveöinni tegund af fólki og
aö þetta hafi veriö eini möguleik-
inn.
Þásagöi Ólafur, aö félagiö vildi
fá leigu af verkum sem hanga
uppi i opinberum stofnunum,
þannig aö einhverjar tekjur
kæmu inn. Einnig væri til lagp-
klásúlaum aö allar opinberar ny
byggingar eigi aö verja^ 2% I
myndskreytingar. Þetta fé heföi
falliö niöur eöa veriö misnotaö og
félagiövildi láta endurskoöa þaö.
Einnig vildi þaö láta endurskoða
tolla af öllum vörum sem mynd-
listarmenn nota.
Þetta væru bara fá atriöi af þvi
sem gera þyrfti, þvi þaö væri
sama hvar væri boriö niöur, þaö
væri allt i sama ólestri.
— GB