Morgunblaðið - 25.01.2014, Blaðsíða 24

24 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. JANÚAR 2014
STOFNAÐ1987
M
ál
ve
rk
:
Ú
lf
ar
Ö
rn
einstakt
eitthvað alveg
Ú r v a l e i n s t a k r a m á l v e r k a o g l i s t m u n a e f t i r í s l e n s k a l i s t a m e n n | Sk ipholt 50a Sími 581 4020 | www.gal ler i l i s t . i s
Hólmfríður Gísladóttir
holmfridur@mbl.is
Viktor Janúkóvítsj, forseti Úkraínu,
sagði í gær að á neyðarfundi þings-
ins í næstu viku yrði m.a. rætt um
breytingar á ríkisstjórninni og end-
urskoðun umdeildra laga gegn mót-
mælum. Mótmælendur yfirtóku
fjölda stjórnarbygginga í vest-
urhluta landsins í gær og í Kíev
voru víggirðingar færðar enn nær
stjórnarskrifstofum forsetaembætt-
isins. Janúkóvítsj hét því að halda
áfram viðræðum við stjórnarand-
stöðuna en varaði við því að ef ekki
fyndist lausn í málinu myndi hann
grípa til allra lagalegra úrræða til
að greiða úr ástandinu.
Mótmælendur tóku yfir stjórn-
arbyggingar í Lviv-héraði á
fimmtudag og í gær réðust þús-
undir þeirra inn í stjórnarbygg-
ingar í Ivano-Frankivsk-héraði og
yfirtóku tvær hæðir, þrátt fyrir
mótspyrnu lögreglu, sem beitti
táragasi. Þá höfðu mótmælendur
einnig tekið yfir byggingar í hér-
uðunum Ternopil, Rivne, Khmel-
nysky og Chernivtsi en þau eru öll
í vesturhluta landsins.
Óttasleginn um framtíðina
Vopnahlé milli lögreglu og mót-
mælenda í Kíev, sem stjórnarand-
stöðuleiðtoginn og hnefaleikakapp-
inn Vitali Klítsjkó átti milligöngu
um, virtist halda í gær en stjórn-
arandstaðan hefur átt í viðræðum
við Janúkóvítsj um leiðir til að
binda enda á átök í landinu. Afar
ólíklegt þykir að andstæðingar for-
setans muni láta sér nægja upp-
stokkun á ríkisstjórninni eða laga-
breytingar en margir þeirra vilja
forsetann einfaldlega frá. Mótmæl-
in, sem brutust út vegna ákvörð-
unar forsetans um að skrifa ekki
undir tímamótasamning við Evr-
ópusambandið, endurspegla nú ekki
síður almenna óánægju með valda-
tíð forsetans, sem stjórnarandstæð-
ingar segja hafa einkennst af spill-
ingu og frænddrægni.
Íklæddir hjálmum og varnarbún-
aði unnu mótmælendur í Kíev að
því að styrkja varnir sínar aðfara-
nótt föstudags. Til þess notuðu þeir
bæði bíldekk og snjófyllta sand-
poka en miðja borgarinnar líkist nú
einna helst rammgerðu virki. Þeir
sem bjuggust við eftirgjöf af hálfu
forsetans hafa orðið fyrir sárum
vonbrigðum.
„Mér finnst ég hafa verið svik-
inn. Við biðum í allan dag eftir nið-
urstöðum viðræðnanna og fengum
ekkert,“ sagði hinn 26 ára gamli
Yevgeny við AFP. „Ég er óttasleg-
inn núna en ég er ennþá óttaslegn-
ari um framtíðina,“ sagði hann.
Lyubov, mótmælandi frá Ivano-
Frankivsk, sagði hins vegar að það
hefði lengi verið vitað að stjórnvöld
vildu ekki komast að málamiðlun.
Það þótti endurspegla afstöðu
forsetans þegar hann réð Andriy
Klyuyev sem starfsmannastjóra
forsetaembættisins í gær. Klyuyev
er þekktur harðlínumaður en for-
veri hans var almennt talinn hóf-
samur.
AFP
Ófriðarbál Myndband af óeirðalögreglu berja og niðurlægja nakinn mótmælanda hefur verið birt á netinu. Stjórnvöld í
Frakklandi og Þýskalandi kölluðu sendifulltrúa Úkraínu á sinn fund í gær vegna ofbeldis gegn mótmælendum.
Boðar breytingar á stjórninni
 Viktor Janúkóvítsj, forseti Úkraínu, boðar breytingar á ríkisstjórninni og
endurskoðun umdeildra laga gegn mótmælum  Taka yfir stjórnarbyggingar
Shinzo Abe, forsætisráðherra Japans, sagði í gær
að Japan og Kína væru „óaðskiljanleg“ og hvatti
stjórnvöld í Peking til að ganga að viðræðuborð-
inu. Abe ávarpaði þingmenn á japanska þinginu
og sagðist ekki myndu gefa eftir hvað varðar yf-
irráð Japans yfir hinum umdeildu Senkaku-eyj-
um, sem Kínverjar kalla Diaoyus-eyjar. Hann
ítrekaði hins vegar að ósætti ríkjanna í þessu
máli ætti ekki að koma í veg fyrir að fulltrúar
þeirra ættu viðræður.
