Tíminn - 01.06.1945, Blaðsíða 1

Tíminn - 01.06.1945, Blaðsíða 1
 RITSTJÓRI: ÞÓRARINN ÞÓRARINSSON. ÚTGEFFANDI: FRAMSÓKNARFLOKKURINN. Símar 2353 Og 4373. PRENTSMIÐJAN EDDA h.I. RITST JÓRASKRIFSTOFUR: EDDUHÚSI. Lindargötu 9 A. Símar 2353 Og 4373. AFGREIÐSLA, INNHEIMTA OG AUGLÝSINGASKRIFSTOFA: EDDUHÚSI, Lindargötu 9 A. Sími 2323. 29. árg. Reykjavík, föstndagiim 1. júní 1945 40. blað % w ' Kommúnistar heimta timbur tekið a! Sís og skipt milli heildsala Þeir vilja stöbva brýnar byggingar úti á landi til pess að hallarbyggingarnar stöðvist ekki í Reykjavík Fíugvollurínn í Keílavík 1 Síðari skrif Þjóðviljans um þá kröfu, að takmarkaður verði byggingarefnisinnflutningur til annarra staða en Reykjavíkur, bera það með sér, að henni er jöfnum höndum stefnt gegn lands- byggðinni og samvinnufélögunum. Þannig er mál með vexti, að S. f. S. hafði þá forsjá að kaupa allmikið af timbri í Svíþjóð á seinasta hausti og hlýtur því allstóran hluta af því timbri, sem þaðan fæst keypt í ár. Þetta timbur vilja kommúnistar láta taka af S. f. S. og skipta því milli heildsalanna, og þeir eiga síðan að veita því til Reykvíkinga einna. Kommúnistar opinbera hér því jöfnum höndum fjandskap sinn til samvinnufélaganna og þeirra, sem búa utan höfuðstaðarins. Timburkaup S. t. S. í forustugrein Þjóðviljans 30. f. m., er enn hert á þeirri kröfu að stöðva verði sölu byggingar- efnis, þó einkum timburs, til staða utan Reykjavíkur, svo að byggingar geti haldizt ótak- markaðar hér. Jafnframt er því dróttað að S. í. S., að það sé að reyna að skapa timburskort hér í bænum, og er þess Jiarð- lega krafizt, að slíkt verði fyrir- byggt. í tilefni af þessum aðdróttun- um í garð S. í. S. og þeirri kröfu, að sérstakar hömlur verði lagð- ar á timburverzlun þess, hefir Tíminn átt viðtal við Aðalstein Kristinsson, framkvæmdastjóra innflutningsdeildar S. í. S. Sagð- ist honum svo frá: — Á undangengnum stríðs- árum hefir S. í. S. fengið miklu minna af timbri en áður og hef- ir ekki nándar nærri getað full- nægt þörfum félaganna. Skort- ur á flutningsrúmi hefir átt meginþátt i því, hve innflutn- ingurinn hefir verið lítill. Á síðastl. ári varð innflutn- ingurinn þó mikið minni en áð- ur og stafaði það af því, að út- flutningur á timbri frá Banda- ríkjunum var þá stöðvaður að mestu. Hafði S. í. S. keypt timb- ur eingöngu þar, en ekki í Kan- ada, því að viðskiptin í Banda- [ríkjunum þóttu að ýmsu leyti I betri. Þessar útflutningshöml- ur bitnuðu því harðara á S. í. S. en ýmsum öðrum innflytjend- 1 um, sem höfðu keypt timbur í Kanada. í októbermánuði síðastl. þótti sýnt, að stríðslok í Evrópu væru skammt undan og ákvað S. í. S. því að hefjast strax handa um timburkaup í Svíþjóð. Var fyrst safnað pöntunum hjá félögun- um og síðan fengið innflutnings- og gjaldeyrisleyfi hjá viðskipta- ráði. Kaupin voru síðan gerð og eftir það farið að athuga um flutningsmöguleika. Það ýtti undir S. í. S. að hraða þessum kaupum, að kunnugt var um, að aðrar þjóðir voru þá að semja um ýms viðskipti við Svía. S. í. S. var vitanlega ókunnugt um, hvort aðrir íslenzkir timb- urinnflytjendur gerðu hliðstæð- ar ráðstafanir á