Tíminn - 01.02.1949, Qupperneq 2
2
TÍMINN, þriðjudaginn 1. febrúar 1949
22. blað.
jrá kafi til keiia
IM^I
Útvarpib
t kvöld.
Pastir liðir eins og venjulega. Kl.
18,30 Dönskukennsla. — 19,00
Enskukennsla. 19,25 Þingfréttir.
19,45 Auglýsingar. 20.00 Préttir
20.20 Tónleikar Tónlistarskólans.
20,35 Erindi: Loftslagsbreytingar á
jörðunni; II. ernid: ísaldir (dr.
Sigurður Þórarinsson). 21,00 Tón-
leikar. 21,05 Ávarp frá S. B. S.21,15
Unga fólkið: Erindi og samtöl.
22,00 Préttir og veðurfregnir. 22.05
Endurteknir tónleikar. 22,35 Dag-
skrárlok.
Hvar eru skipin?
Eimskip.
Brúarfoss er á ísafirði, lestar fros
inn fisk. Fjallfoss fór frá Akureyri
í gær til Siglufjarðar. Goðafoss fór
frá Leith 29. jan til Reykjavíkur.
Lagarfoss er í Reykjavík. Reykja-
foss fer 1. feb. til Hull og Antverp-
en. Selfoss er í Reykjavík. Trölla-
foss fór frá Halifaz 27. jan til Rvík.
Horsa fór frá Hull 31. jan. til Ham-
borgar. Vatnajökull fór frá Vest-
mannaeyjum 29. jan. til Hamborgar
Katla fór frá New York 26. jan til
Reykjavikur.
Ríkisskip.
Esja fór frá Reykjavík kl. 20 í
gærkvöldi austur um land í hring-
ferð. Hekla er í Álaborg. Herðu-
breið fór frá Reykjavík kl. 21 í gær
kvöldi til Breiðafjarðar og Vest-
fjarða. Skjaldbreið var væntanleg
til Reykjavíkur seint í gærkvöldi.
Súðin er í Reykjavík. Þyrill er i
Reykjavík. Hermóður er í Reykjavík
Einarsson & Zoega.
Poldin- er í Reykjavík. Lingee
stoom fór væntanlega frá Pæreyj-
um x gærkvöldi til Reykjavíkur.
Reykjanes fór frá Húsavík 28. jan.
áleiðis til Grikklands með viðkomu
í Englandi.
Nýjar kvöldvökur kosta aðeins 20
kr. árgangurinn.
Eru þær orðnar mjög eigulegt
safn allar frá byrjun. Ritstjóri
þeirra er nú eins og mörg undan-
farin ár. Þorsteinn M. Jónsson
skólastjóri á Akureyri.
Úr ýmsum áttum
Minni snjór.
Snjór hefir verið heldur minni
undanfarið eftir því sem norðar hef
ir dregið á landinu. Til dæmis var
um miðja s. 1. viku gott akfæri
viða um Þingeyjarsýslu m. a. upp
í Mývatnssveit, eftir að búið var að
ryðja snjó af vegunum á stöku
stað.
Aðflutningur.
Nú hefir gegnið vel með flutn-
inga á mjólk til bæjarins og
náðst miklu víðar úr sveitunum, en
var oft í síðustu viku. Enda var
hiáka í gær.
f Mjólk er nú ekki skömmtuð og
mun koma dálítið af rjóma og
skyri 1 mjólkurbúðirnar í dag, þó
að tæplega muni það verða eins
mikið af þeim vörum og fólkið vill
kaupa
Hitaveitunefnd.
| Síðasti fundur bæjarráðs (28.
jan.) samþykki að skipa nefnd til
þess að athuga starfsemi hitaveit-
unnar og skipaði „ráðið“ þessa
menn í nefndina:
* Jón Sigurðsson verkfr. (form.),
1 Árni Snævar verkfr. Halldór Hall-
Aðalfudur Borgfirðingafélagsins
SCöld Ik?fÍí og
heiíur veizlnmaíar
sendur út um allan bœ.
SÍLD & FISKUR
verður í samkomusal Mjóikurstöðv-
arinnar 2. feb. kl. 8,30 e. h, Venju-
leg aðalfundarstörf. Svanasytur i Skrifstofa Austurstræti 5, m. hæð.
Jóhannes Etíasson
— Iögfræðingur —
dórsson arkitekt, Rögnvaldur Þor-
láksson verkfr. og Sighvatur Einars
son pípulagnangameistari.
