Tíminn - 05.12.1944, Blaðsíða 3

102. blað
TÖIIXN, þriðjMdagiim 5. des. 1944
435
PALL ÞORSTEINSSON:
\
Frumvarp sósíalista um nýbyggðír
og nýbyggðasjóð
e
I. | lagi úr ríkissjóði, eins og verið
Tveir þingmenn Sósialista- hefir. Samkvæmt gildandi lög- j
flokksins hafa flutt á Alþingi um ber ríkissjóði að greiða ár- !
frumvarp um nýbyggðir og ný- (lega 300 þús. kr. til byggingar- '
byggðasjóð. jsjóðs, ásamt uþpbót eftir bygg-
Þeir, sem unna sveitunum og ingarvísitölu. í ,frumvarpinu
leggja þeim starfskrafta sína, eru felld niður ákvæðin um
vinni að því að koma þeim upp.
Skulu þá nýbýlin afhent vænt-
anlegum ábúendum við kostnað-
arverði að frádregnum rikis-
sjóðsstyrknum. Og alllöngu áð-
ur en þetta frumvarp sósíalista
kom fram, hafði verið flutt á Al-
þingi af Framsóknarmönnum og ! prentun.
BÓKMENNTIR OG LISTIR
Þrjár færeyskar bækur
Á þessu hausti hafa komið út
í Færeyjum þrjár merkar bækur.
Er það ný ljóðabók eftir fær-
eyska skáldið J. H. O. Djurhuus,
stór skáldéaga á dönsku eftir
Richard Thomsen og fjórða
biridi hinna gömlu sögu- og
danskvæða Færeyinga, er Jó-
annes Patufsson býr undir
PÁLL ÞORSTEINSSON
vilja sannarlega iíta með vel- verðlagsuppbót á framlag bygg-
vild og skilningi á allar tillögur, ingarsjóðs, en á hinn bóginn
''sem eiga að miða sveitunup til gert ráð fyrir framlagi til hinn-
gagns. Hið fyrirferðarimikla ar nýju lánadeildar, er nemi 500
frumvarp Sósíalistaflokksins um þús. krónum á ári. Lánakjör
nýbyggðir er því að sjálfsögðu úr byggingarsjóði eiga að hald-;
tekið til yfirlesturs og athugun- j ast óbreytt að öðru en því, að
ar, og eigi síður vegna þess, að lagt er til að lána megi 12 þús.1
i greinargerðinni er talað um krónur til sama manns í stað 9 að hann feli í sér miklar breyt-
„stórfelldar róttækár ráðstafan- þús., sem lögin ákveða nú. ingar frá eldri lögum. í frum-
ir til eflingar íslenzkum land- ; Ekki er nema gott um það að varpinu er lagt til að verja iy2
búnaði“ og „að tekin sé upp nýjsegja, að stofna nýja lánadeild miljón króna á ári til undirbún-
raunhæf stefha í landbúnaðar- ! við búnaðarbankann. En það ings að stofnun byggðahverfa í 25% af byggingarkostnaði hvers
rnálurn." Slík fyrirheit eru til markar engin spor, hvort deild- sveitum. í gild.andi lögum er á-
þess fallin að auglýsa verk og um hans er fjölgað frá því sem kveðið fast framlag, 250 þús.
geta jafnvel vakið ofboð litlajnú er. Litlu skiptir um nafn krónur á ári i sama skyni og
eftirvæntingu, eigi sízt þegar þeirrar deildar, sem lánin veitir. auk þess heimilað að verja til
þetta fellur saman við svo inn-1 Aðalatriðið er, að búnaðarbank- þess allt að helmingi þeirrar
fjálgar og mærðarfullar yfirlýs- i inn hefir eflzt svo, að hann er fjárhæðar, sem árlega er ákveð-
ingar um „nýsköpun“ í atvinnu- nú þegar fær um að veita miklu in í fjárlögum til framleiðslu
1 í ^ lrAwim 4*11 VmiíT íl ai «1 vi /wi 1 /il4*n 'ÍT l-i /l -pí n *r T /-I vr 1 'A'
Sjálfstæðismönnum frumvarp
með ákvæðum um húsagerðar-
»samþykktir og vinnuflokka
byggingamanna í sveitum.
