Tíminn - 09.06.1951, Blaðsíða 3

126. blað.
TÍMINN, laugardaginn 9. júnf 1951.
3
R
/ slendingaþættir
—!
Dánarminning: Þórunn Þórðardóttir,
/ Meiri-Tungu
Fyrir nokkrum dögum barstj
mér til eyrna andlátsfregn
mætrar og merkrar konu,
Þórunnar Þórðardóttur hús-
freyju að Meiri-Tungu í Holt
um í Rangárvallasýslu, er
‘andaðist 27. f. rm og jarðsung
in verður að Árbæ í dag.
Þórunn var fædd að Hala í
Ásahreppi 31. maí 1873; dótt-
ir Þórðar alþingismanns Guð
mundssonar, og fyrri konu
hans, Valdísar Gunnarsdótt-
ur (Bjarnasonar) á Sandhóla
ferju.
Þriðja júlí 1899 giftist Þór-
rmn eftirlifandi manni sín-
um, Þorsteini Jónssyni bónda
og organleikara í Meiri-
Tungu, sem nú syrgir elskaða,
konu sína, eftir fimmtíu og!
tveggja áfa ástríka og inni-
lega sambúð.
Er Þorsteinn elzti rhaður
sveitar sinnar, senn áttatíu
og átta ára að aldri. Þau
hjón voru bæöi af hinnil
kunnu „Ferjuætt".
Þorsteinn er borinn og
barn fæddur að Meiri-Tungu
og hefir aliö þar allan aldur
sinn.
Þau hjón, Þórunn og Þor-
steinn, eignuðust þrjú börn:
Þórdís, gift Ragnarj Mar-
teinssyi, .búa í Meiri-Tungu;
Kristjón, heima þar í Meiri-
Túngu; Þórður, póstþjónn í
Reykjavík. Auk þess ólu þau
upp að miklu leyti Guðmund
Símonarson, verzlunarmann
í Reykjavík, og Guðrúnu Sig-
urðardóttir, sem gift er í
Hafnarfirði.
Bæði börn og fósturbörn
bera þeim Meiri-Tungu hjón
um og heimili þeirra ljóst
vítni um kærleiksríkt og gott
uppeldi, enda hefir heimili
þessara hjóna lengi verið að
góðu kunnugt fyrir góðvild,
hjartahlýju og hjálpfýsi, í
anda kristilegrar lífsstefnu.
Vil ég nú reyna að finna
þeim orðum mínum stað.
Nokkru eftir að Þórunn
kom að Meiri-Tungu, (eða
nánar tiltekið, veturinn 1907
—1908), réðist hún til að
nema ljósmóðurfræði. Gekk
hennj það nám vel undir
handleiðslu Guðmundar
Björnssonar landlæknis. —
Hygg ég að það hafi hún gert
af sterkri löngun til þess að
geta orðið til hjálpar þeim, er
hjálpar þurftu.
Stundaði hún siðan ljós-
móðurstörf í nær 40 ár með
stákri lægni, skyldurækni og
heppni. Veit ég ekki til að
kona hafi dáið af barnsburði
í umdæmi Þórunnar á starfs-
ferli hennar.
Veit ég að þær eru margar
konurnar í Holta-, Ása- og
Djúpárhreppi, sem blessa
minningu Þórunnar, fyrir
hennar mildu hjálparhendur
og kærleiksríka hjarta.
Þess má og geta, að oft var
hún sár lasin er hennar var
vitjað, því heilsa hennar var
ekki sterk seinni hluta æv-
innar; en aldrei kom það fyr-
ir að Þórunn neitaði kalli er
hennar var leitað.
Um sama leiti og Þórunn
geröist ljósmóðir, var Þor-
steinn maður hennar oddviti
Holtahrepps um nokkur árj
Þá var það ekki ótítt, að
hjálparþurfa gamalmenni
bærust að Meiri-Tungu og
enduðu þar ævi sína. Held ég
megi segja, að þau kysu ekki
að fara þaðan lifandi, og
blessuöu á deyjandí degi nöfn
þeirra Þórunnar og Þorsteins.
