Skírnir - 01.04.1907, Blaðsíða 46
Þjóðleikliús.
Eftir ÍNDKIÐA Einaksson.
I.
Þegar hafist er máls á því, að eitthvað sérstakt þurfi
að gjöra, sem annaðhvort hefir verið lítið sint, eða enginn
hefir sint áður, þá viðra þeir sem vilja ekki sinna mál-
inu það vanalega fram af sér með því að segja, að þess
tími sé ekki konrinn, að málið sé of fljótt borið upp o. s.
frv. Svarið er meinleysislegt, en þýðir eiginlega annað
en í orðunum liggur: »Eg er því mótfallinn*, væri oftast
réttara, eða, »eg er ekkert farinn að hugsa um það enn
þá«, væri líklega enn réttara svar.
Tilgangurinn með línum þessum er að vekja menn
til að hugsa um leikhús fyrir landið, eða þjóðleikhús,
og jafnframt að gjöra eins konar áætlun um livað slik
stofnun mundi þurfa að kosta.
Fyrsta svarið, sem slík tillaga mun fá, er að enn sé
ekki korninn tími til þess. Að hér vanti leikara, þykir
ekki líklegt að neinn muni svara, en mótbáran verður
líklega heldur sú, að íslenzk leikritasmíð sé ekki komin
á það stig, að neitt sérlcgt sé gjörandi fyrir leikhús hér
á landi. Sé málið skoðað með sanngirni, þá er leikrita-
höfundur hér á landi alls ekki öfundsverður, eins og enn er
komið. Hann sér leikritin sín sjaldan eða aldrei leikin,
en það er bezti skólinn, sem hann getur gengið í. Af því
sér hann betur en af nokkru öðru hvað hann á að varast,
hvað áhorfendunum þóknast bezt, og hvað tekur þá bezt
um hjartað. Leikritahöfundur, sem fer þess á mis, á