Tíminn - 08.12.1944, Blaðsíða 2

Tíminn - 08.12.1944, Blaðsíða 2
442 TÍMIM, föstndaginn 8. des. 1944 103. blað Föstudagur 8. des. j Á víðavangi ERLENT YFIRLIT; II vað vcrðnr gert Samanburður Péturs Það var næsta seinheppilegt, þegar Pétur Magnússon hugðist, í útvarpsumræðunum, að draga athygli frá hinu ömurlega I stefnuleysi og vesaldómi núv. ríkisstjórnar í fjármálunum með þvi að benda á fjármálastjórn- ina árin 1934—38. Pétur gat vissulega ekki gert andstæðing- um sínum betra en að gefa þeim tilefni til að gera slíkan saman- burð. Árin 1934—38 eru tvímæla- laust erfiðustu árin fyrir af- komu ríkissjóðs og atvinnuveg- anna, er komið hafa á þessari öld. Þegar Eysteinn Jónsson tók við fjármálastjórninni af Ás- geiri Ásgeirssyni og íhaldsmönn- um 1934, var stórfelldur tekju- halli hjá ríkinu og mikill halli á viðskiptunum við útlönd. Við þetta bættist. svo mikið. mark- aðstap fyrir sjávarútveginn og aflaleysi. Þrátt fyrir þetta tókst á árunum 1934—38 að hafa rík- isreksturinn tekjuhallalausan, jainframt og framlög til at- vinnuveganna og verklegrá fram kvæmda voru stóraukin. Það tókst einnig að hafa viðskiptin við útlönd hallalaus og verja þó meira af erlendum gjaldeyri til kaupa á nýjum framleiðslutækj - um en áður voru dæmi tij. Á. þessum árum voru síldarverk- smiðjur auknar, frysting fisks gerð möguleg í stórum stíl, ræktunin stóraukin, og komið fótum undir ýmsan lífvænlegan iðnrekstur. Þrátt fyrir hina mestu kreppu, óviðráðanleg markaðstöp, lágt útflutnings- verð og aflaleysi, tókst ekki að- eins að halda fjárhag ríkisins og afkomunni út á við í horf- inu, heldur var sótt fram og gerðar stærri og meiri umbæt- ur en áður voru dæmi til. Hins ber svo vel að gæta, að hefði stefnu Péturs Magnús- sonar verið fylgt á þe>-ym árum, myndi endirinn áreiðanlega hafa orðið ríkisgj aldþrot og þjóðargjaldþrot, eins og hann spinnur nú upp, að þá hafi átt sér stað. Hefði þá verið farið eftir tillögum Péturs og fleiri íhaldsþingmanna, hefðu fjár- lögin árlega verið afgreidd með stórfelldum tekjuhalla og inn- flutningurinn hefði verið látinn ótakmarkaður með þeirri af- leiðingu, að luxusvörur hefðu verið fluttar inn í stað fram- leiðslutækja, og skuldirnar er- lendis hefðu orðið óviðráðanleg- ar og þjóðin lent á vonarvöl. Fjármálavizka Péturs Magn- ússonar kemur líka bezt í Ijós, þegar hann tetóur nú sjálfur við fjármálastjórninni. Þá er hér mesta góðæri, sem nokkuru sinni hefir verið. Þjóðin á hundruð milj. kr. í erlendum gjaldeyri. Tekjur manna eru meiri en nokkuru sinni áður. Aflábrögð hafa sjaldan eða aldrei verið hagstæðari. Útflutn- ingsverð sjávarafurða er marg- falt hærra en í kreppunni 1934— 38 og hefir aldrei verið hærra. Aldrei hafa verið meiri mögu- leikar til þess að hafa afkomu ríkisins i góðu lagi, leggja fram mikið fé til verklegra fram- kvæmda, borga skuldir og safna sjóðum, J£ta framleiðsluna bera sig vel til sjós og lands og láta menn vera fúsa til þess að leggja fé í atvinnuvegina. En hvernig notar svo Pétur þetta mikla góðæri? Hann