Tíminn - 14.11.1947, Blaðsíða 1
Ritstjóri:
Þórarinn -Þórarinsson
Fréttaritstjóri:
Jón Helgason
Útgefandi
Framsóknarflokkurinn
-~1
'.
'.
'.
!
'i
|i
l|
'i
'¦
|i
!i
'i
!i
'¦
.—i
i
1
1
L
Skrifstofur í Edduhúsinu
Ritstjórnarsímar:
4373 og 2353
AfgreiSsla og aúglýsinga-
simi 2323
Prentsmiðjan Edda
31. árg.
Reykjavík, föstudaginn 14. nóv. 1947
208. blaö
Viðtal v'lB Alfreb Gíslason lækni:
Geðveikilækningar meö rafstraumi
Hér sjást gestir, sem ætla að hlusta á umræður í Allsherjarþing-
ingu, við innganginrf í aðalfundarsal þingsins í bækistöðvunum. S.
Þ. í New York. Verið er að afhenda fólkinu sérstök hlustunartæki,
og eru þau þannig útbúin að með því að snúa litlum snerli er hægt
að hlusta á hverja ræðu ýmist túlkaða á ensku, frönsku, kín-
versku, rússnesku eða spönsku, jafnóðum og hún er flutt.
Fjármálaráðherra Breta fremur
trúnaðarbrot og segir af sér
Sir Stafford Crlpps verlSnr cftirsnaSliBr Iians
Það var opinberlega tilkynnt frá brezka forsætisráðherra-
Mstaðnum, Downing Street nr. 10, í gærkvöldi, að f jár-
málaráðherra Breta, Hugh Dalton, hefði beðizt lausnar
vegna trúnaðarbrots, er hann hafði framið.
Þetta var tilkynnt nokkru
eftir að Dalton hafði lokið
við að flytja framsöguræðu
með fjáraukalagafrv. í ræð-
unni viðurkenndi hann það
trúnaðarbrot að hafa gefið
blaðamanni frá Evening Star
upplýsingar varðandi fjár-
lagafrumvarpið, áður en það
vaf lagt fram.
Mál þetta vekur mikla at-
hygli, ekki sízt vegna þess,
að ekki er liðinn nema ör-
skammur tími frá því, að
annar maður í brezka þing-
inu gerði sig sekan um trún-
aðarbrot, er kostaði hann
þingmennskuna. Hann skýrði
blaði nokkru frá því, er gerð-
ist á lokuðum þingfundi Al-
þýðuflokksins.
Stafford Cripps tekur við.
Tilkynnt hefir nú verið í
London, að Sir Stafford
Crirjps muni verða eftirmað-
ur Daltonsjsem fjármálaráð-
herra. Áður hafði Sir Cripps
verið falin yfirstjórn allra
efnahagsmála Breta innan-
lands, með sérstaklega ó-
venjulega miklu valdi. Eftir
að hann hefir tekið við em-
bætti fjármálaráðherra, er
hann raunverulega orðinn
einráður yfir' öllu fjármála-
lífi Breta.
Kom fyrir 1936.
Það hefir einu sinni komið
fyrir áður í Englandi, að ráð-
herra hefir orðið z'ö segja af
hafa gefið góða raun
Héimsþekkt atSfercS, seim saidrei befir ver-
i(S reynd á lOeppi
Um eins árs skeið hafa þrír Iæknar hér í bænum, þeir
Aífreð Gíslason, Kristján Þoivarðarson og Kjartan Guð-
rnundsson unnið að lækningum á geðveikisjúklingum, með
áður óþekktri aðferð hér á landi. Er læknisaðgerð þessi
framkvæm'd að aðstoð rafstraums.
Sir Stafford Cripps
Sép fyrir aö hafa skýrt frá
efru úr fjárlagaræðu áður en
hún var flutt. Það var J. H.
Thomson nýlendumálaráð-
herra, sem árið 1936 framdi
svipað trúnaðarbrot og Dal-
ton og missti fyrir þá sök
ráðherraembætti sitt. en
fékk að halda þingsætinu.
