Tíminn - 21.03.1950, Blaðsíða 7

TÍMINN, þriðjudagnn 21. marz 1950
65. blafe'
Eitgisasa köttKf Ei@f-
ia* isséa rófsaa*,
(Framhald af 4. slöu).
anna hljóöan á annan veg en
þarna sé sagt berum orðum,
að Njálssynir hafi áidrei ver-
ið til, nema sem persónur í
skáldsögu.
Hvernig er hægt að segia
um menn, sem liíað hafa, að
þeir hafi ekkert annað erindi
átt inn í tilveruna en vinna
eitt níðingsverk.
Ég myndi til dæmis'aldrei
leyfa mér að segja ,áð Barði
Guðmundsson hefði ekkert
annað gert um oevina en
skrifa vitleysu um Njálu.
Á blaðsíðu 38 stendur þetta:
„Efnisval, orðfæri og þó eink-
um efnismeðferð Njáluhöf-
undar sýnir, að hann hefir
verið undir sterkum áhrifum
frá Þorgilssögu, er hann
skrifaði um Höskuld Hvíta-
nesgoða.
Svo er lýst báðum vígunum
þannig og með breyttu letri
til áherzlu:
„Skarphéðinn hljóp að hon-
um og mælti: „Hirð eigi þú
að hopa á hæl, Hvítanesgoði,“
— og heggur til hans, og kom
í höfuðið og féll Höskuldur á
knén. — Hlupu þeir þá allir
aö honum og unnu á honum.“
En er Magnús Jónsson, í
viðureigninni við Þorgils
skarða, „hörfaði undan og fé!I
á knén,“ segir í sögu Þorgils
skarða: „Þeir Þorvaröur
hlupu þá fram að í þessu og
unnu á honum hver sem við
mátti komast. Ilöskuldur
hlýtur knéfall eins og Magn-
ús, en á honum er unnið með
sama hætti sem á Þorgilsi.“
Við þennan samanburð hjá
Barða er nú það að athuga-
Fyrst, að þeir sem hljóta kné-
fall, er í öðru tilfellinu sá, sem
hafa, skal innheimtur hjá ur, þótt sparifé hafi verið
félögunum og teijast þeirra flutt úr einum sparifjárreikn
skuld. jingi í annan í sömu stofnun,
t Framhnjri rt ? , I Af skatti þessum skulu 5 eða úr sparifjárreikningi í
r ramhald af 3. slöu). 'milliónir króm renm til einni stofnun í - sparifjár-
10% af Þvf, sera er umfram 2‘XgUgasJL. er teknar ;relSnlng f annarri stofnun.
kr I séu aí' óskiptu og greiðast af enda hafi nefndur flútning-
reiknast 20 hiis kr af 'iOO 'Því fé> er fyrst innheimtist. iur- ekki teiiið meira en tvo
íeiknast 20 þus. ki. af .00 A£ skattinum gkal enn fl.em!daga, ef fé er flutt innan
ur verja 10 millj. króna til santa bæjarfélags, en ann-
uppbóta á sparifé samkv. 13. ars ekki meira en tvær vik-
gr. nr
JLiísg'Mi im gesigis^
skráningis ....
300 þús kr.
Af 500 þús.—1 millj
þús. kr. og 15% af afgangi.
Af 1 millj.—1V2 millj. kr.
reiknast 95 þús. kr. af 1 millj.
kr. og 20% af afgangi.
Af iy2 millj. kr. reiknast
195 þús. kr. og 25% af af-
gangi.
Skatturinn skal greiðast í
síðasta lagi 6 mánuðum eftir
að skattupphæð var tilkynnt
gjaldanda. Nú er skattur
hærri en kr. 2000.00, og er
gjaldanda þá heimilt að
greiða allt að 90%af því, sem
Að öðru leyti skal skattin-
um skipt í tvo jafna hluta.
