Tíminn - 15.07.1948, Blaðsíða 6

6
TÍMINN, fimmtudaginn 15. júlí 1948.
154. blað.
7ripcli-híc
Lokað íil
26. jálí.

Litli og Síóri
sem
leynifarþcgar
Gráthlægileg mynd með hin-
um vinsælu og dáðu gaman-
leikurum,
Litla og Stóra.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Ahalfundur Skóg-
ræktarfélagsins
(Frambhald af 3. síðu)
ið meiri en beztu vonir stóðu
til. Þetta er efnilegur ung-
skógur af góðum stofni. Eftir
10 ár mætti vænta þroskaös
fræs af lerki þessu.
Síðari hluta þessa dags
flutti R. Bathen, fylkisskóg-
meistari, erindi. Skýrði hann
frá fyrstu sýn sinni af land-
inu, hinum snæviþöktu jök-
ulflákum, hrjóstrum háfjall-
anna og svo flatneskjum Suð
urlands og Borgarfjarðar.
Hann minntist hinna fornu
skóga, en kvað berangurinn,
sem nú er víðast, vera afleið
ingu áníðslu mannanna, sem
alls staðar hafi átt sér stað
í viðskiptum þeirra við gróð-
urinn og náttúruna. Hann
taldi beitina höfuðorsök ger-
eyðingar skóganna. Eldur og
öxi gæti eytt skógum í bili,
en þau öfl megnuðu eigi að
granda fræjum og neðanjarð
arsprotum. Þeir rísa upp aft-
ur, ef beitin hindrar eigi við-
gang nýgræðingsins. En svo
varð hér víðast og þvl er ís-
land svo bert og blásið og svo
lítið eftir af hinum fornu
skógum, sem raun er á. —
Bather taldi björkina ís-
lenzku lakari stofn en þann,
er vex í Norður-Noregi. Or-
sakar þessa myndi að leita í
ránhöggi og víxlfrjóvgun
milli fjalldrapa og birkis og
koll af kolli milli bastarða
þeirra. Innfutningur birki-
stofna frá Troms myndi
koma að gagni.
Innflutningur barrviða væri
sjálfsagður og auðvelt myndi
að koma hér upp burrskóg-
um, því að jarðvegurinn
væri svo góður og nóg af
landi, er lægi vel til skóg-
ræktar. í fyrstu röð taldi
Bathen rauðgreni, skógar-
furu og síberiskt lerki, svo og
fjallfuru.
í fundarlok þakkaði for-
maður félagsins Norðmann-
inum komuna hingað og
taldi, að hún myndi marka
tímamót í framsókn íslend-
inga á sviði skógræktar. í
sama streng tók H. J. Hólm-
járn, ritari félagsins, er hann
árnaði honum góðrar ferðar
og heimkomu til Noregs og
mælti fyrir minni frændþjóð
ar v^>rar.
miiiiii iii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiui ii iiiiiui iii tiiMiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiniiiii iiiiiiinn! n iii mmi
53. dagur

ILokalg um
óákTeÓiim tíma.
Tbjja Síp
Gliíros
Aðalhlutverk:
Peggy Cuumiings
Bönnuð börnum yngri en 16 ára
Sýnd kl. 9.
iíraskararnir
og liæmltirnir
Pjörug „músik-Cowboy“-mynd
með: ROD CAMERON. Músik:
RAY WHITLEY and his Bar-6
Cowboys.
Sýnd kl. 5 og 7.
Bönnuð börnum yngri en 12 ára
Þakkaði hr. Bathen ræðuna
og lýsti því yfir, að trúin á
málefnið væri undirstaðan,
því hún ein væri þess megn-
ug að flytja jafnvel „fjöllin
úr stað“, svo sem máltækið
segir.
Annan fundardaginn voru
ræddar fram komnar tillögur
og nefnd kosin til að athuga
þær.
Að miðdegisverði loknum
flutti skógræktarstjóri er-
indi um, hvers mætti vænta
af vexti barrviða hér á landi
á grundvelli þeirra tilrauna,
er gerðar hafa verið á Hall-
ormsstað og gerði hann grein
fyrir, hvað skógræktin hefir
á prjónunum varðandi upp-
eldi trjá,plantna.
Seinni hluta dags var hald
ið að Eiöum og skoðaður
hinn nýi skógargróður þar og
einnig hólminn í Eiðavatni.
í gömlu skógargirðingunni á
Eiðum vaxa lerkitré, sem nú
eru 10 ára og hafa náð 3—4
metra hæð, þótt trén standi
áveðurs og jarðvegurinn sé
magur lyngmór. í Eiðahólma
hefir greni og fjallfura náð
5—6 m. hæð á 35 árum.
Skólastj óri Þórarinn Þór-
arinsson hafði kaffiboð
handa gestunum og bauð þá
velkomna og minntist um
leið komu Stefáns G. Stefáns
sonar skálds árið 1917 og las
upp kvæði hans um Eiða-
hólma. Þakkaði formaður á-
gætar viðtökur og árnaði
skóla og skólastjóra heilla.
Um kvöldið var aftur haldið
heim að Hallormsstað.
