Tíminn - 15.12.1947, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
Þórarinn Þórarinsson
Fréttaritstjóri:
Jón Helgason
Útgefandi
Framsóknarflokkurinn

'
'
'
1
'i
Lr
Skrifstofur í Edduhúsinu
Ritstjórnarstmar:
4373 og 2353
Afgreiðsla og auglýsinga-
simi 2323
Prentsmiðjan Edda
31. árg.
Eeykjavík, mánudaginn 15. des. 1947
233, blaö
Guðmundur Gíslason
á sæðingarför um
Suðurláni
Guðmundur Gíslastín
Jæknir lagði á laugardag-
inn af stað í sæðingarför
um Suðúrlandsundirlend-
iff. Hafa bændur þar nú
mikinn áhuga á að b'æta
íjárstofn sinn með þess-
ari aðferð, sem gefizt hef-
ir vel.
Guðmundur er betur búinn
i leiðangurinn að þe.ssu sinni
en áður. Hefir hami sér-
£taba bifreið, þar sem öllum
áhöldum er komið fyrir, en
fer svo á jeppabílt til þeirra
staða, sem hann kemst ekki
á á stóra bílnum.
Sœðing búfjár er farin að
tíðkast víða um lönd, en
hvergi segist ' Guðmundur
vita til þess, að útbúnaður sé
svona haganlegur.
Guðmundur fór á laugar-
daginn austur að Galtalæk,
en í gær hélt hann lengra
austur og byrjaði í morgun
að sæða búfé bænda undir
Eyjafjöllum. Heldur hann
síðan vestur byggðirnar, eftir
því sem bændur óska eftir.
Er Guðmundur góður gest-
ur mörgum heimilum, því að
bændur eru óðfúsir að hota
aðferð til þess, að kynbæta
fé sitt. Sæddi hann t. d. í
fyrra nokkuð á fjóröa nundr-
að fjár á dag, þegar bezt lét.
Nú býst Guðmundur við að
geta afkastað meiru, en
annars er það alltaf hending
ein, hve margar kindur
ganga, þann daginn sem
hann er með tækin á bænum.
Stefnt í rétta átt
Frumvarp ríkisstjórnarinnar um rábstafanir
gegn dýrtíðinni íagt fram á jpingi í dag
^lSisrfísi'sIa" vísitölti ©g aftarfiaverðs, á-
JsyrgðarverfS á IssiÉaflski ©g kjöti, skattttr
á elgttaattka ttBttfram 100 jjnis. kr.
Frumvarp ríkisstjórnarinnar um ráðstafanir gegn verð-
bólgunni og úrrasði til bess að skapa útflutnirígsfram-
leiðsluni reksírargrutidvöll, verður lagt franí á alþingi í
dag. — Fara hér á eftir aðalatriði þessa frumvarps, sem
líklegt er, að ma.rga fýsi að vita skil á.
Ferðalag Hekín
K.emttr til New ITork
- í dag
FJugvélin Hekla kom ti!
Reykjavíkur kl. 3.35 í gær
frá Rómaborg með 44 ítalska
farþega, sem eru að flytjast
búferlum til Suður-Ameríku.
Pór vélin héðan aftur eftir
tveggja stunda viðdvöl á-
fram til New York, undir
stjórn Kristins Olsens, en Al-
freð Elíasson, sem verið hafði
flugstjóri suður eftir lét af
stjórn hé'r.og varð eftir. —
Vélin er væntanleg til New
York um hádegi í dag, en
heldur þá áfram ferð sinni
til Venezúela í Suður-Amer-
íku, en þangað er 10 stunda
flug frá New York. Þar hefir
vélin litla viðdvöl, en flýgur
aftur til New York og þaðan
heim. Strax og Hekla kemur
hingað aftur, sem væntan-
lega verður á miðvikudag,
heldur hún ferð sinni áfram
til Kaupmannahafnar. Flug-
vélin tafðist í Róm vegna
þess, að farþegarnir, sem
taka átti,voru ekki komnir til
borgarinnar.
