Tíminn - 24.04.1952, Qupperneq 6
6.
TÍMINN, fimmtudagí'nn 24. apríl 1952.
92. blað.
seeeceoec
ilðO
Sumardagurinn fyrsfi 1952
Háfíðahöld „Sumargjaíar64
tJtiskemmtanir
Kl. 12.45:
Skrúðganga barna
frá Austurbæjarskólanum og
Melaskólanum að Austurvelli.
Lúðrasveitir leika fyrir skrúð-
göngunum.
Kl. 1.30:
Séra Emil Björnsson talar af
svölum Alþingishússins. Að
lokinni ræSu leikur lúðra-
sveit.
Sölustaðir Suraargjafar
eru:
f Listamannaskálanum, Grænu
borg, Barónsborg, Drafnar-
borg, Steinahlíð og Söluturn-
inum á Hlemmtorgi.
BlaSið kostar kr. 5.00, en
merkin kr. 5.00 og 10.00, og
verða þau einnig afgreidd
fyrsta sumardag á sömu
stöðum frá kl. 9 árdegis.
Aðgöngumiðar að öllum
skemmtununum nema Litla
Ivláusi og Stóra Kláusi verða
seldir í Listamannaskálan-
um frá kl. 10—12 fyrsta
sumardag.
Aðgöngum. að kvöldskemmtun
ísl. leikara kosta 25.00 kr.
Aðgöngum. að dagskemiutun-
um kosta kr. 5,00 fyrir börn
og kr. 10,00 f. fullorðna.
Aðgöngum. að danslekjunum
kosta 15.00 kr.
Óseldir aðgöngumiðar að dans-
skemmtununum verða seid-
ir í húsunum sjálfum við
innganginn.
Inniskemnitansy:
Kl. 1.45 í Tjarnarbíó:
Lúðrasveitin „Svanur“ leikur:
Stjórn. Karl O. Runólfsson.
Látbragðsleikur: Nemendur úr
Leikskóla Ævars Kvaran.
Gamanvísur.
Samleikur á tvær fiðlur: Mar-
grét Ólafsdóttir og Sigrún
Andrésdóttir. (Yngri nem.
Tónlistarskólans).
Söngur: Telpur úr gagnfræða-
skólanum við Lindargötu.
Jón ísleifsson stjórnar.
Kvikmynd: Viggó Nathanaels-
son sýnir.
KI. 2 í Sjálfstæðishúsinu:
Kórsöngur: Átta til niu ára
drengir úr Melaskólanum.
Stjórnandi Guðrún Páls-
dóttir.
Einleikur á píanó: Hlíf Sam-
úelsdóttir.
Leikþáttur: Börn úr 8 ára H
Melaskólanum.
Látbragðsleikur: Nemendur úr
Leikskóla Ævars Kvaran.
Samleikur á fiðlu og píanó:
Sigrún Andrésdóttir, fiðla,
Syb. Urbancic,í-pianó. (Yngri
ncm. Tónlistarskólans).
Uppléstur: Þorst. Vilhjálms-
son, 10 ára, úr Melaskólan-
um.
Kl. 2,30 í Austurbæjarbíó:
Leikið fjórhent á píanó: Erna
og Auður Bagnarsdætur.
(Yngri nem. Tónl.skólans).
Sjónleikur: Álfarnir og ferða-
maðurinn. Börn úr 12 ára A,
i Austurbæjarskólanum.
Einsöngur: Ólafur Magnússon
frá Mosfelli.
Söngur með gítarundirleik:
Stúlkur úr gagnfræðaskólan-
um við Hringbraut.
Leikþáttur: Tvö börn úr 11
ára D í Austurh.skólanum.
Samleikur á tvær fiðlur: Ásdis
Þorsteinsdóttir og Einar G.
S v c i n b }< i r hss o n.
Samleikur á fiðlu og pianó:
Einar G. Sveinbjörnsson,
fiðla, Sybil Urbaneic, píanó.
(Yngri ncm. Tónl.skólans).
Leikþáttur: Kennsíustundin.
Nem. úr IÝvennaskólanum
sýna.
Kvikmynd.
Kl. 2 í Góðtemplarahúsinu:
Einleikur á píanó: Jónína H.
Gísládóttir og Árni Eynnind-
arson. (Yngri nem. Tónlist-
arskólans).
