Tíminn - 26.05.1949, Blaðsíða 3

113. blað
TÍMINN, finmitudaginn 25. maí 1349.
3
Efíir dr. Jén Díiason.
Sunnudaginn 22. maí sleppti1
Morgunblaðið sér. Látum þaö
nú vera, að fáir menn hér á
landi hafi fengið Grænland
„á heilann“, tautar blaðið.
„En ef menn ætla sér að
flytja sig með útgerð sína til
Grænlands á þessu ■sumri, þá
fer gamanið að grána“, segir
svo blaðiö! Já, að hugsa sér
aðra eins bíræfni og það, að
draga þorsk við Grænland!
Sér er nú hver ósvinnan!
Það má ekki veiða fisk við
Grænland af því, að fiskur,
sem sé deyddur þar, veiti
„engum neina atvinnu nema
þeim, sem draga hann úr
sjónum“. Það mun þó þurfa
gera aö fiskinum, fletja hann,
salta og umsalta o. s. frv., al-
veg eins og annars mundi.!
Það verður aðeins að flytja
menn héðan vestur til að
vinna þessi verk. En bæði
þeir og einnig aurarnir þeirra
koma hingað heim, því ekk-
ert er hægt að kaupa fyrir fé
á Grænlandi.
Svo segir Mbl., að ekki
þurfi að óttast síldarleysi í
sumar, fyrst hafísinn sé aft-
ur kominn, eftir langa fjar-
veru! Já, ef ekki þyrfti ann-
að en hafís til að fá síld, þá
þyrfti ekki að fara alla leið
til Grænlands, til að fá þann
afla. Það ætti að vera nægi-
legt að sigla skipunum vest-
ur að ísröndinni og fylla skip
in þar. — Við eigum langa
sögu af miklum ísárum, og
því er nú ver og miður, að
hafþökunum hafa aldrei
fylgt síldargöngur. Því mið-
ur er það ekki reynsla ís-
lenzkra sjómanna, að hafís-
inn og síldin fari saman, þótt
Mbl. segi það.

