Tíminn - 06.12.1947, Blaðsíða 8

8
Reykjavík
6. desember 1947
226. blað
Húsmæörakennaraskóii is-
lands hefir útskrifað 26 nema
Að snntrinn fer frana verklegí aiáiaa að
Langarvntni
Húsmæðrakennaraskóli íslands átti fimm ára afmæli í
haust. Hann hefir verið til húsa í Háskólanum þessi ár,
nema yfir sumartímann, bá hefir hann verið austur á
Eá'úgarvatni.
• Tíðindamaður Tírnans brá
sér - nýlega í heimsókn til
skólans og hafði tal af for-
stöðukonu han,s, ungfrú
Helgu Sigurðardóttur, og all-
mörgum nemendum og kenn-
urum.
í Háskólanum.
Skólinn hefir til umráða
húsnæði á kjallarahæð Há-
skólans að norðanverðu. Þar
fer nú fram námskeið í mat-
Ilelga Sigurðardóttir.
artilbúningi fyrir aðkomu-
stúlkur. Tólf stúlkur eru þar
við nám. Kenna húsmæðra-
kennaraefnin þessum stúlk-
um undir umsjá kennara
Skólans sjálfs. Húsnæði það
sem námskeiðið fer fram í
;r þannig útbúið, að því er
;kipt niður í deildir og er
aver deild raunverulega. eld-
hús út af fyrir sig. Þrjár
Þrjár deildir eru fyrir matar-
tilbúning en ein fyrir brauð-
bak^tur. Læra stúlkurnar þar
alls konar matartilbúning.
Meðal annars hafa þær tekið
til meðferðar nýja síld og út-
búið hana eftir margs konar
reglum. Þessu námskeiði lýk-
ur.fyrír jól, en eftir áramót
hefst ar.nað námskeið rneð
nýjum nemendum og stendur
það fram á vor. Annað eld-
h|is er þarna einnig, sem
kennaraefnin nota sjálf fyrir
alls konai tilraunir í matar-
tilbúningi.
Þægileg aðstaða
í Iláskólanum.
Það er að mörgu leyti þægi-
legt'. fyrir húsmæðrakenn-
araskólann, að hafa aðalbæki
stóð siha í háskólanum. Hús-
næðið er hentugt, sem skól-
inmhefir til umráða. Þar fara
fram. kennsluæfingar fastra
nemenda skólans í matartil-
búningi og fleiru eins og á
námskeiði því, er nú stendur
yfir, og ýmislegt annað nám.
Auk þess kenna margir sömu
kepnarar og í háskólanum
ýms'ar námsgreinar í Hús-
mæðrakennaraskólanum. Fer
sú kennsla fram á næstu hæð
fyrir ofan Húsmæðraskól-
ann sjálfan. Meðal þeirra
námsgreina, er þar eru
kenndar er næringarefna-
fræði, sem dr. Júlíus Sigur-
jónsson kennir.
Að Laugarvatni.
Þau sumur, er nemendur
skólans hafa dvalið að Laug-
arvatni, hefir skólinn haft til
umráða húsnæði húsmæðra-
skólans þar. Fastanemendur
skólans eru 12 og byrjuðu
þeir nám haustið 1946. í sum-
ar var kennslunni hagað með
svipuðu sniði og undanfarin
umur meðan skólinn dvaldi
vrir austan. Kennd var, auk
tmennra heimilisstarfa,
arðrækt, mjöltun, ýmist með
öndum eða vélum, hirðing
ænsna og svína og margt
'eira. Nemendur fóru einnig
rasaferð seinni hluta sum-
rs norður á Hveravelli.
lennsluæfingarnar.
Nemendur komu síðan til
æjarins í haust. í vetur
erður aðaláherzlan lögð á
ennsluæfingar í heimilis-
dörfum almennt, matartil-
búningi og ræstingu. Auk
þess verður svo bóklegt nám.
Kennsluæfingarnar eru mik-
ilvægur þáttur i starfi skól-
ans, þar sem nemendum gefst
tækifæri til að búa sig undir
það starf, sem þær allflestar
taka að sér seinna meir,
kennslu eða forstöðu kvenna-
skóla úti á landi eða hér í
bænum.
Tveir af nemendum skól-
ans kenna nú börnum í Aust-
urbæjarskólanum og Miðbæj-
arbarnaskólanum undir um-
sjá kennara skólaeldhúsanna.
Fyrir áramótin taka nemend-
urnir próf í hjúkrun í heima-
húsum og hjálp í viðlögum,
sem þær hafa lært á Land-
spítalanum, en í staðinn
kenna stúlkur Húsmæðra-
kennaraskólans nemend-
um Hjúkrunarkvennaskólans
helztu atriðin í tilbúningi
sjúkrafæðu.
