Helgarpósturinn - 11.03.1983, Blaðsíða 20

20
FöstCJdagur 11. mars 1983
jpifisturirih.
eftir Guðlaug Bergmundsson
— Hvert er þá leiðinlegast verkefnið, sem
þú hefur fengist við?
„Djúpavogsmálið. Það hefur orðið þess
valdandi, að ég hef sagt upp störfum. Ég sá
mér ekki fært að gegna þessu starfi hjá þeim
samtökum, sem ég trúi mest á”, sagði Haukur
Már, en vildi ekki fara nánar út í þá sálma.
— Hvað ætlar þú að taka þér fyrir hendur?
„Það er á huldu, en ég vona, að ég geti unn-
ið við mitt fag, sem er blaðamennska og út-
gáfustarfsemi”, sagði Haukur Már Haralds-
son.
Hið leiðinlegasta sagði hann vera það að
leiðrétta missagnir eða misskilning, sem
kæmust á kreik.
„Annars er ekkert verkefni í eðli sínu leiðin-^
legt, heldur veltur það á því hvernig skapi
maður er í”, sagði Kjartan Stefánsson blaða-
fulltrúi Verslunarráðs íslands.
Sæmundur Guövinsson, Flugleiöum:
Kjartan Stefánsson, Verslunarráði ís
lands:
„Ekkert verk-
efni í eðli sínu
leiðinlegt”
Kjartan Stefánsson hafði starfað
sem blaðamaður og aðstoðarfrétta-
stjóri á Vísi og sem ritstjóri Sjávar-
frétta áður en hann réðst til Versl-
unarráðs íslands í desember 1981.
Hann hafði um skeið velt fyrir sér
þeim möguleika að prófa eitthvað
nýtt og gerast blaðafulltrúi. Þegar
hann svo sá almennt orðaða auglýs-
ingu í blöðunum, var hann sann-
færður um, að þetta væri starf fyrir
sig.
„Starfið er fyrst og fremst fólgið í því að
kynna þá starfsemi og þau sjónarmið, sem hér
eru uppi, og líka að eiga hlut að máli í því
hvernig, hvar og hvenær við kynnum okkar
mál”, sagði Kjartan um starfssvið sitt.
Starfið skiptist í þrjá megin þætti. í fyrsta
lagi eru það tengsl og samskipti við fjölmiðla,
í öðru lagi sjálfstæð útgáfustarfsemi og í
þriðja lagi almenn kynning til ýmissa hópa.
„Það, sem tekur mestan tíma, er útgáfa á
fréttabréfi, sem er sent til félagsmanna og
samstarfsaðila, útgáfa og dreifing á kynn-
ingarritum, og einnig tekur undirbúningur og
kynning á ráðstefnumtalsverðan tíma”, sagði
Kjartan.
Um eiginleika góðs blaðafulltrúa sagði
hann, að hann þyrfti að vera áreiðanlegur,
„Fréttafulltrú-
anum er fyrst
og fremst ætl-
að að kynna
fyrirtækið en
ekki sjálfan
sig”
Sæmundur Guðvinsson hóf störf
sem fréttafulltrúi hjá Flugleiðum
h.f. í júlí 1982. Hann starfaði áður
sem blaðamaður og síðar frétta-
stjóri á Vísi og loks sem fréttastjóri
á DV
„Fréttafulltrúinn þarf að fylgjast með sem
flestum þáttum í starfsemi Flugleiða. Starfið
er mjög fjölbreytt og stór hluti þess er frétta-
og upplýsingamiðlun. Ég reyni að láta fjöl-
miðla vita, þegar eitthvað gerist, sem ég álít
fréttnæmt og ég aðstoða einnig þá, sem leita
frétta eða eru að skrifa greinar. Ég tek saman
upplýsingar um mál, sem þeir spyrja um og
ekki síður kem ég þeim í samband við þann
aðila hér sem hefur með viðkomandi mál að
gera eða veit mest um það”, sagði Sæmundur,
þegar hann var spurður hvert starfssvið blaða-
fulltrúans væri.