Samkvæmt þessu frumyarpi
sósíalista á nýbyggðastjórn að
lp,ta rðftsa húsin í byggðahverf-
j unum fyrir lán úr Búnaðar-
bankanum, sem ábúandi á síð-
1 an að taka að sér. Með þessum
hætti væri létt vinnu af ábú-
anda, en aftur á móti auknar að
mun kröfurnar um greiðslur
hans til bankans með hærra
láni, þar sem vinnukostnaöurinn
færðist þangað allur. Lagt er
til í frumvarpinu, að allt að
lífinu, að ýmsum kemur til hug- fleiri lán en leitað hefir verið
•ar, að það- fái eigi lengur stað- 1
izt,, er segir í fornum fræðum,
að skaparinn sé einn, þar sem
Sósíalistaflokkurinn á Islandi er
kominn til sögunnar og upphaf-
inn til hægri handar Kveldúlfs-
valdinu. Sú játning, sem fram
kemur í greinargerðinni, að í
rauninni megi segja, að frum-
varpið'sé ekki nýtt, heldur snið-
ið eftir eldri lögum, gefur þó-
þegar til kynna, að draga piegi í
efa, að það marki „nýja raun-
hæfa stefnu í landbúnaðarmál-
um“. Það sannast og, þegar
frumvarpið er lesið, að „nýsköp-
unin“ þar er eigi „stórfelld“.
Sú langa ritsmíð reynist að vera
’ að langmestu leyti uppprentun
á löggjöf, sem Framsóknarflokk-
urinn hefir beitt sér fyrir á únd-
anförnum árum og þegar fram-
kværnt að meira eða minna leyti.
En innan um þau ákvæði gild-
andi laga, sem tekin eru upp í
frumvarpið, er dreift nokkrum
bTeytingum. Skal hér rakið í
hverju þær breytingar eru
fólgnar.
II.
Fyrsti kafli frumvarpsi'ns er
um nýbyggðastjórn. Samkvæmt
þeim lögum, er nú gilda, er
stjórn nýbýlamála falin þriggja
manna nefnd. Er formaður
hennar skipaþur af landbúnað-
arráðherra Uil fjögurra ára, ejj
hinir tveir kosnir hlutfalls-
koSningum áf landbúnaðar-
nefndum Alþingis. Landbúnað-
arráðherra ákveður þóknuri' til
nefndarmannanna.
í þessum kafla frumvarpsins
er sú eina breyting fólgin, að
lagt er til að stofnað verði nýtt
embætti með því að skipa sér-
stakan nýbyggðastjóra, er hafi
umsjón með þeim framkvæmd-
um, er lögin ákveða. Skal hon-
um skipað i allháan launaflokk,
svo að laun hans næmu nú rúm-
lega 27 þús. krónum á ári. ■
Þetta getur ekki talizt stór-
hreyting, en vissulega orkar tví-
mælis um nauðsyn hennar og
réttmæti. Betur sjá augu en
auga, og ósennilegt er, að nefnd
manna, skipuð úr fleiri en ein-
um flokki á nokkurra ára fresti,
hafi þrengri sjónarmið um þessi
mál heldur en einn fastur emb-
ættismaður. • _
III.
Annar kafli frumvarpsins er
um nýbyggðasjóð, sem á að
\ starfa í þremur deildum. Bygg-
ingarsjóður og nýbýlasjóður
eiga að starfa á sama hátt og
áður. Breytingin í þessum kafla
er fólgin í því, að lagt er til að
stofna nýja lánadeild, er bún-
aðarbankinn reki jafnframt
hinum. Nefnist hún byggða-
hverfasjóður. Stofnfé þessarar
lánadeildar á að vera tíu miljón
króna framlag frá ríkinu. Á að
heimíla ríkisstjórninni að taka
lán eða gefa út vaxtabréf fyrir
allt að þeirri upphæð, handa
þessari lánadeild. Sjóðunum á
að afla tekna með árlegu fram-
eftir.
IV.
Fjórði kafli frumvarpsins .er
um nýbýli og að mestu leyti
samhljóða nýbýlalögunum, sem
nu eru í gildi. Nýbýlalögin setja
þær reglur um framkvæmd ný-
býlastofnunar, að sá aðili, er
býlið vill reisa, sendi nýbýla-
stjórn óskir sínar og tillögur.
