Tíminn - 14.11.1947, Qupperneq 1
Ritstjóri:
Þórarinn ■ Þórarinsson
Fréttaritstjóri:
Jón Helgason
Útgefaipdi
Framsóknarflokkurinn
Skrifstofur í Edduhúsinu
Ritstjórnarsimar:
4373 og 2353
Afgreiðsla og aúglýsinga-
sími 2323
Prentsmiðjan Edda
31. árg.
Reykjavík, föstudaginn 14, nóv. 1947
208. blað
V/ðía/ við Alfreh Gíslason /ækni:
Geðveikilækningar með rafstraumi
Hér sjást gestir, sem ætla að hlusta á umræður í Ailsherjarþing-
ingu, við innganginif í aðalfundarsal þingsins i bækistöðvunum. S.
I>. í New York. Verið er að afhenda fólkinu sérstök hlustunartæki,
og eru þau þannig útbúin að með því að snúa iitlum snerli er hægt
að hlusta á hverja ræðu ýmist túlkaða á ensku, frönsku, kín-
versku, rússnesku eða spönsku, jafnóðum og hún er flutt.
Fjármálaráðherra Breta fremur
trúnaðarbrot og segir af sér
Sir Staíford Crijjps verður eftirsnaðnr hans
Það var opinberlega tilkynnt frá brezka forsætisráðherra-
bústaðnum, Downing Street nr. 10, í gærkvölcli, að fjár-
málaráðherra Breta, Hugh Dalton, hefði beðizt lausnar
vegna trúnaðarbrots, er hann hafði framið.
Þetta var tilkynnt nokkru
eftir að Dalton hafði lokið
við að flytja framsöguræðu
með fjáraukalagafrv. í ræð-
unni viðurkenndi hann það
trúnaðarbrot að hafa gefið
blaðamanni frá Evening Star
upplýsingar varðandi fjár-
lagafrumvarpið, áður en það
var lagt fram.
Mál þetta vekur mikla at-
hygli, ekki sízt vegna þess,
að ekki er liðinn nema ör-
skammur tími frá því, að
annar maður í brezka þing-
inu gerði sig sekan um trún-
aðarbrot, er kostaði hann
þingmennskuna. Hann skýrði
blaði nokkru frá því, er gerö-
ist á fokuðum þingfundi Al-
þýðuflokksins.
Stafford Cripps tekur við.
Tilkynnt hefir nú verið í
London, að Sir Stafford
Crinps muni verða eftirmað-
ur Daltons.sem fjármálaráð-
herra. Áður hafði Sir Cripps
verið falin yfirstjórn allra
efnahagsmála Breta innan-
lands, með sérstaklega ó-
venjulega miklu valdi. Eftir
að hann hefir tekið við em-
bætti fjármálaráðherra, er
hann raunverulega orðinn
einráður yfir’ öllu fjármála-
lífi Breta.
Kom fyrir 1936.
Það hefir einu sinni komið
fyrir áður í Englandi, að ráð-
herra hefir orðið að segja af
Ihafa gefid góða raun
Meimsþeklft aðfea’S, sem sðlda*ei laefir ver-
ið reyaad á líieppi
Um eins árs skeið hafa þrír læknar hér í bænum, þeir
Alfreð Gíslason, Kristján Þorvarðarson og Kjartan Guð-
rnundsson unnið að lækningum á geðveikisjúklingum, með
áður óþekktri aö'ferð hér á iandi. Er læknisaðgerð þessi
framkvæmd að aöstoð rafsíraums.
<8>'
Sir Stafford Cripps
sér fyrir að hafa skýrt frá
efni úr fjárlagaræðu áður en
hún var flutt. Það var J. H.
Thomson nýlendumálaráð-
herra, ,sem árið 1936 framdi
svipað trúnaðarbrot og Dal-
ton og missti fyrir þá sök
ráðherraembætti sitt, en
fékk að halda þingsætinu.