hækkar ríkisútgjöldin upp í 140 milj. kr., ekki til að auka ný- sköpun og verklegar fram- v. kvæmdir, því að þau framlög / verða sízt hlutfallslega hærri en áður, ekki til að borga skuldir, ekki til að safna sjóðum, heldur til launahækkana og annarrar óarðbærrar eyðslu. Svo gífurleg er þessi eyðsla, að enn vantar 40 milj. kr. tekjur á fjárlögin, ef þau eiga að afgreiðast halla- laust. Flest bendir til þess, að Pétur ætli að gefast upp við að afla þeirra og ætli í þess stað að taka stórfelld eyðslulán. Hann stuðlar jafnframt að því að auka dýrtíðina með þeim afleiðingum, að sjómenn fást ekki á fiski- flotann og útgerðarmenn kepp- ast við að selja skip sín. Þannig Friðaráróður eftir þýzkri fyrirmynd. Ýmsir þeirra, sem hefðu opn- að fyrir útvarpið síðastl. mánu- dags- og þriðjudagskvöld, án þess að vita, hvað þar væri um að vera, myndu vafalaust hafa haldið, að verið væri að lesa þýzkar útvarpsfréttir. Svo mjög báru ræður ráðherranna og stuðningsmanna þeirra keim af höfuðáróðri Þjóðverja. Ein aðal- uppistaðan í ræðum þeirra var, að þeir væru hinir sönnu friðar- vinir og einingarmenn, þeir vildu helzt öllu^órna fyrir friðinn og eininguna, en andstæðingarnir væru hinir einu friðarspillar og sundrungarmenn, sem hefðu rofið friðinn. Þetta er alveg nákvæmlega sama „platan“ og hjá Þjóðverj- um. Þeir segjast hafa verið hin- ir einu friðarvinir og tilbúnir til að fórna flestu fyrir friðinn, en Bandamenn hafi samt hafið styrjöldina gegn þeim alveg að tilefnislausu. Það er líka fleira skylt með stjórnarsinnum og Þjóðverjum en áróðurinn. Raunveruleikinn er sá sami í báðum tilfellum. Allir vita, að Bandamenn vildu frið, en þeir vildu ekki kaupa hann því verði, aS yfirgangur og ranglæti nazista yrði allsráð- andi í heiminum. Þess vegna neyddust þeir tjl að segja Þjóð- verjum stríð á hendur. Fram- 'sóknarflokkurinn, flokkur sam- vinnunnar og millistefnunn- ar, sem er hinn sanni arftaki Þorgeirs Ljósvetningagoða í ís- lenzkum stjórnmálum, vildi líka frið. En hann vildi ekki kaupa hann því verði.að dýrtíðinogupp lausnin væri áfram látin vaxa, skattsvikin og fájrflóttinn úr landinu látinn blómstra betur en nokkuru sinni fyrr, stríðsgróð- inn látinn verða að tómum eyðslueyri, atvinnuvegum full- komlega komið á kné 0.3 þjóð- inni prédikað að allt væri í bezta lagi meðan þannig væri verið að undirbúa hrun og byltingu. Framsóknarflokkurinn, þótt friðelskandi væri, kaus sér hejd- ur hlutskipti BandaA’.anna, að berjast en að sætta sig við slík- an glötun^rfrið. Skrum og stefnuleysi. Málflutningur ráðherranna minnti á áróður Þjóðverja er verið að snúa hinu mesta góðæri í illæri: Ríkissjóður lát- inn safna eyðsluskuldum, þegar bezt er að afla tekna, og út- gerðin rekin með stórfelldum halla, ef ekki mokaflast, þegar fiskverðið er langhæst. Til þess að ráða bót á því hruni og atvinnuleysi, sem framundan er, ef þannig verður haldið áfram, virðist Pétur ekki hafa nema eitt úrræði. Nýsköp- un er það ekki, því að hún verð- ur engin á slíkum fjárhags- grundvelli. Úrræðið