Tíminn - 15.08.1950, Blaðsíða 2

2
TÍMINN, þriðjudaginn 15. ágúst 1950
176. blað
Frá hafi
til keiba
Útvarpið
t'tvtrpið í dag.
Fastir liðir eins og venjulega,
Kl. 20,20 Tónleikar: Kvartett í
G-dúr op. nr. 2 eftir Beethoven
(plötur). Kl. 20,45 Erindi: María
Stúart (Baldur Bjarnason mag-
ister). Kl. 21,15 Tónleikar (plöt-
ur). Kl. 21,20 Uppiestur: „1 dótt-
urleit“, smásaga eftir Olav Duum
tFinnborg Örnólfsdóttir les). Kl.
21.40 Vinsæl lög (plötur). Kl. 22.
00 Fréttir og veðurfregnir. Kl.
22.10 Tónleikar: Sinfónísk svíta
eftir Richard Tauber (plötur).
Kl. 22,35 Dagskrárlok.
Hvar era skipin?
Ríkisskip.
Hekla fór frá Re.vkjavík í gær-
kvöldi áleiðis til Færeyja og Glas
gow. Esja kom til Akureyrar í
gærkvöldi. Herðubreið kom til
Akureyrar í gærkvöldi. Skjald-
breið var væntanleg til Reykja-
víkur seint í gærkvöldi að vest-
an og norðan. Þyrill er á leið
frá Austf jörðum til Reykjavíkur.
Ármann fer frá Reykjavík síð-
degis í dag til Vestmannaeyjar
og Austfjarða.
Flugferðir
Flugferðir Loftleiða
Innanlandsf lug:
í dag er áætlað að flúga*til
Vestmannaeyja kl. 13,30 og til
Akureyrar kl. 15,30. Auk þess til
ísafjarðar, Patreksfjarðar og
Hóimavíkur.
Á morgun er áætlað að fljúga
til Vestmannaeyja, Akureyrar,
ísafjarðar og Siglufjarðar.
Utanlandsflug:
„Geysir“ er í París. Fer vænt-.
anlega þaðan í dag til Kaup-
mannahafnar. Frá Kaupmanna-
höfn fer vélin til Hamborgar á
miðvikudagsmorgun og frá Ham
borg hingað heim. Verður senni-
lega í Reykjavík aimað kvöld.
Með vélinni verða frá Hamborg
þýzku knattspyrnumennirnir, er
hér keppa við Reykjavíkurfélög-
in.
Hátíðin á Hólum
(Framhald af 8. síðu).
hófst með praeludium. Þá las
séra Björn Björnsson bæn í
kórdyrum. Sigurgeir Sigurðs-
son, biskup þjónaði fyrir alt-
ari séra Guðbrandur Björns-
son prófastur las afhending-
arbréf turnsins.
Rakti hann all ýtarlega til
drög þess að þetta mikla
mannvirki var reist. Kom
fyrst fram tillaga á sýslu-
nefndarfundi í Skagafjarðar-
sýslu árið 1938 um það að
reisa Jóni biskupi Arasyni
minnisvarða á 400 ára dánaar
afmæli 1950.
Fjársins var síðan aflað
með framlögum og merkja-
sölu, en Sigurður Guðmunds-
son húsameistari teiknaði
turninn. Byggingarfram-
kvæmdir hófust 1948 og er nú
nýlega lokið við að fullgera
bygginguna. Turninn er úr
steinsteipu 27 metra hár, og
er tengdur kirkjunni með lág
um steinvegg, svipuðum þeim
sem er umhverfis kirkjugarð
inn. Turninn stendur 10
metra frá kirkjunni.
Prófasturinn lauk máli sínu
með að afhenda turninn Hóla
dómkirkju aö gjöf og biskupi
íslands til varðveizlu.
Þeirra verður minnzt
meðan íslenzk hjörtu slá
Biskup íslands Sigugreir
Sigurðsson flutti því næst
ræðu. Hann ræddi um Jón
Arason biskup og syni hans.
Lagði áherzlu á heilindi
þeirra og trúmennsku við trú
sína og þjóð. „Lífsfórn þeirra
er einn áhrifamesti atburður
sögunnar og mun svo verða
með íslenzk hjörtu slá“ mælti
biskup.
Séra Jónas Rafnar vígslu-
biskup flutti því næst prédik
un. Hann ræddi einnig um
Jón Arason og syni hans.
Ræddi hann sérstaklega um
það, hve afstaða Jóns biskups
var ákveðin gegn erlenda vald
inu. Taldi hann líklegt, að
Jón hefði órað fyrir því, er
átti eftir að ske, þegar sjálf-
stæði islenzkrar kirkju var
brotið á bak aftur af erlendu
valdi. Vígslubiskupinn lagði j
áherzlu á það, að íslenzk
kirkja í katólskum sið og sjálf
stæði landsins út á við hefðu
verið samtvinnað, því íslenzka
kirkjan hefði aldrei komizt
undlr hið glfurlega vald páf-
ans, eins og katólskar kirkjur
annarra þjóða.
