Tíminn - 05.07.1951, Blaðsíða 3

148. blað
TÍMINN, fimmtudaginn 5. júlí 1951.
* v
3.
Landsmót esperant-
ista
Annað landsmót íslenzkra
esperantista var haldið í Vest
mannaeyjum dagana 23. og
24. júní, og sóttu þaö esper-
antistar úr Vestmannaeyjum,
Heykjavík, Hverageröi og
Eyrarbakka. Meðal þeirra var
dr. Þorsteinn Þorsteinsson
fyrrverandi hagstofustjóri, en
hann er brautryðjandi al-
þjóðamálsins hér á landi og
heiðursfélagi Sambands ís-
lenzkra esperantista. Tveir
erlendir gestir sóttu mótið, J.
Dercks frá Hollandi og frú De
Cleene frá Nýja-Sjálandi.
Mótið hófst síðdegis laug-
ardaginn 23. júní með því, að
sunginn var alþjóðasöngur
esperantista, La 'espero. Síð-
an setti forseti sambandsins,
séra Halldór Kolbeins, mótið
með ræðu, sem var þrunsin
bjartsýni á framtlð Esperanto
hreyfingarinnar, og benti
hann á helztu verkefni, sem
ilrlausnar bíða.
Viðstödd setningu mótsins
voru Helgi Benediktsson for-
seti bæjarstjórnar Vestmanna
eyja og kona hans. Ávarpaði
Helgi mótið, þakkaði fyrir
hönd bæjarstjórnar þann
heiður, sem esperantistar
sýndu bæjarfélaginu með þvi
áð halda landsmót í Vest-
mannaeyjum, og bauð þá vel-
komna til staöarins. Fór hann
miklum viðurkenningarorð-
um um hugsjón alþjóðamáls-
ins og lét svo um mælt, að
það væri stórt skref í átt til
friðar í heiminum, ef takast
mætti að koma á alþjóðamáli
1 samskiptum milli þjóða.
Næst flutti Ólafur S. Magn
ússon ritari Sambands ís-
ienzkra esperantista yfirlit
um störf sambandsins síðast
liðið ár. Lagði hann áherzlu
á gildi blaðs sambandsins,
Voco de Islando, fyrir hreyf-
inguna og til kynningar er-
lendis á ísiandi, íslenzkum at-
vinnuháttum og bókmennt-
nm. Hefði blaðið vakið mikla
athygli og væri af mörgum
talið einstakt meðal esper-
anto-blaða vegna vandaðs
frágangs og efnisvals. Hvatti
Ólafur íslenzka esperantista
til að duga blaðinu og tryggja
útkomu þess.
Lýst var úrslitum í kosn-
ingu til stjórnar Sambands
íslenzkra esperantista, en hún
fór fram síðast liðinn vetur.
Er stjórnin þannig skipuð:
forseti sr. Halldór Kolbeins,
Vestmannaeyjum, ritari Ólaf-
ur S. Magnússon, Reykjavík,
íþróttamót á
ísafiröi
Dagana 23. og 24. júní var
háð Jónsmessumótið á ísa-
firði, en það er frjálsíþrótta-
mót, sem nú fór fram í fyrsta
sinn.
Frjálsíþróttaráð ísfiröinga
sá um mótið.
Úrslit í einstökum greinum
urðu þessi:
ÍCD m. hlaup:
1. Gunnl. Jónasson H 11,7 sek.
2. Geir Guðm. UMFB 11,9 sek.
3. Jón Kristm.son H 12,2 sek.
4. Gunnar G. UMFB 12,3 sek.
400 m. hiaup:
1. Gunnl. Jónasson H 57,0 sek.
2. Ólafur Þórðars. H 61,1 sek.
3. Guðm. Ketilsson H 61,3 sek.
1500 m. hlaup:
1. Ágúst Jónsson V 4.49,0 min.
Kúluvarp:
1. Sverrir Ólafsson Á 12,90 m.
2. Kjartan Kristj.s. Þ 12,20 m.
3.4. Gunnar G. UMFB 11,83 m.
3.4. Jón S. Jónsson H 11,83 m.
Kringlukast:
1. Sverrir Ólafsson Á 32,49 m.
2. Jón S. Jónsson H 32,30 m.
Spjótkast;
1. Kjartan Kristj.s. Þ 48,26 m.
2. Sverrir Óiafsson Á 46,21 m.
3. Jón S. Jónsson H 44,79 m.
4. Guðm. J. Sigurðs. V 40,70 m.
Hástökk:
