Dagblaðið Vísir - DV - 05.01.2002, Blaðsíða 20
20
LAUGARDAGUR 5. JANÚAR 2002
Helgarblað_________________________________________________________________________________________________DV
Gunnar Þórðarson var ein-
hvern tímann kallaður afi ís-
lenska poppsins. Þessi fámáli,
látlausi maður hefur staðiö í fremstu
víglínu islenskrar dægurtónlistar í
næstum 40 ár. Hann hefur komið við á
flestum þeim vígstöðvum sem hægt er
í íslenskri tónlist. Hann stofnaði og
leiddi fyrstu íslensku bítlahljómsveit-
ina, Hljóma frá Keflavík, samdi fyrsta
íslenska bítlalagið sem kom út á plötu
og gerði hljómsveitina vinsælli en
dæmi höfðu áður þekkst um.
Hljómar liðuðust í sundur og stór-
sveitin Trúbrot varð til þar sem innan
borðs voru flestir hæfileikaríkustu
tónlistarmenn íslenskrar popptóniistar
á þeim tíma. Trúbrot gerði síðan plöt-
una Lifun sem er að mati sérfræðinga
tímamótaverk í framsækinni popptón-
list. Gunnar samdi stóran hluta þeirr-
ar tónlistar þótt snillingar eins og Karl
Sighvatsson orgelleikari og Gunnar
Jökull Hákonarson trommuleikari
ættu ríkan þátt í því verki.
Þegar kom fram á áttunda áratug-
inn tóku við verkefni eins og Lónlí Blú
Bojs, hulduhljómsveitin sem kenndi ís-
lendingum að meta gott kántrí og átti
hið ofurvinsæla lag Er ég kem heim í
Búðardal. Þetta var hljómsveitin sem
gaf allri listrænni tilgerð langt nef,
gerði bara það sem henni sýndist og
seldi plötur sínar i stærra upplagi en
nokkur önnur. í leiðinni varð Þor-
steinn Eggertsson þjóðskáld sem var
að sönnu umdeilt eins og önnur skáld.
Þama fæddust einnig hinar ótrúlega
vinsælu Vísnaplötur sem öll þjóðin
kann orðið utanbókar og við þetta
mætti bæta sólóplötum Gunnars, tón-
list hans við íslenskar kvikmyndir og
stjóm á ótrúlegustu verkefnum.
Um nýliðin áramót var Gunnar
Þórðarson sæmdur hinni íslensku
fálkaorðu fyrstur islenskra poppara af
bítlakynslóðinni. Orðuna fékk hann
fyrir störf að tónlistarmálum og fram-
lag sitt til íslenskrar tónlistar. Með
þessari orðuveitingu verður Gunnar
enn einu sinni fyrstur til að gera eitt-
hvað sem á sjálfsagt eftir að endur-
taka.
Hann á afmæli í dag
Daginn sem hann spjallar við blaða-
mann DV um þennan áfanga á hann
afmæli og er 57 ára gamall. Þegar
Gunnar var að brasa við að stofha
hljómsveitina Hljóma suður í Keflavík
árið 1963, hvemig skyldu hann og jafn-
aldrar hans hafa litið á roskna tónlist-
armenn sem væri verið að sæma fálka-
orðunni?
„Ætli það hafi verið til nokkrir tón-
listarmenn sem höfðu fengið orðu á
þeim tima og alls engir popparar.
Popptónlist þessa tíma var: Sjá dagar
koma og Vertu hjá mér Dísa,“ segir
Gunnar Þórðarson, gítarleikari og tónskáld
Myndin er tekin í gær á 57 ára afmælisdegi Gunnars sem segja má aö hafi fengið fálkaoröuna í afmælisgjöf en
hann var sæmdur þessu heiðursmerki íslenska lýöveldisins um áramótin.
Þeir greiddu í
píku
Þessi mynd
mun hafa veriö
tekin af Gunn-
ari Þórðarsyni
á Ijósmynda-
stofu þegar
hann var tæp-
lega tvítugur,
eöa um 1965.