Gestrisni þeirra hjóna, mun
fáum úr minni líöa, sem einu
sinni hefir hennar notið, þvi
hún var frábær. Voru bæði
samtaka 1 því sem öðru. Vissi
ég margan, sem þar kom á-
hyggjufullur og dapur í bragði
en fór aftur eftir stundar
dvöl hress og kátur, olli þeirri
breytingu hjartahlýja og hug
hreystandi orð þeirra hjóna.
Ekki var það sakir auðs og
allsnægta, því auðug voru þau
aldrei af veraldar verðmæt-
um, en því ríkari af hjartans
yl og hjálpfýsi.
Nefna mætti læknisferðir
Þorsteins fyrir granna sína á
hans „góðu árum“; þær voru
ekki fáar, og eflaust margar
ólaunaðar enn nema með
hljóðlátri þökk. Þannig mætti
margt nefna, sem prýðir nafn
þessara mætu hjóna og minn
ingu góðrar konu.
Ekki má ég gleyma að
minnast á heimilisguðrækni
þessa heimilis. Eins og áður
getur var Þorsteinn organ-
leikari, spilaði hann í mörg-
um kirkjum. Og mig langar
að segja, að ein kirkjan hafi
verið litla stofan í Meiri-
Tungu, þegar húsbændur,
börn og hjú höföu raðað sér
kringum orgelið og organist-
ann, Þorstein, og tónarnir
bárust um hljóölátt húsið í
hrifningu og lotningu fyrir
fyrir því háleita og fagra.
Allar áhyggjur og kvíði var
á flótta rekinn. Þær kenndir
áttu aldrei friöland í návist
þeirra Meiri-Tungu hjóna.
Trúarjátning þeirra ætla ég
að verið hafi: Guðstraust
með nægjusemi er mikill á-
vinningur.
Svefnherbergi þeirra Meiri-
Tungu hjóna er ekki háreist
eða íburðarmikiö, en grun
hefi ég um það, — reyndar
fulla vissu — aö þaðan hafa
stigið bænir í himininn frá
tveim samstilltum sálum á
hljóðlátum stundum. — En
ekki lengra inn í þann helgi-
dóm. — Andlega skyggnir
menn segja, að hver maður
sé sveipaður ljósmóðuhjúp,
og að það fari eftir því, hvern
ig hann sé gerður að blæ-
brigðum, hvort mönnum líði
vel eða illa í návist annarra.
Ég er viss um, að „geðlíkami“
þeirra Meiri-Tungu hjóna,
hefir verið góðrar ættar; því
ég véit ekki annað, en að öli-
Atvinnulaus
drottning
Það hefir lengi verið óska-
draumur ótalmargra kvenna
víða um heim, að mega vera
hefðarfrú með fjölda þjón-
ustufólks og helzt skjaldar-
merki yfir hallardyrum sin-
um og borðalagða og gullin-
skreytta þjóna úti og inni.
Hitt mun vera fágætara að
drottning óskj eftir því að
mega vera herbergisþerna, en
þö eru dæmi til þess, frá þess
um hinum síðustu og verstu
timum.
í litlu herbergi í gistihúsi
einu minni háttar í París, í
einum þeirra borgarhluta,
sem heldri mönnum þykir
minna til koma, hefir um
skeið búið tignarfrú nokkur.
Hún heitir Bagan Djavidan,
og 'var drottning í Egypta-
landi þegar faðir Faruks kon
ungs gekk í stuttum buxum.
Þá snérust 65 þjónar í kring-
um hana. Nú er hún 74 ára.
Þetta er talin fyrsta drottn-
ing, sem fæðst hefir í Banda
ríkjunum, og nú er hún svo
snauð, að hún verður sjáif að
þvo fötin sín og hita sér morg
unkaffið. Rana langar mikið
til þess að geta farið burt úr
Evrópu og þó einkum til að
sjá fæðingarstað sinn borg-
ina Fíladelfíu. En ferð yfir
Atlantshafið kostar peninga,
— og peninga fá mfenn ekki
nú á tímum fyrir ekki neitt,
— jafnvel þó að maður hafi
einhverntíma verið drottn-
ing.
