Tíminn - 22.06.1951, Page 1

Rltatjóri:
Þórarlnn Þórarinsson
Fréttaritstjóri:
Jón Helgason
Útgeíandi:
Framsóknarílokkurinn

Skrifstofur í Edduhúsl
Fréttasímar:
81302 og 81303
Afgreiðslusími 2323
Auglýsingasími 81300
Prentsmiðjan Edda
S5. árgangur.
Reykjavík, föstudaginn 22. júní 1951.
137. blað.
AÐALFUIVDUR S. í. S.
, . • Geysimikil síld veð-
Tveir priðju hlutar pjóöarinnar eiga nú"rtnniitafR'>kia
félagsbundin viðskipti við kaupfélögin
í kaupfélögunum eru nú 30263 menn meö
93760 manns á framfæri sínu
Það er almeimari og meiri féla»sþátttaka
i verzlunarsamtökum samviniiiimaiina en í
flestum eða öllum öðrum löndum beims
Frá fréttaritara Tímans á aðalfundinum
Aðalfundur Sambands ísl. samvinnufélaga hófst að hinu
nýja félagsheim'li sambandsins i Borgarfirði kl. 10 í gær-
morgun. í gær flutti formður sambandsins, forstjórj og
framkvæmdastjórar skýrslur sínar.
Sigurður Kristinsson, for-
maður sambandsstjórnarinn-
ar setti fundinn og bauð full
trúana velkomna. Kvaðst
hann fagna því, að fulltrúar
á aðalfundinum gætu nú kom
ið saman á eigin félagsheim-
ilj samvinnumanna.
Síðan lauk kjörbréfanefnd
störfum. Á fundinum eiga
sæti 100 fulltrúar, og voru
þeir flestir eða allir komnir
til fundar.
Fundarstjóri var kjörinn
Guðmundur Jónsson bóndi á
Hvítárbakka og 2. fundar-
stjóri Sverrir Gíslason, bóndi
í Hvammi. Ritari fundarins
voru kjörnir Karl Kristjáns-
son, alþingismaður, og Hjört
ur Hjartar, kaupfélagsstjóri.
Árnaðaróskir með
félagsheimilið.
Guðmundur Jónsson tók
siðan við fundarstjórn. Flutti
hann S. í. S. árnaðaróskir
með hið nýja og myndarlega
félagsheimili og lét í ljós þá
ósk, að þar mætti ætíð ríkja
andi samvinnu og bræðra-
lags.
Skýrsla formanns.
Sigurður Kristinsson, for-
maður sambandsstjórnar tók
því næst til máls og flutti
skýrslu stjórnarinnar. Ræddi
hann meðal annars um sam-
þykktir síðasta aðalfundar
sambandsins og hverja fyrir
greiðslu og afgreiðslu þær
F. U. F. fer í Heið-
merkurför
Félag ungra Framsókn-
armanna fer á morgun í
gróðursetningarför í Heið
mörk. Lagt verður af stað
frá Edduhúsi við L!ndar-
götu kl. 3. Fólki er séð fyr-
ir farj ókeypis fram og til
baka. Allt Framsóknarfólk
sem vill hjálpa til við gróð
ursetninguna er velkomið.
Takið með ykkur nesti og
mætið stundvíslega.
Stjórnin
hefðu hlotið hjá stjórninni á
árinu.
Síðan ræddi hann nokkuð
um starfsemi S. í. S. á síð-
asta ári. Hann sagði, að ekki
hefði verið ráðizt i nýjar fjár
festingargfarmkvæmdir á ár
inu vegna þess ástands, sem
ríkti í landinu í fjárhagsmál
um, heldur reynt að ljúka
fyrri framkvæmdum, sem
koinnar hefðu verið nokkuð
áleiðis.
Skýrsla forstjóra.
