Tíminn - 15.06.1949, Side 8

„ERLEJVT YFIKLIT« t DAG:
,,í*rpj3:sifiifi!" t Ungverjjaltmdi.
33. árg.
Ipplýsingade
anna opnar
Geta isieim g*ar afla5 sér applýslmga og
femglS lánatSar bæknr.
íjpplýsingadeild Bandaríkjanna, sem er deild úr bandar-
iska sendiráShni hér, opnaði í gær lesstofu og bókasafn í
húsakynnum sínum í húsi „Fálkans“ við Laugaveg. Er þar
hægt að fá að lesa bækur og einníg eru allar bækur lánaðar
út,- faema orðabækur og aðrar slíkar. Blaðamönnum og öðr-
um gestum var í gær boðið að skoða þetta nýja bókasafn,
sem er það fyrsta sinnar tegundar á íslandi.
„A FÖRMJM VEGI“ í DAG:
Ólíh iramhonm.
15. júnf 1949
125. blað
I
Berlín felldu miðlunar-

tillöguna
Meginhluti safnsins eru
bækur almenns efnis, skáld-
verk hins enskumælandi
heims og þá einkum eftir
ameríska höfunda, en einnig
eru.nokkrar bækur þýddar á
ensifu, en að heita má er hver
einasta bók á ensku.
Annars eru í bókasafninu
bsektir um flest milli
hirsffís og jarðar. Þarna
er að finna yfirgripsmiklar
orðabækur og fagbækur, sem
íslendingar hafa til þessa
ekki átt aðgang að. En í safn
inu er einnig allmikið af nýj-
ústu bókum, sem komið hafa
út í Bandaríkjunum og sem
bókelskt fólk hér á landi hef-
ir ýmist frétt af á skotspón-
um eða alls ekki haft hug-
mýnd um, að til væru, þótt
úm merka höfunda og góð
ritverk sé að ræða.
Bókasafn þetta er mörgum
kærkomið. Það getur að
nokkru leyti brotið þá ein-
angrun, sem fslendingar eiga
nú við að búa um kynni sín
af bandarískum nútíma bók-
menntum, það er að segja sá
hluti þjóðarinnar, sem í
Reykjavík býr.
Safnið verður fyrst um
Björjíanai*-
flugvélin.
(Framliald af 1. síSu.)
björgunarmálum íslendinga.
Flugvélin verður eins og áð
ur er sagt höfð til reynslu
hér næstu þrjá mánuði, og
tekur Slys^yarnafélagið við
rekstri vélarinnar frá degin-
um 1 dag að telja. Fyrst um
sinn eða þennan tiltekna
tíma er gert ráð fyrir, að tveir
erlendir sérfræðingar, brezk-
ur kapteinn Yuell að nafni og
amerískur vélamaður, sem
FinCh heitir. Þeir kenna svo
aftur íslendingum að fljúga
og fara með vélina. Verður
vélin annars að mestu í um-
sjá Flugfélags íslands og
tveir flugmenn frá því félagi
læra á vélina, þeir Anton Ax-
elsson og Karl Eiríksson.
Tveir aðrir menn læra að
fara með vélina og viðgerðir
og heita þeir Jón Pálsson og
Sigurður Ágústsson.
Annars hefir Jóni Oddgeiri
Jóiísfyni verið falið að fylgj-
ast með reynsluflugi vélar-
innár til björgunarflugs af
hálfu Slysavarnafélagsins og
Þórarni Björnssyni skipstjóra
falið að reyna flugvélina til
landhelgisflugs af hálfu rík-
isstjórnarinnar.
sinn opið alla daga vikunnar, j
nema laugardaga og sunnu- I
daga, klukkan 9—12 og 1—6 ■
daglega. Bækur þær, sem lán
aðar verða út, fást til einnar j
viku í einu, en allmikill hluti;
bókanna er ekki lánað út. I
í safninu eru þegar um 1500
bindi, en vonir standa til að
það á næstunni verði aukið
verulega, svo að bókakostur-
inn verði allt að 5000 bindi.
Samkomulag um
viðskiptamál
Berlínar
Utanríkisráðherrar fjórveld
anna héldu áfram fundi sín-
um í París í gær og ræddu
um samgöngurnar til Berlín-
ar og viðskipti milli hernáms
hlutanna. Talið er að mikill
árangur hafi náðst í þessum
málum. Samgöngurnar við
Berlín verði gefnar frjálsar
og viðskipti milli Austur- og
Vestur-Þýzkalands' verði
mjög aukin, enda gera Rúss-
ar það að skilyrði.
Þá eru friðarsamningarnir
við Austurríki einir eftir
þeirra mála sem sett voru á 1
dagskrá fundarins og munu1
þeir verða teknir til umræðu
í dag.