er atvinnu- leysistryggingar. í landij þar sem flest er ógert og aliir þrá að vinna, og fjár- ráð eru með mesta móti, á að gefast upp, vegna dýrtíðar og annars fjársukks, við það sjálf- sagða verkefni að tryggja öll- um arðgæfa vinnu. í þess stað á að framfleyta mönnm á sult- arstyrkjum atvinnuleysistrygg- inga, unz öllu, sem safnazt hef- ir undanfarið, er eytt í sukk og vitleysu. Þess vegna er það að- alatriði stjórnarsáttmálans að setja lög um atvinnuleysistrygg- ingar áður en nokkuð er farið að fást við nýsköpunina margum- töluðu. Maður, sem er aða/merkisberi slíkrar helstefnu í dýrtíðar- málum og fjármálum, æt'ti ekki að vera að minnast á hina gifturíku fjármálastjórn áranna 1934—38. Það sýnir aðeins hlut- skipti hans í enn verra ljósi. Óg bað eru honum sízt málsbætur, bótt hann kunni að sjá betur en verk hans bera merki um, því að bað sýnir aðeins þann veíkleika hans, að Thorsfjölskyldunni hefir enn tekizt að not> hann til óheillaverka gegn betri vitund, og í þetta skipti ekki aðeins í hennar þágu heldur kannske fyrst og fremst í þágu kommún- ista. einnig á annan hátt. Þeir töl- uðu mjög borginmannlega um öll þau undur og stórmerki, sem þeir ætluðu að gera. Þeir ætluðu að nýskapa atvinnuvegina, koma bezta lagi á fjárhag ríkissjóðs, afla nægra tekna til að mæta hinum stórkostlega auknu út- gjöldum, bæta kjör hlutasjó- manna, halda uppi margfalt hærra kaupgjaldi hér en annars staðar, 0. s. frv. Það vantar ekki heldur stór orð hjá Þjóðverjum. Þeir ætla að áigra í styrjöldinni. En þeir eru fáorðari, þegar um það er spurt, hvernig þeir ætla að sigra. Helzt er gefið til kynna, að það verði gert með einhverjum leynivopnum. Það vár líka algert tóma- hljóð hjá stjórnarsinnum, þegar um það var spurt, hvernig þeir ætluðu að framkvæma hin mörgu og stóru lofórð sín. Þeir gátu ekki svarað því, hvernig b'eír ætluðu að afgreiða tekju- þallalaus fjárlög, hvernig þeir ætluðu að bæta kjör hlutasjó- manna, hvernig þeir ætluðu að framkvæma nýsköpunina á grundvelli núverandi dýrtíðar og verðbólgu og þó allra sízt því, hvernig þeir ætluðu að tryggja svo miklu meiri tækni hér en annars' staðar, að íslendingar gætu verið samkeppnisfærir við ’pjóðir, þar sem kaupið er tvis- var til þrisvar sinnum lægra en hér. Við öllum fyrirspurnum um betta var algert tómahijóð hjá stjórnarsinnum. í st/.ð þess að svara slíku, var aðeins hert á skruminu og loforðunum. Það, sem þannig einkenndi alla málfærslu stjórnarsinna í umræðunum, var ge^ndarlaust skrum, samfara algeru stefnu- leysi og úrræðaleysi um það, hvernig framkvæma ætti lof- orðin. Umræðurnar voru átak- anlegt dæmi um, að aldrei hefir verið stefnulausari og úrræða- minni stjórn á íslandi og al^rei heldur stjórn, sem hefir reynt að bæta upp þennan höfuðskort með takmarkalausara skrumi og blekkingum. Heilbrigð og örugg við- reisnarstefna. Þegar ræður Framsóknar- manna voru bornar saman við þetta skrum og stefnuleýsi stjórnarsinna, verður saman- burðurinn meira en hagstæður fyrir Frámsóknarflokkinn. — Framsóknarmenn