Börn og menning - 01.04.2014, Qupperneq 10

Börn og menmng
draga til dæmis úr alvarleika þess sem fjallað
er um.
„Flestir fullorðnir eru jákvæðir í
garð Supernytt en við fáum stundum
kvartanir og gagnrýni frá foreldrum sem
teija okkur vera of berorð og sýna og
segja frá hlutum sem þeir vilja ekki að
krakkarnir þeirra viti neitt um. Þessar
athugasemdir berast einkum þegar við
flytjum fréttir af stríði eða ofbeldi og
þá sérstaklega kynferðisofbeldi. En við
vegum og metum allt sem fer í þáttinn
og eigum í stöðugu og langvarandi
samtali um hvernig þátturinn eigi að
taka á málum, bæði okkar á milli á
ritstjórninni og við almenning."
Stian segir starf sitt við Supernytt hafa kennt
sér heilmargt um mikilvægi þess hvernig
fréttirnar eru settar fram, sérstaklega í
tengslum við fréttaflutning á erfiðum
málaflokkum.
„Við höfum ætíð þrjár spurningar að
leiðarljósi þegar við nálgumst erfið
viðfangsefni: Hvað er mikilvægt fyrir
krakkana að vita? Hvernig getum við
útskýrt það vel án þess að einfalda
hlutina um of og hvernig flytjum við
fréttirnar án þess að hræða börnin?
Síðasta spurningin ersú mikilvægasta því
þegar krakkarnir sjá hræðilegar fréttir
er fyrsta hugsunin sem fer í gegnum
höfuðið á þeim oftast hvort þetta geti
komið fyrir þá. Þetta eru oft fréttir
sem fullorðnir eiga erfitt með að skilja,
hvað þá átta til tóif ára gömul börn.
Eftir að umfjöllunarefni hvers fréttatíma
hefur verið ákveðið fer daglega mikil
vinna í það að ákveða hvernig flytja eigi
fréttirnar með myndefni og talsetningu
þannig að upplýsingarnar komist til skila
án þess hlutir séu einfaldaðir um of
eða rangt farið með staðreyndir. Það
hefur mér þótt einna áhugaverðast við
starfið."
Árásirnar í Útey í Noregi árið 2012 eru gott
dæmi um fréttir sem erfitt er að fjalla um,
sama hvaða aldurshópa um ræðir, og Stian
segir að þá hafi komið í Ijós hversu mikilvægt
sé að vinna út frá ákveðnum vinnureglum
sem taki tillit til barna og hvernig þau hugsa
og meðtaka upplýsingar.
„Árásirnar í Útey tengdust krökkum á
margvíslegan hátt, enda fara börn aldrei
varhluta af því þegar þjóðarharmleikur
dynur yfir. Það sem einkum snerti börn
í þessu tilliti var aldur fórnarlambanna,
sem voru mörg hver vart af barnsaldri. Þá
snerti þetta voðaverk marga Norðmenn
persónulega og þá má ekki gleyma því
að fréttir af árásunum voru á öllum
fréttastöðvum allan sólarhringinn, sem
auðvitað fór ekki framhjá börnum þótt
þau hefðu ekki persónulega tengingu
við árásirnar. Alls konar hugsanir fara í
gegnum huga barna við slíkar aðstæður
og ekki má gleyma því að þetta var
líka erfiður tími fyrir foreidrana, sem
sumir hverjir vissu ekki hvernig þeir
áttu að ræða þessi mál við börnin sín.
Fyrsta ákvörðun okkar þegar kom að
fréttaflutningi af þessum atburði var að
leggja mikla áherslu á það i hvert skipti
sem við færðum fréttir af árásunum að
misindismaðurinn væri á bak við lás og
slá og hann gæti aldrei gertþetta aftur."
Stian segir að árásirnar í Útey hafi einnig
skerpt á því hversu mikilvægt sé að skýra og
meta efnið sem borið er á borð.
„Við reyndum að útskýra hvað leiddi
til þess að einhver gæti mögulega haft
það í sér að framkvæma slíkt voðaverk,
sem krakkar telja að sjálfsögðu vera
illskiljanlegt og hræðiiegt. Við unnum
einnig mikið með fréttir um sorg og missi
og tókum viðtöl við fólk sem hafði misst
ástvini í Útey og við sálfræðinga sem
sögðu hvernig hægt væri að takast á við
sorgina sem fylgir því að missa ástvin.
Þegar réttarhöldin fóru fram fylgdumst
við vel með þeim, rétt eins og aðrir
fjölmiðlar, og fluttum af þeim fréttir. Við
greindum þó ekki frá málaferlunum frá
degi tit dags, heldur reyndum að útskýra
hvernig réttarhöld gengju fyrir sig. Til
dæmis hvert væri hlutverk dómaranna,
hver munurinn væri á saksóknara og
verjanda og hvað það þýddi þegar sá
ákærði lýsti sig ósakhæfan vegna þess að
hann væri andlega vanheill."
Stian bendir þó á að varhugavert sé að
láta smáatriðin verða of fyrirferðarmikil í
fréttaflutningi af atburðum sem þessum.
„Við fréttaflutning af erfiðum eða
hræðilegum atburðum reynum við að
forðast að fara út í of mikii smáatriði.
Við nefnum til dæmis fjölda látinna en
forðumst að birta hryllilegt myndefni
við fréttina. Teiknaðar hreyfimyndir eru
gjarnan notaðar í stað lifandi myndefnis,
til að hægt sé að gæta nákvæmni án þess
að hræða áhorfendur."
En skyldi daglegur fréttaþáttur fyrir börn
hafa áhrif á aðra fréttaþætti? Stian segist
ekki hafa tekið eftir neinum breytingum á
hefðbundnum fréttatímum fyrir fullorðna
eftir að Supernytt kom til sögunnar.
„Hins vegar er talsvert um að fullorðnir
horfi á Supernytt til að skilja betur það
sem er í fréttum hverju sinni. Kannski
eru fréttir fyrir fullorðna ekki nægiiega
aðgengiiegar?"
Vefsjónvarpið Stelpur
Nú hefur Stian sagt skilið við Supernytt
og tekið við öðru spennandi verkefni. Það
eru vefþættirnir Jenter, eða Stelpur, leikin
þáttaröð sem fjallar um tólf ára stelpur og
daglegt líf þeirra í Ósló. Þættirnir eru ólíkir
sjónvarpsþáttum almennt að því leyti að saga
stúlknanna og framvinda hennar er birt með
stuttum myndböndum og bloggfærslum á
vefsíðu. Hver þáttur eða myndband getur
verið frá hálfri mínútu upp í fimm eða sex