Tíminn - 26.01.1945, Blaðsíða 2

2
TÍMrVPV. fwstnclajgiiui 26. jan. 1945
7. hlatS
Föstudafíur 26. janúar
ERLENT YFIRLIT;
Sókn R ú ss a
Heilræði Ingimars.
Þegar Jónás Jónsson hóf út-
gáfu Ófeigs síðastl. vor til að
halda áfram deilum þeim, er
útkljáðar höfðu verið með nær
einróma samþykkt á flokksþingi
Framsóknarnianna, var sá hátt-
ur yfirleitt upptekinn af Fram-
sóknarmönnum, að láta þetta
nöldur hans afskiptalaust. Þess
var vænzt, að hann myndi fljót-
lega breyta eftir heilræðum
þeim, sem Ingimar Eydal gaf
honum síðastl. sumar, eftir að
hafa kollvarpað firrum hans enn
einu sinni. Þessi heilræði hins
gamla og velviljaða samherja
voru á þá leið, að Jónas ætti að
hlíta þeim úrskurði, sem flokk-
urinn var búinn að fella, hætta
óþörfu pexi um liðna atburði
og snúa sér að öðrum þarfari
verkefnum, er heyrðu framtíð-
inni til.
Þess var sérstaklega vænzt, að
Jónas léti sér þessi heilræði að
kenningu verða eftir að nýja
stjórnin kom til valda og sýnt
var, að Framsóknarflokkurinn
þurfti á öllu sínu liði að halda,
til að hrinda þeirri nýju árás
á rétt byggðanna, sem fyrir-
sjáanleg er. En þessar vonir
hafa fullkomlega brugðist. Jón-
as hefir aldrei verið fjandsam-
legri Framsóknarflokknum í
nöldri sínu en síðan stjórnin
kom til valda og það er næstum
eins og öll hans viðleitni beinist
nú að því að hjálpa andstæðing-
unum í baráttunni gegn Fram-
sóknarflokknum og leggja þeim
vopn í hendur í þeirri viðureign.
Þótt FramsóknáVmenn hafi
hingað til verið seinir til að
svara þesgum ádeilum hans,
verður ekki komist hjá því að
víkja að þeim öðru hvoru, ef
slíku heldur áfram. Verður hér
vikið að nokkrum atriðum í sein-
asta Ófeigi, en áður þykir þó
rétt að minna Jónas enn einu
sinni á heilræði Ingimars Ey-
dals, enda er það ekki sæmandi
manndómsmönnum að njóta
hlunnindanna af því að vera í
ákveðnum flokki, en endurgjalda
þau síðan með því að ófrægja
og niðurníða flokkinn eins get-
an bezt leyfir.
Jónas skammar
sjálfan sig.
Margt af því, sem Framsókn-
arflokknum er fært til foráttu
af Jónasi, hittir hann sjálfan
fyrst og fremst og er það nægi-
legt að lofa honum að glíma við
sín- eigin verk, t. d. segir svo
í seinasta Ófeigi:
„Þegar samvinnuflokkurinn
ráðgerffi einn dag aff lifa í sam-
starfi bæffi viff byltingamenn og
stríðsgróffamenn eða bjóffa full-
tingi sitt annaðhvort upplausn-
arflokki effa efnastétt landsins,
var sýnilegt, aff öllum eðlilegum
málefnaviðhorfum hafði verið
kastaff fyrir borff. Stjórnmálin
á íslandi voru þá komin á sama
stig og áhugamál Evrópuþjóð-
anna við lok þrjátíu ára stríðs-
ins. Valdastreitan ein var eftir,
en stefnumálin gleymd.“
Þessu er bezt svarað með því,
að ekki var annað sýnilegt en
að Jórías kynni vel þeirri fyrir-
ætlun að „lifa í samstarfi við
byltingamenn og stríðsgróða-
menn“ þegar hann sat í Þjóð-
stjórnarnefndinni haustið 1942
eða vann með þessum flokkum
í ýmsum nefndum að lausn
sjálfstæðismálsins. Ekki kunni
Jónas heldur illa þeirri fyrir-
ætlun að vinna með upplausn-
arflokknum, þegar hann sam-
