Tíminn - 22.09.1949, Qupperneq 8
„ERLÉNT YFIRLIT'* í ÐAG:
Evvópiiþiiif/tð * Strashourtj
• j J U " .
’>KK~nL_________|___________ -______________
'■ -KGI.V; •
:í3. ái’g>.”!n , Reykjavík
,.A FÖRYLR A'EGI” í BAG:
„Nú er satgan nótfK löntj . . . ‘
22. sept 1949 201. blað
Tristari grundvöliur untíir
áSþjQðasamstarfi en fyrr
Ræða 4chesons, iiíaaríkismálaráðlierra
Banilaríkjanua á alisliwjarjMissíina
Deaix Acheson utanríkisráðherra Bandaríkjanna ílutti
æðu á allsherjarþingi SI*. í New York í gær. Ræddi hann
alþjóðásaxnvinnu og helztu verkefni, sein’ allsherjarþingsins
oíða núv
O!-
Yirðing íyrir mann-
éttindum.
Acheson hóf mál sitt msð
jví að þetta allsherjarþing
ætti að geta öðlazt þá nafna-
gift með íullum rétti, að kall
ast friðarþing, því aö grunn-
trinn trndir alþjóðlegu sam-
starfi væri nú miklu traust-
ari en fyrr. Erfið deilumál
svo sem Berlínardeilan væru
.eyst. Hann minnti þó á þaö,
að til væru ríki einkum í aust
anverðri Evrópu, sem ekki
oæru næga virðingu fyrir al
mennum mannréttindum og
brýtu oft í bág við mann-
céttindaskrá S.Þ. Kvað hann
Sandaríkjastjórn myndi beita
,sér fyrir því, að þau ríki,
sem ekki hlýttu ákvæðum
hennar, yrðu vítt.
'jnjti'ý.j.
ÁSKórUn til Rússa.
bijj£r?jr.
• Acheson bar fram þá áskor
nn til.Rússa að koma til móts
við . vesturveldin um lausn
hinna helztu vandamála
þingsins og sýna velvilja og
skilhing svo að úrlausnir
pingsins næðu að styrkja
triðarvonir manna.
■Varðandi framtíð ítölsku
‘nýlendnanna kvað hann
Bandarikjastjórn því fylgj-
andi, að Eritrea fengi að takp
upp vinsamlega stjórnarsam-
vinnu við nágrannaríki sín og
Sómalíland yrði sett undir
alþjóðastjórn.
FúS til umræðu um
kjarnorkumál.
Acheson minntist einr.ig á
k j arnorkumálin og kvað
Bandaríkin fús til að ræða
þau vinsamlega og opinskátt
jafnhliða annarri allsherjar-
afvopnun. Að lokum lagði
hann áherzlu á það, að þjðð-
um yrði að skiljast, að frið-
ur 'kæmist aldrei á í heimin-
arb og afvopnun yrði engin
fyrr en á kæmist vinsamlegt
óg aíþjóðlegt samstarf á vett
vangi- S.Þ.
Hráolía til
500 ára
í Lake Success, aðalbæki-
stöð S. Þ. hafa 400 vísinda-
menn og verkfræðingar frá
flestum löndum heims setið
á rökstólum að undanförnu
og gert ýmsar áætlanir um
hin nauðsynlegustu hráefni
jarðarinnar, einkum með til-
liti til brennsluefna, málma
og matvæla. Er þar rannsak-
að, hve birgðir jarðarinnar af
þessum efnum séu miklar og
hvernig þær verið bezt hag-
nýttar.
Að áliti þessara vísinda-
manna eru hráolíubirgðir
jarðarinnar nægar til þess að
duga mannkyninu í 500 ár, og
eru þá teknar með í áætlun
allar olíulindir sem fundizt
hafa á landi og á sjávarbotni
fram á 200 metra dýpi.
Útlitið með málmana við-
ist hins vegar ekki vera eins
gott. Síðastliðin 40 ár hafa að
eins fundizt litlar málmnám
ur og það hráefni gengur
mjög til þurrðar enda er
eyðsla þess gífurleg og vex
með hverju ári. Það er og álit
ráðstefnunnar að málm-
bræðsluaðferðirnar sem nú
eru notaðar séu allt of ófull-
komnar og vinni háefnið
Acheson
Munn Bretar viðnr-
kenna stjórn kín- ;
verskra knmm-
únista?