Hann segir aö í
raun og veru
hafi hann
aldrei kunnaö vel við þessa undar-
legu hártisku sem myndin er vott-
ur um.
Poppari á laun-
um
Þessi brosmildi
poppari varö
fyrstur ís-
lenskra tónlist-
armanna af
bítlakynslóðinni
til þess að fá
listamannalaun
og þótti sum-
um eldri og viröulegum listamönn-
um heldur langt gengiö. Gunnar
segist ekki hafa sótt um þessi
laun en þau hafi komiö sér vel.
Myndin mun vera frá því um 1978.
Til umhugsunar
Gunnar segir að
til þess aö þola
starfiö í
popptónlistar-
geiranum sé
best aö vera
laus viö allt
sukk. Þessi
mynd hefur trú-
lega veriö tekin
rétt um 1980 og þá var Gunnar far-
inn aö íhuga aö hætta neyslu áfeng-
is en á þessu ári eru liöin 20 ár frá
því aö hann rak tappann í flöskuna í
síöasta sinn.
um þeirra, Karli, 20 ára og Zakaríasi,
13 ára. Hafa synimir fetað í fótspor
hans?
„Nei, þeir segja að þeir vilji ekki
verða popparar," segir Gunnar og hlær
við.
Gunnar er nú fastur gítarleikari í
hinum endurreistu Hljómum, leikur
með eigin hljómsveit í vinsælasta sjón-
varpsþætti á íslandi, Milli himins og
jarðar og leikur á gítar í Guitar Island-
ico sem er gítartríó með Bimi
Thoroddsen og Gunnari á gítar og Jóni
Rafnssyni á bassa. Þetta sérstæða tríó
hefur notið mikilla vinsælda og sækir
í vaxandi mæli jasshátíðir hér og þar
Popparinn fær
fálkaorðuna
- Gunnar Þórðarson heiðraður fyrir framlag sitt til
íslenskrar tónlistar, fyrstur poppara
Lónlí Blú Bojs
Þessi hljómsveit sem hét Lónlí Blú Bojs var hálfgerö hulduhljómsveit framan af
en kenndi íslendingum aö meta góöa kantrítónlist og náöi feikna vinsældum.
Þessi mynd er tekin af sveitinni á sviöi í Dalabúö í Búöardal þar sem þeir léku
viö gríöarlegar vinsældir enda vinsælasta lag þeirra Er ég kem heim í Búöardal.
Þarna eru taliö frá vinstri: Gunnar Þóröarson á gítar, Engilþert Jensen á rödd og
áslátt, Rúnar Júlíusson á bassa og Björgvin Halldórsson á gítar og rödd.
Gunnar og glottir eins og honum ein-
um er lagið.
„Það má segja að ég hafi fengið orð-
una í afmælisgjöf en mér datt það
aldrei i hug þegar ég var að byija að ég
ætti eftir að upplifa þetta.“
Gunnar er alinn upp til átta ára ald-
urs norður á Hólmavík en þá flutti fjöl-
skyldan til Keflavíkur þar sem faðir
Gunnars fékk vinnu á Keflavíkurflug-
velli og má segja að þetta sé dæmigert
hlutskipti landsbyggðarfjölskyldna á
þessum tíma þegar herstöðin sogaði tfl
sín fólk og vinnuafl og veitti menning-
aráhrifum inn í íslenskt samfélag.
„Við strákamir í Keflavík hlustuð-
um mjög mikið á ameríska útvarpið
því þar heyrðist tónlist sem ekki var
spiluð í íslensku útvarpi. Þetta var
fyrst og fremst rokkið sem mótaði okk-
ur.“
Brotinn gítar í óskilum
Gunnar lærði ekki að spila á gítar
að hefðbundnum hætti heldur kynntist
hann þessu hljóðfæri þegar móðursyst-
ir hans skildi eftir brotinn gítar á
æskuheimili hans sem Gunnar tók að
sér og tókst að fáta sig áfram þótt bak-
ið í gítamum væri brotið og strengim-
ir lægju langt frá hálsinum.
Gunnar hóf feril sinn í skólahljóm-
sveitum í Keflavík, sérstaklega þeirri
sem hét Skuggar í höfuðið á bresku
Shadows-sveitinni. Þar lék Gunnar
fyrst á trommur en síðan á bassa.