Öðrum hlutanum skal varið
til greiðslu á lausaskuldum
ríkissjóðs, en hinn hlutinn
skiptist til helminga milli
byggingarsjóðs samkv. lögum
nr. 35/1946 og þeirra aðila, er
byg'gja íbúðir samkv. I. og III.
kafla 1. nr. 44/1946, í sömu
þar er fram yfir, með skulda hiutíöUum og 'greinir í 1. tölul.
bréfum, er hann gefur út, 2- 8r- Skuldabréf, sem eignar-
en ríkisstjórnin ákveður
form og texta skuldabréf-
anna. Andvirði bréfanna
greiöist með jöfnum afborg-
unum á eigi lengri tíma en
20 árum og séu ársvextir
af þeim 4%. Til tryggingar
greiðslu skuldabréfanna skal
ríkissjóður fá veð í hinum
skattiögðu eignum, og er
eign veðhæf fyrir íjárhæð,
skattur samkv. þessari grein
er greiddur með skulu vera •
lögmæt greiðsla upp í lausa-
skuldir ríkissjóðs við Lands-
banka íslands, en rikissjóður
ábyrgist gagnvart bankanum
greiðslu bréfanna.
Bætur skulu þvi aðeins
greiddar, að eigandi inn-
stæðu sé á Lfi, er lög þessi
Itaka gildi. Þó skulu maka
i innstæðueiganda, foreldri
eða nið greiddar bætur á inn
stæðu, sem þannig hefir
gengið að erfðum.
| Bætur þessar má greiða i
1 ríkisskuldabréfum.
Ríkisstjórnin setur nánari
reglur um framkvæmd á út-
hlutun bóta samkvæmt þess
k , , ari grein, þar á meðal um
íi, u veia jnnkQjjun kröfueigenda inn-
an hæfilegs og tiltekins
frests að viðlögðum kröfu-
missi. Landsbanka íslands
skal falin framkvæmd úthlut
unarinnar.
Spirifjárumbæíur.
13. gr. Af skatti þeim, sem
innheimtist.samkvæmt 12. gr.
Yms ákvæði.
Aðalfundur Rang-
æingafélagsins
Aðalfundur Rangæingafé-
lagsins í Reykjavík var hald-
inn í Tjarnarkaffi fimmtu-
daginn 16. þ. m.
Fundinn sóttu nær hundrað
manns, en skráðir meðlimh
félagsins eru nú nokkuð á
þriðja hundrað. — Ýmisleg:
nytjamál hefir félagið á prjór
unum, og voru nokkur þeirr&,
rædd á fundinum. Þau helzti
eru útgáfa örnefnasafns úr
héraðinu sem þegar er hafin,
skógræktarmál hefir oft ver-
ið rætt i félaginu og hefir
veriö safnað álitlegri fjár-
hæð í sjóð til skóggræðslu
sem félagið hyggst nú a?
verja á sem hagkvæmastar
hátt.
Félagið hefir hug á að
hlynna að hinni nýju menn-
ingarstofnun héraðsins, skól-
anum að Skógum og safn-
þykkti fundurinn dálitla fjár
hæð til bókakaupa þangað.
Ýmislegt fleira var .rætt á
fundmum, þó ekki sé héi:
talið. — í stjórn voru kosn-
er samsvarar matsverði henn skal 10 milljónum króna var-
ar til þessa skatts. Skipa jð til þess að bæta verðfall,
skal nefnd eftir tilnefningu sem orðið hefir á sparifé ein-
hæstaréttar, er hefir rétt til staklinga, þ. e. einstakra
að ákveöa, að niöur falli manna, en ekki félaga, stofn-
kvöð gjaldanna um veðsetn- ana, sjóða eða annarra óper-
14. gr. Um skattaálagningu ir: cand. mag. Björn Þor-
eftir þessum lögum skal far-| steinsson, formaður,- Betg-
ið eftir ákvæðum laga um'steinn Kristjánsson og.'Jcm
tekju- og eignarskatt, eftir j Jónsson, fyrir voru í_ S'tjöi’h
því sem við á, enda mæli B. Óli Pálsson og Jón Árnascn
lög þessi ekki öðruvísi, þar á
meöal um innheimtu, iög-
Umræður á fundinum von
fjörugar, og var honum lokit
ingu, ef nefndin telur, að veð sónulegra aðila. Til spanifjár taksrett> vangolöinn skattjki. rúmlega 11, og var siðtn
setningin muni hindra eðli- telst í þessu sambandi fé, sem j °8 viðurlög.
