Tíminn - 18.11.1948, Qupperneq 3

Tíminn - 18.11.1948, Qupperneq 3
TÍMINN, fimmtudaginn 18. nóv. 1948. 3 25Q. hjlaji ■ 11111111111111111(11111 Maiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiaiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii *iiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin «iiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiijiiiiiimiiiiiiuilliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiif ÆSKUNNA - MÁLGAGN SAMBANDS UNGEA F KAMSéKMIOIAMA - SSSTSTJÓRN: STJÓRN S. Ú. F. - <***1 iiiiiiiiii iiiiiiiiii!i iiiiiiii!i ii iiiiiiiMiimiiiiu 111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 «iiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii:iiiimiiiii!iiimiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiil||||||||||||||||t1|li|||l|||iii I. Að undanförnu hafa heyrzt allmiklar raddir um það, sums staðar, að landbúnaður j inn væri lítilsverður fyrir, land vort og þjóð og líklega j væri eins gott að koma þeim ölmusulýð, sem í sveitunum j starfar, annars staðar fyrir, í en auövelt væri að fá land- 1 búnaðarvörur ódýrari erlend is. Þeir sem láta sér slíkt um munn fara eða úr sínum penna fljóta, hafa vafalaust ekki hugleitt það, á hverju þeir lifa í raun og veru. | Landbúnaður og sjávarút- j vegur eru undirstöðuatvinnu vegirnir og það, sem íslend- j ingar lifa á, þó að mikill hluti, land.smar.na telji sig geta lif- ! að á öðru og starfi samkvæmt j því. Sífjölgandi verzlunar og iðnaðarfólk lifir vitanlega á undirstöðuatvinnuvegunum í raun og veru. Framleiðslan mun verða að borga byggingar, vélar og innflutt verðmæti, einnig1 leggur hún til nokkur hráefni til iðnaðarins. Eigi mun verzl unin geta llfað á sjálfri sér,1 eða skrifstofubáknin með skriffinnum öllum og aragrúa opinberra starfsmanna. Það mun mega telja sumt af þeirra aíköstum óarðbær störf, þó óhjákvæmilegt margt kunnj að vera, því margs þarf þjóðarbúið við. Hin margbreyttu og fjölgandi störf og atvinnugreinar geta að sjálfsögðu bætt lífsaf- komu þjóðarheildarinnar, ef samstarf og samræmi gildir milli stétta, en enginn upp- hefst á annars kostnað. Það hefir verið svo lengst af að landbúnaðurinn hefir fætt og klætt íslenzku þjóð- ina að miklu leyti, og land- gæðj og skilyrði eru hér slík að innflutningur landbúnaá'- arvara er óþarfur, ef ekki er unnið að því að tæla fólkið frá landbúnaðarstörfum, til ónauðsynlegri starfa þar sem minni þörf er fyrir það. Þetta hefir verið gert með þeim hætti að hafa landbún- aðarstörf erfiðari og afkomu rirari en mörg önnur störf, sem unnin eru við tímakaup og flest nauðsynleg og ónauð synleg þægindi. Þess vcgna hafa margir flúið úr sveitun- um frá framleiðslu og þjóð- nýtum störfum, og er það eðþ legt að allfíéstir vilji vera þar sem afkoman er bezt án of mikils erfiðis og óþæginda. Þá hefir sá áróður, að eins hentugt væri að flytja inn landbúnaðarvörur og að fram leiða þær hér, einnig stuðlað að vantrú á landiö, og veldur því nú ásamt öðru að ekki er framleitt hér svo mikið sem æskilegt er og hægt væri. Geta menn séð hve hag- kvæmt slíkt er á tímum gjald eyrisörðugleika. Sennilega þarf svolítið að kreppa að ís- lendingum til þess þeir finni þaö og skilj hvers vrði land- bíuiaðurinn er, og læri -að meta hanp réttilega. Það getur sézt að óheppi- legt er að láta hann búa við vélavöntun og áburðarskorf og ónógar tekjur til bænda og starfsfólks, miðað við aðrar stéttir og önnur störf. II. Áburðarverksmiðja á ís- landi er óumdeilanlega að- kallandi vandamál, sem ef til vill verður leyst á næstunni, en einnig getur farið svo að það verði látið dragast leng- ur en orðið er til óheilla fyrir landbúnaðinn cg þjóðina í heild ef fulltrúar sveitanna hafa ekki nægilega