1. Albert K. Sanders H 1,72 m.
2. Karvel Pálss. UMFB 1,42 m.
Stangarstökk:
1. Guttormur Sig.bj. SI 3,08 m.
(Vestfjarðamet)
2. Albert K. Sanders H 2,53 m.
Langstökk:
1. Gunnl. Jónasson H 6,19 m.
2. Geir Guðm. UMFB 6,08 m.
3. Stigur Herlufsen V 5,67 m.
4. Jón S. Jónsson H 5,54 m.
(Skammstafanir eru: H
Knattspyrnufél. Hörður, ísaf.,
V Knattspyrnufél. Vestri,
ísaf., Þ Ungmennafél. Þrót.t-
ur, Hnífsdal, UMFB Ung-
mennafél. Bolvíkinga, Bol-
ungavík, Á íþróttafél. Ár-
mann, Skutulsfirði, SÍ Skíða-
fél. ísafjarðar, ísafirði).
og meðstjórnandi Hallgrímur
Sæmundsson, Höfn i Horna-
firði. Varamenn: Árni Böðv-
arsson cand. mag., Reykjavík,
og Ólafur Þ. Kristjánsson,
Hafnarfirði.
Formenn esperanto-félag-
(Framhald á 7. síðu.)
Svipmyndir
Húsið við veginn.
Húsið er stórt og fallegt og
vandað. í því eru stofur, svefn
herbergi, eldhús, snyrtiklefi,
forstofa, gangar o. s. frv. Hús
ið er dúklagt og málað í hólf
og gólf. Hitinn er dásamlegur,
heitt vatn úr iðrum jarðar sér
fyrir því. Hér er gott að vera
fyrir stóra fjölskyldu, 8 til 12
manns.
Aðeins eitt smáatriði mætti
vera öðru vísi. Húsið stendur
tómt og mannlaust og hefir
gert það síðustu misserin. Og
alls óvist hvenær það verður
notað til íbúðar.
. Húsið í brekkunni.
Húsið í brekkunni á sína
sögu. Það rís myndarlegt í
iðjugrænni hlíðinni. Listfeng
hönd hefir teiknað það og
byggt. Það er enn stærra en
húsið við veginn, og allt full-
komið, eftir því sem gerist
hér norður á hala veraldar.
Þetta er reysulegt höfðingja-
setur. Hér geta verið tvær
stírar fjölskyldur.
Aðeins eitt mættj vera öðru
vísi. Húsið stendur tómt og
mannlaust, og hefir gert síð-
ustu m'sserin. Og ékki fullljóst
hvenær það verður notað til
íbúðar.
Eftirhreitur.
Þegar rætt var um það í
fullri alvöru, að skattleggja
lítt eða ekki notað húsnæði,
kom margt fram. Mönnum
var annt um að þrengja ekki
að sér og margur var snort
inn samúð með þeim, sem
rúmt hefir um sig. Ýmsir voru
eins og skáldið, að þeim fannst
þeir finna til með þeim, sem
mikið hafa, ef eitthvað væri
af þeim tekið. Og þetta dálæti
á tómum stofum og daúðum
skrautmunum. Hvað það nýt
ur dýpri hluttekningu og sam
úðar en lifandi menn, enda
einnig börnin í blóma æskunn
ar.
Meðan umræður um þetta
hafa legið niðri, skerpast öfg
arnar á báðar hliðar: um-
komuleysi og alger vöntun
annars vegar, en tillitsleysi og
óhóf hins vegar, sem gengur
svo langt, að fésterkir menn
láta stórhýsi standa tóm miss
erum saman, óátalið.
B. G.
Ályktanir Þingvallafundar
um stjórnarskrármáliö

Gerizt áskrífendur að
Zjímanum
Áskriftarsími 2323
Stjórnarskrárfélagið í Rvík
boðaði til fundar um stjórnar
skrármálið á Þingvöllum dag
ana 30. júní og 1. júlí s. 1. Und
anfarin tvö ár hefir félagið
gengizt fyrir samskonar fund
um og eru þeir einn liður í
starfsemi þess.
Á fundinum mættu um 80
manns víðs vegar að af land-
inu, þráW fyrir óhagstætt veð
ur og ýmsa aðra erfiðleika við
fundarsókn á þessum tíma
árs.
Sérstakir fulltrúar mættu
frá stjórnarskrárfélögum, sem
stofnuð hafa verið á Akuréyri,
Húnavatnssýslu, Siglufirði, Ár
nessýslu og Vestmannaeyjum.
Fundarstjórar voru Páll
Hallgrímsson sýslumaður og
Bjarni Bjarnason skólastjóri
á Laugarvatni. Aðalviðfangs-
efni fundarins voru: 1. Stjórn
arskrármálið. 2. Skipun stjórn
lagaþings. 3. Framtíðarskipu
lag landssamtaka um stjórn-
arskrármálið.