þykkti að hefja skyldi viðræð-
urnar um vinstri stjórn vetur-
inn 1942—43. Andúð hans til
„efnastéttarinnar" sást bezt í
Bóndanum í fyrra. Þetta er
heldur ekki undarlegt, því að
Jónas hefir fram til skamms
tíma lagt áherzlu á, að Fram-
sóknarflokkurinn væri mið-
flokkur, er ynni eftir mál-
efnum til vinstri eða hægri. Er
næsta merkilegt, hvað Jónas
endist til að halda áfram nöldri
sínu út af þessu, þar sem hann
er hér fyrst og fremst að deila
Heildsalamálíð
Það má óhætt fullyrða að
meðal almennings hefir ekkert
mál vakið jatfnmikla athygli um
lengri tíma og ákærur verðlags-
ráðs á hendur heildsölunum fyr-
ir verðlagsbrot þeirra í sam-
bandi við Ameríkuviðskiptin. Al-
menningi hefir lengi verið
kunnugt, að stórfelldar misfellur
hlyti að eiga sér hér stað, þar
sem á annað hundrað fyrirtæki
annast innflutninginn til lands-
ins og flest eða öll græða í
stórum stíl. Sú ósk hefir því
verið sterk og almenn, að haf-
izt yrði handa um öflugar ráð-
stafanir til að verj"a neytendur
fyrir óhæfilegri okurstarfsemi
innflutningsverzlananna, sem
er vafalaust einn veigamesti
þáttur dýrtíðarinnar.
Með kærum verðlagsráðs í
sambandi við Ameríkuviðskiptin
hefir orðið uppvíst um einn
ljótan þátt þessara mála. Al-
menningur hefir fagnað því, að
verðlagsráði tókst að ná þess-
um árangri, þrátt fyrir erfiða
aðstöðu og takmarkað vald.
Hins vegar hefir það að vonum
vakið mikla óánægju, hvernig
ríkisstjórnin hefir tekið þessu
máli, þar sem hún ekki aðeins
hundsar þá kröfu, að fyrirskipa
allsherjar r annsókn á hendur
þeim fyrirtækjum, er grunsam-
leg eru talin, heldur hefir í
þokkabót gert einn hinna brot-
legu heildsala að opinberum
sendimanni landsins. Með þeirri
ráðstöfun hefir ríkisstjórnin
sýnt það gleggst, að hún stendur
með heildsölunum í þessu máli
og reynir að gera það sem lítil-
vægast í augum almennings.
Það hefði vissulega verið
fyrsta verk hverrar athafna-
samrar rkisstj órnar, er hugsað
hefði um hag neytenda, að fyr-
lrskipa tafarlaust opinbera
rannsókn gegn þeim fyrirtækj-
um, er mesta þrjózku hafa sýnt
verðlagsráði og grunsamleg eru
af öðrum ástæðum, þótt verð-
lagsráð með hinu takmarkaða
valdi sínu hafi ekki getað aflað
sannana fyrir sekt þeirra. Þær
uppljóstranir, sem verðlagsráð
var búið að gera, gáfu hverj-
um röggsömum dómsmálaráð-
herra fullt tilefni til slíkra ráð-
stafana. Opinber rannsókn tek-
ur bæði margfallt skemmri tíma
en hinar seinvirku rannsóknar-
aðferðir, sem verðlagsráð getur
beitt, og opinber ^annsóknar-
dómari hefir miklu meira vald
til að ganga eftir gögnum en
verðlagsráð. Liggur það í aug-
um uppi, að í slíkum málum
sem þessu, varðar mestu, að
rannsóknin geti gengið fljótt og
vald þess, sem rannsakar, sé
sem mest. Opinber rannsókn
undir þessum kringumstæðum
er algerlega laus við að geta tal-
izt ofsókn, þar sem hún hefði
sprottið af ærnu tilefni, og hefði
líka hreinsað þau fyrirtæki, sem
ekki voru brotleg, undan grun
um óheiðarlegt athæfi, en eins
og nú háttar, nær þessi grunur
jafnt til réttlátra og ranglátra.