Nýbýlastjórnin skal síðari at-
huga alla aðstöðu til nýbýla-
stofnunar á staðnum og úr-
skurða um það, hvort hann sé
hæfur fyrir nýbýli. Nýbýli má
stofna hvort sem vill með því. að j tólf hektarar til túnræktar, en
bóta og atvinnuaukniíigar. Ekki
verður séð, að með þessu sé
„tekin upp ný raunhæf stefna í
landbúnaðarmálum“, heldur að-
eins fetuð sú braut, sem búið er
að leggja..
Þá eru teknar upp í frumvarp-
ið tillögur Búnaðarfélags ís-
lands um byggðahverfi, sem
hafa áður birzt á prenti. í
ffumvarpinu er gert ráð fyrir,
að tíu býli séu*saman í byggða-
hverfi, en í' gildandi lögum er
leyft að stofna samvinnubyggð
með minnst fimm býlum. Lagt
er til, að hverju býli séu ætlaðir
reisa það i óræktuðu landi eða
skipta túni heimajarðarinnar til
beggja eða allra / býlanna. í
frumvarpinu er gert ráð fyrir að
þrengja nokkuð svigrúmið fyr-
ir 'stofnun nýbýla, með því að
krefjast þess að mikið af landi
nýbýlanna sé áður 'ræktað eða
sérstaklega vel fallið til rækt-
ur^r. Nýbýlalögin ákveða nú, að
veita megi 6 þús. króna styrk og
6 þús. króna lán til sama manns.
lögin ákveða tíu^hektara. Lögin
ákveða og að ríkið skuli láta
fullrækta fjóra hektara af-landi
hvers býlis í samvinnubyggð, en
frumvarpi& gerir ráð fyrir að
færa þetta upp í áex hektara.
Gildandi lög veita mikið svig-
rúm um framkvæmd nýbýla-
stofnunar. Yfirleitt er ætiazt til,
að eigendur jarða eða væntan-
legir ábúendur reisi sjálfir býl-
in eftir því sem um semst við
Frumvarpið gerir ráð fyrir að nýbýlastjórnina. Teljast þá
hækka hvorn liðinn um sig upp vinnuframlög þeirra seln hluti
í 15 þús. krónur. Þegar lögunum af því, er þeim ber að leggja
var síðast breytt og þetta á- fram sem stofnverð. Lögin
kvæði endurskoðað fyrir rúm- heimila þó, að nýbýlafélög eða
um tveim árum, var vísitala | einstaklingar, sem ætla ekki að
byggingarkostnaðár meira en gerast ábúendur á nýbýlunum,
helmingi lægri heldur^ en hún er ;___________________________
nú orðin og voru ákvæði gild- ——
andi laga miðuð við það. Nýbýla-
stjórn og Alþingi hefir verið það
Ijóst, að mæta varð hækkandi
byggingarkostnaði með auknum
fjárveitingum. Þess vegna hefir
sú leið verið farin til bráða-
birgða að veita nokkra fjárhæð
f fjárlögum, er nýbýlastjórn
skyldi úthluta sem viðbótar-
styrk til nýbýla. Sú hækkun,
sem frumvarpið gerir ráð fyrir,
fer aðallega til að vega á móti
þeirri stórkostlegu hækkun, sem
vísitala byggingarkostnaðar
sýnir.
Fruna^rpið mælir svo fyrir,
að lán og sÚyrkur til hvers ný-
býlis rnegi nema 80% af kostn-
aðarverði býlisins_ í stað 14/i7
hluta, sem lögin ákveða. í
frumvarpinu er þvi þessu hlut-
falli raskað dálítið lántakendum
í óhag. í frumvarpinu er lagt til
að gera þá breytingu á lánskjör-
um nýbýlasjóðs, að árlegar af-
borganir lána nemi 3% i stað
5%, sem nú er. Vera má, að á-
stæða væri til þessarar breyt-
ingar, ‘þegar lánin hækka, en
þess ber að gæta, að því lægri
sem árleg afborgun er, þeim
mun lengur hvíla lánin á herð-
um lántakenda.
Nýrnæli er það kallað í frum-
varpinu, að heimila að reisa ný-
býli á jörð, sem er opinber
eign. Það er þó ekki alls-
kostar rétt, því að þetta hefir
áður verið leyft og framkvæmt
á allmörgum stöðum.
V.
