Tíminn - 13.04.1949, Qupperneq 3

76. blað
3
TÍMINN, míðvikudaginn 13. apríl 1949.

i -
útvegum við frá Englandi gegn nauð'synlegum
leyfum með'stuttum fyrirvara.
Leitið upplýsinga hjá okkur.
Daníel Óíafsson & Co. hi.
4♦♦♦♦♦♦<> ♦♦»♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦»♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦*♦«
|| «
| ^ :|
5
Svsisasteik
SvísEak«»Éeleitiia*
Bnff
Gullasli
Vmai’siiittur
Hanglkjöt
8
OFTEIGUR H.F,
Laugaveg 20 A. Sími 3571.
::
a:«:«
♦ ♦
g
«
♦ ♦
I
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦.♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
•♦♦♦♦♦♦♦»♦♦*♦♦♦♦*♦♦♦♦♦♦♦♦♦■
...________ ..•♦♦♦♦♦♦♦♦•.
•*♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦*«♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦«♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦*♦«♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦<
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦»♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦4
::
1
::
S
:«:::::
S P 0 R T
er komið út. Sölubörn komið í Túngötu 7.
Há sölulaun.
:«««r
::
::
8
«««::
♦♦♦♦♦♦•♦♦<
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦>
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦«£♦•
•»»♦♦♦♦»♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦»♦»♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦»♦♦♦♦
I Frá Tékkóslóvakiu
Get útvegað
i SKODA-RAFSTÖÐ
«
56 kw, til afgreiðslu í júní.
1 ÆGIR OLAFSSO
« Sími 7373.
&♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦»♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦?♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦*
Auglýsingasími Tímans B1300
UM VÍÐA VERÖLD:
Fyrir nokkrum dögum birtist eftirfarandi grein í danska
blaðinu Samvirke. Þar er sagt lauslega frá því, hversu stór-
kostlega.þýðingu hefir hið nýja meðal, sem b-rezkir vísinda-
menn hafa nú fundið upp gegn svefnsýkinni í Afríku, sem
spillt heíir mestöllu gagni af frjósömum löndum, sem eru
nálega íyöfalt víðáttumeifi en öll Evrópa og hin frjósöm-
ustu.
Suður í. Afríku meðfram
miðjarðarbaugnum hefir tse-
tse-flugan átt ríki undanfar
ið. Hún er landplága hin
mesta, því að hún er sýkil-
beri svefnsýkinnar.
Þessi flugnategund og svefn
sýkin hefir verið til í Afríku
frá örófi alda. Lengi vel var
hún þó aðeins bundin við
rnjög takmörkuð svæði og
þau tiltölulega lítil.
Snemma á síðustu öld, þeg
ar þrælaveiðarnar voru stund
aðar af mestu kappi á meg-
inlandi Afríku, til að útvega
óðalsbændum Ameríku^sdýrt
vinnuafl, breiddist þessi voða
lega veiki stöðugt út yfir
meira og meira svæði.
Þegar Evrópumenn bættu
svo samgöngukerfi landsins
síðar meir, varð heilbrigðis-
ástandið ennþá vérra og um
aldamótin hafði flugan lagt
undir sig geysilegt flæmi með
fram miðjarðarlínu. Segja
má, að beltið 15 gráður í suð-
ur og 15 gráður í norður frá
miðbaug jarðar hafi verið á
valdi flugunnar. í því belti
eru sumar merkustu nýlend-
ur Evrópuríkjanna, brezkar,
franskár, belgiskar og jportú-
galskar. Þar er hin svokall-
aða brezka Vestur-Afríka,
Líbería og. Abessinía.
Allt þetta land var að
miklu leyti á valdi svefnsýk-
innar. En þá var ekki kvart-
að um hráefnaleysi og menn
tóku sér það létt, þó að þetta
miklh svæði væri ekki nytjað.