Ástæðan til þess, að ríkis-
stjórnin hefir hér brugðizt sjálf-
sagðri skyldu sinni, er vafalaust
sú, að fulltrúar heildsalanna í
ríkisstjórninni, sem eru ráð-
herrar Sjálfstæðisflokksins, hafa
hér fengið kommúnista til full-
tingis við sig til að svæfa málið.
Kommúnistar hafa keypt hina
algeru' uppgjöf Sjálfstæðis-
flokksins í dýrtíðarmálunum því
verði, að s ýna hagsmunum
m e s t u stórgróðamannanna
fyllstu tilhliðrunarsemi, eins og
bezt sézt í skattamálunum. Þeim
er það líka ekki óljúft, þótt
málið sofni, þar sem Alþýðu-
flokksmaður er dómsmálaráð-
herra og þeir geta síðar kennt
honum um, að ekkert var gert.
Þótt slík rannsókn, sem hér
um ræðir, sé sjálfsögð og nauð-
synleg, er hún þó enganveginn
einhlít til að ráða bót á þessu
máli. Heildverzlanir hafa með
ýmsum öðrum hætti getað aflað
sér óheiðarlegs gróða. Einna
bezta úrræðið til að komast að
raun um það, er að gera saman-
burð á innkaupum þeirra. Fyrir-
tæki, sem hvað eftir annað gera
dýr innkaup, hefir annaðhvort
óhreint mjöl í pokanum eða er
mjögjlla stjórnað. Það á ekki að
nota innflutningshömlurnar til
þess að slík fyrirtæki geti grætt
offjár á kostnað ■ almennings.
Þessi fyrirtæki eiga að missa
innflutningsleyfin að meira eða
minna leyti og þau að færast til
þeirra, sem betur hafa reynzt.
Með þeim hætti verður að skapa
fyrirtækjunum hvöt til að stapfa
bannig, að þau hugsi ekki að-
eins um eigin hag, heldur einn-
ig hag neytenda.
Þá er líka komið að því, sem
vafalaust er höfuðatriðið í þessu
máli og á mestan þátt í þeim
misfellum, sem hér hafa gerzt.
Meðan Framsóknarmenn önn-
uðust framkvæmd haftanna var
þeim Jbeitt þannig, að reynt var
að veita neytendum sem bezta
aðstöðu til að hafa áhrif á inn-
flutninginn, með því að láta
þeim frjálst að velja á milli
verzlana. Neytendurnir gátu
ráðið því, hvort innflutningur
eins eða annars fyrirtækis óx
eða minnkaði. Þetta var gert
með höfðatölureglunni svo-
nefndu. Þetta skapaði fyrirtækj-
unum mjög sterkt aðhald um að
’aafa góða og heiðarlega verzlun.
Þegar íhaldsmenn tóku við
framkvæmd innflutningshaft-
arina var þessu gerbreytt. Inn-
flutningsleyfunum var skipt
milli fyrirtækjanna í sama
hlutfalli og hann hafði skipzt
milli þeirra undanfarin ár.
Þannig var verzlunin einokuð.
Neytendur hættu að geta ráð-
ið nokkru. Fyrirtækin héldu
sínum hluta af innflutningnum,
hvort sem þau verzluðu vel eða
illa. Vöxtur heilbrigðu verzlan-
anna var ’stöðvaður. Nýjiim
verzlunarfyrirtækjum, sem al-
menningur gat treyst, var
meinað að ryðja sér til rúms.
Lélegu fyrirtækin voru tryggð í
sessi. Öll samkeppni, sem var til
hagsbóta fyrir neytendur, hvarf
úr sögunni. í skjóli þessa fyrir-
komulags hafa myndazt hinir ó-
heiðarlegu verzlunarhættir, sem
útibúafarganið í Ameríku er
einn þátturinn í.
Það, sem er því vafalaust
langþýðingarmest af öllu í þess-
um málum, er að breyta inn-
flutningsreglunum aftur í það
fyrra horf, að neytendur geti
ráðið sem mestu um það, hverj-
ir annist innflutninginn og
þannig skapast á ný heilbrigð
samkeppni milli fyrirtækjanna.