Þriðji kafli frumvarpsins er
um byggðahverfi. í þeim kafla
eiga að felast aðalnýmæli frum-
varpsins, og svo er látið heita,
býlis í byggðahverfi megi veita
sem styrk, ef sá, er tekur við
býlinu, sannar meö skattafram-
tali- sínu, að hann geti ekki af
eigin rammíeik staðið undir
kostnaði af byggingunni. Er það
mun' óhagstæðara hlutfall um
styrkvejtingu, heldur en ný-
býlalögin ákveða nú. Með frum-
varpi þessu á að fella niðui®
heimild, sem nýbýlastjórn er
veitt til þess í eldri lögum að
reisa í tilraunaskyni nokkur
býli í sveit, þar sem ríkið fram-
kvæmir ræktun og byggingar að
fullu.
VI.
Hér eru þá rakin öll þau at-
riði í frumvarpi Sósíalistaflokks-
ins, sem miða að breytingum á
eldri löggjöf og máli skipta. Við
athugun málsins verður ekki
séð, að mikið fari fyrir þeirri
„nýju /aunhæfu stefnu í land-
búnaðarmálum“, sem sagt er, að
frumvarpið eigi að marka. Aug-
ljóst er, að hér er aðeins um
bitamun að ræða, frá því sem
lögfest er, en tekki „stórfeildar,
róttækar ráðstafanir til eflingar
íslenzkum landbúnaði“. Framr
sóknarflokkurinn hefir undirbú-
ið og komið fram á Alþingi, ým-
ist með stuðningi Alþýðuflokks-
rins eða Sjálfstæðisflokksins,
löggjöf um^alla þætti þess máls,
sem frumvarp sósíalistanna
fjallar nú um. Framsóknar-
flokkurinn hefir borið fram til
sigurs lqggjöf um fullkomna
lánsstofnun landbúnaðinum til
handa og framkvæmt hana með
stofnun og rekstri Búnaðar-
s---------------------------------
J. H. . O. Djurhuus er eitt
þekktasta ljóðskáld Færeyinga,
bróðir Hans A. Djurhuus, hins
mikilvirka góðskálds. Langafi
þeirra var J. C. Djurhuus, bóndi
við Sjó i Kollafirði, samtíðar-
maður Nólseyjar-Páls og mesta
kvæðaskáld Færeyinga í byrjun
nítjándu aldar.
Hefir J. H. O. Djurhuus dval-
ið lángdvöÆm erlendis, en Var
staddur í Færeyjum, er allar
leiðir til meginlandsins lokuð-
ust, og hefir«dvalið þar síðan.
Fyrsta ljóðabók hans og fyrsta
eiginlega ljóðabókin, er gefin var
út á færeysku, kom út 1914 og j þessu tagi, sé honum ekki runn-
sögukvæðanna, eins og áður er
sagt. Til þess að' gefa mönnum
gleggri hugmynd um þessa
skáldskapargrein, skal hér tekið
upp í íslenzkri þýðingu stutt-'
orð skilgreining úr hirini fær-
eysku bókmenntasögu Chr.
Matras':
„Kvæði köllum við þau frá-
söguljóð á móðurmáli okkar, er
kveðin hafa verið við dans. Til
e'r fjöldi af slíkum kvæðum,
þau elztu ort nálægt 1300, þau"
yngstu á 20. öld ....
Hin litla færeyska þjóð, sem
um aldamótin 1800 taldi ekki
nema 5000 manns (hið sama
um 1700) hefir varðveitt um 200
kvæði af þessu tagi. Þessi þjóð
er eipnig sú eina, sem nú skil-
ur þennan skáldskáp, sú eina,
sem er alin upp við þessa þrí-
þættu eind, sem er dans, tónar
og frásögn. Engin getur fnet-
ið til fullnustu kvæði okkar eða
annan norrænan skáldskap af
síðan ný og stóraukin útgáfa
1923. Síöan hafa fleiri bækur
eftir hann komi^ út.
Richard Thomsen er útgerðar-
maður í Trongisvági, af dönsk-
um ættum. Hann mun vera mið-
aldra, og hefir eigi fengizt við
ritstörf fyrr, svo að á almanna
vitorði væri. Saga hans heitir
„Blámannavík“ og gerist i fær-
eyskum fiskimannabæ. Hún er
á fimmta hundrað blaðsíður og
sögð vel skrifuð.