Svefnsýkin legst bæði á
menn og skepnur og eina-ráð
ið gegn henni er að yfirgefa
hið sýkta svæði. Þannig gerði
tse-tse-flugan víðlend ríki að
eyðimörk. Nýlendustjórnirn-
ar bönnuðu mönnum að fara
út á viss landsvæði vegna plág
unnar. Samtals hafði þetta
ægilega kvikindi lagt undir
sig land, sem er tvöfalt
stærra en öll Norðurálfan og
er það mikið ríki.
Nokkuð batnaði þetta á-
stand þegar þýzkir og síðar
enskir og ameriskir efnafræð
ingar fundu meðul við svefn-
sýki í mönnum. En hvað
stoðaði það, meðan ekki varð
ráðið við svefnsýkina hjá
hjörðunum? Vegna hennar
hefir Mið-Afrika um langt
skeið verið arðlaust land
á stórum svæðum og starf-
samar og duglegar negra
þjóðir hafa búið við fátækt
og eymd.
Þetta mikla land verðuf nú
unnið á nýjan leik, því að
enskir efnafræðingar hafa
fundið meðal, sem Antrycide
nefnist, og læknar skepnur af
svefnsýki og þar að auki ger
ir dýr ónæm fyrir pestinni,
ef þau eru bólusett með því
tvisvar á ári.
Þýðing þessarar uppgötv-
unar má meðal annars sjá af
því, að ræktunarframkvæmd
ir Englendinga í Tanganyika
héraðinu töfðust mjög vegna
þess, aö flugan sýkti drátt-
ardýr negranna.
Þegar þetta nýja bólusetn-
ingarmeðal er komið til nota,
er aftur unnt að koma með
hesta og kýr inn í þennan
auðugasta og frjóasta hluta
Afríku. Og nú er reiknað með
því, að innan fárra ára geti
þetta svæði í Afríku frámleitt
jafnmikið kjöt og Argentína.
Landrými, sem er tvöfalt
meira að flatarmáli en öll
Evrópa, verður á nýjan leik
lagt á vald menningarinnar
og notað með nútíma tækni
til framleiðslu matfahga fyr
ir mannkynið.
Þetta nýja landnám er
mjög ódýrt. 100 smálestir af
þessu nýja eíni duga allri
Afríku og notkun þess er svo
einföld, að negrarnir geta
sjálfir farið með það.
Fuiklur í F.U.F.
Síðastliðið miðvikudags-
kvöld hétl F. U. F. í Reykja-
vík fund í Edduhúsinu við
Lindargötu. Umræðuefnið
var utanrikismál og stjórn-
málaviðhorfið innanlands.
Fundurinn var ágætlega sótt
ur og kom fram mikill áhugi
um að knýja stefnumál
flokksins fram. Tóku fjöl-
margir til máls og stóð fund-
urinn fram yfir miðnætti.
Á fundinum ; voru sam-
þykktar allítarlegar ályktan-
ir í utanríkis- og innanríkis-
málum, .sein sendar verða
miðstj órn Framsóknarflokks
ins.
í sambandi við afgreiðslu
Atlantshafssáttmálans lagði
fundurinn áherzlu á það í á-
lyktunum, að hann teldi af-
greiðslu og meðferð þess máls
á Alþingi óheppilega Og harm
aði það, að Alþingi skyldi
ekki samþykkja tillögu þeirra
Hermanns Jóhassonár og
Skúla Guðmuiidssonar um
þjóðaratkvæði og átaldi það,
með hve miklum flýti þetta
mál var afgreitt. Ennfremur
lýsti fundurinn yfir sam-
þykki sínu við nefndarálit
þeirra Páls Zóphóníassonar
og Hermanns Jónassonar í
þessúnláli.
.IP*
M.S. DrODnlRQ
Alexandrine
fer til Færeyja og > Kaup-
mannahafnar 23. þ. m. —
Pantaöir ^farseðlar óskast
sóttir í dag.
Sgipaafgreiðsla Jes Zimscn
Erlendur Ó. Pétursson.