Að lokum skal svo nefnt það
þrennt, sem nauðsynlegt er að
gera i þessu sambandi:
1. Fullkomin opinber rann-
sókn heildsalamálsins, stórum
víðtækari en rannsókn á málum
þeirra fyrirtækja, sem verff-
lagsráff getur kært, þar sem þaff
skortir aðstöðu til að afla nægra
sannana, þótt þaff hafi fyrir-
tækin grunuff.
2. Ýtarlegur samanburffur á
innkaupum verzlananna, sem
síffan verði lagffur til grund-
vallar viff úthlutun innflutn-
ingsleyfa, þannig, aff dregiff sé
úr leyfum þeirra, sem gert hafa
léleg innkaup, en leyfi þeirra
aukin, sem gert hafa hagkvæm
inkaup.
3. Innflutningsreglunum sé
breytt aftur í það horf, að neyt-
endur ráffi -sem mestu um,
hverjir annast innf lutninginn
og þannig sköpuff heilbrigff sam-
keppni á ný.
Framtíðarlausn þessara mála
er svo vitanlega sú, að innflutn-
ingurinn verði frjáls, nema á
þeim vörum, sem ríkið sjálft
verzlar með í tekjuöflunarskyni,
en ekki virðist óeðlilegt, að ríkið
njóti þeirra tekna, sem fæst við
innflutning „luxus“-vara ým-
issa, svo að það gæti í staðinn
létt skattbyrðum af þegnunum.
En þá fyrst, þegar verzlunin
með nauðsynjavörurnar er
orðin alveg frjáls, geta neyt-
endur sjálfir tryggt sér hina
beztu verzlun og verðlagseftir-
lit með eflingu samvinnufé-
lagsskaparins. En meðan frjálsri
verzlun verður ekki við komið,
verður að gera allt, sem hægt
er til þess að haga innflutn-
ingsreglunum þannig, að neyt-
endum sé sem auðveldast að
velja á milli verzlana og geti
þannig tryggt sem bezta verzl-
un.
á sína fyrri stefnu og forustu í
Framsóknarflokknum.
Stuffningur Jónasar
viff stjórnina.
Mjög veigamikill þáttur í Ó-
feigsskrifum Jónasar er að af-
saka stjórnarmyndunartiltæki
Ólafs Thors með því, að Fram-
sóknarmenn hafi verið reiðu-
búnir að gera það sama eða
jafnvel enn verra.
Til marks um þessa aðferð
Jónasar má nefna þá ásökun,
að Framsóknarflokkurinn geti
eiginlega ekkert ‘áfellzt Sjálf-
stæðisflokkinn fyrir stjórnar-
myndunina með kommúnistum,
því að - hann hafi reynt það
sama. Hér er reynt að dylja
þann reginmun, að Sjálfstæffis-
menn gengu aff skilyrffum kom-
múnista, en Framsóknarmenn
höfnuðu þeim. Þá er sú ásökun,
að Framsóknarflokkurinn hafi
raunverulega verið búinn að
samþykkja í tólf manna nefnd-
inni kauphækkanir þær, sem
orðið hafi í haust, og geti því
ekkert áfellzt þær. Framsókn-
arflokkurinn setti það fram sem
frumskilyrði, að allar kaup-
hækkanir yrðu stöðvaðar. Vildi
Framsóknarflokkurinn þannig
prófa fyrst, hvort samkomulag
gæti náðst um stöðvun, því að
vonlaust var að leggja fram til-
lögur um niðurfærslu, ef ekki
yrði fyrst samkomulag um að
stöðva. Þegar þetta samkomu-
lag náðist ekki, hætti Fram-
sóknarflokkurinn viðræðum í
tólfmannanefndinni. Hann hef-
ir þannig fyllsta rétt til að gagn-
rýna þær kauphækkanir, er
orðið hafa.