Stj órnarandstæðingarnir
deildu mjög á frumvarp Dal-
tons, sem var frumvarp til
fjáraukalaga. Sir Oliver
Littleton sagði meðal annars,
að Dalton hefði verið brezku
þjóðinni óþarfari en nokkur
annar og hin kjánalega
bjartsýni hans í sambandi
við fjármálin hefði verið
hreinn barnaskapur, er hefði
reyn.st örla^críkur fyrir fjár-
málalíf landsins.
Alfreð Gíslason heíir orðið
við tilmælum Tímans og
skýrt blaðinu frá þessari nýj-
ung.
Þekkt í 15 ár.
— Fyrir nálega 15 árum,
segir Alfreð Gíslason, var
bessi aðferð við lækningar á
geðveiki reynd í Austurríki
og gaf þegar í öndverðu góð-
ar vonir um mikinn árangur.
Á þeim árum, sem síðan eru
liðin, hefir aðferðin sífelt
veriö endurbætt. Nú er þessi
aðferð orðin svo útbreidd, að
hún er nú fastur liður í lækn-
ingu geöveikisjúkdóma í öll-
um helztu geöveikrahælum
bæði á meginlandi Evrópu og
í Bandaríkjunum. Bezt reyn-
ist hún við þunglyndissjúk-
dómum, en hefir samt ver-
ið reynd við öllum tegund-
um geðveiki.
Lækningin.
Lækningin sjálf er fólgin í
bví, aö framkallað er hjá
sjúklingrium meðvitundar-
leysi með rafstraumi og jafn-
framt fær hann krampaflog,
er varir stutta stund. Áður
en notkun rafmagnsins til
þessara hluta var fundin upp
voru sjúklingarnir gerðir
meðvitundar’.ausir með lyfj-
um og krampaflogin fengin á
sama hátt.
Venjuiega fá sjúklingarnir
rafmagnsstrauminn tvisvar í
viku og þurfa í flestum til-
fellum að fá þessa iæknis-
meðferð 6 til 10 sinnum alls,
áður en þeir ná fúllum bata.
Áhrifum rafmagnsins á sjúkl
inginn má líkja við svæfingu.
Eftir fáar mínútur vaknar
sjúklingurinn til meðvitund-
ar aftur. Man hann þá ekk-
ert hvað við liefir borið og
er nokkura stund aö jafna
sig.
Eftir cinn lil tvo klukku-
tíma hefir sjúk'ingurinn náð
sér til fulls eftir dvalann. —
Of t finnur sj úklingurinn
bataeinkenni eftir að hafa
fengið rafmagn einu sinni til
tvisvar. Skiiyrði til að beita
megi þessari lækningaaðferð
þurfa m. a. að vera þau, að
sjúklingurinn sé ekki veru-
lega bilaður líkamlega. Sér-
staklega verður hjartaö að
vera sterkt. Við sjúklinga,
sem eru með háan blóð-
þrýsting og æðakölkun, er
þessi aöferð talin áhættusöm.
Við alla aðra sjúklinga virð-
ist aðferðin æskileg, en bezt
hefir þessi aðferö reynzt við
sjúklinga, sem þjáðst af
sjúkdómum, er stafa af þung-
lyndi. í þeim tilfellum er
reynslan 70 til 90% lækning
til fullnustu.
Reynt í eitt ár hér.
— Fyrir rúmu ári síðan
fengum við Kristján Þorvarð-
arson og Kjartan Guðmunds-
son eitt tæki hingað til lands
til lækninga á geðveikisjúkl-
ingum. Höfum . við þegar
léeknað marga tugi með þessu
tæki og hafa þeir flestir náð
fuilum bata. Erum við mjög
ánægðir með árangurinn, og
hefir komið í ljós, hér eins og
annars staðar, þar sem að-
ferðin hefir verið reynd við
þunglyndissjúklinga, að með
henni næst góður árangur.
í húsnæðisvandræð'um.