benda á heil- brigða cf: örugga viðreisnar- 5tefnu í dýrtíðarmálum og fjár- málum, sem hægt er að grund- valla á stórfelldari nýsköpun og glæsilegri framfarir til lands og sjávar en áður eru dæmi til. Þessi stefna er líka næsta auð- veld í framkvæmd, ekki þarf annað að gera en að lækka kaupgjaldið og verðlagið að krónutölu. Sliku þarf ekki að fylgja nein skerðing á kjörum launafólks eða bænda, því að jafnframt og krónunum er fækkað, er kaupmáttur þeirra aukinn. Ef kaupið yrði t. d. lækkað um Vio og verðlagið jafnframt um Vio, þá fengjq launamenn eins mikið fyrir 9 kr. og fyrir 10 kr. áður. Kjörin yrðu því óbreytt. Ríkisútgjöldin myndu þá jafnframt lækka um Vio og þann hluta þeirra mætti nota til verklegra framkvæmda í stað þess, að hann fer nú í tóma eyðslu. Það myndi verða einar 14 milj. kr„ eða andvirði margra tuga allstórra mótor- báta. Verðgildi sparifjár' og verðbréfa myndi aukast um x/w og eigendur þess fjár gætu bá lagt fram meiri skattaframlög til nýsköpunar. Trúin á fram- leiðsluna myndi þá aftur vaxa, menn yrðu fúsir til að leggja fram fé í sjávarútveginn og ungir menn yrðu fúsir til að stunda sjómennsku, því að arð- urinn af starfi þeirra rynni þá °kki mestmegnis til milliliða og landverkafólks, eins og nú á sér stað. Á grundvelli þessarar hyggi- legu fjármálastefnu beitast Framsóknarmenn fyrir nær öll- um umbótamálum, sem nú liggja fyrir Alþingi, sbr. ræktunar- málin, áburðarverksmiðjuna, fiskimálasjóðinn, raforkumál- in, flugsamgöngurnar, póstmál- in. Stjórnarflokkarnir eru hins vegar byrjaðir að svæfa þau, sbr. áburðarverksmiðjumálið. Þeir vita, sem er, að framfara- málin verða ekki leyst á grund- velli vaxandi dýrtíðar. Þeir geta því ekki boðið upp á neitt, nema skrumið. Fágætt ofaníát. í útvarpsumræðunum sagði Ólafur Thors hlustendum, að Hermann Jónasson hefði áður en ríkisstjórnin var mynduð gengið á milli þingmanna og sagt að annaðhvort skyldu þeir taka sig fyrir forsætisráðherra eða hrunið kæmi. —• Seinna í sömu ræðu fullyrti Ólafur og lágði á það ríka áherzlu, að það hefði verið ófrávíkjanlegt skil- yrði Framsóknarflokksins fyrir stjórnarmyndun að dr. Björn Þórðarson yrði forsætisráðherra. Ólafi var bent á þetta ofaníát hans, en þá endurtók hann að nýju skröksögu sína. Þá tók þó skki betra við. Rétt í sama mund í sömu ræðu sagðist Ólafur hafa látið þau orð falla við Bernharð Stefánsson alþm., að engum beirra Hermanni, Eysteini, Ja- kobi eða sér mundi koma til hug ar að þeir yrðu forsætisráðherr- ar í ríkisstjórn Framsóknar- flokksins og Sjálfstæðisflokksins vegna atburðanna vorið 1942. Það þarf, Ólaíur minn, meira °n áhugann til að búa til skrök- sögur. Það þarf einnig að hafa þá gætni og skýrleika í hugsun, að éta ekki ofan í sig alveg í sömu andránni sínar eigin sög- ur. — Það mun sem betur fer fátítt, að forsætisráðherrar éti Dfan í sig með þessum hætti og pað hvað eftir annað. Ánægja kommúnista. Þeir, sem hlustuðu á umræð- urnar af pöllum Alþingis, gátu ekki komizt hjá því að sjá á- nægjusvipinn