legan atvinnurekstur gjald- lagt hefir verið til ávöxtunar
anda. Til greiðslu á skattin- í banka, sparisjóði, innláns-
um er heimilt að afhenda deildir samvinnufélaga og
eignir með því matsverði, aðrar lánsstofnanir, sem eins
sem ákveðið er í lögum þess-
um.
Samvinnufélög og hluta-
félög skulu greiða þann hluta
af skatti, er eigendum þeirra
að er sótt, en í hinu sá, sem ega hluthöfum ber að greiða
að sækir. I öðru lagi. þáer það j vegna eignar þeirra í félögun
ekkert sérstakt við það, þó um, glík útborgun frá félög-
sagt sé, að menn hljöti kné-
fall í vopnaviðskiptum.
um vegna eigenda eða hlut-
hafa telst ekki skattskyld,
Ef Barði hefir aldrei séö það hvorki sem arður til hlut-
nema þarna, þá skal ég benda
honum á dæmi, bæði frá
hafa né ráðstöfun á vara-
sjóði, enda sé greiðslan tek-
söguöld og Sturlungaöld. Þeg-jin af eignum, er félagið átti
ar Kolbeinn grön er veginn, ^ árslok 1949. Við útreikning
þá féll hann á knén, og þegar a þeim hluta skatts, er félagi
Skarphéðinn vá Sigmund jjer ag greiða, skal fyrst
hvíta, frænda Gunnars á fmna, hvað gjaldanda ber að
Hlíðarenda, þá féll Sigmundur gx-eiða af nettó-eign sinni,
á knén. Hvaða samband finn- ,annarri en eign í félagi. Það
ur Barði þarna á milli? 'sem er umfram þá fjárhæö
Það er enginn vandi að j skatti, skal greitt af félagi.
finna hliðstæð dæmi um allt gf um fieiri en eitt félag er
mögulegt í Islendingasögum ag ræga, skiptist skatthluti
og Sturlungu, og mig undrar féiaganna hlutfallslega milli
það mest, að Barða skuli ekki þeirra eftir eign gjaldanda í
ennþá hafa hugsast það, að þeim. Sá skattur, sem félög-
breyta Oddi Þórarinssyni, um ggj. ag greiða vegna fél-
bróður Þorvaiðar, í Gunnar agsmanna sinna eða hlut-
á Hlíðarenda. Oddur er frækn l____________________________
asti maður Sturlungáaldar, I
svo að engum var fært að hefir gert í þessari síðustu
reyna við hann vopnfimi sakir grein, þá endar það þannig, að
vígfimi hans, alveg eins og hann verður sjálfur Svarti-
sagt er um Gunnar á Hlíðar- Péturinn og fær svarta slettu
enda. Báðir eru drepnir eftir ' á nefið.
frægustu vörn, og báðir kom- j Ég læt nú hér staðar numið,
ast úr höndum óvina sinna út því ég hefi engan tíma til þess
úr húsinu, og út á völlinn. | að veita þessari einstöku grein
Þar að auki eru tveir höfð- ' Barða þá þjónustu, sem ég
ingjar fyrir liðinu, sem að (vildi og vert væri. Enda er þaó
þeim sækir. | alveg þýðingarlaust, því að
Barði hefir nú gert annað Barði virðist vera svo þrot-
eins og það, þó hann breyti laust uppgönguauga af öfg-
Hrafni Oddssyni í Gissur ( um og vitleysu, að það er eins
hvíta og Eyjólfi Þorsteihssyni (og að ætla sér að þurausa
í Geir goða. Það má lengi sjóinn, að gera því full skil.
halda áfram á þessari þraut. | En eitt er það, sem ekki er
En það ætla ég aö segja hægt að vera í vafa um, og það
Barða að síðustu, að honum er j er það, að Njála er tréð, sem
bezt að steinhætta að spila Barði vill hanga á. En ég er
þennan Svarta-Pétuf við þeirrar' skoðunar, og ég býst.