St j órnarandstæðingarnir
deildu mjög á frumvarp Dal-
tons, sem var frumvarp til
fjáraukalaga. Sir Oliver
Littleton sagði meðal annars,
að Dalton hefði verið brezku
þjóðinni óþarfari en nokkur
annar og hin kjánalega
bjartsýni hans í sambandi
við fjármálin hefði verið
hreinn barnaskapur, er hefði
reynst örla^críkur fyrir fjár-
málalíf land.sins.
Alfreð Gíslason hefir orðið
við tilmælum Tímans og
skýrt blaðinu frá þessari nýj-
ung.
Þekkt í 15 ár.
— Fyrir nálega 15 árum,
segir Alfreð Gíslasori, var
þessi aðferð við lækningar á
ge.ðveiki reynd í Austurríki
og gaf þegar í öndverðu góð-
ar vonir um mikinn árangur.
Á þeim árum, sem síðan eru
liðin, hefir aðferðin sífelt
verið endurbætt. Nú er þessi
aðferð orðin svo útbreidd, að
hún er nú f astur liður í lækn-
ingu geðveikisjúkdóma í öll-
um helztu geðveikrahælum
bæði á meginlandi Evrópu og
í Bandaríkjunum. Bezt reyn-
ist hún við þunglyndissjúk-
dómum, en hefir samt 'ver-
ið reynd við öllum tegund-
um geðveiki.
Lækningin.
Lækningin sjáíf. er fólgin í
bvi. að framkallað er hjá
sjíiklingnum meðvitundar-
leysi með rafstraumi og jafn-
framt fær hann krampaflog,
er varir stutta stund. Áður
en notkun rafmagnsins til
þessara hluta var fundin upp
voru sjúklingarnir gerðir
meðvitundarlausir með lyfj-
um og krampaflogin fengin á
sama hátt.
Venjulega fá sjúklingarnir
rafmagnsstrauminn tvisvar í
viku og þurfa í flestum til-
fellum að fá þessa læknis-
meðferð 6 til 10 sinnum alls,
áður en þeir ná fullum bata.
Áhrifurn rafmagnsins á sjúkl
inginn má líkja við svæfingu.
Eftir fáar mínútur vaknar
sjúklingurinn til meðvitund-
ar aftur. Man hann þá ekk-
ert hvað við hefir borið og
er nokkura stund að jafna
sig.
Eftir cinn lil tvo klukku-
tíma hefir sjúk'ingurinn náð
sér til fulls eftir dvalann. •—
Of t f innur sj úklingurinn
bataeinkenni eftir að hafa
fengið rafmagn einu sinni til
tvisvar. Skilyrði til að beita
megi þessari Jækningaaðferð
þurfa m. a. aö vera þau, að
sjúklingurinn sé ekki veru-
lega bilaður líkamlega. Sér-
staklega verður hjartað að
vera sterkt. Við sjúklinga,
sem eru með háan blóð-
þrýsting og æðakölkun, er
þessi aðferð talin áhættusöm.
Við aha aðra sjúklinga virð-
ist aðferðin æskileg, en bezt
hefir þessi aðferð reynzt við
sjúklinga, sem þjáðst af
sjúkdómum, er stafa af þung-
lyndi. f þeim tilfellum er
reynslan 70 til 90% lækning
til fullnustu.
Rcynt í eitt ár hér.
— Fyrir rúmu ári siðan
fengum við Kristján Þorvarð-
arson og Kjartan Guðmunds-
son eitt tæki hingað til lands
til lækninga á geðveikisjúkl-
ingum. Höfum . við þegar
læknað marga tugi með þessu
tæki og hafa þeir flestir náð
fullum bata. Erum við mjög
ánægðir með árangurinn, og
hefir komið í ljós, hér eins og
annars staðar, þar sem að-
ferðin hefir verið reynd við
þunglyndissjúklinga, að með
henni næst góður árangur.
í húsnæðisvandræðum.