Sjónleikurinn Happið eftir Pál
J. Árdal, leikstjóri Klemens
Jónsson, leikari.
Kl. 4 í Góðtemplarahúsinu:
Þrír smáleikir:
a. Keruislustundin; þýtt bef-
ir Hannes J. Magnússon.
b. Sitt sýnist hverjum.
c. Gleraugun bennar ömmu.
Gamanvísur.
Söngur með gítarundirleik.
Samleikur á selló og píanó.
Ungtemplarar í Beykjavik sjá
um skemmtunina. — Ágóð-
inn rennur til Sumargjaíar.
Kl. 3 í Iðnó:
Einleikur á píanó: Soffía Lúð-
viksdóttir. (Yngri nem. Tón-
listarskólans).
Leikrit: Sæbjört. Nemendur 12
ára B Melaskólanum.
Samleikur á fiðlu og píanó:
Ásdís Þorsteinsdóttir, fiðla,
og Emelía Eorange, pianó.
(Yngri nem. Tónl.skólans).
Danssýning: Nemendur Rig-
mor Hanson.
Smá leikrit: Stjórnandi frú
Svava Fells.
Kl. 3 í Hafnarbíó:
Nemendur úr uppcldisskóla
Sumargj. og Starfsstúlkna-
fél. „Fóstra“ sjá um skemmt-
unina.
Kynning.
Samsöngur barna.
Sjö kafandi andarungar.
Hringdansar. (4—5 ára börn).
Sögð saga af kettinum Brandi.
Söngur barna.
Hringdans. (3 ára börn).
Brúðuleikur.
Fjöldasöngur.
Skemmtunin er einlaim fyr-
ir börn á aldrimim 3ja til
sjö ára.
Kl. 3 í Garnla Bíó:
Einleikur á píanó: Jóbanna Jó-
hannsdóttir. (Yngri nem.
Tónlistarskólans).
Danssýning: Nemendur Rig-
mor Hanson.
Samleikur á fiðlu og píanó:
Rut Ingólfsdóttir, G ára og
Þorgerður Ingólfsd., 8 ára.
Leikþáttur: I ke.nnslustofunni.
Börn úr 1 ára B Auslurbæj-
arbarnaskólaiuim.
Samleikur á fiðlu og píanó:
Margrét Ólafsdótlir, fiðla, og
Kristín Ólafsdóttir, píanó,
(Yngri nem. Tónl.skólans).
Leikþáttur: Flakkarinn og lög-
reglustjórinn. Börn úr 12 ára
B Austurbæjarb.skólanum.
Samleikur á fiðlu og píanó:
Katrín S. Árnadóttir, fiðla
(Yngri nem. Tónl.skólans),
og Árni Björnss. leikur undir
Látbragðsleikur: Börn úr 12
ára B Austurbæjarskólanum.
Spánskur dans og pólskur
marsúkki: Tclpur úr 12 ára
B Austurbæjarb.skólanum.
Kvikmynd: Teiknimynd.
Kl. 3 í Stjörnubíó:
Iþróttakvikmyndir á vegum
Frjálsíþróttasamb. fslands:
Frá Ólympíuleiluinum i Ber-
lin 193C.
Frá Ólympíuleikunum í
London 1948.
Keppni Norðurlandanna við
Bandarikiu í Osló 1949.
T.aiýlskeppni íslendinga og
Dana 1950.
Lamlskcppni ísíendinga,
Dana og Norðmanna 1951.
Brynjúlfur Ingólfsson og Jó-
bann Bernbárd skýra riiýnd-
irnar.
fivikmyndasýnmgas':
Kl. 5 í Gamla Bíó
Kl. 9 í Stjörnubíó
KI. 9 í Austurbæjarbíó
Kl. 9 í Hafnarbíó
Aðgöngumiðar seldir frá kl. 1
e. b. Venjulegt verð.
Leiksýningar:
KI. 2 í Góðtemplarahúsinu:
Happið: Sjónieikur eftir Pál J.
Árdal. I.eikstjóri Klemens
Jónsson.
Kl. 2 í Þjóðleikhúsinu:
Litli Kláus og Stóri Kláus,
cftir H. C. Andersen.
Aðgöngumiðar í Þjóðleikluis-
inu frá kl. 1.15 e. h.