'— Er við höföum fengið
tækið, höfðum við hvergi
samastað til að réyna þessar
lækningar. Forstjóri elli-
heimilisins Grund, Gisli Sig-
urbjörnsson, skaut þá yfir
okkur skjólhúsi um stundar-
sakir, og fóru fyrstu lækn-
ingarnar okkar þar fram. —
Nú höfum við fengið góða
bækistöð í Lækjargötu 6 og
munum verða þar, unz við
fáum annað betra húsnæði.
í núverandi bækistöð okkar
getum við aðeins iæknað þá
sjúklinga, sem hægt er að
flytja til, en margir geðveiki-
sjúklingar eru ekki ferðafær-
ir og er því nauðsynl. að hafa
sjúkrarúm handa þeim á
sjúkrahúsi.
Ekki reynt á Kleppi.
— Enn sem komiö er, hefir
þessi aðferð ekki verið reynd
í aðalgeðveikihæli landsins,
Kleppi. Væri það þó ekki að
ófyrirsynju, þar sem lækn-
ingar af þessu tagi eru nú
viðurkenndar og 'notaðar í
öllum helztu geðveikihælum,
bæði í Evrópu og Ameríku og
er talin þar merk nýjung,
sem gefst afburða vel. — í
fyrravetur fór ég þess á leit
við landlækni, aö fá aöstoð
hans við að koma upp sér-
stakri bækistöð fyrir þessaf
lækningar, en sú málaleitun
bar engan árangur. Höfum
við bví orðið að bjarga okkur
með húsnæði og allan ytri
útbúnað til þessarar starf-
semi upp á eigin spýtur, en
það hefir aftur leitt það af
sér, að við höfum ekki
getað veitt eins mörgum
sjúklingum hjálp, eins og ef
' viö heföum haft betri starf-
skilyrði, segir Alfreð að lok-
i um.
Miklar óeirðir í
Frakklandi
Miklar óeirðir urðu í Frákk
landi í gær. Mestar urðu
óeirðirnar í Marseilles! Varð
að senda herlið á vettvang til
kveða þær niður.
Mikil ólga er nú víðs vegar
í landinu. Kommúnistar, er
hafa meirihluta í stjórn
verkalýðssambandsins, hafa
ákveðið, að setja fram hærri
kaupkröfur, og hefir mikii.
ólga risið út af því máli.
Aukakosning vegna
brottvikningar af
þingi Breta
Tapar brezkl Al-
þýðuflokkuriiin?
Innan skamms fer fram
aukakosning í kjördæmi
þingmanns þess í Englandi.
er nýlega varð að víkja af
þingi fyrir þá sök, að hann
hafði gefið ritstjóra eins
blaðs upplýsingar af lokuð-
um flokksfundi þingflokks
brezka Alþýðuflokksins.
Þingmaðurinn mun bjóða
sig fram aftur utan flokka
við aukakosningar, sem fram
fara í kjördæminu innan
skamms. En maður sá, er
stofnaði Commonvelth-flokk:
inn brezka, er mikið kom við
sögu á stríðsárunum, mun
bjóða sig fram fyrir Alþýðu-
flokkinn. Er fylgzt með því
af miklum áhuga í Englandi,
hvort hinn fyrrverandi þing-
maöur muni komast að, því
aö yrði svo, væri það í fyrsta
sinn, er Alþýðuflokkurinn
brezki tapaði sæti í þeim 29
kosningum, sem háðar háfa
’verið síðan hann kom til
valda 1945.
Soliman látinn
Soliman, einhver kunnasti
töframaður danskur, eðaWil-
helm Frederik Feldvoss eins
og hann hét á borgaralega
visu, er látinn. Hann var 62
ára gamall.
Hann ferðaöist land úr
iandi í liart nær fjörutíu ár
og sýndi listir sínar, er vöktu
bæði undrun og hrifningu
mikils fjöida fólks. Hann var
kvæntur norskri konu, sem
kallaði sig Solimané og fylgdi
honum á sýningarferðum
hans fram og aftur um heim-
inn.