Tíminn - 21.06.1949, Blaðsíða 8

„ERLEJVT YFMRLST“ í DAG:
Kirkjjudeilan í Tékkóslóvakíu.
33. árg.
Reykjavík

21. júní 1946
129. blað

Fjórveldafundinu
París lauk í gær
Br;tðabir«5asanik«m!j!;íí> isáðist ain
Þýzkalamismáiin.
Fundi utanríkisráðherra fjórveldanna lauk í Paris í gær
og gáfu ráðherrarnir út sameiginlega tilkynningu um fund-
ihn og árangur hans í gærkveldi. Bráðabirgðasamkomulag
um Þýzkalandsmálin náðist á síðasta fundinum. Gert er
ráð fyrir að annar fjórveldafundur um þessi mál verði
ákveðinn þegar allsherjarþing S. Þ. kcmur saman í hausl.
Bráðabirgðalausn á Berlín
ardeiiunni er sú, að Rússar
skuli standa fullkomlega við
samkomulagið um afnám
flutningabannsins en í þess
stað skuli vesturveldin leyfa
nokkorn vegin frjáls viðskipti
milli Austur- og Vestur-Þýzka
lands.
' Um friðarsamningana við
Austurríki var samþykkt, að
fjórveldin skyldu senda full-
trúum sínum í þeim málum
sameiginlega orðsendingu og
skyldi friðarsamningum lokið
1. sept. í haust.
Síðdegis í gær héldu ráð-
herrarnir stuttan lokaðan
fund til að ganga frá hinni
sameiginlegu tilkynningu, er
þeir birtu um fundinn í gær-
kveldí. Acheson og Schuman
áttu fund með fréttamönnum
í gærkveldi en Bevin hélt þeg
ar til London eftir fundinn í
gær.
Utanríkisráðherrarnir hafa
alls haldið 23 fundi og voru
9 af þeim lokaðir. Eftir að
þeir fóru að hafa fundina lok
aða tók að ganga saman og
má nú segja að fundinum
loknum að betri árangur hafi
náðst en menn bjuggust við
í fyrstu.
uti þfzka verka-
Sakaðir um pjósnir
fyrir Bandaríkin
Hinn fyrrverandi utanríkis-
ráðherra Ungverjalands og
meðlimur kommúnistaflokks-
ins, Lazzlo Rajk, sem settur
var frá embætti fyrir nokkr-
um dögum, hefir nú verið tek-
inn fastur af ungverskum
stjórnarvöldum og sakaður
um Trozky-isma og njósnir í
þágu Bandaríkjanna. Einnig
hefir Tibor Szonyi, meðlimur
miðstjórnar kommúnista-
flokksins, verið tekinn fastur
fyrir sömu sakir auk 20 ann-
arra kommúnista.
I Krónborgarkastala í Danmörku
hcfir að undanförnu staðið yfir
Hamletsýning. Myndin sýnir Ieilc-
konuna Buth Ford. sem fer með
hiutvcrk Ophelíu.
Stíflugarður í Flóa-
áveiíunni bilar
í fyrrinótt bilaði stíflugarð-
ur í Flóaáveitunni og flæddi
vatn yfir þjóðveginn hjá
Skeggjastöðum í Flóa í gær.
Umferð tepptist þó ekki og
viðgerð á garðinum fór fram
í gær. Nokkur vöxtur var í Öl-
fusá, en þó ekki svo mikill að
hlaup gæti talizt.
fólksiRS er flóttafólk frá
Austur-Þýzkalandi
Rætt við |én Helgason, fréttaritstjjóra,
anaan jieírra sendimanna, er fóru til að
..... ráða fólkið.
Fyi;ir stuttu hafa fjölmennir hópar framandi fólks
beint för sinnirfrá höfuðstað landsins út um byggðirnar og
heim á sveitabýlin. Þetta er hið margumtalaða þýzka verka-
fólk — sundurleitur hópur sona og dætra ógæfusamrar þjóð-
sr, kominn hingað norður á hjara veraldar í von um að
geta öðlazt héF nýja von og nýja framtíð. Með margvísleg-
um kenndum ei*‘|iað hingað komið, og hafi von og ótti nokk-
urn tíma barizt úm yfirráð í mannlegu brjósti, hefir slík
barátta átt sér sfeð í huga þessa fólks, er það var á leið til
hinna nýju, óþékktu heimkymia í þessu skóglausa, vor-
kalda landi. ~ '
Norrænt æskulýðs-
raót
Ungmennafélagi íslands
var boðin þátttaka í norrænu
æskulýðsmóti, sem haldið er
18.—25. júní við Aabolands
lýðháskólann í Pargas og
stánda bæði finnsku ung-
mennasamböndin að undir-
búningi þess. Mótið verður
með svipuðum hætti og Krog
erupmótið í fyrra vor: Fyrir-
lestrar, umræííur og ferðalög
á ýmsa staði.