Þriðja bókin er fjórða bindi
bankans, sem veitir lán með
hagstæðum kjörum til ræktun-
ar, bygginga og hvers konar
framkvæmda í sveituín. Hamf
hefir komið því í framkvs%nd
að veita styrk til bændabýla, og
h'ann hefir sett á stofn teikni-
stofu fyrir landbúnaðinri, sem
leiðbeinir bændum,, þeim að
kostnaðarlausu. Á meðan Fram-
sóknarflokkurinn hefir beitt sér
fyrir því með sleitulausu starfi
að reisa þetta allt 'frá grunni, urinn
hafa kommúnistar haldið uppi
Qi'rahríð mikilli með látlausum
ásökunum á Framsóknarflokk-
inn og framkvæmdir hans.
En þegar Sósíalistaflokkur-
inn ætlar loks að leitast við méð
þessu frumvarpi að finna
nokkrum af stóryrðum sínum
stað og sýna vilja sinn og mátt
til framkvæmda' í sveitum, þá
er úrræðið þetta: að feta þá
braut, sem Framsóknarflokkur-
inn hefir rutt með því að end-
urprenta gildandi löggjöf um
(Framháld á 6. síöu)
ið í merg og blóð þetta þrennt.
Og hann skilur ekki heldur,
hvernig stóð á því, að fólkið á
miðöldunum var svo hjartan-
lega innlíft þeim fjarlægu tím-
urn og atburðum, sem kvæðin
eru venjulega um. Nútímamað-
urinn, sem sezt og 1^3 kvæðin,
en kveður þau ekki og dansar í
huganum, fær lítið út úr þeim
flestum, því að hann beitir að-
ferð, sem góð er á öðrum svið-
um, en óhæf ,á þessu“.
Fyrir úm það bil 28 árum kaus
lögþingið nefnd manna til þess
að undirbúa útgáfu kvæða þess-
ara. Var Jóannes Patursson
kóngsbóndi kjörihn formaður
nefndarinnar. Hófst útgáfan
1920 og komu út þrjú bindi hin
næstu ár. En síðan hefir þessi
útgáfa legið niðri þar til nú.
Ýmsir mætir menn hafa átt
þátt í því á liðnum tímum að
bókfesta og varðveita kvæðin.
íteið þar á vaðið hinn ágæti
Færeyingur, J. C. Svabo (1746—
1824). Síðar kom danski prest-
H. C. Lyngbye (1782—
1837) og ýmsir samverkamenn
hans, V. U. Hammershaimb
(1819—1909), Danirnir Svend
Gírundtvig (1839—1883) og Jör-
gen Bloch (1839—.1910) og loks
hinn færeyski málvísindamað-
ur og' rithöfundur dr. Jakob
Jakobsen (1864—1918). Af nú-
lifandi mönnum mun Jóannes
Patursson kóngsbóndi hafa »nn-
ið mikils verðast starf allra, sem
reynt hafa að viðhalda virðingu
og vinsældum hinna gömlu
sögu- og danskvæðum Færey-
inga.
Baráttan við
láriaukann
Síðustu áratugi hafa margvíslegar og ^tórkostlegar fram-
farir átt sér stað á sviði læknislistarinnar. Síðasta hálfan
annan áratuginn liafa að kalla á hverju /ári fundizt ný
áhrifamikil úrræði í baráttu læknanna við sjúkdóma og
mein mannanna. En sjaldan hafa jafn margir undraverðir
moguleikar skapazt á þessu sviði sem síðustu misseri. I
grein þessari, sem þýdd er úr amerísku tímariti, er rakin í
fáum orffum viffleitni lækna og vísindamanna til þess aff
vinna bug á sársaukanum, sem er þýðingarmikiff skilyrði
margvíslegra læknisaðgerffa, og sigrum þeirra á þeim vett-
vangi.
Hinn líkamlegi sársauki hefir
verið förunautur manns eins og
skugginn hans frá örófi alda.
Og raunar er hann eins konar
viðvörunarmerki náttúrunnar.
Vísindamenn hafa í meira en
öld glimt við það að uppgötva
leyndardóma hans. En þrátt
fyrir alla þessa löngu og ströngu
viðleitni er það ekki fyrr en nú
á allra síöustu árum, að tekizt
hefir að komast að raun um
grundvallaratriði þessa eigin-
leika líkamans.
Það hefir meðal annars komið
á daginn, að því. sem næst þriðj-
ungur fólks er miklu ónæmari
fyrir sársauka heldur en megin-
þorri manna. Það hefir einnig
sannazt við rannsóknir, að að-
eins einn af hverjum tíu hnef-
leikamönnum, sem nokkuð kveð-
ur að, hefir jafn næma tilken^-
ingu í líkamanum og venjulegt
fólk, Og þess eru meira áð segja
dæmi, að menn geti hert líkama
sinn svo, að hann kenni alls ekki
sársauka.
