Tíminn - 21.12.1949, Blaðsíða 4
4
TÍMINN, miðvikudaginn 21. desember 1949
274. blað
í slendingalDættLr
Áttrœð: Svanfríður Bjarnadóttir
írá Skógum
Frú Svanfríður Bjarnadótt-
ir, sétn Iengi bjó í Skógum á
Þelamörk í Eyjafirði, á átt-
ræðisafmæli í dag.
Hún er fædd 21. desember
1869 á Vöglum á Þelamcrk.
Foreldrar hennar voru
Bjarni Árngrímsson, Jónsson-
ar prests að Bægisá og kona
hans Sigurrós Þorláksdóttir
frá Skriðu í Hörgárdal. Ólst
hún upp hjá foreldrum sínum
til fermingaraldurs, en fór þá
að Möðruvöllum í Hörgárdal,
til Jóns A. Hjaltalin, skóla-
stjóra, aðallega til þess að
gæta yngri systur sinnar, sem
þau Hjaltalín og kona hans
höfðu gert að kjördóttur
sinni.
Svanfríður dvaldist hj á
þeim Hjaltalínshjónum þar
til hún varð gjafvaxta, en þá
giftist hún Stefáni Eiríks-
syni, Halldórsonar stúdents
frá Úlfsstöðum í Loðmund-
arfirði; en Stefán var í Mcðru
vallaskóla, er þau Svanfríður
felldu hugi saman. Hófu þau
búskap í Blöndudalshólum í
Húnavatnssýslu; bjuggu síð-
ar á Gunnsteinsstöðum, en
síðast á Refsstöðum í Laxár-
dal. Þau eignuðust 7 börn, 5
dætur og tvo syni. Þar missti
Svanfríður mann sinn 1907,
frá öllum börnum í ómegð-
Fluttist hún þá norður í átt-
haga sína og bjó í Skógum á
Þelamörk um 20 ára skeið.
í Skógum ól hún upp öll
bcrn sín og annaðist bústjórn,
en hafði þó ráðsmann þar og
reyndist hann henni og börn-
unum hið bezta. Sjálf var
hún nýtin og hagsýn, en jaín
framt veitul og gjafmild, þótt
ekki væri hún auðug af fé.
Sum árin átti hún við mikla
vanheilsu að búa, en gat
hvorki hlíft sér né vildi gera
það. En eigi að síður var
heimili hennar þekkt að
háttprýði, hreinlæti og snyrti
mennsku.
Þegar Svanfríður brá búi í
Skógum, fluttist hún til Ak-
ureyrar og dvaldi þar á veg-
um barna sinni, unz hún
hvarf til Reykjavíkur fyrir
nærfellt 5 árum og hefir síð-
an dvalið á heimili tengda-
sonar sins, Grétars Fells,
skálds og rithöfundar og
Svövu dóttur sinnar.
Nú eru 3 dætur frú Svanfríð
ar látnar. Elztu dóttur sína
rnissti hún í Skógum eftír
langa legu, aðra missti hún
á Akureyri og hin þriðja fórst
í flugslysinu mikla við Héð-
insfjörð. En á lifi eru Svava
Fells, Sigríður, kona Eyþórs
Stefánssonar, tönskálds og
söngkennara á Sauðárkróki,
Eirikur, kennari við barna-
skclann á Akureyri og Mar-
ínó, kennari við Laugarnes-
skólann í Reykjavík.
Þetta eru í fám orðum
helztu ytri atburðir í ævisögu
Svanfríðar Bjarnadóttur. En
skrá um slíka atburði verður
aldrei nerna hálfsögð saga,
stundum miklu minna en það.
Dagfarið, orð og æði, straum-
fall hugans og hræringar
hjartans, stefna þeirra og
stj órn skiptir mannlíf ið
mestu. Helltin af æviahrifum
manna er stundum bæði hul-
in og þögul, en getur þó unn-
ið meira gagn eða ógagn en
hitt allt, sem heyrt er og séð
af lííi þeirra.
Líf Svanfríðar hefir birzt i
sífelldu fórnarstarfi fyrir sína
nánustu og nokkra aðra, sem
hún gat náð til. Bcrn sín sjö
saman cl hún upp með mikl-
um heiðri og sæmd — og hið
áttunda hafði hún í fóstri að
miklu leyti til fermingarald-
urs- Að vísu hefir það ekki
allt saman verið árvekni og
uppeldisaðferðum hennar að
þakka. hve góð, c-tul og mann
vænieg böríi hennar urðu. En
hitt er efalaust, að hún heíir
átt lang stærsta þáttinn í því
að glæða og laða fram allt nið
sanna, fagra og góða í óvenju
lega vaxtarhæfum jarðvegi
huga og hjartna barna sinna.