Þannig mætti nefna mörg
fleiri dæmi um slíkan uppspuna
Jónasar, sem virðist hafa það
markmið að afsaka stjórnar-
myndun Ólafs og gefa andstæð-
ingum vopn í hendur gegn
Framsóknarflokknum. Væri
þetta vitanlega bezti stuðning-
ur fyrir stjórn Ólafs og komm-
únista, ef mark væri á þessu
tekið, og sést bezt á þessu, hve
afvegaleiddur Jónas er orðirín,
þar sem hann er hér beinlínis
farinn að hjálpa þeim, sem
hann telur sig vera mest á móti.
(Framhald á 7. síöu)
Hin mikla framsókn Rússa á
austurvígstöðvunum hefi’r verið
helzta umtalsefni heimsblað-
anna undanfarnar vikur. Þeir
bjartsýnu/stu gera sér jafnvel
vonir um, að sókn Rússa tákni
að stríðslokin séu alveg í nánd
og Rússar verði komnir til Ber-
línar innan fárra daga.
Eins og sakir standa, verður
vitanlega ekkert með vissu um
þetta sagt, en það virðist þó
byggt á fullkominni bjartsýni,
að varnir Þjóðverja á austur-
vígstöðvunum séu brostnar. Hin
mikla framsókn Rússa í Póllandi
undanfarna daga er ekki byggð
á því, að þeir hafi unnið neina
stórsigra á her Þjóðverja, heldur
því, að þýzki herinn hefir að
mestu verið hörfaöur í burtu
áður en sókn Rússa hófst. Þjóð-
verjar hafa verið búnir að gera
sér ljóst, að þeim var óhagstætt
að heyja aðalbaráttuna gegn
Rússum á sléttum Póllands, þár
sem varnarskilyrði frá náttúr-
unnar hendi voru lítil og allir
aðflutningar erfiðir. Þeir hafa
lært af Normandíósigrinum og
þess vegna kosið að flytja her-
inn heim og verjast þar. Senni-
lega hafa þeir verið búnir að
þessu fyrir alllöngu og haft að-
eins tiltölulega fámennt setulið
í Póllandi. Má bezt marka þetta
á því, hve Rússar skýra frá lít-
illi fangatölu. Er það engan veg-
inn ósennilegt, að Rússar hefðu
strax getað tekið Pólland síð-
astl. sumar, ef þeir hefðu lagt
kapp á það og kosið að koma
Varsjárher pólsku stjórnarinnar
í London til hjálpar.
Það er fyrst nú, sem hið raun-
verulega varnarlið Þjóðverja er
að koma til sögunnar og verð-
ur fyrst úr því skorið næstu
daga, hvort varnir Þjóðverja
geti staðizt sókn Rússa. Mun
það þá einnig sjást, hvort sókn-
artilraun Þjóðverja á vesturvíg-
stöðvunum í vetur hefir verið
feigðarflan, þar sem hún hafi
orðið til þess, að þeir hafi veikt
ofmikið varnir sínar á vestur-
vígstöðvunum.
Hæglega má gera ráð fyrir
því, að Rússum takist að ein-
angra Austur-Prússland og Þjóð-
verjar hafi miðað varnir sínar
við það,- Telja má þó víst, aö
Þjóðverjar skilji eftir mikið lið
í Austur-Prússlandi og reyni að
berjast þar sem lengst. Aðal-
áhersluna munu þeir þó leggja
á það, að verja Slesíu, þar sem
mikið er af námuvinnslu og alls
konar hergagnaiðnaði. Missi
Þjóðverjar Slesíu er það mjög
alvarlegur ósigur fyrir þá.
Það er ekki aðeins vegna
hernaðarlegra s’jónarmiða ein-
göngu, sem Þjóðverjar hafa tek-
ið það ráð, að hörfa úr Póllandi.
Því valda einnig pólitískar á-
stæður. Þegar Rússar hafa náð
öllu Póllandi undir yfirráð sín,
þarfnast helzta ágreiningsefni
þeirra og Bandamanna, fram-
tíð Póllands, enn frekar lausnar
en áður. Eina von Þjóðverja um
sæmilega friðarskilmála er sú,
aff árekstrar milli Bandamanna
og Rússa verði svo miklir, að
samvinnan bresti og Þjóðverjar
geti samið við aðra hvora. Það
er þessi veika von, sem vafa-
laust ræður mestu um það, að
Þjóðverjar halda enn áfram að
berjast.
