Tíminn - 22.11.1951, Blaðsíða 3

265. blaS.
TÍMINN, fimmtudaginn 22. nóvember 1951.
S.
þing- og héraðsmálafundur
Vestur-ísafjarðarsýslu
Nokkrar ályktanir fuiidarins
Þing- og héraðsmálafundur
Vestur-ísafjarðarsýslu, sá fimm
tugasti og fyrsti í röðinni, var
haldinn á Suðureyri í Súganda-
firði dagana 27. til 29. október
1951. Fundarstjóri var Ólafur
Ólafsson, skólastjóri, Þingeyri,
en varafundarstjóri séra Jón Ó1
afsson, prófastur, Holti. Fundar
ritarar voru þeir Guðmundur
Ingi Kristjánsson, bóndi, Kirkju
bóli, og séra Jóhannes Pálmason,
prestur, Stað.
Fundinn sátu 17 fulltrúar frá
öllum hreppum sýslunnar. Enn
fremur alþingismaðurinn, Ásgeir
Ásgeirsson.
Á fundinum voru alls flutt 23
mál. Voru þau rædd og að lok
um samþykktar ályktanir í
þeim. Fara nokkrar þeirra hér
á eftir, eins og fundurinn gekk
frá þeim, eftir aðra umræðu:
Fjármagnsþörf landbunaðarins.
51. þing- og héraðsmálafundur
Vestur-ísafjarðarsýslu skorar á
þing og stjórn að gera það, sem
unnt er til þess að landbúnaður
inn eigi völ á nægu lánsfé með
aðgengilegum kjörum til stór-
aukinnar ræktunar, bygginga og
bústofnsaukningar til þess að
fleira fólk geti lifað af land-
búnaði og framleiðslan aukist,
bæði til að fullnægja þörf þjóð
arinnar fyrir landbúnaðarvörur
og til gjaldeyrisöflunar erlendis.
í þessu sambandi mælir fund
urinn með þingsályktunartillögu
þeirri, sém Pétur Ottesen og Jör
undur Brynjólfsson hafa flutt
á Alþingi, um ráðstöfun fjár úr
mótvirðissjóði.
Útrýming túnþýfis.
Þing- og héraðsmálafundur
Vestur-fsafjarðarsýslu, haldinn
dagana 27.—29. okt. 1951, skorar
á Alþingi að framlengja til 5
ára ákvæði jarðræktarlaganna
um aukaframlag úr ríkissjóði til
eyðingar túnþýfis, þar sem stað
ið hefir yfirleitt á innflutningi á
jarövinnsluvélum á undanförn
um árum og af þeim ástæðum
ekki tekizt að útrýma túnþýf-
inu enn sem komið er, þrátt
fyrir vilja bænda i þeim efnum.
Sauðfjárveikivarnir.
Þing- og héraösmálafundur
Vestur-ísafjarðarsýslu 1951 vítir
það, að sauðfjárveikivarnargirð
ingum á Vestfjörðum hefir verið
slælega við haldið á síðustu ár-
um. Skorar fundurinn á sauð-
fjársjúkdómanefnd að endur-
bæta nú þegar allar varnargirð
ingar á Vestfjörðum og hafa við
þær örugga vörzlu.
Stranglega verði bannaðir all
ir fjárflutningar vestur yfir girð
inguna milli ísafjarðar og Kolla
fjarðar.
Landhelgismál.
Fundurinn telur, að stækkun
landhelginnar sé aðkallandi
nauðsyn og skorar á Alþingi og
ríkisstjórn að halda fast á rétti
þjóðarinnar til landgTunnsins
til fiskveiða og verndar fisk-
stofni landsins.
Einnig telur fundurinn brýna
nauðsyn, að sérstakur varðbát-
ur annist landhelgisgæzlu allt
árið fyrir Vestfjörðum.
Hlutatryggingasjóður.
Fundurinn skorar á ríkisstjórn
ina að gefa nú þegar út reglu-
gerð um fiskveiðadeild hluta-
tryggingasjóðs.