þessum tíma, en það hefir sýnt sig, að svo var ekki. Þar sem sýnt þótti, að ekk- ert yrði því til fyrirstöðu að timbur þetta fengist, keypti S. í. S. aðeins örlítið af timbri í Kanada til að bæta úr allra brýnustu þörfum, ef flutning- arnir á Svíþjóðartimbrinu kynnu að tefjast. Kaupfélögin fá því lítið annað timbur en það, sem hefir verið kej^pt í Svjbjóð. Nokkru eftir að íslenzka samn- Sýnisborn III Barátla kommúnísta / | * gegn nazismanum 13. janúar 1940 lagði Þjóðviljinn „frelsisbaráttu mannkyns- ins gegn siðleysi nazismans“ liðsyrði á þennan hátt: „Hið brezka hervald hefir því beinlínis sýnt sig í verki sem fjandsamlegt íslenzku þjóðinni og þjóðin hlýtur að dæma þetta hervald eftir þessari framkomu þess, á sama hátt og danska og norska þjóðin lítur á þýzka herinn þar“. 18. janúar 1941 gerði Þjóðviljinn þennan samanburð á her- námi íslands og Danmferkur: ÍSLAND: „Verndin“ hefir leitt tií þess, að fslendingar eiga yfir 50 milljónir króna inni í enskum bönkum — eða 400 kr. á hvert mannsbarn. Bretar borga, ef þeir sigra“. DANMÖRK: „Verndin“ hefir kostað Dani um 1 milljarð kr. — eða yfir 300 kr. á hvert mannsbarn. Þetta fé eiga Danir inni hjá Þjóð- verjum. Þjóðverjar borga það, ef þeir sigra“. • Hér var ekki efazt um heiðarleik og skilvísi nazistanna. 22. janúar 1941 mælti Þjóðviljinn svo af gnægð hjarta síns: „Væri landið í slíku ásigkomulagi að geta varið sig, væri ís- land nú í stríði við England eins og Noregur við Þýzkaland“. 13. febrúar 1941‘ gerði Þjóðviljinn enn samanburð á her- námi landanna og komst að þessari niðurstöðu: „Norðmenn koma til með að vaxa í áliti heimsins við þetta stríð. En fslendingar koma til með að falla ef eins heldur á- fram og nú“. Þá sá blaðið enga leið til að bjarga sæmd íslendjnga aðra en þá,'að þeir yrðu málstað Breta sem fjandsamlegastir og tækju upp baráttu gegn Bretum, líka og Norðmepn og Danir gegn Þjóðverjum. inganefndin kom til Svíþjóðar í vetur, fréttist það hingað, að íslendingar myndu ekki fá keypta þar nema um 5000 stand- arda af timbri á þessu ári, en það er alltof lítið til að fullnægja þörfum landsins. Ég sendi þvi Óla Vilhjálmssyni, er var einn samningamannanna, skeyti þess efnis, að íslendingar myndu a. m. k. þurfa 10—12 þús. stand- arda. Málið mun hins vegar hafa verið komið í það horf þá, að þessu fékkst ekki breytt. — Pantaði KRON ekki all- mikið timbur hjá S. f. S., þegar leitað var eftir pöntunum frá félögunum á Svíþjóðartimbri síðastl. haust? — Það var leitað eftir pönt- un hjá KRON, eins og öðrum sambandsfélögum, en það gerði aðeins pöntun fyrir Keflavíkur- deildina, en hvorki fyrir Reykja- vík né aðra staði, þar sem það hafði útibú. Hér lýkur svo frásögn Aðal- steins. Þótt ýmsum kunni að virðast hlutur kaupfélaganna ríflegur af Svíþjóðartimbrinu, ber þess að gæta, að hlutur þeirra er þeim mun minni af öðrum timburinnflutningi. Árásin á samviunu- félagsskapinn. Þessi frásögn Aðalsteins Krist- inssonar gefur bezt til kynna, að S.