Þessu næst flutti Vilhjálm
ur Þór, forstjóri sambandsins
skýrslu sína. Ræddi hann í
ýtralegu máli starfsemi og af
komu sambandsins á síðasta
ári. Hóf hann mál sitt með
því að minnast á þær fram
farir, sem orðið hefðu hér á
landi á þeim fyrri helmingi
aldarinnar, sem nú er liðinn,
og gat þess, að samvinnu-
félögin hefðu vaxið mjög á
þessu tímabili og átt mikinn
og virkan þátt í þessum fram
förum.
Síðastliðið ár hefði verið
viðburðaríkt og erfitt í við-
skipta- og fjárhagsmálum, og
mundi hafa leitt til meiri rösk
unar á þeim vettvangi, en
raun varð á, ef ekki hefði not
ið við aðstoðar frá Efnahags
samvinnustofnunni í Washing
ton og Greiðslubandalagi
Evrópu.
Hann sagði, að S. i. S. hefði
ætíð beitt sér fyrir afnámi
•hafta á verzlun og viðskipt-
um, og á siðasta ári hefði
miklum áfanga verið náð í
þeim efnum.
Reksturinn með svipuðu sniði.
Því næst vék forstjórinn að
rekstri sambandsins s. 1. ár
og kvað hann hafa verið með
svipuðu sniði og áður að því
undanskildu, að nokkrar
skipulagsráðstafanir til sparn
aðar hefðu verið gerðar. S.Í.S.
flutti inn á árinu vörur frá
22 löndum og seldi vörur til
15 landa.
Sala innlendra vara jókst
um 62%.
Sala innlendra vara gekk
mjög vel á árinu sem leið, og
umsetning útflutningsdeildar
jókst um 45 milj. kr. og varð
119 milj. kr. en það er 62%
aukning frá árinu áður.
Aukning þessi stafar ekki
einungis af gengisbreyting-
unni heldur eigi síður af verð
hækkun og auknu magni
seldra vara.
Innflutningsmagnið
minnkaði.
Verðmæti innfluttra vara
jókst nokkuð á árinu, en það
stafar einvörðungu af hærra
vöruverði, því að innflutningjs
magnið minnkaði eins og
heildarnnflutningurinn til
landsins.
Iðnaðurinn eykst mjö|:.
Framleiðslan í eigin iðnað- j
arfyrirtækjum sambandsins
jókst um 6,8 milj. kr.
Forstjórinn gat þess, að s.l.
ár hefði S.Í.S. greitt 1,032
milj. kr. í opinber gjöld.
Glæsileg afkoma skipa-
deildar.
Afkoma skipadeildar sam-
bandsins varð mjög góð á ár-
inu Hvassafell, sem er elzta
1 skipið, 4—5 ára, hefir nú ver
| ið afskrifað niður i 150 þús.
kr. og Arnarfell úr 5 milj. kr.
í 3 milj. kr. Til greiðslú á hinu
(Framhald á 2. síðu.)
Aðalfuudur mið-
stjórnar alþjóða-
samtaka samvinnu
manna haldinn hér
Sigurður Kristinsson,
formaður stjórnar S. í. S.
og Vilhjálmur Þór, for-
stjóri, skýrðu frá því á
sambandsfundinum í gær,
að stjórn S. í. S. hefði sam
þykkt að bjóða miðstjórn
alþjóðasamtaka samvinnu
manna að halda næsta að
alfund sinn hér á landi.
Er þetta gert í tilefni af
hálfrar aldrar afmæli S. í.!
S. Var samþykkt að gera
þetta boð á stjórnarfundi
S. í. S. 23. maí. s. 1.
Vilhjálmur Þór forstjóri,
sem sæti á í miðstjórn al-
þjóðasamtakanna flutti
miðstjórninni boð þetta, og
hefir það verið þegið. Verð
ur næsti aðalfundur mið-
stjórnarinnar þvi haldinn
hér á landi næsta vor.
Alþjóðasamtökin eru orð
in mikilsmegandi samtök
og eru innan þeirra vé-
Ibanda fulltrúar fjölmargra
Jþjóða heims.
Frá fréttaritara Tímans
á Akranesi.
Samkvæmt viðtali við bát-
inn Keflvíking, sem nú er á
lúðuveiðum út af Reykjanesi,
sást geysimikil sild vaða á
þessum slóðum í fyrrakvöld.
