Tíminn - 15.12.1947, Qupperneq 1

Ritstjóri:
Þórarínn Þórarinsson
Fréttaritstjóri:
Jón Heigason
Útgefandi
Framsóknarflokkurinn
Skrifstofur í Edduhúsinu
Ritstjórnarsímar:
4373 og 2353
Afgreiösla og augiýsinga-
sinii 2323
Prentsmiðjan Edua
31. árg.
Reykjavík, mánudaginn 15. dcs. 1947
blaö
GuðmundurGíslason
á sæðingarför um
Suðurland
Guðmundur Gíslastín
læknir íagði á iaugardag-
inn af stað í sæðingarför
um Suðurlandsundirlend-
ið. Hafa bændur þar nú
mikinn áhuga á að bæta
fjárstofn sinn með þess-
ari aðferð, sem gefizt hef-
ir vel.
Guomundur er betur búinn
í leiðangurinn að þe.ssu sinni
en áður. Hefir hann sér-
staka bifreið, þar sem öllum
áhöldum er komið fyrir, en
fer svo á jeppabíþ til þeirra
staða, sem hann kemst ekki
á á .stóra bílnum.
Sæðing búfjár er farin ao
tíðkast víða um lönd, en
hvergi segist Guðmundur
vita til þess, að útbúnaður sé
svona haganlegur.
Guðmundur fór á laugar-
daginn au.stur að Galtalæk,
en í gær hélt hann lengra
austur og byrjaði í morgun
að sæða búfé bænda undir
Eyjafjöllum. Heldur hann
síðan vestur byggðirnar, eftir
því sem bændur óska eftir.
Er Guðmundur góður gest-
ur mörgum heimilum, því að
bændur eru óðfúsir að nota
aðferð til þess, að kynbæta
fé sitt. Sæddi hann t. d. í
fyrra nokkuð á fjórða hundr-
að fjár á dag, þegar bezt lét.
Nú býst Guðmundur við aö
geta afkastað meiru. en
annars er það alltaf hending
ein, hve margar kindur
ganga, þann daginn ,sem
hann er með tækin á bænum.
Ferðalag Heklu
Kemur ti'í New Ysirk
í dsg
•
FJugvélin Hekla kom til
Revkjavíkur kl. 3.38 í gær
frá Rómaborg með 44 ítalska
farþega, sem eru að flytjast
búferlum til Suður-Ameríku.
Fór vélin héðan aftur eftir
tveggja stunda viðdvöl á-
fram til New York, undir
stjórn Kristins Olsens, en Al-
freð Eiíasson, sem verið hafði
flugstjóri suður eftir lét af
stjórn hér og varð eftir. —
Vélin er væntanleg til Nev/
York um hádegi í dag, en
heldur þá áfram ferð sinni
til Venezúela í Suður-Amer-
íku, en þangað er 10 stunda
flug frá New York. Þar hefir
vélin iitla viödvöl, en flýgur
aftur til New York og þaöan
heim. Strax og Hekla kemur
hingað aftur, sem væntan-
lega verður á miðvikudag,
heldur hún ferð sinni áfram
til Kaupmannahafnar. Flug-
véiin tafðist í Róm vegna
þess, að farþegarnif, sem
taka átti,voru ekki komnir til
borgarinnar.
Stefnt í rétta átt
Frumvarp ríkisstjórnarinnar um ráðstafanir
dýrtíðinni iagt fram á fDÍngi í dag
x^iössFfíersIa’ vasiféilcg «pg' afwrðaverðs, á-
Isyrg'ðarveE'S á IssBÉafiski ©g' kjötl, skattíir
á eljCsaaagska aBafrasaa SÖO piis. kr.
Frumvárp ríkisstjórnarinnar um ráðstafanir gegn verff-
bólgunni og úrræði til þess að skapa útflutningsfram-
ieiðsluni rekstrargrundvöll, verður lagt fram á alþingi í
dag. — Fara hér á eftir aöalatriði þessa frumvarps, sem
líklegt er, að nmrga fýsi að vita skil á.
Vísitaían 300, lækkun afurða-
verðs, 5—30% eignaauka-
skatíur, allt að 10% lækk-
un húsaleigu.