Síðasta daginn voru tillög-
ur nefndarinnar, er kjörin
var daginn áður, ræddar og
bornar undir atkvæði.
Undir kvöld var fundi slit-
ið, en seinna um kvöldið
skipuðu fundarmenn sér í
dagstofu skólans; voru þar
ræður fluttar og kvæði og
sungið þess á milli. Þessir
fluttu ræður: Þorvaldur
Árnason, skattstjóri, Björn
Guðmundsson, kennari, Núpi,
Dýrafirði, Einar Reynis, Ak-
ureyri, H. J. Hólmárn, ráðu-
nautur, Guðmundur Marteins
son, verkfræðingur, Óskar
Jónsson og Kristján Jakobs-
son. Kvæði fluttu: Ketill
Indriðason, bóndi, Ytra-
Fjalli og Ármann Dalmanns-
son. — Steindór Steindórsson
menntaskólakennari las upp
kvæði.
Síðar um kvöldið sýndi
skógræktarstjóri kvikrpyndir.
Að morgni þess 1. júlí
héldu fundarmenn heimleið-
is. Þó höfðu nokkrir farið
kvöldið fyrir.
Það kom glöggt fram í um-
ræðum og ályktunum þessa
fundar, að herða beri sókn-
ina á hendur fjárveitingar-
valdinu og krefjast stórauk-
inna framlaga til skógrækt-
armálanna. Með því að nú er
mjög skammtað úr hnefa af
gjaldeyris- og innflutnings-
nefnd efni til girðinga, virð-
ist ekki síður bera nauðsyn
til að herða mjög róðurinn
til þes* aö fá framgengt rétt
mætum kröfum í því efni,
enda virðist sú tregða, sem
nú er á innflutningi nauðsyn
legra vara sem girðingarefn-
is stafa fremur af skilnings-
en getuleysi gjaldeyrisyfir-
valdanna.
Erlent yfirlit
(Framliald af 5. síðu).
um í sumar, en þeir fóru allir hin-
ar mestu hrakfarir. Sambandsflokk
urinn hafði staðið gegn því að
banna kommúnistaflokkinn, á þeim
grundvelli, að það samrœmdist
ekki stefnu lýðræðisins.
Dr. Malan á móti Israel.
Búast má við að aðstaða Gyðinga
breytist nú í landinu, eftir að þjóð
ernissinnnar eru teknir við völd-
um. Dr. Malan lagði eitt sinn fyrir
þingið frumvarp til laga, sem banna
átti öllum Gyðingum búsetu í
landinu, frá hvaða landi sem þeir
væru komnir.
Þegar mjög var liðið að kosn-
ingum lét stjórn Smuts hershöfð-
ingja þingiö viðurkenna hið nýja
Israelsríki í mjög skjótri svipan.
Gyðingar eru fjölmennir í Johann
esborg og kosningasigur Sambands-
flokksins þar í grenndinni var tal-
inn nauðsynlegur. Það mætti því
líta á þessa þingsamþykkt sem
kosninga mál, til þess ætlað að ná
atkvæðum Gyðinga.
Og það er ekki að efa að Sam-
bandsflokkurinn hlaut atkvæði
Gyðinga, en samþykktin kann að
hafa haft neikvæð áhrif út um
landbúnaðarhéruöin. Margir að-
dáendur Smuts hafa átt erfitt með
að koma þessari þingsamþykkt
heim við hollustu hans við Breta-
veldi í öllum öörum málum. Á-
kvörðunin um viöurkenningu Isra-
elsríkis var að sögn tekin án þess'
að tilkynna það brezka utanríkis-
ráðuneytinu og í greinilegri and-
stöðu við stefnu brezku stjórnar-
innar. Enda er Suður-Afríka eina
ríkiö í Bretaveldi sem hefir viður-
kennt Israel.
Stjórn Malans hefir snúist ein-
dregið gegn viðurkenningu Israels-
ríkis.
Flótti fjármagnsins.
Margir hafa talið dr. Malan bezta
innarikisráðherra, sem Suður-
Afríka hefir eignast, en hann
gengdi því embætti í stjórn
Hertszogs. Það kann að vera, að
stjórn hans takist að draga úr dýr
tíöinni, lina vöruskortinn og gera
ýmsar ráðstafanir til eflingar hag
ríkisins. þótt hann eigi við ýmsa
erfiðleika að etja, þar sem eru af-
leiðingar stríðsins.
Iðnaður Suður-Afríku hefir
aukist og fjármagnið hefii' flætt
inn í landið, þar sem fjárflótti hefir
átt sér stað frá Bretlandi’og hinum
sósíalistísku ríkjum Evrópu. Ekki er
búist við að stjórn dr Malans muni
gera neitt til að hindra þá þróun.
En fjármálalífið hefir þó þegar
(Framliald á 2. síðu)
GUNNAR WIDEGREN:
U ngf rú
Ástrós

hjá okkur áratugum saman, sagði fríherrafrúin og
laut höfði. Vinnukona hjá okkur fékk meira að segja
vinnuhjúaverðlaun í fyrra. Það er mér góður vitnis-
burður að hafa svo lengi haft sömu vinnukonuna.