„Þetta snerist um aö trommarinn
þurfti ekki að kunna mikið og bassinn
var frekar einfaldur. Ég var ekkert bú-
inn að læra á gítarinn á þessum tíma.“
Gunnar stofnaði svo Hljóma 18 ára
gamall eftir að hafa verið gítarleikari
heflt ár í Hljómsveit Guðmundar Ing-
ólfssonar sem var alvöru danshljóm-
sveit og fræg er sagan um það hvemig
hann gerði Rúnar Júlíusson skólabróð-
ur sinn og vin að bassaleikara sveitar-
innar af því hann var viss að hann
myndi taka sig vel út á sviði.
„Þetta er alveg rétt en við Rúnar
vom bekkjarfélagar og saman í klíku
og höfðum hlustað mikið saman á tón-
list og hann hafði mikinn áhuga á
henni. Ég kenndi honum að spUa og
það reyndist algerlega rétt hjá mér að
hann var góður á sviðinu."
Rúnar er ekki sá eini af lærisvein-
um Gunnars sem hefur orðið frægur
því fram kemur í nýrri ævisögu Björg-
vins HaUdórssonar að Gunnar hafi
kennt honum að spila á gitar. Þetta vUl
Gunnar varla kannast við.
„Ég á enga lærisveina. Ég hef aldrei
kennt mönnum nema fyrstu sporin,
hef aldrei verið kennari en ég hef náð
í ýmsa.“
Vlldi læra melra
Gunnar viðurkennir með semingi
að hann hafi aUtaf séð eftir því að hafa
ekki lært meira í tónlist en raun ber
vitni en þótt hann leiki öðrum betur á
gítar og fleiri hljóðfæri, semji tónlist,
útsetji og stjómi tónlistarflutningi er
hann að mestu leyti sjálfmenntaður í
tónlist.
„Ég bara datt inn í þetta. Ég ætlaði
einhvem veginn aldrei að verða músí-
kant aUt mitt líf. Ég hef ekki sóst eftir
verkefnum síöan ég var 18 ára heldur
hefur verið leitað tU mín.“
Gunnar varð fyrstur íslenskra
popptónlistarmanna tU þess að fá lista-
mannalaun í nokkra mánuði og minn-
ir það hafi veriö árið 1975 en segist
ekki muna hvort það hafi verið af sér-
stöku tilefni og fuUyrðir að hann hafi
ekki sótt um þessi laun. Það þótti harla
fréttnæmt og mörgum eldri listamönn-
um og menningarvitum þótti stungin
tólg þegar þetta gerðist. Gunnar varð
líka fyrstur tónlistarmanna í þessum
geira tU þess að fá verk eftir sig flutt af
Sinfóníuhljómsveit íslands.
„Ég býst við að ég hafi fengið klass-
ísku deUuna í kringum 1990 og hef síð-
an hlustað mjög mikið á klassíska tón-
list og samið dálítið af henni.“
Fjölskyldan og ættaróðallö
Gunnar býr við Ægisgötu ásamt eig-
inkonu sinni tU margra ára, Toby
Herman námsráðgjafa og tveimur son-
um heiminn tU þess að leika íslensk
þjóðlög í syngjandi sveUlu fyrir tón-
elsk eyru.
Gunnar eignaðist fyrir skömmu
húsið sem hann fæddist í á Hólmavík
og hefur í hyggju að gera það að sum-
aróðali fyrir sig og fjölskylduna.
„Ég er rétt búinn að loka því fyrir
veturinn og setja nýja glugga og nýtt
járn að utan. Það er mikið eftir inni í
húsinu og er enn langt í að ég sitji
þama í hægindastól og horfi út á hafið
og semji tónlist. Það sem mig langar
mest tU að gera í náinni framtíð er að
hafa örlítið minna að gera í spUa-
mennskunni, ég er kominn á þann ald-
ur, og gera meira af því aö semja tón-
list.“ segir hinn nýkrossaöi poppari að
lokum. -PÁÁ