Vísitalan 3ÖÖ, lækkun afurða-
verðs, 5—30% eignaauka-
skattur, allt að 10% lækk-
un húsaleigu.
Samkvæmt frumvarpinu er
gert ráð fyrir, að vísitöluupp-
bót verði fastákveðin 300,
en ein.s og nú standa sakir,
er vísitalan 328 stig. Verður
þó jafnframt haldið áfram
þeim niðurgreiðslum, sem átt
hafa sér stað að undanförnu.
Verölag landbúnaðarafurða
verði ákv eðið að nýju í sam-
ræmi við þetta, og annað
verðiag einnig fært til sam-
ræmis.
Lögboðið verði að reikna
út nýja visitölu, grundvall-
aða á verðmæti útflutnings-
vara þjóöarinnar.
Heimild verði gefin til þess
að lækka húsaleigu um tíu
af hundraði, hafi húsaleigu-
samningar verið gerðir eftir
áramót 1941—1942.
Eignaauka.skattur verði
lagður á gróða, sem safnast
hefir á stríðsárunum, ef
eignaaukinn nemur meira en
100 þúsund krónum. Skal
eignaaukaskatturinn nema
5—30 af hundraði af þ eim
eignaauka, sem er umfram
100 þúsund krónur. — Sér-
reglur munu þó gilda um
eignaauka samvinnufélaga
og útgerðarmanna.
Ráðstafanir til hjálpar
útveginum.
Ábyrgð verði tekin á 65
aura verði fyrir hvert kíló-
gramm af bátafiski og verð-
lagsnefndarverði fyrir útflutt
kjöt.
Heimilt verði að lækka
beituverð og ákveða verbúð'a-
leigu. - '
Samtök útvegsmanna,
Landssamband íslenzkra út-
vegsmanna og Fiskiíélagið,
fái fulltrúa, .sem ákveði verð-
lag veiðarfæra og viðgeröa á
bátum og vélum.
• Lánasjóður verði stofnað-
úr til aðstoðar þeim, sem
.komust í fjárhagsþröng
vegna halla á síldarútgerð
síðastliðið sumar.
I
Fjáröflun til þess að standa
straum af dýrtíðarráð-
stöfunum.
Til þess að standa undir
útgjöldum þeim, sem af þessu
, leiða, svo og öðrum dýr-
tíðarráð.stöfunurn, yerði lagð-
ur á sérstakur söluskattur.
Gangi hann inn í sóluverð
vara á sama hátt og aðflutn-
ingsgjöldum.
Velferð þjóðarinnar
er í húfi.
Hér hefir verið stigið
þýðingai'mikið skref í rétta
átt, Þess er auðvitað ekki að
dyljast, að skoðanir manna
verða skiptar um ýms atriði
frumverpsins. Er það eðiilegt,
þegar um er að ræða flðkið
vandamál, sem marga snert-
ir og vandinn ,sem vio er að
etja eins mikiil og hér er.
Hitt skiptir þó mestu máli,
hvað sem skoðanamun líður,
að allir þeir, sem sjá þá stór-
felldu hættu, sem yfir þjóð-
inni vofir, sameinizt nú um
þetta frumvarp og fylgi fast
og einhuga þeirri stefnu, sem
hér er mórkuð og hafi það
hugfast, hvað við liggur, ef
ekki tekst nú á ellef tu stundu
að hefja átak til viðreisnar
avinnulífi landsmanna.
Maður, sem sagt
hefir meiningu sína
Byrnes, fyrrverandi utan-
ríkisráðherra Bandaríkjanna,
er nú mjög umtalaður mao-
ur. Veldur því bók sú, sem
hahn hefir ritað um ráð-
stefnurnar í Yalta og Pots-
\ dam og viðskipti Esndaríkja-
manna við Rússa meðan
hann var utanrikisráðherra.
„Speaking frankly" heitir
þessi bók.
Gerir Byrnes þar á Ijósan
hátt grein fyrir því, er fram
fór að tjaldbaki, er forustu-
mcnn stórveldanna voru að
ráðaráðum sínum, og undir-
búa friðinn, nokkru áður en
styrjöldinni lauk.