En hún va.nn ekki uppeldis-
sigra sína með hörðum aga,
mörgum orðum, hávaða og
látum. Ég held hún hafi að
miklu leyti gert það með and -
lega loftslaginu, sem jafnan
er umhverfis hana. Það er
ómetanlegt fyrir næma barns
sállna að búa langdvölum í
slíku loftslagi. Og Svanfríð'ur
hefir ekki einungis haft áhrif
á börn sín með þessum hætti,
heldur snortið flesta eða alla,
sem hún hefir kynnzt á lífs-
leiðinni, líka okkur, sem ekki
sáum hana fyrr en hún var
hálfáttræð og höfum ekki
haft af náirthi kynningu að
segja. Hún er ein þeirra
manna, sem öllum þykir
vænt um og sumum þegar við
fyrstu sýn. Ég held, að það,
sem einkum veldur þessu fá-
gæta loftslagi, sé hin hreina,
hlýja, óraskanlega ró, sem
ávallt er yfir henni og jafn-
an hefir hóglátan virðuleik
og gleði í för með sér. En allt
hvílir þetta á bjargföstu
trúartrausti til forsjönar og
föðurkærleika Guðs.
Svanfríður mun aldrei hafa
verið margmál. Hiö þögla
starf mun henni eiginlegra,
og um gæði þess efast enginn,
sem hana þekkir. Geðprýði
hennar og stilling mun fá-
gæt. Þeir, sem bezt þekkja
hana og lengst hafa verið með
henni, vita ekki til þess að
henni hafi nokkurn tíma
runnið í skap. Ástvinamissi
mætti hún með slíkri still-
ingu, að menn undruðust, af
því að þeir vissu, hve góð
móðir hún var og er. Börn
hennar heyrðu henni aldrei
fara Ijótt orð eða biótsyrði
um munn, sáu aldrei til henn
ar neitt, sem gat minnkað
hana á nokkurn hátt- Sam-
band hennar og bavnanna
hefir verið frábærlega fagurt
og innilegt.
Svanfríður er kona vel ætt-
uð, eins og áður er drepið á.
Hún er frið sýnum, atkvæöa
prúð í framgöngu með gleði
og djúpa ró í björtum svipn-
um. Maður, sem þekkir hana
mæta vel, komst cvo að orði,
að hún sé „náttúrleg hefðar-
kona“. Þetta er satt. Og þau
eiga vel við háttprýði henn-
ar og framkomu þessi vísu-
orð skáldsins:
Kurteisin kom að innan,
sú kurteisin sanna,
siðdekri ölju æðri,
af öðrum sem lærist. —“
Bcrn áttræða afmælis-
barnsins, frændur hennar,
venzlamenn og vinic senda
henni innilegar kveðjur og
óska henni til hamingju með
veglegt ævistarf og langt líf,
sem, þrátt fyrir ástvinamissi
og sorgir, hefir veríð auðugt
af kærleika og fegurð, rósemi
og hóglátri gleði. Þeir biðja
henni blessunar hins góða
Guðs.
Jakob Krístinsson.
Eldurinn
gerir ekki boð á undan sér!
Þeir, sem eru hyggnir
tryggja strax hjá
SamvLnnutryggingum.
tfuyllfAit í TíftMHUftt
Nú er jólabók ungiínganna komin,
hún er eftir Stefán Jónsson og heitir
Margt getur skemmtilegt skeð
< At
Þið þekkið öll Stefán Jónsson og munið eftir bókunum
hans, til dæmis Hjalta litla. Þessi nýja bók er ekki síður
skemmtileg. Stefán hefir Iesið kafla úr henni í Útvarp-
ið undanfarið, og börnin um land allt bíða með óþreyju
eftir að fá að lesa bókina alla.
f bókinni eru margar gullfallegar myndir eftir Ragn-
liildi Ólafsdóttur.
Þessi bók sparar ykkur ómakið að velja unglinga-
bókina. Kaupið: MARGT GETUR SKEMMTILEGT SKEÐ,
eftir Stefán Jónsson.
(Bóh
'zcwerziun
+3óa^oíclcir