Upp á síðkastið bendir margt
til þess, að nazistar geri sér
frekar von um að ná samning-
um við Rússá en Bandamenn.
enda vita þeir, að almennings-
álitið í Bretlandi og Bandaríkj-
unum er svo andvígt slíkum
samningum, að' stjórnarvöld
þeirra landa gætu ekki gert þá,
þótt þau vildu. Aftur á móti
hefir almenningsálitið ekkert
að segja í Rússlandi, þar sem
Stalin er einvaldur. Það er eng-
an veginn óhugsanlegur mögu-
leiki, að Stalin og Hitler geti
samið einu sinni enn. A. m. k.
mun Stalin geta haft það tromp
á -hendinni, þegar hann, Roose-
velt og Churchill hittast á næst-
unni, Hann mun geta bent þeim
á: Þetta get ég 'fengið, ef ég
sém við Þjóðverja. Hvað látið
þið mig fá? Eftir einhverju hefir
Stalin a. m. k. veriö að bíða,
þegar hann hefir verið að draga
þessa ráð^tefnu á langinn.
Sú röksemd ýmissa, að Rúss-
ar muni ekki þora að semja við
Þjóðverja á þessu stigi málsins
af ótta við þá í framtíðinni, er
ekki veigamikil. Rússum myndi
taka^st að hafa bandalag við
Frakka og flestar meginlands-
þjóðirnar gegn Þjóðverjum. Ein
mesta hættan fyrir Rússa í
framtíðinni getur einmitt verið
sú, að Þýzkaland verði komm-
únitískt, ef nazisminn hrynur
(Framhald á 7. síðu)
Dagur birtir ýtarlega grein um á-
burðarverksmiðjumálið 18. þ. m. og
hrekur þar enn á ný þær firrur, að
þurft hafi að fresta málinu vegna
ónógs undirbúnings. í niðurlagi grein-
arinnar segir:
„Ríkisstjórnin vill láta líta svo
út, að hún ætli að fresta áburð-
arverksmiðjumálinu vegna ónógs
undirbúnings. Þetta er fyrirslátt-
ur. Mótþrói stjórnarinnar og flokka
hennar gegn málinu er af allt
öðrum rótum runninn. Hin sanna
ástæða er fyrst og fremst sú, að
. stjórnin er farin að renna grun
í, að ekki sé allt með feldu um
fjárhag ríkissjóðs og nú þurfi að
fara að spara. Og þá er það ráð
tekið að láta sparnaðinn koma
niður á landbúnaðinum, þvi Mbl.
segir, að stjórnin geti verið sæmi-
lega örugg í sessi án fylgis bænda,
og mest sé um vert að hafa stuðn-
ing bæjarbúa. Og jafnvel er geng-
ið svo langt í þessum sparnaði,
að stjórnarliðið er látið fella lög-
boðnar greiðsíur til landbúnaðar-
ins eins og framlagið til fram-
kvæmda á lögum um landhám
ríkisins".