Í.S, er síður en svo ásökunar- vert eða refsivert fyrir • fram- komu sína í þessu máli. Það, sem S. í. S. hefir hér unnið, er að reyna að gera sitt bezt til að bæta úr mikilli þörf umbjóðenda sinna. Þess vegna hefir það orðið langtum fyrra til að” tryggja sér timbur frá Svíþjóð en aðrir íslenzkir aðilar, sem ekki hafa viljað taka á sig þá áhættu, er timburkanpunum þar gat fylgt á þeim tíma. Hefðu aðrir innflytjendur sýnt sama framtak og SÍS í þessum efnum, er líklegt að íslendingum hefði verið tryggt nægilegt timbur í Svíþjóð áður én hömlurnar þar komu til framkvæmda. S. í. S. á vissulega þakkir skilið fyrir þessa framtaksemi sína. Sýnir það vissulega hinn fyllsta fjand- skap til samvinnufélaganna, ef það á að refsa S. í. S. fyrir þessa framtaksemi og taka af því timbrið, sem það hefir keypt með fullu samþykki viðskipta- yfirvaldanna, og skipta þvi milli heildsalanna, sem vanræktu að gera timburkaup í tæka tíð. Mun áreiðanlega ekki finnast nokkurt fordæmi fyrir því, að slíku ofbeldi hafi verið beitt af hálfu stjórnarvalda í lýðfrjálsu landi. Með því að ganga fram fyrir skjöldu og heimta að samvinnu- félögin séu þannig beitt ein- stæðu ofbeldi og ólögum til hagnaðar fyrir heildsalana, hafa kommúnistar sannarlega svipt sig samvinnugrímunni, svo að eigi verður um villzt. Engir aðrir en þeir, sem vilja samvinnu- hreyfinguna feiga, gætu fengið sig til að berjast fyrir slíku rang- læti. Árásin á lands- byggðina. Rangsleitni kommúnista í þessu máli verður þó enn aug- ljósari, þegar þess er gætt, að þeir vilja ekki aðeins taka (Framhald á 8. síðu) Hér- birtist ifyrsta myndin, sem leyft hefir verið að birta af hinum mikla flugvelli, sem Bandaríkjamenn komu upp á einu ári á Reykjanesi, við Keflavík. Var hafizt handa um byggingu hans snemma árs 1942 og var honum lokið í marz árið eftír. Vígður var flugvöllurinn ?4. þess mánaðar. — Turtibloit, lierforingi, sem hér dvaldi lengi, skýrði eitt sinn svo frá, að þetta vœri annar stœrsti flugvöllur heimsins. Er lengsta braut hans um 2% km. á lengd, en brautirnar eru fjölda margar. Við völlinn unnu um 4400 manns, úr landher um 2800 og úr sjáhernum 1600. í sambandi við völlinn eru stór verkstæði, vöruskemmur, íbúðarhús og stórt gistihús. ' Aðalfundur K^upíélags Skagfirðinga Ályktanir fuiularins um framfaramál land- búnaðarins og síldarverksmiðjju á .Sauðárkróki Aðalfundur Kaupfélags Skagfirðinga var haldinn á Sauðár- króki dagana 14. til 17. maí s. 1. Fundinn sátu 50 kjörnir fulltrú- ar úr deildum félagsins, auk forstjóra, félagsstjórnar og endur- skoðenda. I Á fundinum voru lagðir fram reikningar og skýrslur um störf félagsins á árinu 1944. Sala að- fluttra vara nam á árinu kr. 12.927.168,52 og hafði aukizt um tæpan miljónarfjórðung frá fyrra ári. Viðskiptavelta félags- ins var 29,7 milj. krónur. Sam- eignarsjóðir félrEsins voru 1. janúar þessa árs kr. 853.541,96! og höfðu þeir aukizt um krónur 157.605,68. Hreinn tekjuafgang- ur ársins var kr. 139.373,62. Innlagðar sláturfjárafurðir höfðu mjög minnkað á árinu sakir sauðfjárpesta er herja fé- lagssvæðið. Hafði slátruðu sauð- fé fækkað um 6 þúsund frá fyrra ári. Mjólkurinnlegg hafði aukizt. Reyna bændur að framleiða sem mesta mjólk, þar sem sauðfjár- sjúkdómarnir eru að eyðileggja kjötframleiðsluna. — Sveinn Tryggvason mjólkurfræðingur hefir dvalið síðasta missirið hjá félaginu til þess að endurbæta fýrirkomulag á mjólkursamla^- inu og hefir það tekizt'agætlega vel og eru félagsmenn honum mjög þakklátir fyrir störf hans. Fundurinn samþykkti að út- hluta arði til félagsmanna ll!