Að lokinni prédikun þjón-
aði sér Bjarni Jónsson vígslu
biskup fyrir altari.
GóSur söngkór.
Á milli ræðna og altaris-
þjónustu í kirkjunni sönk
kirkjukór Sauðárkróks sálma
og þjóðsönginn í lok kirkju-
athafnarinnár. Var söngur
kórsins fram úr skarandi góð.
ur. Mátti ekki á milli sjá, hvor j
aðillinn leysti verk sitt betur
af hendi, stjórnandinn Eyþór
Stefánsson, sem stjórnaði
kórnum af mikilli tækni og j
næmleik, eða söngfólkið, sem!
fylgdi söngstjóra sínum svö|
vel, og nákvæmlega, að fá1
dæmi munú vera.
Vígsla turnsins.
Þegar kirkjuathöfninni var
lokið, héldu kirkjugestirnir
út að turni. Fóru biskuparn- I
ir, sem allir voru í fullum
skrúða, fyrir að dyrum turns
ins, en hinir hempuklæddu
prestar komu á eftir. Mikill
fólksfjöldi var 'alltaf í kring- 1
um kirkjuna og fylgdist með
þvi sem fram fór í gegnum
gjallarhorn, er komið hafði
verið utan á kirkjuveggnum
turnmegin.
Athöfnin við turinn var
stutt, og gengu biskuparnir all
ir spölkorn frá turninum og
vígðu hann.
Lúðrasveit Akureyrar und-1
ir stjórn Jakobs Tryggvason-
ar lék milli atriða og síðan á j
útisamkomunni. Leysti hún'
einnig hlutverk sitt vel af
hendi.
Húsmæðraskóli Suðurlands
LAUGARVATNI
verður settur 15. sept. n. k. Sérstök ferð verður fyrir
nemendur frá Ferðaskrifstofu ríkisins kl. 1 sama dag.
Vegna ófyrirsjáanlegra forfalla geta nokkrar stúlkur
fengið skólavist. Umsóknir sendist til forstöðukonu
skólans, sem gefur nánari upplýsingar.
Forstöðukona.
AUGLÝSING
um innsigiun útvarpstækja
•
Samkvæmt ákvæðum 34. og 35. greina reglugerðar
Ríkisútvarpsins hefi ég í dag mælt svo fyrir við alla
innheimtumenn að þeim sé, að 8 dögum liðnum frá
birtingu þessar auglýsingar, heimilt og skylt að taka
viðtæki þeirra manna, er eigi greiða afnotagjöld sín
af útvarpi, úr notkun og setja þau undir innsigli.
Athygli skal vakin á því, að viðtæki verða því að-
eins tekin undan innsigli, að útvarpsnotandi hafi
greitt afnotagjald sitt að fullu auk innsiglunargjalds,
er nemur 10% af afnotagjaldinu.
Þetta tilkynnist öllum, sem hlut eiga að máli.
Skrifstofu Ríkisútvarpsins, 15. ágúst 1950
JÓNAS ÞORBERGSSON, útvarpsstj óri.
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦»<
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦<
Nýtt alikálfakjöt
t
kemur daglega þessa viku
Sími 2678
Frystihúsinu Herðubreið
^4 fi
ormim
Kvikmyndirnar
Mér virðist það undrun sæta,
hvers konar kvikmyndir eru
ætlaðar börnum í þessum bæ
og sjálfsagt víðar á landinu. Og
yfirleitt mun segja um kvik-
myndavalið, að það sé fyrir
neðan allar hellur, að fleiri
myndir en hitt af þeim, sem
hér eru sýndar nú orðið, séu
beint til afmeningar, ef ekki
annars verra.
Það er algengt að myndir
þær, sem sýndar eru um þrjú-
leytið á sunnudögum og ætl-
aðar eru börnum, séu fullar af
hrannmorðum ög öðrum ógeðs-
legum niðurbrytjunum á fólki
og slagsmálum af verstu teg-
und, en til tilbreytingar eru
þjófnaðir og óknyttir af mörgu
öðru tagi. En fyrir hitt er alveg
brennt í mörgum þessara
mynda, að örli á mannbætandi
hugsun eða neinu, sem vekur
til skilnings og íhugunar, er
til bóta megi horfa.
Það er líka sannast að segja,
og talar kannske sínu máli um
áhrif þessara mynda á barns-
sálirnar, að skríllætin á þess-
um barnasýningum eru slik,
að undrun gegnir.
Kvikmyndir geta verið menn-
ingartæki, en hvernig sem á því
stendur, þá eru hér að veruleg-1
og unglingarnir
! um hlutta eitt af hinum við-
; sjárverðustu og háskasamleg-
j ustu fyrirbærum. Fyrir slíkt er
! sóað gjaldeyri, sem sífellt er
hörgull á, og þó eru það smá-
munir móts við hin illu áhrif,
er vondar myndir geta haft á
börn og unglinga, og sannað er,
að þær hafa oft og tíðum. Það
eru til dæmis ekki nema örfáar
vikur síðan unglingur í Dan-
mörku gerðist brennuvargur eft-
j ir fyrirmynd úr þeirri tegund
] kvikmynda, s_m hér er gerð að
j umtalsefni og nú er drottnandi
í íslenzkum kvikmyndahúsum.
