Tíminn - 23.04.1952, Qupperneq 8

„EKIÆNT WieiITí{ I DAISi
Óvenjuletjt shattumál
36. árgangur.
Reykjavík,
23. apríl, 1952.
91. blað.
Halldór Kiljan Lax
ness fimmtugnr i
í dag er Hallc'ór Kiljan Laxness f-mmtugur. B’.aóið reyndi að
ná taU af honum í gær, en hann hafði farið að heiman og er ekki
væntantegur aftur fyrr en á morgun. Mun hann a'ð líkindum
eyða afmælisdcgi sínum þar, sem hann verður ekki angraður
með skeytum og heiilaóskum.
Skrifaði bók, er hann var
seytján ára.
Fyrsta bók hans kom út ár-
ið 1919, var hann þá seytján
ára. Síðan skrifaði hann þrjár
bækur, án þess að nokkuð sér-
stakt kæmi í ljós um það, er dró
til síðar. Sýndu þær bækur ekki
sérstaka yfirburði, en með bók
sinni Vefarinn mikli frá Kasmír
brýtur hann sér leið sem sér-
stæður og mikili höfundur, þá
aðeins tuttugu og þriggja ára
-að aldri. Hann hafði áður tek-
ið kaþólska trú, en skrifaði sig
frá henni í þeirri bók. Með
henni hefst átakamikið baráttu
tímabil í lífi höfundarins, og
hefir tæpast slaknað á þeim
þræði síðan.
Hefir samið-28 bækur.
Halldór Kiljan Laxness hefir
samið tuttugu og átta bækur,
auk fjölda tímaritsgreina og
þýðinga. Er það ærið starf yfir
ekki lengri tírna. Samt sem áð-
ur mun penni hans' síður en
svo vera tekinn að slævast, enda
hefir margur maðurinn færzt
í aukana um fimmtugt og þá
máske fyrir alvöru hafið ævi-
starf sitt. Halidór Kiljan Lax-
ness hefir nú í síðari bókum
sínum hneigzt mjög að sögu-
legri skáldsagnagerð og eftir
því, sem fregnir herma, mun
vera von á einni slíkri bók frá
honum innan skamms.
Fleiri leikskólar, dagvöggustofur
og dagheimili er markmi ðið
Gcrið bsriiiida^inn iiátíðicgan ojj voitið
Snmargjtíf slyrk tll starfa fyrir börnin
Barnadagurinn og sumardagurinn fyi-sti eru á morgun eins og
r-llir vita. Þá he’-tir Barnavinafélagið Sumargjöf á alla velunn-
ara sína til stuðnings miklu og fjöiþættu starfi á komandi mán-
uðum. Þennan eina dag ársins vinnur það fyrir bæjarbúa og að
veiferð barna þeirra. Sumardagurinn fyrsti er fyrst og fremst
hátíðisdagur barnanna og þau setja svip sinn á bæinn.
Stórskáldið fimmtuga:
Halldór Kiljan Laxness.
í næsta mánuði. Blaðið spurðist
fyrir um, hvort ekki væri von
á afmælisriti, eins og venja hef-
,ir verið að gefa út undanfarið,
hafi merk skáld átt afmæli, en
svo mun ekki vera. Er þvi ó-
venju hljótt um fimmtugsaf-
mæli þessa síunga manns, sem
hefir staðið í stærri átökum en
nokkur íslenzkur rithöfundurr
annar.
Blaðið óskar afmælisbarninu
til hamlngju á þessum degi, og
vonar, að sú ósk nái skáldinu,
hvar sem hann kann að vera
staddur í dag.
Frægðarorð hans hefz'r
farið víða.
Bækur hans hafa verið þýdd-
ar á tólf til þrettán tungumál
og því farið víða um heim. Er
þá hlutverki íslendingsins vel
skilað, er hann gerist frægur í
útlöndum fyrir rit sín.
Helgafell mun hafa fyrirhug
að, að ný útgáfa af Sjálfstæðu
fólki kæmi út á afmælisdaginn,
en af því gat þó ekki orðið, og
mun hún ekki koma út fyrr en
Nautgriparækt
(Framhald af 1. siðu.)
mjög lagt grundvöliinn að þvi
trúnaðarstarfi, svo að það
hefði sé búið að því síöan.
, Fyrsti formaður féiagsins var
iGisli Jónsson á Stóru-Reykj-
! um i 31 ár, en síðan Ólafur
j Árnason í Oddgeirshólum.
Tveir menn, er voru meðal
: stofnenda þess, eru enn i því,
■ Gísli á 'Stóru-Reykjum og
. Kristján Þorbergsson á Arnar
stöðum.