Njálu gömlu og höfund, henn-j við, að ég fái marga á mitt
ar, því þó að hann hafi öll mál, að Njála sé svo einstætt
spilin úr Sturlungu á hend-j iistaverk og úr svo góðum viði
inrii, og geri hvorttveggja að gjörð, að hvorki Barði né
velta röngu og svíkja lit, eins Inokkur annar hafi leyfi til að
og hægt er að sanna að hann | gera úr henni gálgatimbur.
stendur á um að þessu leyti.
Enn fremur innstæður ein-
staklinga í verzlunarreikning
um, sem venjulegir innláns-
vextir sparisjóða hafa verið
greiddir af.enda liggi fyrir yfir
lýsing skattanefnda um inn-
stæðuna og skattgreiðslu af
henni.
Skilyrði bóta er, að innstæð
an hafi verið talin til skatts
og staðið óslitið frá árslokum
1941 til júniloka 1946 til ávöxt
unar í nefndum láns- eða
viðskiptastofnunum. Samt
fellur réttur til bóta ekki nið
Eignarskattur samkv. lög-
um þessum er ekki frádrátt-
arbær írá tekjum til skatts.
15. gr. Ráðherra setur með
reglugerð ákvæði, er varða
framkvæmd laga þessara þar
á meðal um úthlutun bóta á
sparifé, ákvörðun fram-
leiðslugjalds, um álagningu
skatts samkv. lögum þessum,
kærur út af honum, fresti,
úrskurði, gjalddaga, inn-
heimtu og annað.
16. gr. Með lögum þessum
eru úr gildi 1. gr. laga nr.
51/1940, sbr. bráðabirgðalög
nr. 92/1949, lög nr. 48/1942,
um verðlagsuppbót á laun
embættismanna og annarra
starfsmanna ríkisins og rík-
dansað til kl. 1.
Síá«?stefisa S. 1». r\
í dag hefst i Genf ráðshefn;
efnahagsnefndar S. Þ. fyflr
Evrópu. Gunnar Myrdal mur
flytja ráðstefnunni skýrslú.
isstofnana, lög nr. 1/1950, un
ríkisábyrgð á útflutningsvör-
um bátaútvegsins o. fl., 1.—•
9.. 12. og 13. gr., lög nr. 37
1946, um áhrif kjötverðs á
framfærsluvísitölu, 1. gr., II.
kafla laga nr. 123/1947, svc
og öll önnur ákvæði, sem fara,
í bága við lög þessi.
17. gr. Lög þessi öðlast þeg-
ar gildi.
JðHANN KRiSTOFER
EFTIR ROMAIN ROLLAND
(I. bindi er komiö út
JÓHANN KRISTÓFER er einhver frægasta skáldsaga,
sem nokkru sinni hefir verið rituð. Hún kom út á frum-
málinu 1 tíu bindum á árunum 1905—1913, og hlaut
höfundurinn Nobelsverðlaun fyrir þetta verk. Höfuð-
persónan er tónsnillingur, og er álitið að Beethoven sé
aðalfyrirmynd skáldsins. Sagan er borin up paf trú höf-
undarins á fullkomleik mannsins og sigur hins góða, sem
lcgmál framþróunarinnar. Hún er sem heill heimur
mannlegrar auðlegðar, fegurðar og góðvildar.
I. bindi er þegar að veröa uppselt.
j
’ " 'f
*
♦
♦
♦
♦
#
i
$
♦
♦
4
4-
4>
4'
f
♦>
4
:
4’
♦
4

Bókabúð Máls og Menningar I
Laugavegi 19 — Sími 5055

♦
? i