Hætfan mesta
Það er mikið fagnaðareííii
í hverju þjóðfélagi, er upp rjs
mannúðaralda og lagt er inn
á leiö þekkingar, kærleilca o'g
vaxandi samúðar. Til er ný-
stofnað félag hér á landi og
er meiningin, að þa.Ö-’Verði
landsfélag með deildum um
allt land. Það er „Krabba-
varnafélagið“. Engínn' íætur
sér til hugar koma,, áð siíkt
félag eigi ekki fyllsta rétt á
sér og verðskuldi stuðning
sem flestra. „En maður líttu
þér nær“. Krabbamein er ó-
neitanlega mikið og vaxandi
böl, en það er mestniégnis á
hinu ytra og bíður ekki öðr-
um sjúkdómum heim eins og
til dæmis áfengi og eítur-
nautnir sem eru bæði irið ytra
mein og öilu öðru íremur
eyðilegging andans eða hins
innra manns. Þetta mun öll-
um verða ljóst, sem um málið
vilj a hugsa, ekkert liggur meir
opið fyrir í lífinu, en það, að
vín og vit á aldrei samleið og'
þó eru ekki nema tiltölulega
fáir, sem skynja þessú sorg-
legu sannindi til fulls. Það
má næstum segja að heilar
þjóðir fljóti þar sofandi ;að
feigðarósi. En meðal þjóð-
anna finnast þó alltaf nokkrir
finnast þó alltaf þó nokkrir
vökumenn og þeir hafa hafið
baráttu gegn þessu böli bölv-
anna og á ég hér við öll bind-
indisfélög og áfengisvarna-
samtök. Sérstaklega er ég
kunnug einum þessum sam-
tökum Áfengisvarnanefnd
kvenna í Reykjavík og Hafn-
arfirði. Þeir, sem í henni
starfa, eiga tómstundir fáar
og enn minni fjárhagsleg ráð.
Þar er unnið fyrir hugsjónir
og af ást á landi og þjóð. Líkt
mun vera ástatt um önnur
félög af sliku tagi.
Einn ágætasti læknir þessa
bæjar hefir beitt sér eindreg-
ið fyrir þvi; að reist yrðu hæli
og hjálparstofnanir fyrir á-
fengissjúklinga unga og
gamla. Ennþá sem komið er
hefir verið daufheyrst á æðri
stöðum (jasðneskum) við
hans réttmætu kröfum og ósk
urn og afleiðingaf þess liggja
ekki í láginni. Það fá Reyk-
víkingar að hafa fyrir aug-
unum nætur sem daga og út-
lendingar gera það að 'um-
ræðuefni í blöðum heima fyr-
ir og ef þeir vega okkur ís-
lendinga á vogarskál siðferð-
isins fer tæpast hjá því, að
þeir finni okkur léttvæga, þó
aldrei néma heima hjá þeim
sé líka „pottur brotinn“.
Þrátt fyrir allt hefir komið
fram tillaga á Alþlþ^i þvi'.
er nú situr þess efnis, að af-
nema alla styrki til áfenais-
varna í landinu. Flu.tnings-
maður tillögunnar&Mr. Sig-
urður Kristjánssón '“og á.
þetta uppátæki h'áÚ'á Vafa-
laust að vera spari’ipSáríáð-
stöfun!! . . . .'
í enskunni er orðatiltæki,
„sumir hugsa alltaíi&niðri í
potti“. Mér kom ósjálfrátt í
hug orðið „Potthinker“ þegar
ég heyrði þessa fáíénlega
frumvarps getið ogXábyVgðar-
laus er sá maður, sem leggur
á slík „Lokaráðúg^gnýart
geigvænlegasta böii p.g einu
almesta vandamáii.iiþ.esSarar
þjóðar. En á Aiþjnigi þrátt
fyrir allt finnast eM'i^arfta-kar
jgamla Njáls og þeir: munu
leggja „Loka að veffiAFrum-
varp^ Sigurðar Kri£tj;ánssonar
verður fellt og i,;.'þ,ess gtað
gerðar róttækar / ráðstafanir
til úrbóta því vandamáli. sem.
(Framhald á 7. síðuj. ,