Hér er vissulega drepið á það, sem
er höfuðástæða þess, að ríkisstjórnin
kom áburðarverksmiðjumálinu fyrir
kattarnef. Jafnvel þótt undirbúning-
ur málsins hefði veriö í ólagi, var það
ástæðulaust að fella niður framlag-
ið til verksmiðjunnar. ef ekki var
ætlunin að stöðva málið alveg. Það
var því ekki undirbúningsleysið, held-
ur sparnaðarþörf ríkisstjórnarinnar
vegna aukins sukks og óreiðu. Og þeg-
ar hún hófst handa um að spara, sá
hún ekki aðra leið en að fella nið-
ur framlög til landbúnaöarins. Þar
var hægt að fella niður en hvergi
annars staðar. Þetta er þó aðeins
byrjunin, en meira mun á eftir koma,
ef bændur efla ekki vel hin pólitísku
samtök sín, Framsóknarflokkinn. -
* H:
*
Mbl. og Vísir halda áfram að bítast
um það, hvort fyrrv. eða núv. stjórn
eigi frekar þá fjármálastefnu, sem
nú er fylgt og bæði blöðin eru sam-
mála um að fordæma! Um þetta segir
Vísir 20. þ. m.:
„Það er ekki hægt að klína þörf-
inni fyrir milljónaskattana á þá,
sem undanfarið hafa stjórnað
ríkissjóðnum. Hin mikla fjárþörf
stafar ekki af bágbornum hag
ríkissjóðs. Hún stafar af því, að
þingflokkar og ríkisstjórn tóku þá
stefnu, að halda áfram uppbótar-
og dýrtíðargreiðslum úr ríkissjóði,
í stað þess að snúa. við á síðasta
hausti og færa verðbólguna niður
með lækkun afurðaverðs og kaup-
gjalds. Þetta var ekki gert, sem
var eina rétta leiðirr. Heldur gerðu
stjórnaiílokkarnir samning um
að ekkert skyldi lækka. Sá samn-
ingur mun kosta ríkið 25—30
millj., sem taka verður með nýj-
um sköttum. Það er st'efna stjórn-
arflokkanna í dýrtíöarmálunum,
sem verið er að borga fyrir. Það
er allt og sumt, — og heiður þeim,
sem heiður ber.“
Hér er vissulega rétt frá sagt, að
því undanskildu, að stjórnarflokkarn-
ir sömdu ekki aðeins um- „að ekkert
skyldi lækka", heldur skyldi kaup-
gjaldið einnig hækka, eins og hinar
mörgu kauphækkanir undanfarið eru
glöggt dæmi um. Þessvegna munu
stjórnarsamningarnir ckki aðeins kosta
ríkið og atvinnuvegina 25—30 millj.,
heldur margfalda þá upphæð í fram-
tíðinni.
* * *
í tilefni af greinum í Alþýðublað-
inu ávarpar Þjóðviljinn brezka for-
sætisráðherrann nokkrum velvöldum
orðum 23. þ. m. Þar segir:
„En svo þegar Chuchill, vegna
brezkra lánadrottna og heims-
veldissinna, þarf að skálda hryðju-
verkasögur um gríska Þjóðfrelsis-
herinn, þá stendur ekki á Alþýðu-
blaðinu að „slá“ hryðjuverkunum
skáldsagnahöfundarins Churchills
„upp“ sem stórfréttum úr heimi
veruleikans — og bæta við frá
eigin. brjósti!!!“
Enn segir Þjóðviljinn:
„Alþýðublaðið, það æpir upp af
fögnuði í kór með brezka aftur-
haldinu, þegar Churchill setur
þann blett á Bretland að beita
brezkum her gegn Þjóðfrelsisher
Grikkja og svertir hann á eftir
með ósannindum.
Alþýðublaðinu hæfir sannarlega
sá félagsskapur í sorprennu fas-
ismans, sem það hefir valið sér.“
Hér er ekki látið nægja að segja,
að Churchill „skáldi upp hryðjuverka-
sögunum", „setji blett á Bretland,"
heldur er hann einnig kallaður til
viðbótar „sorprenna fasismans". í
menntuðu landi, myndi enginn utan-
ríkismálaráðherra leyfa slík sorpskrif
um æðsta mann vinsamlegrar þjóð-
ar, án þess að sækja hlutaðeigandi
blað til sakar að lögum. En íslenzki
utanríkismálar^ðherrann er ekki á
beim buxunum, þótt hann láti mál-
pípu sína krefjast þess, að Tíminn sé
bannaður, vegna þess, að hann hefir
dirfzt að gagnrýna ráðherrann lítil-
lega. Æra Ólafs Thors er vitanlega
eitthvað annað æðra og heilagra en
æra Churchills! Og hvað ætli að ráð-
herrann sé að amast við blöðum
kommúnista og vekja með því óánægju
í stjórnarherbúðunum, þótt áliti og
hagsmunum landsins sé spillt með
tilefnislausustu níðskrifum? Éagsmun-
ir stjórnarsamvinnunnar eru eitthvað
æðri en hagsmunir landsins!