Helgarpósturinn - 11.03.1983, Blaðsíða 14

jpfístl /r/nn 'Föstudagur
11. mars 1983
Gunnlaugur Stef-
ánsson fór úr guö-
fræöideiiáinni á sjó
inn, þaðan í stöðu
fræðslufulltrúa
Hjálparstofnunar
kirkjunnar (Mynd:
Jim Smart).
„Aðsíoð innanlands
hefur farið vaxandi”
— segir Gunnlaugur
Stefánsson fræðslu-
fulltrúi
Ærkjöt til Póllands og hjálpar-
starf vegna flóttamannanna til
Ghana og uppbyggingarverkefni í
S-Súdan undir heitinu „Hjálp til
sjálfsbjargar”. Þetta eru verkefn-
in sem Hjálparstofnun kirkjunn-
ar sér um erlendis um þessar
mundir.
Aðstoðarverkefni þessarar
kirkjulegu stofnunar meðal nauð-
staddra þjóða eru orðin æði mörg
siðan hún var stofnuð árið 1969,
fleiri en hægt var að rifja upp í
fljótu bragði. En meðal þeirra
sem notið hafa eru þau geymd en
ekki gleymd.
En það eru ekki bara útlending-
ar sem njóta aðstoðar islensku
kirkjunnar í þessu hjálparsam-
starfi hennar við aðrar kirkju-
deildir í Alkirkjuráðinu.
„Undanfarin misseri hefur
hjálparstarf farið mjög vaxandi
innanlands. Það er aðstoð við
fólk sem býr við neyðaraðstæður
og Hjálparstofnunin er þar í sam-
vinnu við líknarfélög og sóknar-
presta, sem sækja um stuðning
við skjólstæðinga sínaý segir
Gunnlaugur Stefánsson, fræðslu-
fulltrúi Hjálparstofnunar kirkj-
unnar frá því síðastliðið sumar.
Sjálfur er hann guðfræðingur
að mennt, lauk prófi síðastliðið
vor, og það var ekki fyrr að baki
en eiginkona hans, Sjöfn Jóhann-
esdóttir, hóf nám við guðfræði-
deildina.
„Eftir prófið fór ég út á sjó um
tíma, en seinna um sumarið sá ég
þetta starf auglýst, sótti um það
og fékk þettal’ heldur Gunnlaug-
ur Stefánsson áfram.
„Mér datt ekki í hug að sækja
um brauð, enda hefði ég þá orðið
að fara út á land og það leyfa að-
stæður mínar ekki nú. En ég hafði
hug á að starfa innan kirkjunnar
og öðlast víðtækari reynslu af
störfum hennaf á breiðum grund-
velli. Að sjálfsögðu er þó ekki úti-
lokað að ég fari í prestskap
seinna,” segir Gunnlaugur.
Hann sat á Alþingi fyrir Al-
þýðuflokkinn um skeið, missti
það sæti í kosningunum 1979.
„Ég tók þátt í síðasta prófkjöri
Alþýðuflokksins á Reykjanesi og
varð að lúta í lægra haldi. Þeirri
niðurstöðu uni ég, en framtíð-
in verður að leiða i ljós hvort ég
held áfram þátttöku í pólitík. En
sem almennur borgari held ég á-
fram að taka þátt í umræðum um
þjóðfélagsmál, ég hef ekki tekið
ákvörðun um að breyta i þeim
efnuml’ segir Gunnlaugur, þegar
við spyrjum hann út í pólitíkina.
— En þetta starf sem þú ert i
núna — í hverju er það fólgið?
„Það er fyrst og fremst fólgið í
því að fræða fólk um málefni
stofnunarinn'ar, og þá líknarþjón-
ustu sem kirkjan hefur á hendi.
Þetta er gert með því að undirbúa
og vera með dagskrár um Hjálpar-
stofnunina hjá söfnuðum, frjáls-
um félagasamtökum og skólum.
Ég annast líka almenna kynningu
út á við, meðal annars í gegnum
kynningarrit kirkjunnar, en þetta
tengist að sjálfsögðu mikið þeim
söfnunum og verkefnum hjálpar-
starfs sem stofnunin er með
hverju sinni. Þetta reyni ég að
tengja þeim kristilega grundvelli
sem hún starfar á.”
Hjálparstarfið kostar mikið.