Olíuverð.
Fundurinn skorar á Alþingi og
ríkisstjórn að sjá um, að sama
brennsluolíu og benzínverð gildi
frá olíustöðvum um land allt.
Fræðslulög og skólamál.
MeÖ tilliti til þingsályktunar-
tillögu, sem komið hefir fram
á Alþingi því, er nú situr, vill
Þing- og héraðsmálafundur Vest
ur-ísafjarðarsýslu benda á eft
irfarandi atriði:
a. Heimilað sé, að skólaskyldu
barna sé lokið á því ári, sem þau
verða fullra 14 ára, með óskert-
um þeim rétti, sem yngri börn
hafa nú til að ljúka fyrr fulln-
aðarprófi við barnaskóla og að
skólahverfin hafi, í samráði við
námstjóra, heimild til að láta
skólaskyldu ekki byrja fyrr en
við 10 ára aldur i dreifbýlinu,
svo sem nú er.
b. Námfúsum unglingum í
dreifbýlinu verði gert auðveld
ara fyrir að stunda framhalds-
nám með útvarpskennslu. við
þeirra hæfi í sem flestum náms
greinum svo og með bréfaskóla
fyrirkomulagi, enda verði þess
um nemendum tryggður réttur
til að ganga undir miðskólapróf
að því námi loknu.
Iléraðsskólamál.
Með því að reynslan hefir leitt
ótvírætt í ljós, að stofn og rekst
urskostnaður héraðsskólanna
hvílir þungt á einstökum sýslu-
félögum, en önnur, sem þó njóta
skólanna, eru laus við þessar
byrðar, telur fundurinn brýna
nauðsyn vera til, að ríkið taki
nú þegar þéssar byrðar á sínar
herðar.
Áfengismál.
Fundurinn telur það óviðeig-
andi, að rikissjóði sé afláð tekna
með vínsölu og telur það skyldu
löggjafarþings þjóðarinnar að
sjá fjárhag ríkisins borgið eftir
öðrum leiðum og heillavænlegri.
Fundurinn telur sjálfsagt,
meðan vínsala helzt, að héraðs
bönn séu látin koma til fram-
kvæmda.
Skattamál.
Fundurinn lítur svo á, að end
urskoða þurh skattalögin i heild
og skorar á Alþingi að sam-
þykkja m. a. framkomið frum-
varp um hækkun persónufrá-
dráttar.
Vegna þess misræmis, sem er
á milli skattgreiðsla af sparifé
og fasteigna, verði einnig stuðl
að að aukinni sparifjársöfnun
landsmanna með ívilnun á eigna
skatti á sparifé, annaðhvort með
því að undanþyggja einhvern
hluta þess skatti eða niðurfæra
það eftir ákveðinni vísitölu.
Skógræktin.
Fundurinn lýsir ánægju sinni
yfir vaxandi áhuga fyrir skóg-
rækt og þeim átökum, sem gerð
hafa verið í þeim efnum, er
undirbúningur er hafinn að skóg
rækt á 10 hekturum lands í botni
Dýrafjarðar, og heitir á ung-
mennafélög og æskulýð Vestur-
ísafjarðarsýslu að styðja skóg-
ræktarmálin með því að gerast
þátttakendur í Skógræktarfélagi
Vestur-ísfirðinga.
Þá heitir fundurinn á sýslu
félagið, hreppsfélög og önnur fé
lagasamtök í sýslunni, að leggja
skógræktarmálunum lið og fjár
hagslegan stuðning.
Héraðshjúkrunarkonur.
Fundurinn beinir þeirri áskor
un til Alþingis og^ ríkisstjórnar,
aö sett verði lög, er heimili
hreppum, sem hafa kauptún ]
með ekki færri en 200 íbúum, en
ekki er læknissetur í, að ráða
hjúkrunarkonu, er launuð sé af
ríkinu.
St j órnarskrármálið.