Samkvæmt frumvarpinu er
gert ráð fyrir, að vísitöluupp-
bót verði fastákveðin 300,
en eins og nú standa sakir,
er vísitalan 328 .stig. Verður
þó jafnframt haldið áfram
þeim niðurgreiðslum, sem átt
hafa sér stað að undanförnu.
Verðlag landbúnaðarafurða
verði ákv eðið aö nýju í sam-
ræmi við þetta, og annað
: verðlag einnig fært til sam-
; ræmis.
Lögboðið verði að reikna
út nýja vísitölu, grundvall-
aða á verðmæti útflutnings-
vara þjóöarinnar.
Heimild verði gefin til þess
að lækka húsaleigu um tíu
af hundraði, hafi húsaleigu-
sámningar verið gerðir eftir
áramót 1941—1942.
Eignaaukaskattur verði
lagður á gróða, .sem safnast
hefir á stríðsárunum, ef
eignaaukinn nemur meira en
100 þúsund krónum. Skal
eignaaukaskatturinn nema
5—30 af hundraöi af þ eim
eignaauka, sem er umfram
100 þúsund krónur. — Sér-
reglur munu þó gilda um
eignaauka samvinnufélaga
og útgerðarmanna.
Ráðstafanir til hjálpar
útveginum.
Ábyrgð verði tekin á 65
aura verði fyrir hvert kíló-
gramm af bátafiski og verð-
lagsnefndarverði fyrir útflytt
kjöt.
Heimilt verði að lækka
beituverð og ákveða verbúða-
leigu.
| Sarntök útvegsmanna,
Landssamband íslenzkra út-
vegsmanna og Fiskiíélagið,
fái fulltrúa, ,sem ákveði verð-
lag veiðarfæra og viðgerða á
bátum og vélum.
i Lánasjóður verði stofnað-
ur til aðstoðar þeim, sem
.komust í fjárhagsþröng
vegna halla á síldarútgerð
síðastliðið sumar.
I
Fjáröflun til þess að standa
straum af dýrtíðarráð-
stöfunum.
Til þess að standa undir
útgjöldum þeim, sem af þessu
, leiða, ,svo og öðrum dýr-
tíðarráö.stöfunurn, veröi lagð-
ur á sérstakur söluskattur.
Gangi hann inn í söluverð
vara á sama hátt og aöflutn-
ingsgjöldum.
Velferð þjóðarinnar
er í húfi.
Hér hefir verið stigið
þýðingarmikið skref í rétta
átt. Þess er auðvitað ekki að
dyljast, að skoðanir manna
verða skiptar um ýms atriði
frumverpsins. Er það eðlilegt,
þegar um er að ræða flókið
vandamál, sem marga snert-
ir og vandinn ,sem vio er að
etja eins mikill og hér er.
Hitt skiptir þó mestu máli,
hvað sem skoðanamun líður,
að allir þeir, sem sjá þá stór-
felldu hættu, sem yfir þjóð-
inni vofir, sameinizt nú um
þetta frumvarp og fylgi fast
og einhuga þeirri .stefnu, sem
hér er mörkúð og hafi það
hugfast, hvað við liggur, ef
ekki tekst nú á elleftu stundu
að hefja átak til viðreisnar
avinnulífi landsmanna.
Maður, sem sagt
hefir meiningu sína
Byrnes, fyrrverandi utan-
ríkisráðherra Bandaríkjanna,
er nú mjög umtalaður mao-
ur. Veldur því bók sú, sem
hann hefir ritað um ráð-
stefnurnar í Yalta og Pots-
dam og viðskipti Bsndaríkja-
: manna við Rússa meðan
; hann var utanríkisráðherra.
j „Speaking frankly“ heitir
i þessi bók.