í Það er kominn tími til þess,
að foreldrar og forráðamenn
barna og unglinga taki til al-
varlegrar athugunar, hvað það
í rauninni er, sem kvikmynda-
húsin miðla með slagsmála-
myndum sínum og morðmynd-
um, sakamálamyndnm mörgum,
kúrekamyndum, þjófa- og bófa-
myndum og hvers konar glæpa-
myndum, sem allt morar af. Það
er kominn tími til þess, að fólk
rísi upp gegn þessum ófögnuði
og taki í taumana, og það væri
æskilegt, að það kæmi fram,
hverju það er að kenna, að öll
kvikmyndahús eru full af þess-
um óhroða, en góðar myndir
verða æ fáséðari. J. H.
Erindi Magnúsar
prófessors.
Magnús Jónsson prófessor
flutti síðan í kirkju langt er-
indi um Jón biskup Arason
og samtíð hans. Var erindi
hans fróðlegt og skemmtilegt.
Rakti hann hina viðburða-
riku sögu Jóns í stórum drátt
um og kom fram með ýmsar
skemmtilegar og nýstárlegar
tilgátur í sambandi við þjóð-
sögur þær, er lifað hafa á vör
um alþýðunnar í landinu um
Jón biskup Arason, einn stór
brotnasta mann, sem fæðzt
hefir á íslandi. Prófessorinn
benti á hina höy§y baráttu
er biskupipn á,tti við Dani. Var
það ekki einungis kirkjuhöfð
inginn, sem þar var að verki,
heldur líka og miklu fremur
íslendingurinn.'
Ræða forsætisráð-
herra.
Þessu næst hófst útisam-
koma við kirkjuna. Flutti þar
fyrstur ræðu Steingrímur
Steinþórsson forsætisráð-
herra. Hann sagðist ekki
ætla að rekja sögu Jóns Ara-
sonar meira en gert hefði ver
ið þá um daginn. Hann væri
hetja í hugum allra íslend-
inga dæmdur af erlendum
mönnum gegn íslenzkum lög
um, og hetjudáð hans ætti að
vera þjóðinni ævarandi hvatn
ir t.
Forsætisráðherra rakti síð-
an sögu Hóla og skýrði frá því
hvernig þeir hefðu orðið and
legt höfuðból og höfuðstað-
ur Norðlendinga, en hrakað
síðan og komizt í hina mestu
niðurlægingu nokkru fyrir
síðustu aldamót.
Höfuðból í nýjum sið.
Þá hefðu Skagfirðingar tek
ið í taumana og endurreist
Hóla og aðrir hefðu brátt
komið til hjálpar. Hann sagði
síðan frá því, hvernig Hólar
hefðu aftur orðið að höfuð-
bóli ræktunar og búvísinda
og gat um hið mikilsverða
brautryðjendastarf Jósefs
Björnssonar.
Ráðherra bar samkomunni
kveðjur Hermanns Jónasson-
ar, kirkjumálaráðherra, sem
ætlaði að vera á Hólum, en
kom því ekki við sökum þess,
að hann situr nú þing Evrópu
ráðsins í Strassbourg.
Steingrímur Steinþórs-
son lýsti yfir því í ræðu
sinni, að ráðuneytið hefði
ákveðið, að endurreisn
Hóla skyldi haldið áfram
og Hólar á ný verða að-
seturstaður prestvígðra
manna. Sagði hann sam-
komugestum þær góðu
fréttir, að sóknarprestur
myndi framvegis búa að
Hólum og myndi prestur-
inn flytja frá Vatnsleysu
til Hóla við fyrstu hentug-
leika. — Dundi við ákaft
lófaklapp er ráðherra hafði
þetta mælt.
Forsætisráðherrann lauk
máli sínu með því að þakka
Skagfirðingum fyrir ræktar-
semina við Hólastað.
Að lokinni ræðu forsætis-
ráðherra flutti Sigurður Sig-
urðsson sýslumaður minni
Skagafjarðar, en auk þess;
voru ávörp og upplestur áður
en samkomunni lauk.
ff-Þ.
Síltlin
(Framhald af 1. síðu.)
Björg, Eskifirði 1418
Heimir, Keflavík 1412
Muninn II. Sandegrði 1405
Eldborg, Borgarnesi 1302
Keflavíkingur. Keflavík 1289
Grundfirð., Grundarfirði 1275
Hagbarður, Húsavík 1254
Gylfi, Rauðuvík 1247
Pólstjarnan, Dalvík 1232
Snæfugl, Reyðarfirði 1198
Vísir, Keflavík 1186
Guðm. Þórðarson, Garði 1178
Helgi Helgas., Vestm.eyj. 1177
Stjarnan, Rvík. 1175
Smári, Húsavík 1171
E. s. Ól. Mjarnas., Akran. 1145
Guðrún, Vestmannaeyj. 1064
Tveir um nót:
Bragi og Fróði Njarðv. 1649
Týr og Ægir, Grindavík 1415