Fundurinn ítrekar álit sitt frá
16. júlí 1950 um að víta drátt
þann, sem orðið hefir á af-
greiöslu stjórnarskrármálsins,
sem nú hefir verið 7 ár til end
urskoðunar á vegum Alþ’ingis og
stjórnskipaðra nefnda, sem kalla
má, að hafi farið með umboð
þingflokkanna.
Fundurinn telur, að kjósa beri
sérstakt stjörnlagaþing, sem
hafi það verkefni eingöngu, að
setja landinu nýja stjórnarskrá.
AÖ öðru leyti telur fundurinn
ástæðu til að gæta þessara at-
riða við setningu nýrrar stjórn
arskrár:
1. Framkvæmdavaldið vsrði
betur aðgreint frá löggjafarvald
inu en nú er, og ríkisstjórn ó-
háðari þingflokkunum.
2. Umboðsstjórn í héraði verði
aukin og efld með fylkisskipun,
og störf Alþingis, einkum fjár-
lagaafgreiðslan, gerð einfaldari.
3. Kjördæmaskipun landsins
I verði miðuð við þao, að jafnvægi
náist milli landshluta og haml
að sé gegn mikilli f jölgun smærri
flokka.
Verðlags og vðskiptamál.
Þing- og héraðsmálafundur
Vestur-fsafjarðarsýslu 1951 tel-
ur, að ekki beri að auka verð-
lagseftirlit að svo stöddu, en
treystir almenningi til þess að
fylgjast vel með vöruverði og
verzlunum héraðsins til að stilla
álagningu sinni í hóf.
Smáskrítinn fundur
Á s. 1. vori var aðalfundi Eim
skipafélags íslands frestað til
næsta hausts og skyldi þá taka
fyrir til endanlegrar samþykkt
ar nokkrar tillögur til breytinga
á lögum félagsins. Er taliö, að
stjórn og forráðamenn félags-
ins hafi staðið að tillögum þess-
um, en skráður flutningsmaður
þeirra var maður, sem um langt
skeið hefir verið aðalendurskoð-
andi félagsins og á öllum fund-
um þess málpípa stjórnarinnar.
Þegar á fundinn kom s.J. laug
ardag, tók flutningsmaður aft
ur aðal-tillöguna, sem snerist
’ um það, að þrengja heimild hlut
hafa til sölu á bréfum sínum.
Þegar svo annar fundarmaður
tók tillöguna upp, úrskurðaði
fundarstjóri að hún væri ólög-
leg og var henni vísað frá.
Næsta breytingartillaga var
um það, að aðalfundur skyldi
framvegis vera löglegur, hversu
fáir sem mættu. Hún var felld
með tvöföldum meirihluta.
Þá var aðeins eftir sú tillaga,
að það skyldi ekki teljast lög-
brot, þó að laun stjórnarmanna
færu eitthvað yfir 500 krónur á
ári. Það fannst öllum mikið rétt
lætismál og sigraði stjórnin þar
glæsilega.
Að lokum voru lítillega bætt
eftirlaunakjör gamalla starfs-
manna og þótti það líka fallega
gert.
Afrek fundarins voru svo ekki
önnur, en hann hafði verið aug
lýstur í tugum blaða og tíma-
rita, utanlands og innan fyrir
nokkuð mörg þúsund krónur.
Félag þetta er að vísu all vel
efnað, vegna skattfrelsis og
góðrar aðhlynningar frá því op
inbera, en heyra mátti á fund-
inum, að hluthöfunum finnst
sinn skerfur rýr og höfðu sumir
orð á því í fundarlok, að nær
hefði verið að hækka eilítið arð-
inn til þeirra, en að verja fé og
tíma í fundarhald af þessu tagi.
N.
Bókalisti IV.
Nýjar Norðra-bækur
Ljóðmwli ofi leikrit
Úrval af bundnu máli og óbundnu eftir Pál J. Árclal.
Steindór Steindórsson, menntaskólakennari, frá Hlööum sá
um útgáfuna, en dóttursonur skáldsins, dr. Steingrímur J.