. Fulltrúar Ungmennafélags
íslands á mótinu eru: Vil-
hjálmur Sigurbjörnsson kenn
ari, Eiðum, Ásdís Ríkarðsdótt
ir og Grímur Norðdahl
Fjórir Finnar keppa hér
á fimmtudaginn
Flokkur frjjálsíþróttamanna úr Ármanni
fer til Finnlands 28. þ. m.
Á fimmtudaginn heldur Ármann frjálsíþróttamót í til-
efni af 60 ára afmæli félagsins og hefir félagið boðið fjór-
um finnsku íþróttamönnum til að keppa á mótinu. Farar-
stjóri þeirra er Nóra, sá er kenndi Ármenningum hér
fyrir tveim árum. 28. þ. m. munu 13 Ármenningar fara til
Finnlands og keppa þar. Verða þeir Finnunum samferða út.
Ný sambandsfélög í
U.M.F.Í.
Ungmennasambandiö Úlf-
Ijótur í Austur-Skaftafells-
sýslu hefir gengið í Ung-
mennafélag íslands. Telur
það 5 félög með um 300 fé-
lagsmenn. Stjórn þess skipa:
Aðalsteinn Aðalsteinsson
Höfn, formaður, Torfi Stein-
þórsson Hala, ritari og Sig-
urður Hjaltason Hólum, fé-
hirðir.
Finnsku íþrótta-
mennirnir.
Finnarnir sem hingað korna
eru: O. Pitkánen, stangar-
stökkvari og hefir hann
stokkið rúma 4 m í ár, svo bú-
ast má við skemmtilegri
keppni milli hans og Torfa
Bryngeirssonar.
E. Haikkola keppir í 800 m
hlaupi, tími um 2 mín., og 1500
m hlaupi, bezti tími í ár 4:04.6
mín.
H. Posti keppir í 1500 m
hlaupi; hefir hann hlaupið á
4:02.4, og 3000 m á 8.30.8. Báð-
ir hafa þessir menn náð betri
árangri undanfarin ár. Óskar
Jónsson er með svipaða tíma í
ár og má búast við mjög
skemmtilegri keppni í þessum
hlaupum.
P. Vesterinen, spjótkastari,
og er hann þekktasti íþrótta-
maðurinn m. a. í úrslitum á
Olympíuleikunum. Hann hefir
kastað 63.83 m í sumar, en
undanfarin ár hefir hann oft
kastað yfir 70 m. Á fimmtu-
daginn verður keppt í eftir-
töldum greinum, 200 m, 800 m,
1500 og 4x100 m boðhlaupi,
spjótkasti, langstökki og stang
arstökki. Á laugardag heldur
mótið áfram og verður m. a.
keppt í tugþraut og er Örn
Clausen meðal keppenda.
Ármenningar til
Finnlands.
Þann 28. þ. m. mun 13
manna flokkur frjálsíþrótta-
manna úr Ármanni verða
Finnunum samferða til Finn-
lands og eru þessir menn í
flokknum: Guðm. Lárusson,
Hörður Haraldsson, Þorbjörn
Pétursson, Reynir Gunnars-
son, Magnús Ingólfsson, Stef-
! án Gunnarsson, Hörður Haf-
J liðason, Ástvaldur Jónsson,
^Halldór Sigurgeirsson, Bjarni
(Linnet, Ragnar Björnsson og
Halldór Lárusson. Þjálfari fé-
lagsins, Guðm. Þórarinsson,
verður með í förinni. Fyrsta
keppni þeirra verður í Hels-
ingfors 1. júlí, og aftur keppa
þeir 14. júlí í Heinola.
Milli keppnanna munu þeir
ferðast um í Finnlandi og
njóta handleiðslu beztu þjálf-
ara Finna. Einnig mun þeim
gefast kostur á að sjá flesta
beztu íþróttamenn Finna og
ættu þeir að geta lært margt
af því. 15. júlí mun flokkurinn
fara til Stokkhólms og þaðan
með flugvél þann 16. heim
til íslands.
Það voru alls 184 Þjóðverj-
ar, er ráðizt hafa hér til land
búnaðarstarfa, sem komu
með Esju á dögunum, og um
125 munu enn" vera úti í
Þýzkalandi, en koma hingað
næstu vikur. Þéir Þorsteinn
Jósefsson og Jöh Helgason,
sem voru Árna Si'emsen, ræð-
ismanni íslendinga í Lúbeck,
til aðstoðar við: ráðningu og
heimflutning fólksins, komu
báðir með Esju. Fer hér á eft-
ir frásögn Jóns af þessari för.