Var stjórnarskrármálið j
fyrst tekið fyrir og var Jónas
Guðmundsson framsögumað-
ur. Urðu um það mikiar um-
ræður og var málinu vísað til
sérstakrar nefndar, en í henni
áttu sæti séra Sveinbjörn
Högnason, séra Ásgeir Ásgeirs
son, Steingrímur Davíðsson
oddviti, Blönduósi, Jón Eiríks
son, skattstjóri, Vestmanna-1
eyjum, Þormóður Eyjólfsson
konsúll, Siglufírði, Sigurður
Ó. Ólafsson oddviti, Selfossi
og Jónas Guðmundsson skrif
stofustjóri, Reykjavík.
Stjórnarskrármálið.
Fundurinn gerði eftirfar-
andi ályktun í stjórnarskrár-
málinu:
„Þriðji Þingvallafundur um
stjórnarskrármálið, haldinn
30. júní og 1. júlí 1951, telur,
að stöðugt sé að koma skýrar
í ljós hin knýjandi nauðsyn,
sem á því er, að þjóðinni verði
sett ný stjórnskipunarlög. Með
degi hverjum verður það æ
ljósara, að haldi svo fram,
sem nú horfir um hag og
stjórnarhætti í landinu, verð
ur þess tæpast langt að bíða,
að fullkomin upplausn og öng
þveiti fari að koma í ljós á
ýmsum stöðum þjóðlífsins, og
einræði í einhverri mynd verði
komið á hér á landi, eins og
orðið hefir hlutskipti ýmsra
annara þjóða, hin siðari ár.
Margskonar sjúkdómsein-
kenni eru nú svo gre'nileg orð
in í félagsmála- og fjárhags-
lífi þjóðarinnar, að augljóst
er hvert stefnir, og vandséð'
er, að þær meinsemdir verði
læknaðar eftir þeim leiðum,
sem nú eru farnar, að
óbreyttu stjórnskipulagi og
stjórnarháttum.
Fyrir því lýsir fundurinn yf
ir þvi, að hann telur það höf-
uðnauðsyn, að haidið sé áfram
öruggri og markvissrj baráttu
fyrir setningu nýrra stjórn-
skipunarlaga, á þeim grund-
velli, sem siðasti Þingvalla-
fundur um stjórnarskrármál
ið samþykkti. En hann er sá,
að framkvæmdavald og lög-
gjafarvald verði að fullu að-
skilið og lýðfrelsi, réttaröryggi
og athafnafrelsi einstaklings
ins tryggt meiri og beinni á-
hrif á stjórn og stjórnarhættí
en nú á sér stað.
Fundurinn heldur því fast
við samþykktir fyrri Þingvalla
funda um stjórnarskrármálið,
og leggur megináherzlu á að
í engu verði hvikað frá kröf-
unni um algjöran aðskilnað
löggjafarvalds og fram-
kvæmdavalds, né kröfunni um
upptöku fylkja eða fjórðunga
skipana, þegar hin nýja stjórn
arskrá verður sett,
Fundurinn lýsir því yfir, að
hann telur breytingar á stjórn
arskránni, sem hvorki fela i
sér fullan aðskilnað fram-
kvæmda- og löggjafarvalds,
né upptöku fylkja eða fjórð-
ungaskipunar, með nýrri skip
an Efri-deildar Alþingis í sam
ræmi við þá breytingu, vera
með öllu ófullnægjandi og
ekki geta orðið sá grundvöll-
ur að algerri stefnubreytingu
í ísleiizku þjóðlifi og stjórnar-
háttum, sem nú er svo brýn
þörf á, að verði hið allra
fyrsta.
Að lokum skorar fundurinn
þvi á alla þjóðholla íslend-
inga, að efla og auka samtök
sín og samheldni til að tryggja
framgang þessa mikilsverða
máls, fjölga félögum í þeim
stjórnarskrársamtökum, sem
þegar eru starfandi og stofna
til nýrra samtaka í þeim sýsl-
um og kaupstöðum, þar sem
þau eru nú ekki fyrir hendi“.
Skipun stjórnlagaþings.
„Um skipun stjórnlagaþings
(Framhald á 6. síðu.)
K.S.Í.
Í.S.Í.
SVlAR
URVALSLIÐ RVK
í kvöld kl. 8.30 e.h.
Dómari: Guðjón Einarsson
Aðgöngumiðasala á íþróttavellinum frá kl. 12.30
! 'ZÍVr'i
MÓTTÖKU1%EF]%D.