sterka að- stöðu til að fylgja málinu fram til sigurs. Það hefir sem kunnugt er gengið allerfið- lega ao undanförnu að fram- kvæma sum af málefnum landbúnaðarins. Eitt af því sem ennþá vantar er landbún aðarskóli Suðurlands. En það er ein af megin stoðum undir búskaparvelgengni að þeir sem þar við starfa hafi nokkra þekkingu á hinum j daglegu störfum og. komandi j verkfærum umfram það seip; verið hefir. Virðist einnig að þörf sé á kunnáttu við fjöl- breyttari sveitastörf en al- mennt hefir þekkst hingað til. Ennþá virðfst til sú skoðun hjá einstaka manni, þó und- arlegt sé, að búskaparmennt- un bænda sé aðeins til ills, og þeir verði óhæfari til búskap ar fyrir það. Þetta er vitan- lega tilhæfulaust, en á því byggist kennilega sú skoðun sumra að búnaðarskóli á Suð j urlandsundirlendinu sé ó- nauðsynlegur. j Það getur að vísu komið fyrir að þeir sem lært hafa , til búskapar séu engir hæfi- leikamenn á því sviði og ó- ; , heppilegir bændur, en vitan- lega er það ekkj vegna lær- dómsins, heldur þrátt fyr- (ir hann. Oft geta menn lært1 til annars en þeim hentar bezt að starfa. í haust var stofnað féíag ungra Framsóknarmanna í Eyjafirði og nær það yfir alla, sýsluna. Var stofnfundvlrinn mjög fjölmcnnur og hinn glæsilegasti og fjöimenn samkoma haldin á Akureyri að honum loknura. Frá stofnfundinum var skýrt hér í Vettvanginum á sínum tíma en hér birtast myndir af stjórnendum hins nýja félags. Að ofan frá vinstri: Stcin;rímur BernharðsSon, formaður félagsins, Stefán Valgeirsson, og Ingimar Brynjólfsson. Að neðan frá Vinstrií Óttar Björnsson og Baldur Halldórsson. Skriður að komast á æskuiýðshallar- Síefán Runólfsson Alveg eins getur slíkt kom- ið fyrir héraðsskóla- og menntaskólamenn, og jafn- vel þótt þeir fari í Háskól- ann geta þeir reynzt misjafn- lega þjóðnýtir menn — já og misjafnir bændur. Heyrzt hef ir t. d. um læknabúskapinn í Laxnesi — Búkollubúið, að það hafi ekkj borið sig betur en venjuleg bændabýli. Það er mikið um skólaveru og menntun hjá okkur eins og vera ber, og nú eigum við Rangæingar héraðsskóla okk ar í smíðum. Mun því al- mennt fagnað og fjöldi æsku- fólks sækja þangað þarflega fræðslu. Þó þarf að hafa í huga, að það má ekki veröa til þess að sveitamenn van- rækj að afla sér þeirrar fræðslu sem þeir þurfa fyrst og fremst — búnaðarfræðsl- unnar. Það má fullyrða það að hinir algengu erfiðleikar eru oft vankunnáttu að kenna. Með vaxandi tæknj og verðandi umbótum er enn meiri þörf fyrir lærða land- búnaðarmenn en áður var, og unga fólkið þarf að snúa sér að þörfum verkefnum, með þekkingu á búpeningi, mold og gróðri og öruggri trú á framtíð farsæls sveitabú- skapar. III. Það eru ekki einungis þeir sem stunda landbúnaðarfram leiðslustörf, sem þurfa að hafa búnaðarþekkingu. Einnig eru það þeir sem starfa fyrir sveitafólkið, t. d. auk sjálfsagðra ráðunauta nokkur hluti starfsfólks kaup félaganna þar sem sveitafólk iö hefir sín viðskipti. Oft er þörf góðra ráðlegginga vai'ð- andi verzlunina, og verður það heppilegast að innkaup og önnur viðskipti séu byggð á þekkingu á þörf landbúnað arins. Svipað má segja um barnakennsluna í sveitum landsins, að nauðsynlegt er að þar starfi þeir sem geta búið æskuna undir sín fram- tíðarstörf við landbúnaðinn, með skilningj og aðdáun á skepnum og gróðri og heil- brigði sveitalífsins, en uppali hana ekki í anda kaupstaða- mennsku. Börnin þurfa að skilja það snemma að erfið- leikarnir við sveitastörfin, ' .7 Bandalag æskulýðsfélaga Reykjavíkur þélt þing sitt fyrir nokkrum dögum. Aðal- mál þess var að sjálfsögðu byggmg æskulýðshallar i Reykjavík. Var þar samþykkt að hefja allsherjar fjársöfn- un og stofna til happdrættis til ágóða fyrir byggingu henn ar. Einnig var