Þess vegna var það, að
Djavidan prinessa, sem fyrir
nærri 50 árum var ríkjandi
drottning í Egyptalandi sem
kona Abbas Hilmis II., sendi
svar og umsókn, þegar hún sá
auglýst eftír herbergisþernu í
einu Lundúnablaðinu. Henni
var skrifað aftur og hún beð-
in að senda meðmæli: „Ég veit
ekki hvort hægt er að kalla
það atvinnu að vera drottn-
ing, skrifaði hún, en það er
nú samt sem áður eina starf,
sem ég hefi haft með hönd-
um.“
Þessi uppgjafadrottning
gerir sér vonir um atvinnu í
Englandi, svo að hún geti spar
að saman fyrir Amerikuferð.
Hún er vel að sér i málum.
En fái hún ekki atvinnu sem
herbergisþerna, segist hún
ætla að bjóða brezkum kvik-
myndafélögum að leika hlut-
verk í myndinni: Drottniiig
einn dag.
Djavic^an er nýlega komin
til Parísar frá Innsbruck í
Austurríki, en þar hafði hún
verið síðan stríðið hófst. Mað
ur hennar dó í Genf 1946.
Hann var rekinn frá völdum
1913 eftir 13 ára stjórnartíð
og bjó hann með drottningu
sinni í Sviss, Austurríkj og
franska Riviera.
um hafi liðið vel í samneyti
við þau. Mætti auk annarra
nefna kaupstaðarbörnin, sem
dvalið hafa í Meiri-Tungu á
sumrum og ævinlega hafa
þráð og hlakkað til að koma
þangað aftur.
Fyrir fimmtiu og tveimur
árum, (3. júlí), var sunginn
við brúðkaup í Háfskirkju, af
glöðum röddum, sálmurinn:
„Hve gott og fagurt og indælt
er / með ástvin kærum á sam
leið vera.“ — Þetta reyndist
jeinnig svo brúðhjónunum,
sem þar voru gefin saman i
'hjónaband svo að með ágæt-
’ um má telja. — En við útför
1 Þórunnar sál. Þórðardóttur
Middlesex: Fram-Vík. 3:0
Leikur Þýzkalandsfara
Fram og Víkings við Middle-
sex Wanderers var mjög harð
ur og mótspyrnan var nú
meiri en í fyrri leikjum við
Middlesex, þrátt fyrir það að
markatalan varð ekki hag-
stæðari, en tvö af þeim mörk
um, sem Fram-Víkingur
fengu, verða því miður aö
skrifast algerlega á reikning
markvarðar liðsins. Þess bcr
að geta, að liðið var ekki skip
að eins og flesta leikina í
Þýzkalandi, þar sem nokkrir
leikmenn gátu ekki mætt til
leiks.
%
Fyrri hálfleikur.
Leikurinn varð i upphafi all
skemmtilegur, en ekki er þó
hægt að segja, að knattspyrnu
gildi hans hafi verið mikið.
Leikmenn Middlesex sýndu
sem fyrr yfirburði í samleik og
staðsetningum og hraði þeirra
var mun meiri. Fyrsta tnark-
tækifærið kom á 14. mín., er
írski landsliðsmaðurinn og
fyrirliði Middlesex á leikvelli,
Kelleher, var fyrir opnu
marki, en spyrnti framhjá. Þá
náðu Fram-Vík. tveimur góð-
um upphlaupum frá hægra
kanti, sem ekki nýttust. í
fyrra upphlaupinu varði mark
maðurinn góðan skailknött
frá Gunnlaugi, og í síðára
skiptið varði hann einnig.
Middlesex skoraði fyrsta mark
sitt á 32. mín. Upphlaup kom
frá hægra kanti og hljóp mark
maðurinn, Magnús Jónsson,
úr markinu á röngum tima
og tókst ekki að ná knettinum,
en kantmaðurinn gaf fyrir til
miðframherjans Brown, sem
skallaði að markinu, en Krist-
ján Ólafsson var fyrir og tókst
að skalla frá, en Brown náði
knettinum aftur og skoraði.
Tveimur mín. síðar skoruðu
Bretar aftur. Vinstri fram-
herji lék upp að vitaceig og
spyrnti fastri spyrnu að inark
inu. Markmaðurinn varði, en
missti knöttinn fyrir fætur
Brown, sem þegar sendi hann
í markið.
Síðari hálfleikur.