Árið 1932 var drengur nokk-
ur lagður í hinn fræga, amer-
íska John Hopkins-spítala.
Læknarnir uppgötvuðu það, að
Jfliami hans var alþakinn göml-
um örum. Foreldrar sögðu svo
frá, að þessi ör stöfuðu öll frá
gömlum brunasárum. Frá
bernsku hefði drengurinn leik-
ið sér að því að taka brennhéit-
ar pönnur, af eldavélinni og
sækja diska og kökuform inn
í glóáridi bökunarofninn.
Sérfræðingar tóku nú að
ranrvBaka líkamsástand drengs-
ins og komust brátt að raun
um, að hann var ekki haldinn
neinum þekktum sjúkdómi, er
gert hefði eöa gerði taugar hans
tilfinningalausar. Samt sem áð-
ur gat hann alls ekki greint
$að, þótt stór nál vabri rekín á
kaf í holdið.
Fimm árum siðar komu tvö
önnur börn, sem líkt var ástatt
um, í þetta samá sjúkrahús. Það
var drengur og stúlka. Þau voru
mjög ijla haldin af meiðslum og
bólgu, sem bókstaflega átti rót
sína að rekja til þess, að þau
höfðu aldrei lært að forðast þáð
að meiða sig.
Það mætti í fljótu bragði halda,
að.slíkir sjúklingar væru ekkert
nema aðeins fáséð afbrigði. En
raunin varð þó sú, að hér tókst
visindamönnunum að dfla mik-
ilsverðrar þekkingar á eðli hinn-
ar líkamlegu tilkenningar.
Venjulegt fólk er svo næmt fyr-
ir sársauka, af því að á yfirborði
mannslíkamans eru þrjár til
fjórar miljónir depla, sem óðar
segja til, ef við þá er komið.
Þessi þrjú börn voru sýnilega
sneydd þessum eiginleika. Þau
vantaði þessa depla á yfirborði
líkamans. Þau urðu þess ekki
vör, er var utanaðkomandi, en
samt sem áður gátu þau fundið
til o.g þáð mjög heiftarlega. En
sá sárauki kom innan frá og
átti upptök sin í líkama þeirra
sjálfra.
Hvaða ályktun var svo' unnt
að draga af þessu? Það stað-
festi þá kenningu, að sársauk-
inn væri tvenns konar: hin
venjulega tilkenning, sem staf-
ar frá miljónum viðkvæmra
bletta útvortis, og jíjáning, sem
á upptök sln inni í líkamanum
og orsakast af sjúkdómum óg
áföllum. Allir geta gept sér grein
fyrir þeim mismun. sem er á
þessu tvennu. Sársauki, sem
stafar af . nálarstungu hverfur
fljótt. En kvöI, sem' á rót sína
að rekja til veikra nýrna eða
maga, er langvinn. Vísinda-
mennirnir hafa nýlega tekið til
óspilltra málanna við fullnaðar-
rannsókn á þessu máli.
Hinn frægi franski lsgknir,
Rene Leriche, heldur því fram,
að ekki^é hægt að jafna%saman
sársauka, sem stafar frá hinu
ytra borði, og þjáningum sjúks
manns. Hann hefir meðal ann-
ars haft undir höndum mann,
sem haldinn hefir verið kvala-
.fullum sjúkdómi í átján ár, án
þess að þess verði á, nokkurn
hátt vart, að úr þjáningum hans
hafi dregið. Með rannsókn á,
slíkum sjúklingum, börnunum
þrem, er áður hefir verið getið*
um, og mörgum einstaklingum
öðrum hafa læknarnir og líf-
færafræðingarnir smámsaman
verið að grafa upp úr myrkri
óvissunnar fleiri og.fleiri stað-
reyndir um orsakir og eðli sárs-
aukans.
Vitaskuld hefir þessi barátta
um leyndardóma sársaukans
Verið háð á mörgum vígstöðv-
um. Alkunnar eru ájúpöndunar-
aðferðirnar, sem notaðar hafa
verið við uppskurði í sjúkrahús-
um. á því var byrjað fyrir
hundrað árum En hinar raun-
verulegu framfarir hafa átt sér
stað síðan 1929. Það, ár kom til