Nokkrir bátar eru nú að bú-
ast til síldveiða frá Akranesi.
Einn bátur, sem fer með rek-
net, er tilbúinn og annarr,
sem hefir hringnót, að verða
tilbúinn. Munu þessir bátar
fara út til veiða nú um helg-
ina, ef veður verður sæmi-
lega hagstætt.
Bátar frá fleiri verstöðvum
við Faxaflóa munu og vera að
búast til síldveiða á þessum
slóðum.
Geysileg hvalveiði djúpt
út af Reykjanesi
Undaiifarna sex daga hafa veiðzt 36 hvalir
en alls ern nn koinnir að landi 72 hvalir
Við bryggju hvalstöðvarinnar í gær lágu 19 stórhveli og
biðu skurðar *g vinnslu. Undanfarna daga hefir hvalveið-
jin verið óhemjumikil, svo að önnur e;ns aflahrota hefir
nuna.
ekki komið síðan hvalveiðarnar hófust. Á þessari vertið
hafa nú borizt að landi 72 hvalir.
Mest hefir ve'.ðin verið und hyalurinn eftlr venju síld.
anfarnasexdaga,oghafaþá!inni; og þess vegna er þessi
veiðzt 36 hvalir. Eitt skipið hvalamergð þar á ferðinni
kom með sex hvali ur emni
væiðiför og annað með fimm.
Veiðin stöðvazt.
Vegna* þessarar gífurlegu
veiði hefir orðið að stöðva
veiðina nokkra daga vegna
þess, að verksmiðjan hefir
ekki undan. Veiðistöðvunín
mun þó ekki standa marga
daga, ef veður verður sæmi-
legt, en í gær var veður tekið
að spillast.
Staurar komnir í
raflínu í Reyk-
holtsdal
Katla kom hingað í fyrra-
dag með staura, sem fara
eiga í nýja háspennulínu frá
Andakílsárvirkjuninni upp í
Verða stawsarnir fluttir þang
veiðzt að undonförnu djúpt að frá Akranesi áður en langt
út af Reykjanem, þar sem líður.
Vémk,
Er í síldinni út af
Reykjanesi.
Flestir hafa
hvalirnir
Grasmaðkurinn læt-
ur á sér kræla
á Síðu
Frá fréttaritara Tímans
á Kirkjubæjarklaustri
— Gróður er skammt á veg
kominn enn hér um slóðir, og
hafa þurrkar tafið hann fram
að þessu. Kal er mikið i tún-
um eftir veturinn. Gras-
maðkurinn, þessi vágestur,
sem svo oft lætur á sér
kræla þegar langvinnir þurrk
ar ganga, er þegar farinn að
gera vart við sig. Er það óálit
legt, ef ekkj bregður til vot-
viðra, þvi að það er eins og
ekkert megni að stöðva hann
ef hann nær að magnast.
í vor hefir borið hér óvenju
mikið á tófugangi. Hér hafa
verið unnin fimm greni í vor
eða alls 26 dýr. Austur á
brunasandi hefir tófan lagzt
á fé og þar hafa verið unnin
þrjú greni.
Rafmagnsskortur hefir ver
ið hér að undanförnu vegna
vatnsleysis, en nú hefir rignt
lítið eitt, og er vatnsmagnið
að aukast á ný, og rafmagn
að verða nægilegt.
Hvað á nýja félags
heimilið að heita?
í ræðu sinni á sanibands
fundinum í gær ræddi Vil
hjálmur Þór forstjóri nokk
uð um hið nýja félagsheim
ili samvinnumanna í Borg
arfirði. Kvað hann það
mjög heppilegt til margs
konar félagsnota í þágu
samvinnumanna og mikils
vert að hafa eignazt það.
Kostnaður við heimilið er
nú 869 þús. kr.
Þá gat hann þess, að
heimilinu hefði ekki verið
gefið nafn enn og óskaði
eindregið eftir tillögum um
heppilegt *»afn.