Gerir Byrnes þar á Ijósan
hátt grein fyrir því, er fram
fór að tjaldbaki, er forustu-
mcnn stórveldanna voru að
ráðaráðum sínum, og undir-
búa friðinn, nokkru áður en
styrjöldinni lauk.
gróöamenn" íijá sér
Gefía út ©Isiss saýja rifilsSíB fyrái* lavea*jar tíu9
sefisi fjeii* kalla Inn
Það var tilkynnt í Moskvufréttum í gærkvöldi, að ákveð-
ið hefði verið af hálfu ráðstjórnarinnar að kalla inn gjald-
miðil ianásins, rúbluna, nú innan skamms.
vSámkvæmt frekari fréttum I
um þetta éfni, mun aðeins
ein ný rúbla verða gefin út
fyrir hverjar tíu, sem kallað- :
ar eru inn. Jafnframt verð- j
ur nokkur verðlækkun á-
kveðin á ýmsum vörutegund-
um, en mismunandi mikil.
Mun verðlækkunin alls ekki
vega upp á móti þeirri rýrn-
un sparifjár almennings, sem
verður við' það, að gefa ekki
út nema eina nýja rúblu fyr-
ir hverjar tíu.
í Moskvaiitvarpinu hefir
komið fram nýstárleg skýr-
ing á þessari ráðstöfun stjórn
arinnar. Er hún sú, að gjald-
miðill landsins sé kallaður
inn til að ná til auösafnara
og stríðsgróðamanna, sem
hafi elfzt mjög þar í. landi
styrjaldarárin: ,Skýt-;r síi
skýring nokkuö skökku við
það, sem áður hefir verið
haldið fram um stjórnarfar
Rússlands, aö þær gætu eng-
ir stríðsgróðamenn þrifizt.
En þessi ráðstöfun hlýtur
bitna rnjög á öllum lands-
lýð og rýja hann algerlega
öllu því, er hann kann að
hafa aurað saman styrjald-
arárin, því að lækkun verð-
lagsins er svo hverfandi lítil
samanborið við þá miklu rýrn
un, sem með þessum ráð-
stöfunum er á sparifé lands-
manna.
Sjóvinnubankinn
færeyski 15 ára
Sjóvinnubankinn í Þórshöfn
í Færeyjúm á fimmtán ára
afmæli i dag. Hann var öpn-
aður 15. desember 1932.
Hann byrjaði smátt, en
hefir vaxið svo og dafnað, að
hann hefir náð að verða
fæeysku atvinnulífi ómetan-
leg iyftistöng. Myndi mörg-
um hafa oröiö þröngt um vik,
ef ekki hefði verið til hans
áð leita um stuðning við ýmis
fyrirtæki, er þurftu fjar við.
En svo einkennilega vill til,
að einmitt i dag verður tekiö
til meðferðar fyrir landsrétt-
inum danska stórmál, sem
bankinn á í um ráðin yfir
sterlingspundaeign hans. —
Kom mál þetta tii dóms í
Færeyjum, og vann bankinn
þaö. En síffan var því áfrýjað
til landsréttarins og verður
vafa'aust iátið ganga til
hæstaréttar Dana, livor að-
ilinn, sem ber sigur úr býtum
fyrir landsréttinum.
Bankastjóri Sjóvinnubank-
ans er Thorstein Petersen,
formaöur Fólkaflokksins fær
eyska og foringinn í sjálf-
stæðisbaráttu færeyinga. En
hann er nú í Kaupmanna-
höfn vegna málaferlanna.
Skip strandar við
Engey
Skijjízfl er íbeJs. Aiiður
fs*á Akupftyri.
Um kl. 10 í morgun strand-
aði vélskipið Auður frá Ak-
ureyri- á Engeyjarrifi. Mun
orsök strandsins vera sú, að
skipið fór of nærri landi.
Bauja er yst á rifinu, en
skipið sigldi innan við hana.
Lágsjávar var, þegar skipið
strandaði og er búizt við að
það náist úr á flóðinu.
Gyðingar og Arabar
hervæðast af kappi
í Palestínu er ástandið
fremur óljóst. í gær var samt
barizt víðá, sérstaklega í
borgunum og á þéttbýlustu
svæðunum.
Vitað er um 13 Gyðinga,
sem voru drepnir og 30 Gyð-
ingar og Arabar voru særðir
meira og minna. Sagt er að
báðir aðilar hervæðist,
hvor sem betur getur.