á þingmönnum kommúnista, þegar ráðherrar Sjálfstæðisflokksins og Alþýðu- flokksins voru að tala. Þeir brostu kommúnistarnir, begar Pétur Magnússon sagði, að það væri aðeins dýrtíðar- grátur að vera að tala um of mikla dýrtíð og var jafnframt að lýsa hinum „björtu hliðum dýrtíðarinnar“. Fyrir kommún- ista er fátt mikilvægara, en að forsvarsmenn atvinnurekenda haldi því fram að allt sé í lagi og engar sérstakar ráðsj;afanir þurfi að gera meðan verið er að sigla öllu í strand og hrunið er þannig gert óumflýjanlegt. Þeir brostu líka, kommúnist- arnir, þegar Ólafur Thors sagði, að ekki kæmi til mála að hrófla (Framhald á 7. síðu) viö Þjóðrerja? Þeirra umræðna gætlr nú meira og meira í heimsblöðun- um, hvað gert verði við Þjóð- verja eftir að þeir hafa verið sigraðir í heimsstyrjöldinni. Kennir þar margra tillagna og krafa og skal hér minnst á nokkrar þeirra. í fyrsta lagi er að nefna landakröfurnar á hendur Þjóð- verjum. Rússar munu krefjast nokkurs hluta Austur-Prúss- lands, m. a. Königsberg. Þeir leggja einnig til, að Pólverjar fái þann hluta Austur-Prúss- lands, sem þá er eftir, og auk þess allt þýzkt land austan við Oderfljót. Pólska stjórnarnefnd- in í Lublin hefir tekið upp þess- ar kröfur fyrir hönd Pólverja, en pólska stjórnin í London hefir ekki enn fallizt á þær. Þá þykir líklegt, að Tékkar geri tilkall til Sudetahéraðanna. Óvíst er enn, hvort Frakkar leggi fram landa- kröfur á hendur Þjóðverjum, en komið hefir til orða, að þeir heimtuðu að fá Saar og nokkur fleiri héruð vestan Rinar. Hol- lendingar hafa gert kröfu um að fá nokkur þýzk héruð í stað þeirra héraða í Hollandi, sem Þjóðverjar hafa hle^pt á sjó. Hollendingar bjóðast jafnframt til að skila þessum héruðum aftur, þegar þeir séu búnir að veita sjónum af landi sínu. í öðru lagi koma svo skaða- bótakröfur á hendur Þjóðverj- um. Ekki er mikið um það rætt, að Þjóðverjar greiði skaðabætur í peningum, en hins vegar í vörum og vinnu. Rússar hafa gert ákveðnar kröfur um, að mikill fjöldi þýzkra verkamanna yerði látinn vinna í Rússlandi alllengi eftir styrjöldina,við end- urbyggingu þeirra mannvirkja, er Þjóðverjar hafa skemmt eða eyðilagt þar á stríðsárunum. Rússar hvetja hernumdu þjóð- irnar til að gera sömu kröfur. Þá er mjög um það rætt, að Þjóðverjar verði látnir leggja niður allmikið af verksmiðjum sínum og vélarnar fluttar til hernumdu landanna, er orðið hafa fyrir skerðingu á iðnaði sínum. í þriðja lagi er að nefna stjórn þá, sem Þjóðverjar eiga að búa við í framtíðinni. Flestir tala um langvarandj hernám Þýzkalands. Ýmsir telja, að her- námið eigi að verða framkvæmt af Bandamönnum og Rússum í sameiningu, en alme.nnt er á- litið, að þegar sé ákveðið, að Þýzkalandi veröi skipt í þrjú hernámssvæði, Bandaríkjamenn verði í Suðvestur-Þýzkalandi, Bretar í Norðvestur-Þýzkalandi og Rússar í Austur-Þýzkalandi. Frakkar, Belgir og Hollendingar hafa nú gert kröfu til í*ö fá hlut- deild í hernáminu. Mjög er talað um, hvort setuliðsstjórnirnar eigi ekki einnig að annazt hina borg-iralegu