Marga fýsti til íslands.
— Ég gæti að sjálfsögðu
sagt ýmislegt frá þessari ferð
okkar Þorsteinsx.Jósefssonar
til ÞýzkalandsAÍpIarga fýsir
sýnilega að freísta íslands-
ferðar, þótt nafn landsins
okkar hljómi tætýega hlýlega
í þýzkum eyrum'né feli í sér
mikil fyrirþeit. Þau tilboð,
sem bárust, bæði munnleg og
skrifleg, skiptu þúsundum,
i þótt margt af því fólki, sem
I þau sendi, byggi svo f j arri
bækistöðvum okkar, að eng-
in tiltök væru að sinna þeim.
Mörgum virtist það mikið á-
hugamál að ráða sig til ís-
lands. Einu sírftti kom til
dæmis berfætt Stúlka gang-
andi fimmtán kílómetra leið,
og í annað sinn komu tvær
á sama hjólgarminum þrjá-
tíu eða fjörutíú kílómetra
veg. Ekki var þáð einsdæmi,
að fólk, sem við töldum okk-
ur ekki fært að ráða, gengi
grátandi burt. En'hvað á bak
við slík atvik liggur. skilja
þeir einir, er eirihverja nasa-
sjón hafa af ástandinu í
Þýzkalandi, eins og það er. —
Brosleg atvik korim líka fyr-
ir. — Einu sinri'í kom gömul
kona með stórán hund og
vildi selja hanri til íslands
fyrir sjötíu mörk.
Skortur, styrjaldarótti,
vonleysi.
í Þýzkalandi er nú sem sagt
mikill og vaxandi fjöldi fólks
atvinnulaus og fær á mánuði
hverjum atvinnuleysisstyrki,
sem nema andvirði einnar lé-
legrar flíkur. Sú upphæð vei’ð
ur að nægja til allrar fram-
færslu. Ofan á þetta bætist
svo algert vonleýsi um fram-
tíðina, ótti við riýja styrjöld
og gamlir og riýir harmar,
sem við getum ekki gert okk-
ur í hugarlund, hversu sárir
eru.
Þrátt fyrir þetta allt get
ég ekki annað sagt en að
fólk í Þýzkalandi beri sig yf-
irleitt vel, og það fannst mér
aðdáunarvert, hversu svo að
segja allir voru hreinir í
landi, þar sem eitt sápustykki
eru auðæfi, sem milljónir
manna geta ekki veitt sér.
Ég vona því, að þeir, sem fá
þýzka æskufólkið, fái yfirleitt
þrifið fólk.
Margar spurningar.
Það er eðlilegt, að ýmsar
spurningar vakni i huga ís-
lendinga, þegar þetta fólk
kemur hingað. Hvers konar
fólk er þetta? Hvernig mun
það reynast? Og festir það
hér yndi?
Slíkum spurningum getur
enginn svarað að óreyndu,
og ég vil engu spá. Þó þyk-
ist ég þess fullviss, að í þess-
um hópi sé til úrvalsfólk, og
sennilega er jafn víst, að eitt
hvað er meðal þess af fólki,
sem reynist miður vel. Allt
mun það hafa gert sér ljóst,
að fyrstu vikurnar, meðan
það er að venjast hér stað-
háttum, lífsvenjum og störf-
um, hljóta að verða erfiðar,
og einmanaleg vistin, meðan
það skilur ekkert í íslenzku
máli.
Hætt er einnig við, að á
stöku stað kunni að rísa upp
misskilningur, þar sem aðil-
ar geta ekki rætt sam.an, en
vonandi verða ekki svo mikil
brögð að því, að slíkt takist
ekki að jafna með góðu móti.
Komi hins vegar til alvarlegs
ágreinings, til dæmis um
framkvæmd og efndir vinnu-
samnings, vanrækslu á
greiðslu kaups á réttum gjald
daga eða annars, er hægt að
skjóta slíku til úrskurðar
nefndar, sem skipuð er Árna
Tryggvasyni hæstréttardóm-
ara, Halldóri Pálssyni ráðu-
naut af hálfu Búnaðarfélags
íslands og Helmuth Rösiger í
Gunnarsholti á Rangárvöll-
um af hálfu þýzka verkafólks
ins.
Langar raunasögur.
Þetta þýzka verkafólk, sem
nú er hingað komið og kem-
ur næstu vikur, gæti margt
(FramhalcL á 2. síðu)