Þá sagði Sæmundur, að það væri einnig í
verkahring fréttafulltrúans að liðsinna Pétri
og Páli, sem hringdu til fyrirtækisins í leit að
upplýsingum. Hann annast jafnframt sam-
skipti við útgefendur tveggja tímarita (Við
BLAÐAFULL TRUI
hvað er nú það?
*
Blaðamannafélag Islands efnir til ráðstefnu um þrjár faggreinar,
blaðamennsku, kynningarstarf og auglýsingastarf, laugardaginn 19.
mars. Peir, sem munu fjalla um kynningarstarfið eru blaða- eða
fréttafulltrúar þriggja ólxkra stofnana og fyrirtækja.
Til þess að forvitnast örlítið um verksvið þessarar stéttar, leitaði
Helgarpósturinn til fjögurra blaða- og fréttafulltrúa, sem reyndar eru
allir gamlir blaðamenn, og bað þá að segja frá starfi sínu.
Þeir eru Haukur Már Haraldsson, Kjartan Stefánsson, Sæmundur
Guðvinsson og Vilborg Harðardóttir.
fukur Már Haraldsson, Alþýöusam-
ndi íslands:
„Stundum
voru lagðar á
mig hendur og
mér ýtt í burtu”
Haukur Már Haraldsson hefur
verið blaðafulltrúi Alþýðusam-
bands íslands síðan um sólstöðu-
samningana 1977, en hefur nú sagt
starfi sínu lausu. Áður starfaði
hann sem blaðamaður á Alþýðu-
blaðinu.
„Ef við bindum okkur eingöngu
við titilinn, þá er starfið fólgið í því
að koma til fjölmiðla ályktunum og
skoðunum ASÍ á því sem er að ger-
ast i þjóðfélaginu, og aðstoða
blaðamenn við að leita sér upplýs-
inga um málefni, sem snerta ÁSÍ”,
sagði Haukur Már um starfssvið
sitt.
Hann bætti því við, að blaðafulltrúastarfið
væri aðeins hluti af starfinu, þar sem hann
væri jafnframt ritstjóri Vinnunnar.
Haukur Már sagði, að helstu eiginleikar
blaðafulltrúans ættu að vera trú hans á það,
sem hann væri að gera.
„Hann þarf líka að geta unnið með öllum
fjölmiðlamönnum, án tillits til pólitískra
skoðana þeirra, og hann þarf að geta komið
skammlausum texta frá sér”.
Haukur Már sagði, að sú staða hefði ekki
komið upp, að hann hefði verið ósammála
forystumönnum ASÍ í veigamiklum málum.
„En það er augljóst mál, að ef þú ert blaða-
fulltrúi, þá ertu ráðinn til að túlka skoðanir
samtakanna. Ef þú hefur aðra skoðun, verð-
urðu að grafa hana, hún kemur málinu ekkert
við”.
— Er blaðafulltrúinn þá skoðanalaus mál-
pípa?
„Það er næstum hægt að segja það, þegar
um þetta er að ræða”.
Skemmtilegasta verkefni Hauks Más var
jafnframt hans fyrsta verkefni sem blaðafull-
trúi ASÍ, sólstöðusamningarnir 1977.
„Þetta var í fyrsta skipti, sem ASÍ réð
blaðafulltrúa og það kom Vinnuveitendasam-
bandinu í opna skjöldu. Þeir fundu ekki mót-
leik við því”, sagði hann.
Hann sagði, að þetta hefðu verið mikil
hlaup í síma til að koma skoðunum ASÍ á
framfæri, og þá helst fyrir fréttir til þess að
ekki væri hægt að hafa samband við mótherj-
ana.
„Þetta vakti mikla ólgu og það voru stund-
um lagðar á mig hendur og mér ýtt í burtu”.
samvinnuþýður og kunna að umgangast fólk
úr ólíkum áttum. En hvað af þessu á við hann
sjálfan?
„Það er ekki mitt að dæma um það”.
Þegar Kjartan var spurður hver hefði síð-
asta orðið, ef kæmi til skoðanaágreinings á
milli blaðafulltrúa og æðstu yfirmanna hans,
sagði harín, að fræðilega gæti verið um tvenns
konar ágreining að ræða. Annars vegar gæti
það verið ágreiningur um starfsaðferðir og
hins vegar um þau sjónarmið, sem sett væru
fram.