Leikurinn var nokkuð harð
ur í seinni hálfleik mest fyrir
tilverknað ísl. leikmannanna,
en yfirleitt má segja, að þeir
hafi verið harðari í þessum
leik, en ieikmenn Middjesex,
en þá skorti svo tilíinnan-
lega hraða og staðsetningar
til að geta staðizt Miridlesex
snúning. Eina markið í hálf-
leiknum kom á 13. mín., er
Kelleher fékk knöttinn á víta
teig og skoraði mjög glæsilega
með föstu skoti undir þver-
slána og í mark. Síðari hluta
hálfleiksins sóttu Fram-Vík.
talsvert og lá þá mikið á
Middlesex, en upphlaupin
voru ekki nógu virk, og átti
vörn Middlesex létt með að
verjast þeim.
Dómari var Hrólfur Bene-
diktsson og ieyfði hann leik-
mönnum alltof mikið og má
að nokkru leyti kenna honum
um, að leikurinn varð jafn
harður og raun ber vitni um. í
einu tilfeili var sérstaklega
gróft brot eins leikmanns
Middlesex inn í vítateig, er
hann tók utan um Bjarna
Guðnason og hélt honum föst
um. Það hefði átt að vera gef
in vítaspyrna.
Tveir af leikmönnum Fram-
Víkings urðu að yfirgefa leik-
völlinn vegna meiðsla, þeir
Kristján Ólafsson og Reynir
Þórðarson, en í þeirra stað
komu Kjartan Elíasson og
Ingvar Pálsson. H. S.
>
Frjálsíþróttamót í Noregi og Danmörku
Vegna væntanlegrar iands-
keppni við Norðmenn og Dani,
sem fram fer í Osló í þessum
mánuði, mun Timinn eftir
föngum skýra frá helzta á-
rangri, sem frjálsiþróttamenn
þessara landa ná fram aö
landskeppninni. Fyrsta frjáls
íþróttamótið í Noregi var hald
ið um síðustu helgi. Fáir af
beztu mönnunum tóku þátt i
mótinu og árangur var frekar
léiegur. Stein Johnsen kast-
aði kringlu 47,12 m. Egil Arne
berg hljóp 110 m. grindahlaup
á 15,8 sek. í öðrum greinum
grunar mig að sungið verði
með viðkvæmni: „Far þú í
frið, / friður guðs þig blessi,
/ Hafðu þökk fyrir ailt og
allt.“ — Já, haf þú þökk fyr-
ir allt og allt, góða og mæta
kona. Þér vænti ég að yfir-
förin reynist: „Engill, sem til
ljóssins leiðir. / Ljósmóðir,
sem hvílu reiðir. / Sólarbros,
er birta él.“ ....
En þú, Þorsteinn minn,
sem nú starir blindum aug-
um á eftir ástríkum förunaut,
munt, með sálarsjón þinni,
eygja roöann á „Lífsinsfjöll-
um“, og hugsa fagnandi til
endurfundanna.
G. E.
var árangur varla umtalsverð
ur. 100 m. hlaupið vannst á
11,2 sek., langstökk á 6,48 m.
og 300 m. á 36,8 sek. Björn
Poulsen, sem varð annar í há-
stökki á Ólympiuleikunum í
London, er nú algerlega æf-
ingarlaus og stökk á móti ný-
lega aðeins 1,75 m. Erik Stai
sigraði stökk 1,80 m. Erling
Kaas hefir stokkið 4,12 m. í
stangarstökki og Gunnar
Ström kastaði spjóti 57,81. K.
Vefling keppti nýlega í París
og varð þriðji i 1500 m. hlaupi
á 3:57,0 mín. Fyrstur varð
el Mabrouk á 3:55,6 og annar
Minoun á sama tima og Vefl-
ing.
Danmörk.
Nokkur mót hafa verið hald
in í Danmörku og bezti ár-
angur, sem náðzt hefir, er
þessi: 100 m. hlaup Knud
Schibsby á 11,0 sek. Tveir ný-
liðar hafa stokkið tæpa 14 m.
í þristökki. Aage Poulsen hef
ir hlaupið 5000 m. á 14:40,0
mín. og R. Greenfort 10 km.
á 31:27,0 mín. Þá hefir Munk
Plum kastað kringlu um 47
m. og Tomas Bloch spjótinu
tæpa 58 m.
Anglýsið í Timanmn.