Er það út af fyrir sig gott að
skipuð sé nefnd til þess að athuga
hina athyglisverðu hitaveitufram-
kvæmdir, sem margir eru hræddir
um að ætli að færa vandræði og
stjórtjón yfir bæjarbúa.
Landgræðslus j óður.
Árið 1948 bárust Landgræöslu-
sjóði ýmsar góðar gjafir eins og
eftirfarandi listi sjnir. Stefán Stef
ánsson. Svalbarði 500, Jón Jónsson,
Grettisg. 55 100, Ellert Eggertsson
100, Lov.'sa Lúðvíksdóttir minning-
argjöf um Bergstein Ólafsson 30,
Pétur Sveinsson áheit 50, Þormóð-
ur Eyjólfsson, Sigluf. 500, Haraldur
Jónsson, Vík 100, Óskar Lárusson
400, T. E. 20, Magnús Torfason
f.v. Sýslum. 1000 Priðrik Jónsson,
Þorvalsst. áheit 100 U.M.P. Kjalar
ness til minningar um Bjarna Ólafs
j son, Brautarh. 500, Ragnhildur
Jónsdóttir 150, Hákon Helgason,
Hafnarf. 100, N. N. 500 0.0. 575
Tunglkomur.
i Bóndinn undan Þríhyrningi var
j í „hjali“ sínu að kvarta undan að
: brenglast heföi í smáklausu úr
j norsku blaði, sem þýdd var hér í
dálkunum nýlega, eitthvað um
tunglið, svo að Guddu hans þætti
ótryggt að treystá á áhrif þau
'sem tunglið hefir hér niðri á jörð-
| ina. Vonandi kemur þetta ekki að
sök hjá þeim hjónunum. ■
I V.
syngja með guitarundirleik.
Dansað til kl. 1
(Nýja Búnaðarbankahúslnu)
Vlðtalstíxni 5—7. — 8íml 7738.
Flugferðir
Loftleiðir.
Gullfaxi er væntanlegur frá
Gander síðdegis í dag. Per í fyrra-
málið til Kaupmannahafnar með
fullfermi farþega.
Flugfélag íslands.
Geysir kom frá New York kl. 8 í
gærmorgun með 8 farþega. Hekla
er hér.
Ekkert flogið innanlands vegna
óveöurs.
Æ/öð og tímarit
Athyglisvert rit.
Heilsuvernd, tímarit Náttúru-
lækningafélags íslands, 4. hefti 3.
árgangs, er nýkomið út. Efni rits-
ins er þetta: Litið um öxl og fram
á. leið (Jóns Ki'istjánsson, læknir).
Náttúi'ulækningafélag íslands 10
ára og upphaf náttúrulækninga á
íslandi (Björn Kristjánsson). Nýjar
rætkunaraðferðir (Björn L. Jóns-
son). Hvað er heilbrigði? Hvernig
á að geyma heilhveiti? Asperin er
hættulegt. Saga Önnu Lísu Olsson.
Deilan um tóbakið. Súrmjólk og
grænmeti. Læknavísindin og mat-
arsaltið. Mænuveiki og mataræði.
Tennur græddar í góm. Hollir
drykkir o. fl. Nokkrar myndir
prýða ritið. sem að venju er hið
vandaðast að öllum frágangi.
Nýjar kvöldvökur.
Þetta gamr^kunna og góðkunna
tímarit í Nýjar kvöldvökur. hafa
nýlega borist Tímanum. Það er ár-
gangurinn 1948, sem er hinn 41. í
röðinni. Plytur hann að vanda ýms
ar sagnir og fróðleik á 160 stórum
blaðsíðum.
Hvort man nú enginn
Frœða-Gfsla?
A öndverðri átjándu öld var
uppi maður sá, sem Fræða-Gísli
var kallaður. Hann lifði um marga
hluti í trássi við samtíð s'na og
di'ottnandi hugm,yndir meðal
þeiira. er málum réðu. Meðal ann-
ars bar hann Jítið traust til kenni-
mannastéttar landsins og skeytti
ekki um ýmsa kirkjulega siðu.
Hirti hann til dæmis ekki um að
sækja kii'kju né fá aflausn synda
við altarisgöngu.