— Við ætlum líka að útvega Emerentíu vinnuhjúa-
verðlaun, svaraði stjúpa mín, fæcld Andersson, óðar.
Við gerum það næsta ár.
Ég reyndi að fá Krisper til þess að líta framan í mig.
En hann starði sem í leiðslu upp í trjákrónurnar. En
nú beindi stjúpmóöir mín til mín spurningu:
— Hvað sýndirðu svo baróninum, Birgitta?
— Við hittum Gústaf frænda, sagði ég undir eins,
því að ég vissi, hve meinlega henni var við, að minnzt
væri á málarastörf hans. Baróninn varð stórhrifinn af
myndinni, sem hann er að mála.
— Þú verður að kaupa af honum eina mynd, mamma,
sagði nú Krisper ákafur, en gleymdi þó ekki viðeigandi
lotningarhreim. Myndina, sem hann er að mála, og aðra
til. Þær eru alveg tilvaldar í gula salinn heima.
— Sjálfsagt, sagði móðir hans. Ég treysti smekk þín-
um á því sviöi, Krisper. Maðurinn yðar getur gert ráö
fyrir, að við kaupum af honum myndir, frú Hamar.
En mér til mikillar skelfingar breytti stjupmóðir
skyndilega um svip og raddhreim:
Hamar höfuðsmaöur máiar ekki myndir í fjárafla-
skyni, heldur sér til skemmtunar. Hann ætlar aö vísu að
efna til sýningar, en það gerir hann eingöngu til þess
að ókunnugt fólk, sem hingaö kemur, sjái, að það eru
þó til listamenn á þessum slóðum.
Svo vesalings Gústaf seldi ekki neina mynd, og ég fékk
ekki einn eyri af þessum þrjátíu og fimm krónum, sem
ég hafði lánað honum til efniskaupa. Þegar gestirnir
voru farnir, tók stjúpmóðir mig til bæna.
—Þú hefir auðvitað farið að væla framan í baróninn
og biðja hann að kaupa myndir af Gústaf. En ég skal
segja þér, barnið gott, aö það hvila ýmsar skyldur á
herðum þeirra, sem eru af göfugum ættum. Við erum
ef til vill ekki sérlega vel sett eins og sakir standa, en
því aðeins flj ótum við ofan á, að við höldum uppi sæmd
okkar eins og aðalsfólki ber aö gera.
— Þeir, sem ekki hafa annaö í heilabúinu en kork í
skársta lagi, ættu ekki lengi að geta flotið, svaraði ég
öskuvond. Svo að þú ættir ekki að þurfa að óttast það,
að þú sökkvir til botns í mannfélagssorann.
TIUNDI KAFLI.
Upp frá þessu var ég sífellt að rekast á Krisper, hvert
sem ég fór. Stjúpmóðir mín söng honum lof og prís alla
d^a — sérstaklega var hún iöin við að segja mér,
hversu ríkur hann væri. Barbara deplaði augunum af
meyjarlegri velsæld — henni þótti baróninn hér um bil
eins sætur og Morrís Kollmann. Búi var líka hrifnari
en orð fá lýst, og það átti rætur sínar að rekja til þess,
hve baróninn var góður sundmaður. Jafnvel Gústaf
frændi vogaði sér að ympra á því, að hann hefði gott
vit á málaralist. En þegar allir aðrir höfðu lokið dýrð-
arsöngvum sínum, tók Emerentía upp raust sína. Alla
þessa endalausu lofsöngva fékk ég eins og sykur út á
grautinn minn á morgnana, sem ábæti með hádegis-
matnum og fyrsta og síðasta rétt á kvöldborðið.
— Hann er alveg dæmalaus, sagði Emerentía og setti
upp sinn mesta spekingssvip. Og móðir hans fín. Svona
voi'u piltarnir í Hamarsættinni meðan hún var og hét,
enda flykktust stúlkurnar utan um þá, eins og flugur
að sírópskrukku. Og þegar hann fór, kyssti hann þig á
höndina, Birgitta — og þá roðnaðir þú nú fallega, góða
mín.
— Ég í’oðnaði ekki — ég roðna aldrei, svaraði ég og
varð undir eins sötráuð. En það getur verið, að ykkur
hafi sýnzt ég roðna.
En þetta var satt — ég hafði stokkroönaö. Það var
aðeins af gremju yfir því, hve sældarlega stjúp-
móðir mín hafði dæst, þegar hún sá blessaðan barón-
inn kyssa hönd mína.
— Og þú roðnaðir samt, og ekki minna en núna, sagöi
Emerentía sigri hrósandi. Og eigi það fyrir þér að liggja
að tengjast honum tryggðaböndum, þá bið ég guð að
blessa ykkur bæði tvö.
jiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiMmm<iiiiuiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiuiiiiu?iiiiiiiiiiiiiiiiiu«
iiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiii iMMiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiMiiiíiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiMiiiiiiiiiltiiiiiiiiiiiiiMiiiiitiiiiiiiiiiiii«iiiiiihiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiMiiiiiiiiiimiiiimimiiimmiiiimii..