Mest fjármagn kemur úr þeim
söfnunum sem allir þekkja, en
innanvið 10% fjárins leggur ríkis-
sjóður og Kristnisjóður til, auk
þess sem yfir 700 manns eru
styrktarfélagar Hjálparstofnun-
arinnar og leggja til mismunandi
háar upphæðir ársfjórðungslega,
og prestar landsins greiða til
Hjálparstofnunarinnar 1% af
tekjum sínum.
„Og það vil ég taka skýrt fram,
vegna margra fyrirspurna sem við
höfum fengið, að allt þetta fé nýt-
ist til hjálparstarfsins. Hjálpar-
stofnunin hefur reynt að stórefla
allt eftirlit með því að peningarnir
renni til þess sem þeim er ætlað.
Það er meðal annars tryggt með
því, að stofnunin hefur hvort-
tveggja með höndum, öflun fjár-
ins og notkun þess. Öll aðstoð
sem hún veitir er svokölluð lokuð
aðstoð, sem þýðir, að kirkjan hef-
ur sjálf framkvæmd hjálpar-
starfsins á hendi í viðkomandi
landi eins og t.d. í S-Súdan og hef-
ur frelsi til athafna í hjálparstarf-
inu með samningum við stjórn-
völd þar að lútandi”, segir Gunn-
laugur Stefánsson, fræðsluflull-
trúi Hjálparstofnunar kirkjunn-
ar. ÞG.
Búðin í Punktinum opnuð á ný:
Hallur Stefánsson (t.v.) og Björgvin Magnússon hafa opnaö
verslunina Svalbarða við Framnesveg á ný og sérhæfa sig í
vestfirskum harðfiski (Mynd: Jim Smart).
og margir nýir viðskiptavinir,
flykktusí hingað inn eftir að við
opnuðum og lýstu yfir ánægju sinni
með að Svalbarði skyldi vera opinn
á ný”, segir Hallur við Helgarpóst-
inn, en hann keypti Svalbarða af
Gesti árið 1970 og rak þessa gömlu
nýlenduvöruverslun til ársins 1980,
Þá hugðist hann draga við sig vinn-
una, lokaði búðinni og fór að vinna
sem verslunarstjóri hjá JL-húsinu,
en þar var þá verið að opna nýja
stórmarkaðinn.
„Þar kynntist ég Björgvin, en
hann var deildarstjóri í markaðin-
um.
Okkur fannst báðum að vinnu-
tíminn þar væri orðinn of langur
fyrir menn komna á okkar aldur og
það endaði með því að hann gekk til
liðs við mig,” segir Hallur.
Björgvin er heldur enginn nýliði í
verslunarrekstri. Hann er einn af
Urval af vestfirskum harðfiski
í Svalbarða við Framnesveg
Lífið er harðfiskur. Að minnsta-
kosti hjá þeim Halli Stefánssyni og
Björgvin Magnússyni, sem nýlega
opnuðu á ný Svalbarða við Fram-
nesveg eftir að verslunin hafði verið
lokuð í nærri þrjú ár.
Aðal verslunarvaran er vestfirsk-
ur harðfiskur, barinn og óbarinn,
ýsa, þorskur, lúða og steinbítur.
Einkaumboð Hallur Stefánsson
fyrrum sjómaður á Önundarfirði.
Verslunin er sú sama og búðin í
kvikmyndinni Punktur, punktur,
komma, strik. Þá hafði hún verið
óbreytt frá því Gestur Guðmunds-
son opnaði hana árið 1941, innrétt-
ingarnar smíðaðar af gömlum
manni sem var orðinn nær blindur.
En hún stendur fyrir sínu, inn-
réttingin sú. Þeir félagar Hallur og
Björgvin, gerðu ekkert annað en
mála hana og lakka þegar þeir opn-
uðu á ný. Og setja í hillurnar þær
vörur sem eru á boðstólum i öllum
„sjoppum” — eða eigum við
kannski frekar að segja „söluturn”
í þessu tilfelli. Að sjálfsögðu auk
harðfisksins. En þeir eru líka með
mikið af nýjum ávöxtum og niður-
suðuvörum, og hafa opið til átta á
kvöldin alla daga vikunnar.
„Fólk sem hafði verslað hér áður,
Vestmannaeyingunum sem sneru
ekki aftur eftir gos, en í Eyjum
hafði hann rekið tvær verslanir,
Þingvelli og Borg.