Netaslitrin á vírunum
er togarinn var tekinn
f fyrrinótt tók varðskiplð Ægir brezkan togara, Brontes
frá Huil, í landhelgi austan af Selvogsvita. Fór varoskiþið
með tagarann til Vestmannaeyja, þar sem mál hans var
rannsakað í gær.
, j sagðist hins vegar hafa ætlað
Stjórn Semargjafar skýrði
fréítamönnum frá starfsemi
félagsins og hátíðahöldunum
fyrsta sumardag i gær. Arn-
grímur Kristjánsson, skóla-
stjóri skýrði frá því, að um
næstu mánaðamót yrði nokkur
breyting á starfsemi félagsins.
Ejingöngu leikskólar og
dágheimili.
Upphaflega var það tilgang-
ur félagsins að starfrækja ein
göngu dagheimili og leikskóla, j
en ýmsar ástæður réðu því, að
félagið tók að sér starfrækslu
vistheimila og vöggustofu, að
mestu fyrir Reykjavikurbæ. Hef
ir sú starfsemi verið mikill þátt
ur í starfi félagsins, jafnvel
svo að félagið hefir ekki getað
beitt sér sem skyldi að aðal-
verkefni sínu, leikskólunum og
dagheimilunum.
Nú mun félagið hætta rekstri
vistheimila og vöggustofa og
Reykjavikurbær taka við þeim
rekstri, en félagið snýr sér af
alefli að fyrra verkefni sínu, og
mun auk þoss bæta við dag-
vöggustofum, þar sem mæður
geta komið fyrir vöggubörnum
sínum tíma úr degi, ef þeim j
liggur á. j
Félagið hefir nú fengið til
umráða stórt hús á Laufásveg 1
55 til starfsemi sinnar.
Ilátíðahöldúi á morgun.
Hátíðahöldin á morgun verða
með líku sniði og undanfarið. I
Skemmtanir verða í flestum i
samkomuhúsum bæjarins á veg I
um Sumargjafar. Skrúðganga
barna hefst frá Melaskóla og
Austurbæjarskóla kl. 12,45. Séra |
Emil Björnsson flytur ræðu af
svölum Alþingishússins og
lúðrasveit leikur.
Blöð og merki.
Barnadagsblaðið er fallegt að
vanda, og hefir Bogi Sigurðs-
son annazt ritstjórn. Það verð-
ur selt á götunum i dag. Sól-
skin, þessi vinsælasta barnabók
rækilega í Barnadagsblaðinu og
ættu menn að kaupa það til að
kynna sér dagskrá dagsins og
velja góða skemmtun fyrir börn
in. Aðgöngumiðarnir að skemmt
ununum verða seldir í Lista-
mannaskálanum kl. 5 tll 7 í
dag.
Tíu manna sendi-
nefnd til Rússlands
Á laugardaginn kemur
leggur 10 eða 11 manna
sendinefnd á vegum MÍR til
Rússlands. Flýgur hún með
Gullfaxa til Norðurlanda. í
nefnd þessari er Þorvaldur
Þórarinsson, fararstjóri, en
aðrir nefndarmenn eru
fimm frá verkalýðsfélögun- .
um í Reykjavík og fimm ut-
an af landi. Á nefndin að
verða viðstödd 1. maí hátíða
höldin í Moskvu. Reykvíking
arnir í nefndinni eru Sigurð
ur Guðnason, form. Dags-
brúnar, Árni Guðmundsson
frá Dagsbrún, Þórður Hall-
dórsson frá Sveinafélagi
byggingamanna, Þuríður
Friðriksdóttir frá Freyju og
Guobjörg Vigfúsdóttir frá
Iðju. Fulltrúarnir utan af
landi verða frá Ólafsfirði,
Vestmannaeyjum, Akureyri
og víðar, en blaðinu er ekki
kunnugt um nöfn þeirra.
Á viðskiptaráðstefnu þeirri,
sem kommúnistar boðuðu til
og nýlokið er í Moskvu» voru
þrir íslendingar þeir Ársæll
Austur- og
Vesturbær
í stríði
í gærkvöldi dró til alvar-
legra átaka milli unglinga úr
austur og vesturbænum. Söfn
uðust tugir unglinga á aldrin
um 10—14 ára, aðallega, sam
an í miðbænum og skiptist í
tvær fylkingar, austurbæ og
vesturbæ.
Kom fyrst til átaka uppi í
Ingólfsstræti og höfðu vest-
úrbæingar sótt þangað, en
mættu þar ofurefli liðs úr aust
urbænum, svo að leikurinn
barst í sóknarþunga niður á
Lækjartorg. Var þá kominn
hiti í unglingana. Höfðu bar-
eflin aðallega verið sþýtur þar
til þá, að sumir unglinganna
tóku að kasta grjóti. Meiddust
tvö börn, piltur og stúlka af
grjótkasti.