Ræsting og vöruþekking.
Sérstök deild -er starfandi í
skólanum, sem kennir margs
konar handhæg vinnubrögð í
rséstingu heimila,, hvernig
þvo og hirða skal fatnað og
fleira. Ungfrú Sigurlaug
Jónasdóttir frá Öxney annast
þessa deild. Hún er útskrifuð
frá norskum húsmæðraskóla
og hefir annazt kennslu hér
um skeið. Sigurlaug kennir
ennfremur undirstöðuatriði
í vöruþekkingu. Er það mikið
nám, ef langt er út í það far-
ið, en mjög nauðsynlegt. Þá
er hvernig nauðsynjavör-
urnar verða til og úr hvaða
efnum þær eru. Á það við
bæði matvöru og vefnaðar-
vöru. Er nemendum ker/it að
þekkja góða vöru frá lélegri
út frá þeim grundvallaratrið-
um, sem þar eru kennd. Er
nemendurnir taka við kenn-
Rimma í danska
jjinginn
Eiistensicii pa*9st á
ISasBiiifjSsesi
Knud Krístensen.
í gær urðu snarpar deilur
milli þeirra Knud Kristen-
sen og Gustav Rasmussen ut-
anrikisráðherra í danska
binginu. Eru deilur þessar
ta’dar hafa verið hvassyrt-
ari en dæmi eru um í danska
þinginu um langan tíma. —
Knud Kristensen ásakaði
Rassmussen um tvöfeldni og
harmaði, að hann skyldi
nokkurn tíma hafa haft
hann í ráðuneyti sínu.
Drottningin heldur
áfram ísl.ferðnm
M/S , ,.Dronning 'Alexan-
drine“ fer frá Kaupmanna-
höfn í fyrstu ferð sína á
næsta ári hingað 3. janúrar.
Um 19. janúar fer skipið
í þurrkví til hreinsunar og
er þúizt við, að henni verði
lokið 5. febrúar.
Fer skipið því aðeins ein.a
ferð hingað í janúarmánuði
en eftir 5. febrúar verður
næsta ferð og mun skipiö
eftir það sig’a eftir fastri
áætlun hingað, með við-
komu í Færeyjum eins og
áður.
Jólaferð ..Drotningarinn-
ar“ verður héðan um 13.
desember.
nr roru ío i HvaiTjorofaT pvi
síld fannst ekki annars staðar
Viðta! við Valdiinar Kristinnndsson, skiji-
stjóira á Fylki, er fyrstnr fana síldar-
göaijguna í Hvalfirði
Þó að einkennilegt megi heita, var það ncer hending ein,
sem réði því, að menn fundu í haust sildina í Hvalfirði, sem
nú hefir fœrt milljónir króna i þjóðarbúið. Tíðindamaður
Timans hitti i gœr Valdimar Kristmundsson, skipstjóra frá
Akranesi, en hann varð fyrstur til að afla síldar i Hvalfirði í
liaust. Fer frásögn Valdimars hér á eftir.
arastörfum síðar geta þeir
miðlað öðrum af þessar hag-
kvæmu þekkingu sinni.
Hefir útskrifað
26 nemendur.
Húsmæðrakennaraskóli ís-
land.s hefir nú útskrifað 26
nemendur á þeim fimm ár-
um, sem hann hefir starfað
og 12 t«eta.st við i vor, er nú-
verandi nemendur hans út-
skrifast. Næsta haust verða
nýir nemendur teknir í skól-
ann og er aðsókn að honum
þegar orðin mjög mikil fyrir
næsta námstímabil. Auk
þeirra ungfrú Helgu Sigurð-
ardóttur forstöðulconu skól-
ans og Sigurlaugar Jónas-
dóttur hefir Ragnhildur Sig-
urbjörnsdóttir kennt þar síð-
an í haust. Auk þess eru all-
margir stundakennarar
starfandi við skólann.
Lélegur sildarafli i Faxaflóa
í haust.
Þegar við komum að norðan
af sumarsíldveiðunum, vorum
við orðnir langþreyttir á síld-
arleysinu þar, sagði Valdimar.
Sumarið var eitthvert það
versta, sem ég man, hvað
aflabrögð snerti. Annars er ég
þeirrar skoðunar, að um
nokkl’a síld hafi verið að ræða
fyrir Norðurlandi i sumar, en
þegar margir bátar komu á
lítið svæði, þar sem torfurnar
voru, hvarf síldin undir eins.
Sunnanbátarnir ætluðu
rnargir að reyna að bæta sum-
araflann upp með rekneta-
veiðum í Faxaflca í haust.