Það er harðfiskurinn sem Skipar
heiðurssessinn i hinum nýja Sval-
barða. í búðargluggunum standa
heilu kassarnir af þessu vestfirska
góðgæti, sem þeir fá frá fyrrum
sveitungum Halls fyrir vestan. Þeir
sjá um dreifingu á harðfiskinum í
aðrar búðir, og vilji menn senda
vinum og vandamönnum erlendis
harðfisk til hátíðabrigða sjá þeir
félagar um að pakka honum og
senda. ÞG.
GLUGGA
fyrir fatlaoa
— VW ,,rúgbrauð” fyrir tvo hjólastóla
upp i 20.100. Það er því ljóst, að
þörfin er mikil”, segir Helgi Már
við Helgarpóstinn.
En þessi ferðaþjónusta borgar-
innar við fatlaða er takmörkuð.
Fólk þarf að panta bílinn með
minnst sólarhrings fyrirvara og
dagarnir eru skipulagðir þannig að
þetta er líkara strætisvagnasam-
göngum en leigubílaþjónusta.
„Hugmyndin að þessu fæddist
smám saman hjá mér. Það hefur
alltaf vantað einhvern sem annast
þetta daglega, en samt er alveg óvíst
hvernig svona þjónusta gengur. Ég
hef hætt öll minu, sett mig í mörg
hundruð þúsund króna skuld og
sagt upp föstu starfi. En vogun
vinnur, vogun tapar”, segir Helgi
Már.
En hann stendur ekki einn. Fyrr-
verandi vinnuveitendur hans líta já-
kvæðum augum á framtakið, fjár-
málaráðuneytið endurgreiddi hon-
um tollana af bílnum, umboðið
veitti honum góða fyrirgreiðslu og
sama er að segja um þá banka sem
hann leitaði til.
Auk þess þurfti að kaupa taxta-
mæli, talstöð, fá stöðvarleyfi, sem
bifreiðastjórafélagið Frami sam-
Það er ekki mikiö mál aó aka í
leigubíl. Við setjumst inn í bílinn og
segjum bílstjóranum hvert á að aka.
Vel að merkja séum við fullfrísk.
Fatlað fólk hefur að sjálfsögðu
eins mikla þörf fyrir að skjótast
milli húsa í leigubíl og þeir sem f ull-
frískir eru. En fyrir þeim sem eru
bundnir við hjólastól getur það ver-
ið meiriháttar mál.
En nú hefur verið leyst að nokkru
úr þessu vandamáli. Þessa dagana
er að fara í gang leigubílaþjónusta
fyrir fatlaða. Sá sem fyrir þvr stend-
ur heitir Helgi Már Haraldsson,
og hann ekur Volkswagen Micro-
bus, sem tekur tvo hjólastóla.
Það er honum reyndar ekkert ný-
mæli að flytja fatlað fólk í hjóla-
stólum. Þegar Kiwanisklúbburinn í
Reykjavík hóf rekstur sendibíls til
að flytja fatlaða á sínum tíma var
hann fenginn til að vera með þann
bíl. Þegar borgin yfirtók þessa
þjónustu nokkrum mánuðum síð-
ar, 1. janúar árið 1979, hélt hann
starfinu áfram og þegar bílunum
hafði verið fjölgað í fjóra var
Helgi Már orðinn rekstrarstjóri
þessarar þjónustu við fatlaða.
„Frá því Reykjavíkurborg yfirtók
Ferðaþjónustu fatlaðra og þar til nú
hefur ferðum fjölgað úr 4400 á ári
MMMM
PÓSTUR
þykkti fyrir sitt leyti, og smíða í bíl-
inn útbúnað fyrir stólana.
„Ég ætla mér ekki að verða ríkur
á þessu. Og komi i ljós á fyrsta ári,
að einn bíll sé ekki nóg hika ég ekki
við að kaupa annan. Ef ég geri það
ekki er ég að svíkja það sem ég er að
gera”, segir Helgi Már.
Skyndiferðir fyrir fatlaða heitir
fyrirtækið. Afgreiðslan er á heimili
Helga Más þar sem eiginkona hans,
Jóna G. Ásgeirsdóttir,svarar í síma
71215 og kemur pöntunum til skila
um talstöð. Taxtinn er 15% yfir
leigubílataxta, sem er mun lægra en
greitt er fyrir samskonar þjónustu
víða í nágrannalöndum okkar — i
Kaupmannahöfn kostar slík þjón-
usta t.d. tvöfalt meira en venjulegir
leigubílar. ÞG
fvrir fatlaða