Óstaðfestar fregnir herma
að brezka stjórnin hafi í
hyggju að viðurkenna stjórn
kínverskra kommúnista, þeg-
ar hún verði formlega mynd-
uð. Brezka stjórnin hefir
hvorki neitað þessari fregn né
staðfest hana, en hún hefir
hins vegar kvatt sendiherra
sinn hjá kínverzku stjórninni
heim. Talið er að Frakkar
og Bandaríkjamenn muni
hins vegar ekki viðurkenna
stjórn kommúnista þegar í
stað. Búizt er við, að kínversk
ir kommúnistar muni til-
kynna formlega myndun
stjói-nar sinnar hinn 10-
október n. k.
ekki til nægilegrar hlítar, og
fari mikið af dýrmæ.tum
málmum til spillis.
Landsmenn 138,502 við
árslok 1948
Miniai f jjjlguii það :ir en 1947
Samkvæmt hagtíöindum hefir fólki í landinu fjölgað um
2567 menn árið 1948 eða um 1,9%. Er það mun minni fjölg-
un en áður — þá var hún 2,4%. Alls voru landsmenn í
árslolc 1948 138,502.
fiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiinu
" n
| „Verk, sem ekki gleymast" I
Ekki í*r sícinsteypn, heldur Iy«*i
Morgiinblaðsins.
Hinn 14- júní árið 194C, hálfum mánuði fyrir alþing- 1
| iskosningarnar það ár, birtist breiðletraður leiðari í f
1 Morgunblaðinu með þesaxá yfirskrift og var upphaf I
| hans á þessa leið: : . x
„Það er eftirtektarvert og táknrænt, að það var |
fyrst á þessu ári, að tryggðar voru varanlegar sam- |
göngubætur milli Reykjavíkur og hinna blómlegu |
liéraða austan Hellisheiðar. ^
í meira en 17 ár hafði Framsóknarflokkurinn |
verið alls ráðandi í landinu, og allan þann tíma i
þóttist hann vera að vinna áð málefnum sveit- f
anna. En aldrei hugkvæmdist Framsókn að tryggja |
þyrfti öruggar samgöngur milli höfuðstaðarins og 1
1 Suðurlandsundiiúendisins. Það var fyrst eftir að |
Framsókn var komin „úr leik‘V að Eiríki Einarssyni, f
hinurn ötula og árvekna þingmanni Árnesinga, f
tókst að koma þessu samgöngumáli í örugga höfn. |
Á næstu sjö árum verður nýr, steinsteyptur vegur |
lagður austur yfir fjall um Þrengslin. Þetta verð- f
ur fullkomnasti vegurinn á langleiðum á íslandi. r
Með þessum nýja vegi verða samgöngur á þessari i
fjölförnu leið eins öruggur og frekast verður á f
kosið.
Skyldi fólkinu austan fjalls ekki finnast það f
athyglisvert, að lausnin á þessu stóra samgöngu- |
máli þeirra fæst fyrst e f t i r að Framsóknar- 1
flokkurinn er orðinn valda- og áhrifalaus?“
Svo mörg eru þau orð, og boðskapur þeirra er engin f
f undanrenna. Á næstu sjö árum lofar íhaldið stein- f
| steyptum vegi austur yfir fjall, fullkomnásta vegi á f
f íslandi, fyrir tugi milljóna króna. En nú er hálft f
I fjórða ár liðið, gerð steinsteypta vegarins ekki hafin |
f og Morgunblaðið hefir aldrei minnzt á hann síðan. f
| En á undanförnum árum hefir Framsóknarflokkurinn |
f unnið að því í samstarfi við bændur austan fjalls en f
I gegn hatrammri baráttu íhaldsins, að lífsnauðsynlegur |
| viðlagavegur, þar sem Krísuvíkurleiðin er, kæmist á, |
| og síðastl. vetur tólcst það með atfylgi Framsóknar- e
I manna og myndarlegu lokaátaki samvinnusamtaka |
f bændanna aústan fjalls og Hafnfirðinga.