Fórum við á Fylki á reknet í
flóanum þremur dögum eftir
að við komum að norðan. Afl-
inn var ákaflega tregur, en
um tíma fékkst nokkur síld
sunnan undir Reykjanesi. En
hún hvarf von bráðar.
Var róðrum þá hætt um
tíma. í október seint var far-
ið að reyna að leggja reknetin
skammt undan landi á Akra-
nesi, á svokölluðum Sviðum
og fékkst þar sæmileg veiði
nokkra daga, en datt svo nið-
ur.
Reynt í Kollafirði.
Þegar hvergi virtist sild
að fá í flóanum, fórum við á
þremur bátum af Akranesi
inn í Kollafjörð og reyndum
að leggja þar. Tveir bátanna
lögðu í sjálfan fjörðinn, en ég
nokkru utar, þar sem mér
þótti veiðilegra og rneira af
fugli. Fengum við sæmilegan
afla, en á þriðja degi var allt
orðið fullt af bátum á þessu
litla svæði, svo að ég taldi
heldur ófýsilegt að leggja net
mín að heita mátti ofan í net
annarra.
f
Hvalfjörður neyðarúrrœðið.
Mér datt þá í hug að leita
síldar í Hvalfirði. Tókum við
okkur svo upp úr Kollafirði og
héldum einir inn í Hvalfjörð.
Þar var þá ekki neitt skip, og
engin veiði byrjuð. Eyddum
við heilum degi í það að fara
inn um allan fjörð til aö
hyggja að síld. Sáum við þá á
nokkrum stöðum dálítið af
fugli, sem gat gefið til kynna,
að um síld væri að ræða. Varð
það úr, að við lögðum netin
undan Hrafnabjörgum, norð-
an megin fjarðarins, en feng-
um lítinn afla, aðeins um
tuttugu tununr.
Daginn eftir fórum við aftur
inn í fjörð og lögðum þá hinu
megin fjarðarins, út af Lax-
vogi. Höfðum við séð mikið af
fugli þar, og þótti okkur væn-
legt að leggja á þessum slóð-
um.
Síldarmiðin fundin.
Um nóttina, þegar við fór-
um aö draga, sáum við strax,
að óhemjusíld var í netunum.
Fengum við 270 tunnur úr um
þrjátíu hetum. Voru þó sum
þeirra að heita má síldarlaus,
en þessi ógrynni í öðrum.
Þessa sömu nótt lagði anar
bátur frá Akranesi á öðrum
stað í firðinum, en fékk lítinn
afla.
Þennan sama morgun átti
ég tal við kunningja minn,
skipstjóra á öðrum bát, sem
var í Kollafirði, þar sem
ekkert var að fá, og sagði
honum af veiði minni i Lax-
vogi. Sama kvöldið voru kom
in fjöldamörg skip i Hval-
fjörð og síðan má heita, að
þar hafi verið uppgripaafli,
þegar gefið hefir.
Ég er búinn að vera um
30 ár á sjó, en aldrei hefi
ég kynnzt svo feiknalegri
síldarmergð sem virðist vera
í Hvaífirði.
Bæjaryfirvöldin
ætla að margfalda
vatnsskattinn
Hveiíæs* verður síað-
ar innnið inii aaiknar
álóigur?
Því virðast engin takmörk
sett, hvað bæjaryfirvöldun-
um getur látið sér detta í
hug að leggja þungar byrð-
ar á almerining. Mönnum
hefir að undanförnu þótt
nóg um hina öru hækkun á
útsvörunum. Rafmagnið var
hækkað í fyrra, í vændum er
hækkun á heitavatninu, og
nú er það nýjasta aö marg-
falda vatnsskattinn, en
hann er greiðsla fyrir kalda
vatnið.
Vatnsveitustjóri hefir lagt
hinar nýju tillögur um
margfalda hækkun vatns-
skattins fyrir bæjarráð. Er
hér um svo gífurlega hækk-
un að ræða, að furöulegt má
heita. Lagt er til, að vatns-
sléatturinn verði meira en
þrefaidur, auk þess sem ýms-
ar smærri breytingar eru
gerðar á fyrirkomulaginu
um innheimtu skattsins. —
Verður hinn almenni vatns-
skattur eftir hækkunina 1%
af fasteignamati húsa. Auk
þess er allt annað vatn
hækkað. Til skipa t. d. hækk-
ar það úr 75 aurum í tvær
krónur og úr 1.50 upp í 4.00
krónur.
Það þarf ekki að efa það,
að bæjarráð og meirihiuti
bæjarstjótrnar samþykkir
þessa hækkun vatnsskats-
ins. Eða hefir það nokkurn
ítíma komið fyrir, áð þeir
aðilar hafi valið aðra leið
en auknar byrðar á hina al-
mennu borgara?