Lögreglan skarst í leikimi,
en átti við ofurefli að etja,
þar sem illt er að beita sér
gegn börnunum. Voru nokkrir
verstu óróaseggirnir telcnir
inn á lögreglustöð, en ung-
lingar utan, við stöðina skiptu
hundruðum meðan verið var
að yfirheyra óróaseggina.
Gamlir Reykvíkingar hafa
margir tekið þátt í svipuðum
átökum í æsku. Voru smáskær
ur í miðbænum mUli unglinga
undanfarin kvöld, en í gær-
kvöldi mun liðssafnaðurinn
hafa náð hámarki.
Sigurðsson, Lúðvík Jösefs-
son og Magnús Þorgeirsson
kaupmaður, eigandi Pfaff.
Togbátarnir innan við
eyjar á Skagafirði
Þegar varðskipið kom að
togaranum, var hann að!
draga upp vörpuna, og voru
netaslltur á vörpuvírunum.
Var ekki fullvíst í gærkvöldt,
frá hvaða bát þessi veiðar-
færi myndu vera, cn ýmsir
bátar i sunnlenzku verstöð-
ununi hafa orðið fyrir veið-
arfæratjóni siðustu daga.
Meða annarra urðu Stokks-
eyrarbátar fyrir tjóni bæði
í fyrrinótt og mánudagsnótt
ina.
Neitaði ekki ákærunni.
f réttinum í Vestmannaeyj
um neitaði skipstjórinn því
ekki, að hann kynni að hafa
Verið innan landhelgislínu, en
I að vera utan hennar.
allt Hérað
Frá fréttaritara Tím-
ans á Egilsstööum.
Hreindýr eru nú hundruðum
saman út um allt Fljótsdals-
hérað og bíða vorkomunnar
inni á heiðunum. Eru því víða
undraspök, og kippa sér litið
upp við það, þótt ‘amferð sé.
Er ferðafólk kom í snjóbíln-
um neðan af Reyðarfirði í
fyrrinótt voru tólf hreindýr í
Frá fréttaritara Timans á Sauðárkróki
Um páskana kom góð fiskiganga í Skagafjörð, og fengu
ársins er valin og samin af Val- trillubátar frá Sauðárkróki oft góðan afla, eins og áður
borgu Sigurðardóttur og flytur hefir verið skýrt frá í blaöinu, en nú síðustu daga er gæfta
sögur, leikrit og ljóð, ágæt barna leysi söknum norð'anáttar.
bók, sem jafnan fyrr. Merki
dagsins verða með nokkuð öðr Sjómennirnir frá Sauðár-
um hætti en verið hefir, þann- króki hafa þó fengið slæma
ig, að nokkur hluti þeirua er og óvænta gesti á fiskislóðir
um leið happdrættismiðar, og sínar í landhelginni. Það eru
geta menn þegar séð, hvort þeir togbátar, sem koma inn í fjörð
hafa hlotið vinning. inn um nætur, en hajda síð-
Börn, er selja vilja merki og an út með birtu. Hafa sumir
blöð dagsins, ættu að vitja Sau'ðárkróksbátanna orðið fyr
þeirra í dag á eftirtöldum stöð ir tjóni af völdum þessara
um: Listamannaskálanum, I báta.
Grænuborg, Barónsborg, Drafn j
Komu að einum vestan
Drangeyjar.
arborg, Steinahlíð og við Sund-
laugarnar. Annars er öll til-
högun hátíðahaldanna, skemmt
ananna og söiunnar augulýst
hóp á beit fast við veginn rétt
ofan við Egilsstaðaskóg, og
högguöust þau ekki, þótt snjó
bíllinn færi rétt hjá þeim.
Einn morguninn komu
trillubátarnir að einum tog-
bátanna vestan Drangeyjar,
og munu orðaskipti hafa átt
sér stað á milli Skagfirðing-
inganna og skipverja á tog-
bátnum, er síðan hélt út.
Lögreglukórinn
ráðgerir söngför
Það hefir komið til tals að
kór lögreglunnar í Reykjavík
fari um næstu helgar í söng-
ferðir um nágrenni bæjarins.
Hefir verið til umræðu, að
hann færi á Akranes og upp
í Reykholtsdal um næstu
helgi, en fullráðið er það ekki.
Á söngskemmtun þeirri, sem
kórinn hélt hér í bænum, gat
hann sér ágætan orðstír. Var
húsfyllir, og söngmennirnir
hylltir mjög. Urðu þeir að end
urtaka sum lögin og syngja
aukalög.