Gefss út éifta fiuýja rtiMtt fyrir Itverjar tíit.
sem peir kalla Iiiti
Þaö var tilkynnt í Moskvufrettum í gærkvöldi, að ákveð-
ið hefði verið af hálfu ráðstjórnarinnar að kalla inn gjald-
miðil landsins, níbluna, nú innan skamms.
Sjóvinnubankinn
færeyski 15 ára
S]óvinnuba.nkinn i Þórshöfn
í Færeyjum á fimmtán ára
afmæli i dag. Hann var opn-
aður 15. desember 1932.
Hann byrjaði smátt, en
hefir vaxið svo og dafnað, að
hann hefir náð að verða
fæeysku atvinnulifi ómetan-
leg Jyftistöng. Myndi mörg-
um haía orðið bröngt um vik,
ef ekki hefði verið til hans
að leita um stuðning við ýmis
fyrirtæki, er þurftu fjar vi'6.
En svo einkennilega vill til,
að einmitt í dag verður tekið
til meðferðar fyrir landsrétt-
inum danska stórmál, sem
bankinn á í um ráðin yfir
sterlingspundaeign hans. —
Kom mál þetta til dóms í
Færeyjum, og vann-. bankinn
það. En síðan var því áfrýjað
til landsréttarins og verður
vafa^aust látið ganga til
hæstaréttar Dana, hvor að-
ilinn, ,sem ber sigur úr býtum
fyrir landsréttinum.
Bankastjóri Sjóvmnubank-
ans er Thorstein Petersen,
formaður Fólkaflokksins fær
eyska og foringinn í sjálf-
stæöisbaráttu Færeyinga. En
hann er nú í Kaupmanna-
höfn vegna málaferlanna.
Sámkvæmt frekari fréttum
um þetta efni, rnun aðeins
ein ný X'úbla verða gefin út
fyrir hverjar tiu, sem kalla'ð'-
ar eru inn. Jafnframt verð-
ur aiokkur verðlækkun á-
kveðin á ýmsum vörutegund-
um, en mismunandi mikil.
Mun verðlækkunin alls ekki
vega upp á móti þeirri rýrn-
un sparifjár almennings, sem
verður við það, að gefa ekki
út nema eina nýja rúblu fyr-
ir hverjar tíu.
í Moskvaiitvarpinu hefir
komið fram nýstárleg skýr-
ing á þessari ráðstöfun stjórn
arinnar. Er hún sú, að £jald-
miðill landsins sé kallaður
inn til að ná tíl auðsafnara
og stríðsgróðamanna, sem
hafi elfzt mjög þar í, landi
styrjaldarárin. Skýt-;r sú
skýring nokkuð skökku við
það, sem áður hefir verið
haldið fram um stjórnarfar
Rússlands, aö þær gætu eng-
ir stríðsgróðamenn þrifizt.
En þessi ráðstöfun hlýtur
r."i bitna mjög á öllum lands-
lýð og rýja hann algerlega
öllu því, er hann kann að
hafa aurað saman styrjald-
arárin, því að lækkun verð-
lagsins er svo hverfandi lítil
samanborið við þá miklu rýrn
un, sem með þessum ráð-
stöfunum er á sparifé lands-
manna.
Skip strandar við
Engey
§kl|ílf§ er sM.Is. Anð'tir-
frá Akttreyri.
Um kl. 10 í morgun strand-
aði vélskipið Auður frá Ak-
ureyri- á Engeyjarrifi. Mun
orsök strandsins vera sú, að
skipið fór of nærri landi.
Bauja er yst á rifinu, en
skipið sigldi innan við hana.
Lágsjávar var, þegar skipið
strandaði og er búizt við að
það náist úr á flóðinu.
yóííigar og Araöar
krvæðast af kappi
í Palestínu er ástandið
fremur óljóst. í gær var samt
barizt víðá, sérstaklega í
borgunum og á þéttbýlustu
svæðunum.
Vitaö er um 13 Gyðinga,
sem voru drepnir og 30 Gyð-
ingar og Arabar voru særðir
meira og minna. Sagt er að
báðir aðilar hervæðist,
hvor sem betur getur.