stjórn og Þjóðverjar fái þannig engu að ráða um mál sín fyrstu áratugina eftir styrj- öldina. Allir eru satnmála um, að þeir eigi ekki að fá að hafa her og ýmsir leggja til, að þeim verði bannað að hafa eigin lög- reglu. Rýssar eru einna fáorð- astir um þessa hluti og grunar ýmsa, að þeir hyggi á, að yfir- bjóða Bandamenn í þessum efn- um. Margir halda því fram, að sérstaklega sé nauðsynlegt, að Þjóðverjar fái ekki að hafa kennslu- og uppeldismálin í eig- in höndum, heldur eigi Banda- menn að nota hernámstímann til að ala upp nýja söguskoðun og uppræta hernaðarandann. Loks er að nefna það, hvaða atvinnuvegi Þjóðverjum verði leyft að stunda. Eins og kunnugt er, hefir fjármálaráðherra Bandaríkjanna lagt til, að Þjóð- verjar verði aðallega smábænda- þjóð og iðnaður þeirra lagður niður. Að þessu verður þó vart horfið. Hins vegar er mjög talað um að takmarka iðnað þeirra, banpa þeim allan iðnað, sem geti á einhvern hátt verið í sambandi við vopna- eða skot- færaframleiðslu (m. a. áburðar- framleiðslu) og hafa strangt eftirlit með þeim iðnaði, sem þeim er leyfður. Jafnframt er talað um, að þeim verði ekki leyft að taka upp neina nýja uppgötvun, án þess að bera hana fyrst undir Bandamenn, og að allar rannsóknarstofnanir þeirra verði undir ströngu eftir- liti. Margt fleira mætti nefna, þótt hér verði staðar numið að sinni. En víða kemur sá ótti fram, einkum meðal kirkjunnar- manna, að vafasamt sé að setja Þjóðverjum mjög harða friðar- kosti og sníða frelsi þeirra þrönganstakk.lSlíkt geti hæglega skapað leynilegan mótþróa, er geti orðið upphaf nýs ófriðar- báls. Þjóðverjar hafi sýnt það með meðferðinni á hernumdu þjóðunum, að engin þjóð verði kúguð til undirgefni og hlýðni og það muni einnig sannast á þeim, ef beita eigi þá slíkum tökum. Eini grundvöllur varan- legs friðar sé að sýna Þjóðverj- (Framhald á 7. síðu) í ritstjórnargrein Dags 30. f. m. segir svo um starfshætti kommúnista íöur fyrr: „Menn minnast þess t. d„ að kommúnistar hafa margstaöhæft, að engar sannar framfarir gætu átt sér stað, meðan auðvaldsskipu- • lagið ríkti. Kommúnistar hafa há- stöfum flutt þá kenningu, að fyrst af öllu bæri að rífa nið- ur til grunna núverandi þjóð- skipulag hinna vestlægari Evrópu- ríkja, því að fyrr sé ekki hægt að reisa framtíðarmusterið eftir rússneskri fyrirmynd. Merin muna vel þær fullyrðingar íslenzkra kommúnista, að Alþýðuflokksmenn og allir þeirra líkar í öðrum lönd- um væru vargar í véum og verstu féndur allrar alþýðu, af því að þeir tefðu fyrir niðurrifi þjóðfé- lagsins með því að hafa póti- tískt samneyti og samstarf með auðvaldinu og borgaralegum flokk- um. Þess vegna væru þeir, sem í daglegu tali eru oft nefndir kratar, erkisvikarar gagnvart hin- um æðstu hugsjónum um samein- ingu öreiga um allan heim og freisun þeirra undan ánauðaroki og þrautpínandi kúgun auðvalds- ins.