Af þessum sökum reis klerka-
stétt landsins, og raunar verald-
legir valdsmenn iíka, öndverð gegn
Gísla. Honum var hvaö eftir annaö
stefnt til alþirigs og margvíslegar
káríur settar vegna lífsskoðana
sina. En Gísli hefir verið óvenju-
lega hugrakkur ■ maður, því að
hann lét ekki bugast, jafnvel þótt
bannfærður væri, og sat við þetta,
þar til sjálfur konungurinn sendi
hingað til lands þann úrskurð, að
Fræða-Gísli skyldi útlægur gerr. ef
hann léti sér ekki segjast. Svipað
konungsbréf kom til landsins þessi
ár vai'ðandi annan mann, sem Filip
pus hét og varð hið sama að sök
gefið. Hann átti þó að sendast á
Brimarhólm til þrælkunar. '
í fyrrakvöld flutti séra Pétur
Magnússon í Vallanesi útvarpser-
indi um sterkt og almennt kristilegt
siðgæði. Það var á honum að skilja,
að almenningur í landinu hefði
svipuð viðhorf og þeir Præða-Gísii
og Filippus forðum, hvað kirkjusókn
og kristilega ástundun snerti. Ráð-
ið, sem hann sá til þess að örva
kirkjusókn, var- að valdstjórnin í
landinu þrýsti embættismönnun-
um og f.yrirmönnum landsins til
kirkjugöngu með hótunum í mildu
formi. Það er svipuð aðferð og á
dögum Præöa-Gísla. Bar séra Pét-
ur Krist fyrir slíkri tilskipun, og
er það ekki í fyrsta skipti, sem
rr.tenn hafa vitnað í biblíuna til rök-
stuðnings því, sem þeir vilja sjálfir
korna fram. Með biblíuna í hend
inni báru miðaldarklerkar menn á
bál — margra vegna skoöana
þeirra. Og það er í rauninni vasa-
útgáfa af slíkum verknaði, sem hér
er farið frarn á. Það er skoðana-
kúgunin, sem hér skýtur upp höfð-
inu.
Nú kann mörgum aö virðast, að
kristilegu siðgæði í lanainu væri
lítill greiði gerður með afskiptum
stjórnarvalda af kirkjugöngum
manna. En sleppum því. Hinu vildi
ég vekja athygli á, að hér er verið
að falast eftir árás á athafna- og
samvizkufrelsi manna og þau
mannréttndi, sem dýrmætust hafa
fengizt í langri baráttu, sem kostað
hefir miklar fórnir og þjáningar.
Það þykir kannske ekki öllum um-
talsvert, þótt slíkri rödd skjóti upp.
En það hafa því miður á seiruii
misserum skotið víðar upp kollin-
um svipuð viðhorf, þótt líklega
hafa aldrei verið meira talað um
frelsi. Þess vegna er rik ástæða til
þess að gjalda varhuga við röddum
óg tilhneigingum af þessu tagi —
og engu síöur þótt þessir menn
bregði á sig silkigrímu. Öll mestu
óhappaverk miðaldanna voru til
dæmis unnin í nafni réttlætisins og
jafnvel kærleikans, því að þetta
átti að vera barátta til útrýming-
ar hinu illa. Undir svipaðan hjúp
skríða þeir nú, er blindir eða sjá-
andi vega að skyldum og réttind-
um hins frjálsa, vestræna manns.
J. H.
GULLNA BiSJllI»
annað kvöld kl. 8. Miðasala í dag frá
kl. 4—7.
| V0LP ONE
|j fimmtudagskvöld kl. 8. Miðasala á morgun frá kl. 4—7. fj
H Sími 3191. Börnum innan 16 ára bannaður aðgangur. fj
.... ::
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiinii
I ADALFUNDUR (
I Vörubílstjórafélagsins Þróttar verður haldinn mið- I
| vikudaginn 2. febrúar n.k. kl. 8,30 e. h. í húsi félagsins |
i við Rauðarárstíg. i
i Dagskrá: 1
i 1. Úrslit stj órnarkosninga. i
1 2. Reikningar félagsins. |
Í 3. Skýrsla stjórnarinnar. |
i 4. Önnur mál. i
Í Stjórnin... i
111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
Fryst ditkalifur
Kaupið þessa kosfafæðu
meðan hún fæst.
í heiídsölu hjá
FRYSTIHÚSINU HERÐUBREIÐ
Sími 2678
VELVIRKI
| óshtist í véluverhstœði Vetiutgerða rih- ♦
í issjjó&s5 ÍStprtjurtáni 5 Meijhjjuvíh. Reqlu |
♦ semi áshilin t
Upplýsintiiur hjjá verhstjjóranum í
f símu 6519.
«
:?
Nokkrar stúlkur vantar á saumastofu vora.
Upplýsingar hjá klæöskeranum, Kirkjustræti 8 B.
Frestið ekki iengur, að gerast
áskrifendur TÍMANS