„Hér bíða verksmiðjurnar
eftir því, að sú síld megi vinn
ast, og úr henni verði gerð-
ar verðmætar afurðir“. Sú
síld, sem þeir ausa upp á milli
ísjakanna, verður varla mat-
ur fyrir aðra en Morgunblað-
ið. — En fari nú samt svo,
að vel aflist á síld i sumar —
þótt ísinn brygðist — þá væri
vel, og þó enn betur, ef þriðj-
ungur bátaflotans væri þá
staddur við Ves.tur-Græn- j
land og á aröbærum veiðum!
þar. Talsmenn Landssam- j
bands íslenzkra útvegsmanna
hafa fullyrt það, einnig í
sjálfu Morgunblaðinu, að
ekki væru löndunarmöguleik
ar við Norðurland íyrir meira
en tvo þriðju hluta síldar-
bátaflotans. Þetta var svo síð
astliðið sumar, eftir að nýju
verksmiðjurnar komu. En
enginn skilji það svo, að þetta
hafi verið betra áður. Síðan
1937, að ég byrjaði aftur að
fylgjast með þessari veiði,
hefir sama sagan endurtek-
ið sig sumar eftir sumar: Ef
aflahrotur komu, urðu skip-
in að bíða löndunar dögum
og vikum saman og eyðilögðu
þannig veiðimöguleikana
hvert fyrir öðru, er veiðin var
bezt. En er illa gekk eyði-
lögðu þau sjálfa veiðina
hvert fyrir öðru í kapphlaup-
inu um hinar fáu torfur, og
síðastliðið sumar fóru nokk-
ur mannslíf með í þessum
ljóta leik. Verksmiðjurnar
munu aldrei vinna „verðmæt
ar afurðir“ úr þeirri síld, sem
skipin í biðröðunum fyrir-
muna hvert öðru að veiða,
eða sökkva hvert fyrir öðru
í kapphlaupi um torfurnar.
(FravilialcL á 7. síðu)
UTAN U R HEIMI
Atomskip
Hð heimsþekkta ameríska fyr-
irtæki „Westing House Electric
Company“ lætur nú vinna að
rannsóknum á því, hvernig
hægt sé að knýja skip með at-
omorku. Slík skip myndu verða
mikiu hraðskreiðari eri þau, sem
nú þekkjast. og um 70—80% ó-
dýrari í rekstri. Einna mesti
vandinn verður að ganga þann-
ig frá einangruninni, að skips-
höfntn verði ekki fyrir óheppi-
legum geislaáhrifum.
Kjarnorkumælir
Bandaríkjamenn hafa nú orðið
mælingatæki, er segja til um það,
ef kjarnorkusprengja springur ein-
hvers staöar á jörðinni. Þessi tæki
hafa enn ekki sýnt aðrar kjarnorku
sprengingjar en þær, sem gerðar
hafa verið á vegurn Bandaríkja-
manna. Á þessu er það m. a. byggt,
að Rússar framleiða ekki enn
kjarnorkusprengjur, því að vafa-
Igust rnyndu þeir hafa reynt þær,
ef þeir framleiddu þær á annað
borð,
Fangabúðir sem minnis-
merki.
Hinum frægu fangabúðum, sem
nazistar höfðu í Monthausen i Au,st
urríki, liefir nú verið breytt í eins
konar minnismerki um þá, sem
urðu fyrir ofsóknum nazista. Fanga
búðunum hefir verið breytt aftur
í það horf, sem þær voru á stríðs-
:t
árunum. Þær verða hafðar til sýn-
is fyrir almenning og hefir þegar
komið margt manna til að skoða
þær.
Baðföt prinsessunnar
Franska vikublaðið France Di-
manche varð nýlaga fyrir því ó-
happi, að eitt tölublaö þess (450
þús. eintök) var gert upptækt. Blað
iö birti myndir frá Ítalíudvöl Marg
aret Bretaprinsessu. Ein myndin
átti að sýna prinsessuna á baðföt- ,
um, en þau sáust ekki á myndinni
fremur en nýju fötin keisarans. Lög
reglan komst á snoðir um þetta og
stöðvaði blaðið. Talsvert er dregið
í efa, að myndin sé raunverulega
af prinsessunni. Blaöiö ætlaði eigi
að síður að gera sér mat úr henni,
en vegna íhlutunar lögreglunnar,
fór það á aðra leiö.
Áflog um stúlku valda
skipsstrandi
Brezkt skip „Genius“ strandaði
í seinustu viku við innsiglinguna til
Miami vegna þess, að skipshöfnin
haföi lent í áflogum út af stúlku og
því láðist að stjórna því. Nokkrir
skipverjanna höfðu smyglað stúlk-
unni urn borð í Southampton, en
skipstjórinn lét loka hana inni, er
hann vissi um hana. Þegar skipið
nálgaðist Miami tókst henni að
brjótast út og komast til kunningja
sinna. Skipstjórinn vildi þá fang-
elsa hana aftur og út af því risu
áfiogin.
♦♦
i
liefir nú aftur hafið framleiðslu á
H RÖKKBRAUÐI
Vegna ummæla pi'óf. Skúla Guðjónssonar — í ríkisútvarpinu um
hrökkbrauð, höfum við látið rannsaka, bæði hér og í Danmörku,
fosfórinnihald hrökkbrauðs þess, er við framleiðum. Niðurstaða
rannsóknarinnar, sem fram fór í Danmörku á vegum próf. Skúla,
sýnir, að fosfórinnihald hrökkbrauðs okkar er 0.45',;, þar af er
0.18% fytin. (Þ. e. 35% minna en í dönsku hrökkbrauði, en fytin-
fosfór meltist ekki og getur auk þess bundið kalk úr fæðunni, en
til aö bæta það upp, hefir hæfilegamikið kalk verið sett í hina nýju
framleiðslu).
Niðurstaða iðnaðardeildar Atvinnudeildar Háskólans er mjög svip-
uð, en sýnir þó aðeins minni fosfór, þ. e. 0.416%. Atvinnudeildin
rannsakaði einnig kaloriugildi hrökkbrauðsins og fara hér á eftir:
Niðurstöður rannsóknar
á hrökkbrauði, mótt. 23. 2. 1949 frá Rúgbrauðsgerðinni í Reykja-
vík. Upplýsingar: Ca. ársgamalt. Ákvarða phytin í innihald.
Kaloriugildi.
Kal/kg.
Hráprotein 14.57%
Fita 1.12% 104
Raki 7.54%
Sterkja . 70.4% 2886
Aska (saltlaus) . 2.32%
Tréni . 2.68%
Salt 1.40%
Meltanlegt protein . 11.44% 469
Fosfór (P), alls . 0.416%
Sýrustig (pH) . 5.75%
sloriugildi alls 3459 kal.
Reykjavík, 12. 5. 1949. í
Atvinnudeild HúsUálans,
Iðnaðardeild.
Gísli Þorkelsson (sign.).
Til samanburðar viljum við geta þess, að dagleg kaloríuþörf
manns, sem vinnur algenga vinnu, er álitin að vera um 3500 kal.
Eins og þessi rannsóknarniðurstaða ber með sér, er hrökkbrauð
það, sem við framleiðum, mjög næringarríkt og þolir vel geymslu,
og er eftir að það nú hefir verið bætt með kalki sérstaklega hollt
fyrir börn og unglinga.

♦«•♦«♦♦♦•♦•♦♦♦♦-
♦♦«♦♦♦<-♦♦♦♦♦♦•♦
V.
1
t:
þ
I
Í;
Hreinsum góliteppi, einnig
bólstruð húsgögn.
Gólfteppa-
hreinsnnln
Barónsstíg—Skúlagötu.
Sími 7360.
Notuð íslenzk
frímerki
kaupi eg avalt hæsta verði.
Jón Agnars, P.O. Box 356,
Reykjavlk.
Eldurinrt
gerir ekki boð á undan sér;!
Þeir, sem eru hyggnir,
tryggja strax hjá
SamvinnuíryggingLWi<