/2% af ágóðaskyldri vöruút- tekt síðastliðins árs, auk 3% í stofnsjóð, eða alls 14y2%. Fund- urinn ákvað að gefa 5 þúsund krónur í skyndisöfnun til hjálp- ar Norðmönnum og Dönum. Einnig var veittur, samkvæmt venju, nokkur styrkur til Sögu- félags Skagfirðinga og S&óg- ræktarfélags Skagfirðinga. — Samþykkt var og að kaupa hlutabréf í útgerðarfélagi Sauð- árkróks vegna skipakaupa frá Svíþjóð, allt að 40 þúsund krón- ur. Ennfremur ákvað fundurinn að leggja fram allt að 50 þús- und krónur til kaupa á stór- virkum jarðvinnslutækjum í hlutfalli við önnur samvinnu- félög sýslunnar, til styrktar fyr- irhuguðum ræktunarfram- kvæmdum Búnaðarsambands Skagfirðinga. Á fundinum voru rædd nokk- ur almenn^mál og samþykktar ályktanir þeim viðvíkjandi. Um áburðarverksmiðjumálið var samþykkt svohljóðandi ályktun, er kom fram frá þingmönnum Skagfirðinga: „Aðalfundur Káupfélags Skag- firðinga haldinn á Sauðárkróki 15. maí 1945 telur það vera höf- uð nauðsyn að áburðarverk- smiðja verði reist hér á landi, svo fljótt, sem því verður við komið. Ef næsta Alþingi ákveður ekki að reisa verksmiðjuna á árinu 1946, leyfir fundurinn sér að (Framháld á 8. síðu) S t j órnmálafundir á Vestfjördum Hcrmaim Jónasson heflr haldið 7 fundi þar viö mikla aSsókn Hermann Jónasson, for- maður Framsóknarflokksins hefir að undanförnu verið á ferð um Vestfirði og haldið þar stjórnmálafundi á nokkr- um stöðum. Ilafa fundirnir verið mjög vel sóttir og máli Hermanns tekið hið bezta. Fyrsta fundinn hélt Hermann á Patreksfirði sðastl. föstudag. sóttu hann talsvert á annað hundrað manns. Annan fund hélt Hermann í Tálknafirði á laugardaginn og var hann vel sóttur. Þriðja fundinn hélt Hermann á Bíldudal á sunnu- daginn og mætti þar talsvert á annað hundrað manns. Fjórða fundinn hélt Hermann á Þing- eyri á mánudaginn og sóttu hann mikið á annað hundrað manns. Fimmta fundinn hélt Hermann að Núpi í Dýrafirði á þriðjudaginn og sjötta fundinn á Flateyri á miðvikudaginn. Voru þeir báðir ágætlega sóttir. Sjöunda fundinn hélt Hermann á Suðureyri í gærkvöldi. Á fundunum í Barðastrandar- sýslu mætti Gísli Jónsson af hálfu stjórnarliðsins og var það ekki til að bæta fyrir því. Hef- ir bæði aðsóknin á fundinum og undirtektirnar þar sýnt greinilega vaxandi áhuga manna á þessum stöðum fyrir stefnu og baráttu Framsóknar- flokksins. f DAG birtist á 3. síðu grein, cr nefn- ist í viðjum lyginnar, eftir Jón- as Guðmundsson, eftirlitsmann sveita- og bæjafélaga. Neðanmáls cr framhald grein- ar Richards Beck prófessors um Jón Þorláksson á Bægisá. Á 3. og 4. síðu eru ýmsar myndir frá listamannavikunni. GERD GRIEG heiðruð Forseti íslands sæmdi frú Gerd Grieg hinn 21. maí stór- riddarakrossi hinnar íslenzku Fálkaorðu. Er þessi viðurkenn- ing veitt í þakkarskyni fyrir starf hennar í þágu íslenzkrar leiklistar. I t

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.