Eisler, liinn bantlaríski kommún-
istaleiðtogi, sem handtekinn var
nýlcga í brezkri hötn en var síðan
látinn laus aftur eftir nokkurn
málarekstur, sést hér svala þorsta
sínum í ensku öli, áður en hann
flaug til Prag.
MiMslaappdrætti'ð.
(Framhald af 1. síSu).
um A-flokks bréf, skal það
tekið fram, að þau eru öll
seld, þar sem meira en % B-
flokksbréfa eru e'nnig seld,
má gera ráð fyrir, að innan
slcamms verði heldur ekki auð
ið að fá bréf ý þeim flokki.
Þeir, sem hafa hugsað sér að
nota happdrættisbréf til
gjafa síðar á árinu, ættu því
að kaupa þessi bréf nú þegar
til þess að vera öruggir með
að fá þau.
Treysíe ©lilii SoforSSwm Hesssa um að lieita
liefiidarráðstöfuaiiim.
Járnbrautaá&tarfsmenn í Berlín, sem átt hafa í verk-
falli að undanfaarmi eins og kunnugt er, greiddu í gær at-
kvæði um miðjiunartillögu frá vesturveldunum um Iausn
deilunnar. Vav tillagan felld með rniklum atkvæðamun og
heldur verkfaiiiðtliví áfram.
... ..
MiðlunartillEtgál vesturveld- gyeiðslu urðu, að í fyrradag
anna var á þá lelö, 'aö starfs- birti málgagn járnbrautar-
mennirnir fengjú'.. 00% launa stjórnar Rússa grein þess efn
" ' is, að vafi gæti leikið á því,
hvort járnbrautarstjórnin
teldi sig skuldbundna til að
sinna greidd í ye|t;urmörk.um,
en auk þess kéypti ■ borgar-
stjórn Berlínar áf'þeim 15%
af því, sem þeir fengju í aust standa við. munnleS ..loforð
urmörkum fyrir vesturmörk.
um að víkja ekki mönnum,
Búizt var við/.uð járnbraut sem Þatt tóku 1 verkfallinu,
arstarfsmenhirnir mundu fra storfum f hefHdarskyni,
en slikt. loforð gaf hún fyrir
nokkru siðan. Er talið, að
Rússar vilji ekki, að verkfall-
f'verkfaílinii ið leysist °S hafi Því gripið
til þess ráðs að vekja tor-
samþykkja þessit tillögu, þar
sem leiðtoga|§|É|pÍrrd höfðu
mjög hvafrtJÉIlaiS'. og var því
gert ráð fyrir, að
mundi ljúka í gærkvöldi.
Þetta fór þó á þá lund, að tryggni hia verkfallsmonnum
86% greiddu atkvæði gegn aður en geneið var tn at~
tillögunni og samþykktu jafn kvæðagreiðslunnar og reyna
framt að halda verkfallinu a Þann hatt að koma í veg
i fyrir jakvæð ursht hennar.
áfram.
Því er mest kennt um, hver
úrslit þessarar atkvæða-
Verkfallið heldur því enn
áfram.
Eimskipafélag íslands hafði
20 skip í förum síðastliðið ár
- ffrh
Frá aðalfundi félagsins.
Aðalfundur Eimskipafélags íslands var haldinn laugar-
daginn 4. þ. m. Formaður félagsstjórnarinnaryíiggert Claes-
sen hæstaréttarlögmaður, skýrði frá hag félagSins og fram-
kvæmdum á liðnu ári, en gjaldkeri félagsstjórnarinnar,

Halldór Kr. Þorsteinsson, útgrðarmaður las úþp reikninga
félagsins og skýrði þá. Reikningarnir ásamt ífárlegri skýrslu
um starfsemina höfðu að venju verið preníáðir og útbýtt
Skátaskólinn.
(Framhald af 1. síBu).
til að sofa í, en stór tjöld
verða til taks, ef á þarf að
halda. Öll matreiðsla fer
fram í stórum tjöldum og sjá
skátarnir sjálfir um hana.
Deginum verður skipt niður
í ákveðna dagskrárliði, svo að
alltaf verði eitthvað ákveðið
að starfa að, en einnig verða
frjálsar stundir og síðast
varðeldur á kvöldin.
Hjálmar Guðmundsson
kennari, sveitarforingi í
Reykjavík, mun hafa stjórn
útilegunnar á hendi. Hefir
verið prentaður leiðarvísir
fyrir foreldra og þá skáta,
sem óska að taka þátt í viku-
dvöl að Úlfljótsvatni. Leiðar-
vísirinn fæst í Skátaheimil-
inu við Snorrabraut og hjá
framkvæmdastjóra B. í. S.
Þessir aðilar taka einnig á
móti dvalartilkynningum.