„I sumum tilvikum hefur blaðafulltrúinn
úrslitavald um starfsaðferðir, en hjá okkur eru
þessi mál ákveðin í góðri samvinnu. Blaða-
fulltrúinn þarf að vera sammála grundvallar-
stefnunni, annars lendir hann oft í árekstrum.
í flestum málum verða skoðanir blaðafulltrú-
ans að víkja, enda er starfið ekki til fyrir
hann”, sagði Kjartan og ítrekaði, að ekki
hefði reynt á þetta hjá honum.
Hann er þó ekki á því, að blaðafulltrúar séu
skoðanalausar málpípur, heldur sé það miklu
frekar spurning um innræti þeirra, sem horfa
á þetta utan frá og lýsa því.
„Blaðafulltrúar hafa alltaf sínar skoðanir,
en þeir væru ekki að rækja starf sitt, ef þeir
töluðu ekki máli vinnuveitandans”.
— Er þetta spennandi starf?
„Þetta er fjölbreytilegt og ekki ósvipað
blaðamennskunni, nema hvað framsetningin
er dálítið einhliða. í blaðamennskunni eru
alltaf tvær hliðar á hverju máli og blaðamað-
urinn er hlutlaus. Nú er bara ein hlið og mað-
ur er ekki hlutlaus, en grundvallaratriðin eru
þau sömu og þegar maður skrifar frétt: ef hún
er skýr og einföld, kemst hún til skila”.
Kjartan sagði, að skemmtilegasti þáttur
starfsins væri að sjá um útgáfuna, en einnig
væri mjög skemmtilegt að taka á móti erlend-
um mönnum, sem kæmu með ferskar og nýjar
hugmyndir um þjóðfélagsmál.
sem fljúgum og Atlantica), sem eru gefin út
fyrir farþega félagsins, og enn annar hluti
starfsins er að leggja áætlanir að kynningar-
starfi félagsins í nánustu framtíð.
— Hvaða eiginleikum þarf þá góður blaða-
fulltrúi að vera gæddur?
„Hann þarf að hafa lifandi áhuga á stofn-
uninni, sem hann vinnur fyrir og þeirri starf-
semi, sem þar fer fram. Og eins og í blaða-
mennsku, verður hann að hafa ánægju af því
að umgangast fólk. Hann verður að gera sér
grein fyrir því, að honum er fyrst og fremst
ætlað að kynna fyrirtækið, sem hann vinnur
hjá, en ekki að koma sjálfum sér í sviðsljósið.
Þess vegna hefði ég kannski ekki átt að sam-
þykkja þetta viðtal. Síðan þarf hann að vera
vel að sér í öllu er varðar fjölmiðla, vita hvern-
ig þeir vinna og hugsa”.
— Á þetta allt við þig?
„É'g held, að það sé of mikið sagt, en þetta
eru hlutir, sem maður verður að hafa í huga,
og gera síðan eins vel og maður getur”.
Hvað gerist þá ef ágreiningur kemur upp
milli blaðafulltrúans og yfirmanna fyrirtæk-
isins um kynningu á tilteknu máli? Sæmund-
ur sagði, að æðstu yfirmenn bæru ábyrgð á
rekstri fyrirtækisins og þeir hefðu því síðasta
orðið.
„En ef sjónarmið blaðafulltrúans verða of-
an á, ber hann ábyrgð á þeim, reynist þau
röng.Þettahefurekkigerst og mérdyttiekki
í hug að vinna hjá fyrirtæki, þar sem ég lenti
í þrasi við yfirmennina”, sagði Sæmundur.
— Er fréttafulltrúinn þá skoðanalaus mál-
pípa annarra?
„Nei. Fyrirtæki, sem ræður blaðafulltrúa
aðeins sem málpípu er illa á vegi statt. Slíkur
blaðafulltrúi gerir meira ógagn en gagn.
Blaðamenn komast fljótt upp á lag með að
sniðganga þá og leita til annarra í fyrirtæk-
inu”.