Þorsteinsson, fylgir ritsafni afa síns úr hlaði með fróðlegum
formála. Þar segír svo m. a.: .. Heiðríkja og hreinleiki,
látleysi og braglipurð, mildi í hugsun og mýkt í máli setja
einmitt öðru fremur svip sifin á kvæði Páls.... “ — og svo
mun öllum finnast, er kynnast verkum þessa vinsæla alþýðu
skálds, er flutti með ljóðum sínum og leikritum „meira ljós
i hverja sál“ en velflestir samtiðamenn hans. — 414 bls. í
stóru broti auk formála. Heft kr. 85,00, innb. kr. 110,00,
skinnb. kr. 130,00.
Sumskipti munns off hests
eftir Ásgeir Jónsson frá Gottorp, segir á hugstæðan hátt
frá samlífi merkra hestamanna við hesta sína. Hinn leik-
andi stíll höfundarins, frásagnagleði hans, samúð og hlý-
hugur til íslenzka hestsins, hrífur lesandann á leikvelli horf
inna atburða. — Nokkrar myndir prýða bókina, 121 bls.
Heft kr. 25,00, innb. kr. 35,00.
Vultýr á firtenni tretiiu
söguleg skáldsaga eftir Jón Björnsson. Flestir munu kann
ast við söguna af Valtý á grænni treyju. Fáar sögur í þjóð-
sögunum okkar búa yfir meiri dramatískum krafti. Jón
Björnsson notar þessa hrikalegu þjóðsögu sem ívaf þessarar
nýju skáldsögu sinnar og tekst aö skapa stórfenglega, sér-
stæða og áhrifaríka sögu, sem seint mun fyrnast. — Þetta
er saga um mikil átök, stórbrotnar persónur, skapmiklar
og viðkvæmar i senn. Hér er lýst heilli sveit á örlagasviði
harmleiksins mikla, hetjulund fólksins, karlmennsku og
fórnfýsi. — 308 bls. Heft kr. 48,00, innb. kr. 68,00.
Sendum gegn póstkröfu.
Bókaútgáfan Nor&ri
Pósthólf 101 — Reykjavík
Áminning
til kaupenda utan Reykjavíkur er skulda enn blað-
gjald ársins .1951:
GreiSið blaögjaldið til næsta innheimtu-
rnanns eða beint til innheimtunnar fyrir
lok þessa mánaðar. — Þeir kaupendur, er
sendar hafa verið póstkröfur til lúltningar
á blaðgjaldi ársins 1951, eru mjög alvarlega
áminntir um að innleysa þær þegar.
ATHUGIÐ! Blaðið'veröur ekki sent þeim kaupendum
á næsta ári, er eigi hafa iokið að greiða blaðgjaldið
fyrir áramót.
Bnnheimta TÍSVIANS
W.V.W.V/.V.SSV.WAV.V.V.V.VV.V.V.V.VAV.VW
Fasteignir
Stærri og smærri fasteignir í bænum og úti á landi til
sölu, ennfremur skip og fyrirtæki. Reynið viðskiptasam-
böndin hjá okkur, ef þér þurfið að kaupa eða selja.
FASTEIGNIR S.F.
Tjarnargötu 3. — Sími 6531.
■.VWV.V.V.V.'.W.W.V.W.VAV.W.V.VW.VAV.VV
Dýpstu hjartans þakkir til hinna fjölmörgu nær og fjær,
sem auðsýndu samúð og hluttekningu í langri og erfiðri
sjúkdómslegu og heiðruðu útför eiginmanns míns, Jónasar
Þór, verksmiðjustjóra. Sérstaka þökk flyt ég forráðamönn-
um Sambands íslenzkra samvinnufélaga og verksmiöju-
stjórn Gefjunar, er sýndu þeim látna þá virðingu að kosta
veglega útför hans. Starfsfólki Gefjunar þakka ég einnig
af heilum hug fyrir rausnarlega gjöf, er það gaf sjúkrahúsi
Akureyrar til minningar um forstjóra sinn.
Vilhelniína Sigurðardóttir Þór.