ákveðið að hef j ast handa um byggingu þeg- ar í vor, ef nauðsynleg leyfi íást og fjársöfnunin gengur vel, sem varla þarf að efa, þar sem um slíkt nytjamál er að ræða. Verður byrjað á skautahöllinni, og er það vel ráðið. Eins og kunnugt er, var Bandalag æskulýðsfélaganna í Reykjavík stofnað 1. marz með 33 sambandsfélögum, og hefir það sett sér það tak- mark að berjast fyrir fram- gangi æskulýðshallarmálsins unz sigri er náð. Formaður bandalagsins skýrði m. a. frá því í skýrslu stjórnarinnar á þinginu, að náðst hefði sam- komulag við Skautahöllina h. sem þau þekkja' eru yfirstlgán ! f. í sumar, að það léti B.Æ.F. legir með þekkingu og tækni,! eftir stóra lóöarspildu í og það á að vera þeirra. hlut- j Tungutúni, skammt frá verk að halda áfram starfi, hinu fyrirhugaða íþrótta- forfeðranna og fullkomna, svæði í Laugardalnum, ehn.-: þeirra verk. j fremur réttindi til reksturs Það hefir aldrei verið auð- skautahallar í sambandi við veldara að bæta þar við góðu , æskulýöshöllina, og teikn- framhaldi en einrnitt nú, er; bigar að henni á kostnaðar- því illa farið ef ungdómurinn j verði. Bæjarstjórn Reykja- fær almennt meirj áhuga fyr j víkur hefir ennfremur fyrir ir kaupstaðalífinu en skyldu- ; silit leyti samþykkt að veita störfunum þeima í sýeitinnij Þessa umræddu lóð- Enda er fólksflóttinn úr, arsPilciu. er bún svo stór sveitunum almennt viður- kenndur til óheilla þjóðar- heildinni — a. m. k. í orði, en — af verkunum skulið þið þekkja þá. Mikið hefir verið ritað og rætt um það vandamál hvern ig stöðva skuli. strauminn til kaupstaðanha, en ' viðhálda og helzt acfka landbúnaðar- framleiðsþma, syo fpllnægt verði þörf þjóðarinnaí.* Óhægt ey. að segja um hve- nær heppíjég! láu^‘J|nníst á því máli, og,;hver'nig.itííin,' get- ur orðiö syq,..að samkomulag verði um.-iGmiendum .land- og vel sett í bænum, eins og hann hefir byggst á undan- förnum árum og er aö byggj- ast, að vart getur ákjósan- legri stað. Mikill og almennur áhugi er nú meðal æskufólks í Reykjavík fyrir því að leggja fram fé og fyrirhöfn, og spara hvorugt, til þess að safna af sinni hálfu fé til byggingar æskulýðshallarinnar, og hafa bæ'ði sambandsfélög og fleiri félagasamtök þegar gefið stórgjafir í sjó'ðinn, eða eru að safna innan sinna vé- banda. Ennfremur hefst nú bráðlega af hálfu B.Æ.R. al- menn fjársöfnun í þessu treysta því,: að eitt áf því sem ! . skyni, og hafa verið prentað- ir söfnunarlistar, og verður safnað fé, loforðum um fjár- framlög og loforðum um að gefa dagsverk við byggingu þeim bei* áð'stefha að, er að hér geti stárfáð þ'fír fullskip- aðir bænd.askólar ungum mönnum með . áhuga. fyrir trjálundum -og- ak.urlendum, Húsakostur, þægindá ogr all- ur aðbúnaður í svéit-um ‘þarf að nálgast það, en að því er ötullega unnið af mörgum. Það getur farið svö, þó'Sum- um þyki það ótrúlegt. nú. áð þeir tímar komi. að, syeitalíf- ið þykj eftirsóknarvert, og þegar ungir sveitamenn og bændur verða spurðir að því, hvort þeir ætli eklq að 'staö- festa ráð sitt. Þá verði ekki lengur eðlilegt eða sánn- gjarnt að svara: O-íiei, ég hefi ætlað mér að búa í sveit. Stefán JtunQjfsson, ■■ í* Berustöðum. ■ æskulýðshallarinnar. Það er bjargföst trú forráðamanna æskulýðssamtakanna, byggð á þeim einhug, sem einkennt hefir stofnþing og fyrsta árs- þing sömu samtaka, að héðan af verði æskulýöshallarmálið ekki stöðvað, æskan sjálf mun sjá fyrir því. Eins og skýrt var hér í blað- inu í gær mun allsherjarfjár- söfnunin hefjast um næstu helgi. Verður þessa máls þá sérstaklega minnzt í blööum og útvarpi. Á sunnud'aginn mun koma aukasíða af Vett- vangi æskunnar, og vexð.ur hún einvörðungu helguð þessu máli.

x

Tíminn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.