'— Er við höfðum fengið
tækið, höfðum við hvergi
samastað til að réyna þessar
lækningar. Forstjóri elli-
heimilisins Grund, Gísli Sig-
urbjörnsson, skaut þá yfir
okkur skjólhúsi um stundar-
sakir, og fóru fyrstu lækn-
ingarnar okkar þar fram. —
Nú höfum við fengið góða
bækistöð í Lækjargötu 6 og
munum verða þar, unz við
fáum anziað betra húsnæði.
í núverandi bækistöð okkar
getum við aðeins læknað þá
sjúklinga, sem hægt er að
flytja til, en margir geðveiki-
sjúklingar eru ekki ferðafær-
ir og er því nauðsynl. að hafa
sjúkrarúm handa þeim á
sjúkrahúsi.
Ekki reynt á Kleppi.
— Enn sem komið er, hefir
þessi aðferð ekki verið reynd
í aðalgéðveikihæli landsins,
Kleppi. Væri það þó ekki að
ófyrirsynju, þar sem lækn-
ingar af þessu tagi eru nú
viðurkenndar og hotaðar í
öllum helztu geðveikihælum,
bæði í Evrópu og Ameríku og
er talin þar merk nýjung,
sem gefst afburða vel. — í
fyrravetur fór ég þess á leit
við landlækni, að fá aðstoð
hans við að koma upp sór-
stakri bækistöð fyrir þessar"
lækningaf, en sú málaleitun
bar engan árangur. Höfum
við bví orðið að bjarga okkur
með húsnæði og allan ytri
útbúnað til þessarar starf-
semi upp á eigin spýtur, en
það hefir aftur leitt það af
sér, að við höfum ekki
getað veitt eins mörgum
sjúklingum hjálp, eins og ef
við heföum haft betri starf-
skilyrði, segir Alfreð að lok-
um.
Miklar óeirðir í
Frakklandi
Miklar óeirðir urðu í Frakk
landi í gær. Mestar urðu
óeirðirnar í Marseilles! Varð
að senda herlið á vettvang til
kveöa þær niður.
Mikil ólga er nú víðs vegar
í landinu. Kommúnistar, er
hafa meirihluta í stiórn
verkalýðssambandsins, hafa
ákveðið, að setja fram hærri
kaupkröfur, og hefir mikiJ.
ólga risið út aí' því máli.
Aukakosning vegna
brottvikningar af
þingi Breta
Tapar brezki Al-
þý'ðuflokknriiin?
Innan skamms fer fram
aukakosning í kjördæmi
þingmanns þess í Englandi,
er nýlega varð að víkja af
þingi fyrir þá sök, að hann
hafði gefið ritstjóra eins
blaðs upplýsingar af Iokuð-
um flokksfundi þingflokks
brezka Alþýðuflokksins.
Þingmaðurinn mun bjöða
sig fram aftur utan flokka
við auka.kosningar, sem fram
fara í kjördæminu innan
skamms. En maður sá, er
stofnaði Commonvelth-flokk
inn brezka, er mikið kom við
sögu á stríðsárunum, mun
bjóða sig fram fyrir Alþýðu-
flokkinn. Er fylgzt með því
af miklum áhuga í Englandi,
hvort hinn fyrrverandi þing-
maður muni komast að, því
að yrði svo, væri það í fyrsta
sinn, er Alþýðuflokkurinn
brezki tapaði sæti í þeim 29
kosningum, sem háðar háfa
'verið síðan hann kom til
valda 1945.
Soliman látinn
Soliraan, einhver kunnasti
töframaður danskur, eða Wil-
helm Frederik Feldvoss eins
og hann hét á borgaralega
vísu, er látinn. Hann var 62
ára gamall.
Hann ferðaðist land úr
Iandi í hart nær fjórutíu ár
og sýndi listir sínar, er vöktu
bæði undrun og hrifningu
mikils fjölda fólks. Hann var
kvæntur norskri konu, sem
kallaði sig Solimané og fylgdi
honum á sýningarferðum
hans fram og aftur um heim-
inn.