Talsmaður Abe þurfti í gær og á fimmtudag að
svara fyrir ummæli sem forsætisráðherrann lét
falla á efnahagsráðstefnunni í Davos sem lýkur í
dag. Haft var eftir honum í erlendum fjölmiðlum
að hann sæi samsvörun í samskiptum Japans og
Kína nú og tengslum milli Þýskalands og Bret-
lands árið 1914.
Í ritstjórnargrein sem birtist í Financial Times
í gær voru leiddar líkur að því að Abe hefði grip-
ið til samlíkingarinnar til þess að leggja áherslu á
alvarleika ríkjandi stöðu, þar sem tvö stærstu
hagkerfi heimshlutans væru á öndverðum meiði
hvað varðaði yfirráð yfir eyjunum og afstöðu til
mannkynssögunnar. „En að forsætisráðherra
Japans skuli leyfa að samanburður sé gerður við
Evrópu árið 1914 er hrollvekjandi og æsandi,“
sagði í greininni.
Talsmaður Abe, Yoshihide Suga, sagði hins
vegar að ummæli ráðherrans hefðu verið rang-
túlkuð og sagði að stjórnvöld í Tókýó hefðu skip-
að sendiráðum sínum að útskýra ummælin fyrir
fjölmiðlum. Hann sagði að Abe hefði ætlað að
ítreka skuldbindingu sína um að feta ekki þann
veg sem myndi leiða til átaka.
Í ræðu sinni á efnahagsráðstefnunni skoraði
forsætisráðherrann á ríki heims að draga úr fjár-
veitingum til hernaðarmála og fara að hafrétti.
Hefur áskorun hans verið túlkuð sem sneið til
Kínverja en samskipti ríkjanna hafa farið versn-
andi síðustu 18 mánuði vegna eyjadeilnanna. Þá
olli það mikilli reiði í Kína þegar Abe heimsótti
minnisvarða um fallna hermenn en meðal heiðr-
aðra eru menn sem voru ábyrgir fyrir innrásum
og hernámi Japana í Kína á síðustu öld og dauða
milljóna Kínverja. holmfridur@mbl.is
Vill viðræður við Kínverja
 Forsætisráðherra Japans, Shinzo Abe, segir Japan og Kína „óaðskiljanleg“
 Vísaði til samskipta Þjóðverja og Breta 1914  Rangtúlkun, segir talsmaður
Fimm voru látnir og þrjátíu var
saknað eftir að hjúkrunarheimili
fyrir aldraða brann til kaldra kola
aðfaranótt fimmtudags í bænum
L’Isle-Verte, 450 km norðaustur af
Montreal í Kanada. Um það bil 60
eldri borgarar bjuggu á heimilinu
og var helmingur þeirra eldri en 85
ára. Flestir notuðust við hjólastóla,
göngugrindur eða voru rúmfastir
og algjörlega bjargarlausir, sagði
settur bæjarstjóri Ginette Caron.
Eldsupptök voru ekki kunn í gær
og björgunarstörf gengu erfiðlega,
því vatnið sem notað var til að
slökkva eldinn fraus undir morgun
og myndaði íslag yfir rústunum.
Svo virðist sem elsti hluti bygginga-
samstæðunnar hafi ekki verið útbú-
inn sjálfvirku úðakerfi. Eldurinn
eyðilagði einnig nærliggjandi lyfja-
verslun og þjónustumiðstöð. Stjórn-
völd hafa heitið eftirlifendum og
samfélaginu í bænum aðstoð.
AFP
Bruni Það eina sem stendur eftir af
byggingunni eru eldföst lyftugöngin.
5 látnir og 30 sakn-
að eftir eldsvoða
KANADA
Suðursúdanskir
uppreisnarmenn
sökuðu stjórn-
arherinn í gær
um að hafa stað-
ið fyrir sam-
ræmdum árás-
um, aðeins
nokkrum
klukkustundum
áður en umsamið
vopnahlé átti að taka gildi.
Stjórnvöld í Suður-Súdan og for-
svarsmenn uppreisnarmanna hétu
því á fimmtudag að leggja niður
vopn innan 24 klukkustunda og
binda þannig enda á fimm vikna
átök, að minnsta kosti tímabundið.
Báðir aðilar hafa lýst yfir efasemd-
um um að hinn hafi fulla stjórn yfir
sveitum sínum en þúsundir hafa lát-
ist í skærum milli stuðningsmanna
forsetans Salva Kiir og Riek Mach-
ar, fyrrverandi varaforseta.
Talsmaður forsetans, Ateny Wek
Ateny, fullyrti í gær að friður ríkti
og sagði að skipanir hefðu þegar
verið gefnar um að hermenn skyldu
láta af bardögum. Erkibiskup suð-
ursúdönsku biskupakirkjunnar,
Daniel Deng Bul, fagnaði vopna-
hléinu en ítrekaði að þeir sem
hefðu komið því í kring þyrftu að
sjá til þess að því yrði fylgt eftir.
Ásakanir um vopna-
skak fyrir vopnahlé
Riek Machar
SUÐUR-SÚDAN