Síðan var mjólkin flutt til Reykjavíkur 90 daga í
1 vetrarins þessa leið, þegar aðrar leiðir voru ófærar, I
I og forðaði það bændum austan fjalls og Reykvíking- f
f um sameiginlega frá miklu böli. En meðan íhalds- f
i mennirnir í Reylcjavík sötruðu mjclkina, sem þeim f
f barst þannig, rógbáru þeir Krísuvíkurveginn og þá, |
| sem þar höfðu að unnið, í Morgunblaðinu af fremsta 1
f megni. Ef íhaldsmenn hefðu mátt ráða, hefði Krísu- |
| víkurvegurinn aldrei komizt á, —- Reykjavík mátt f
f hýrast mjólkurlaus hálfan veturinn og aðalmarkaðs- |
| vara bændanna orðið ónýt. Bændur austan f jalls hefðu f
f þá orðið að láta sér nægja að sjá í anda hinn mikla E
i veg yfir Hellisheiði, sem ekki var gerður úr steinsteypu |
i heldur lygi Morgunblaðsins. Hann er „verk, sem ekki f
Kallar Breta viiti
Þyzkalands
Scjíumacher leiðtogi kristi-
legrá .j áfr.aóarmanna í Þýzka-
iandi flutti ræðu á þinginu í
Bonn í gær og ræddi um ýmis
helztu vandamál hinnar nýju
ríkisstjórnar. Hann minntist
Breta sérstaklega í ræðu
sinni og afskipta þeirra af
málum landsins. Kallaði hann
þá sérstaka vini Þýzkalands.
Nokkur ókyrrð varð í þing-
salnum undir ræðu Schuma-
cherfe og varð forseti að beíta
bjöllunni nokkrum sinnum til
þeés'að krefjast þagnar.
Fólkið skiptist sem hér segir
á kaupstaði og önnur byggð-
arlög:
Kaupstaðir: 1947 1948
Reykjavík.. . 51 690 53 384
Hafnarfj 4 596 4 699
Akranes 2 410 2 500
ísafjörður.. . 2 895 2 830
Sauðárkrókur 983 992
Sigluf j örður 2 972 3 103
Ólafsfjöröur 914 938
Akureyri. ... 6 516 6 761
Seyðisfjörður 778 763
Neskaupst. 1 263 1 293
Vestm.eyjar 3 473 3 501
Sýslur:
Gullbr.,Kjósars. 7 381 7 793
Borgarfj.sýsia 1 265 1 295
Mýrarsýsla 1 773 1 746
Snæfellsness. 3 201 3 150
Dalasýsla 1 274 1 243
Barðast.sýsla 2 768 2 740
ísafjarðarsýsla 4 043 3 970
Strandasýsla 1 984 1 952
Húnavatnssýsla 3 391 3 417
Skagafjarðars. 2 722 2 706
Eyjafj.sýsla 4 318 4 369
Þingeyjarsýsla 5 763 5 758
Norður-Múlas. 2 467 2 428
Suður-Múlas. 4 161 4 139
A-Skaftafellss. 1 114 1 141
V-Skaftafeliss. 1 460 1 440
Rangárv.sýsla 2 965 2 943
Árnessýsla 5 390 5 508
Kauptún með yfir 300 íbúa
Járngerðarstaðarhverfi
í Grindavík (285) 336
Sandgerði 392 432
Ceflavík 1 948 2 067
Borgarnes 685 694
Sandur 357 353
Ólafsvik 448 452
Stykkishólmur 753 779
1 gleymist.“ ---
Framsóknarflokknum er þnö að vísu ljóst, að full- |
f komin vegagei’ð yfir Hellisheiði er höfuðixauðsyn og |
1 mun vinna að því rnáli í samstarfi við bændur austan f
I fjalls, en engu að síður er nú full ástæða til að taka |
I undir orð Morgunblaösiixs: SKYLDI FÓLKINU AUST- I
I AN FJALLS EKKI FINNAST ÞETTA ATIIYGLISVERT? f
niiiiiiiuiiiiimnininiiiii »11111111111 ii miiiimniiiiiiniiinmmiH ni miiiiiininiitiimiini ii iiiiiiniiiiinn ii niiiiiiinn
Patreksfjörður 876 909 Glerárþorp 474 471
Bíldudalur 386 391 Húsavík 1 190 1213
Þingeyri í Dýraf. 322 391 Raufarhöfn 334 338
Flateyri í Ön.firði 441 443 Þórshöfn 324 322
Suðureyri í Súg.f. 338 343 Eskifjörður 710 702
Bolungarvík 631 650 Búðareyri í Reyðarf 400 402
Hnífsdalur (275) 314 Búðir í Fáskrúðsf. 597 583
Hólmavík 374 386 Höfn í Hornaf. 347 386
Blönduós 433 439 Stokkseyri 462 419
Skagaströhd 395 475 Eyrarbakki 523 542
Dalvík 573 533 Selfoss 821 879
Hrísey 325 333 Hvérágeroi 439 472