Þátttökugjaldið er 125 kr.
og er ferðakostnaður til og
frá Reykjavík innifalinn.
í fundarbyrjun.
\
Tekjur af rekstri skipa fé-
lagsins og leiguskípa urðu um
40 milj. kr. en það er 7 milj.
króna lægri tekjur en árið
1947. Gjöldin hafa numið
rúml. 37,2 milj. kr., sem er
9,5 milj. kr. lægra en árið
1947. Tekjuafgángur félags-
ins nam Kr. 1.199.243.31 til
frádráttar á bókuðu eignar-
veröi skipanna. ’ „Tröllafoss“
og „Goðafoss". Hagnaður af
rekstrinum hefur þannig orð
ið kr. 718.510.02 og er það stór
um betri afkoma en árið 1947
þegar raunverulega var u«i
tap á rekstrinum, sem nam
kr. 1.325.570.70. Það sem eink-
um veldur þessari breytingu
er að skip félagsins sem und-
anfarin ár hafa verið rekin
með tapi, hafa á árinu 1948
haft kr. 1.570.460.28 rekstrar-
hagnað. Árið 1947 var hins
vegar tap á rekstri eigin skipa
félagsins sem nam kr. 3.521.
223.70 svo hér er um 5 millj.
króna betri útkomu af rekstri
eigin skipa að ræða, miðað
við fyrra ár. Tap hinna gömlu
skipa félagsins hefur orðið
minna árið 1948 en árið áður,

en hin nýju mótorskip eru
lítið dýrari í rekstri en gömlu
skipin, og einkum er olíueyðsl
an margfalt mjnni en kola-
eyðsla eldri skipanna. Það
sem mestu ræður er þó, hve
afköst þeirra eru miklu meiri
en hinna eldri skipa, og veld-
ur það eigi litlu um betri af-
komu eigin skjpa félagsins.
Tekj ur leiguskípa lækkuðu
um 20 milj. kr. og gjöldin um
17 milj. enda fóru leiguskip
aðems 28 ferðir; milli landa
á árinu 1948 eh 62 ferðir ár-
ið 1947. Vegna hinna nýju
skipa sem hófu siglingar á
árinu, svo og vegna minnk-
andi vöruflutninga minnkaði
þörfin fyrir leiguskip mjög
mikið, enda lækkaði skipa-
leiga, sem félagið greiddi fyr-
ir leiguskip um 12,5 miij. kr.
á árinu. Þessi upphæð sem
þannig hefur sparast er öll
í erlendum gjáldeyri og er
hún álíka há ög það sem bæði
nýju skipin „Goðafoss“ og
„Tröllafoss“ hafa kostað,
þannig að segja má, að þessi
skip séu búin að borga sig,
gjaldeyrislega séð á þeim átta
mánuðum, sem þau hafa ver-
ið í förum fyrir félagið.
Árið 1948 voru alls 20 skip
í förum á vegum félagsins,
sem fóru samtals 73 ferðir
milli landa og 66 ferðir frá
Reykjavík út á land. Vöru-
flutningar til landsins urðu
um 96 þús. smál., og er það
um 32 þús. smál. minna en
árið áður. Útflutningur varð
um 54 þús. smál. en það er
um 15 þús. smál. meira en
árið áður. Hlutdeild eigin
skipa félagsins í vöruflutn-
ingunum varð 57.5% árið 1948
en árið 1947 var hún 32,5% og
árið þar áður stórum minni.
Skipin sigldu samtals til
32 erlendra hafna í 11 lönd-
um.
Samkv. efnahagsreikningi
félagsins námu eignir þess
um síðustu áramót um 60
milj. kr. en skuldir að með-
töldu hlutaíé um 10 milj. kr.
Skuldlaus eign félagsins sam-
kvæmt efnahagsreikningi
þess er kr. 50.47.363.44.
Reikningar félagsins voru
samþykktir með samhljóða
atkvæðum. Einnig voru sam-
þykktar tillögur stjórnarinn-
ar um skiptingu ársarðsins,
þ. á. m. að hluthöfum verði
greiddur 4% arður.
Úr stjórn félagsins áttu að
ganga fjórir menn, þeir Hall-
grímur Benediktsson, stór-
kaupmaður, Halldór Kr. Þor-
steinsson, útgerðarm., Jón
Árnason, bankastjóri og Árni
G. Eggertson, Winnipeg.
Voru þeir allir endukosnir.
Enduskoðandi var endur-
kosinn Sigurjón Jónsson, en
varaendurskoðandi var kos-
inn Magnús Jochumson, póst
fulltrúi í stað Bjarna Jóns-
sonar fyrv.. útibússtjóra, sem
andaðist á árinu.
Fundarstjóri var Ásgeir Ás-
geirsson bankastjóri, en rit-
ari Björgvin Sigurðsson, hdl.