“ j * * * Dagur víkur siðan að starfsháttum kommúnista nú og hinni nýju stjórn- arsamvinnu. Hann segir: „En hvað hafa kommúnistar nú gert? Þeir hafa algjörlega skipt um „línu“ og um leið fellt yfir sjálfa sig alla þá hörðu dóma, er I þeir áður kváðu upp yfir öðrum. Kommúnistar, sem nú reyna að 1 fela sig undir nafninu Samein- ingarflokkur alþýðu — Sósíalista- flokkurínn, hafa nú drýgt alla þá stórglæpi á stjórnmálasviðinu, að þeirra eigin dómi, er þeir áðui hafa haldið hæst á lofti og for- dæmt mést. Þeir hafa gengið í opinbert stjórnmálasamband vií auðvaldið í Sjálfstæðisflokknum, sem þeir áður töldu dauðasynd, og þeir hafa gengið í pólitíska sæng með Alþýðuflokknum, sem þeir hafa stimplað eins og erki- féndur allra öreiga og bágstaddra manna, og þetta bandalag segja þeir að sé myndað til að lyfta öllu þjóðlífinu á hærra menningar- og þroskastig. Það keihur sem sé upp úr kafinu eftir allt hið undan- gengna, að kommúnistar telja auð- valdið og féndur öreiganna vel fallna tll bandalags við sig. Þar með hafa þeir étið allt ofan í sig, sem þeir hafa áður sagt um auð- valdið og skaðsemi þess í þjóðlíf- inu, og jafnframt hafa þeir gleypt öll stóryrðin um kratana, því alveg er það óhugsandi að kommúnistar treystist til að halda því fram, að þeir hafi bundizt samtökum við skaðsemdaröflin i þjóðfélaginu til þess að bjarga þjóðfélaginu írá eyðileggingu, eins og þeir segjast ætla að gera með samstarfinu við auðvaldið í Sijálfstæðisflokknum og stjórnarsamvinnunni við krat- ana.“ * * * Þá víkur Dagur að því hvers vegna komúnistar hafi nú verið jafn ólmir í stjórn með Ólafi Thors og þeir voru mótfallnir því veturinn, 1943, að fara , í umbótastjórn, þegar þeir settu hvert, skilyrðið öðru óaðgengilegra, sem þeir minntust ekki á r.ú. Dagur segir: „Annars er það ekki svo torráðin gáta, hvers vegna kommúnistá- foringjarnir kjósa heldur að mynda stjórn með auðvaldinu í Sjálfstæð- isflokknum en að ganga tll stjórn- arsamvinnu með Framsóknar- flokknum, þótt þeir lofuðu því og og létu sem sér væri það mikið áhugamál að vinna með vinstri flokkunum fyrir kosningarnar 1942. En þetta var ekki annað en blekk- ing og kosningabeita. Kommúhist- um er meinilla við Framsóknar- flokkinn, því að þeir vita, að þegar áhrifa hans gætir verulega í lög- gjöf og landsstjórn, þá falla þjóð- inni í skaut miklar og hagfelldar umbætur, sem gera hana ánægða og um leið fráhverfa byltingaanda Moskvakommúnista. Aftur á móti er þeim ljúft að gera stjórnarsátt- mála við auðvaldið, ef hann er nægilega óljós og óákveðinn, en áferðafagur og lofar miklu. Þó að efndirnar verði litlar, þá getur það einmitt orðlð vatn á myllu komm- únista, því að þá fá þeir tækifæri til að segja: Þarna er fengin reynslusönnun fyrir því, að nýsköp- un er ekki hægt að framkvæma á grundvelli núverandi þjóðskipulags. Nú er því ekki um annað að gera en taka upp sovétskipulagið, sem eitt megnar að láta þjóðlífið springa út og blómstra; það hefir reynslan sýnt 1 Rússlandi, þar sem tekizt hefir að skapa paradís á jörðu.“ Hér er vissulega getið rétt til um fyrirætlun kommúnista og tilgang , þeirra með stjórnarsamvínnunni.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.