Kl. 8,30 í Sjálfstæðis-
húsinu.
Kvöldskemmtun: Félag isl.
leikara. Kynnir Haraldur Á.
Sigurðsson. Dans lil kl. 1.
(Félag íslenzkra leikara gef-
ur Snmargjöf þessa skennnt-
un).
Dansskemmtanir
Kristján Sigurðsson frá Brúsa j
stöðum hefir kvatt sér hljóðs
um atomljóð:
„Ég hlýddi í gær á kappræð
ur í útvarpinu, sem Stúdenta- !
félag Reykjavíkur efndi til, og
var umræðuefnið; „íslenzk ljóð
list í dag“.. En útvarpstæki mitt'
var í nokkru ólagi, og eyru mín'
orðin gömul, svo að ég naut
þessa miður en skyldi. j
Umræðurnar virtust mér pruð í
ar og mörg ræðan snjöll. En j
ekki var deilt um „keisarans
skegg“, því að meira greindi
ræöumenn á en svo. Hitt er
sönnu nær, að deilt hafi verið'
um ,nýju fötin keisarans”, því að ,
jafnan kemur mér sú saga í hug,1
þá hér eru á boðangi hin svo- j
nefndu atomljóð. Skyldleikinn
lýsir sér í hinu óraunhæfa hjá
hvoru tveggja.
Svo sem kunnugt er, hefir frá 1
ómunatíð það eitt verið kallað,
ljóð, sem fyrst og fremst er
byggt upp af stuðlum og höfuð-
stöfum, og sýnist engin skyn-
samleg ástæða til þess að brjóta
þá málvenju, — og sé annað
nefnt ljóð og farið með það sem
slíkt, hefir það löngum valdið
athlægi.
Hitt órímaða, sem nokkrir
menn nú vilja kalla ljóð, getur
þar fyrir verið skáldlegt og ljóð
rænt svo sem það er orðað, en
aldrei ljóðin sjálf. Og virðist
þetta svo samgróið málkennd
vorri, að jafnvel lítil börn rata
sem af eðlisávísun á það, hvað
vísa er, hafa t.d. hitt á það að
fella saman hendingar og jafn
vel stuðlað.
f nefndum umræðum hefði
mátt leggja meiri áherzluþunga
á þann reginmun, er felst í því
að læra, muna og hafa jafnan
tiltækt hið rímaða mál eða ó-
rímaða.
j Skyldu vera margar þjóðir,
sem kunna slík ógrynni ljóða,
sem íslendingar? Ég held ekki.
Og er það ekki einmitt vegna
þess, að við eigum gullnámu,
þar sem er vort fagurrímaða
mál. Það er hið háttbundna
hljóðall þess og hrynjandi, er
gerir oss það svo nærtækt. Ljóð
ið og stakan er komin fram á!
varir vorar áður en af er vitað.
Sjómaðurinn syngur og kveður
í kapp við hafsins raust, bónd-
inn, er hann fer að fé sínu.
Gangnamenn blanda með þeim
geði, þá húmar að kvöldi á heið j
| um uppi. Mörg kemban var áður j
i spunnin af meira kappi fyrir.
þeirra tilstilli. Og móðirin vagg
ar barni sínu í blund við sam-
stilltan yndiskUð Ijóðs og lags.
Þegar svo væri komið, að allt
rím væri þurrkað út, sé ég ekki
fram á annað en að við yrðum
að syngja bara la, la, la, því að
mér virðast atomljóðin, sem þá
eiga að vera komin til virðingar,
muni ekki fara sérlega vel í
söng, svo að ekki sé fastar að
orði kveðið.
Enn fremur skal á það bent,
að rímuðu ljóðin, sem lifa á
vörum vorum og eru oss tiltæk
hverja stund, geta fært oss æ
nýjan skilning á ráðgátum lífs
ins, minnt oss á sannindi og
siðalög, sem oss er hollt að
muna. Verið þannig eins kon-
ar Draupnishringar, er aðrir
geta dropið af, og þann veg
fært oss aukinn þroska og mann
dóm.
Ég; hygg einnig, að oröaforði
tungunnar vaxi og þróist betur
við sköpun Ijóða* en hins rím-
lausa máls, því að rímuðu ljóði
fylgir það, að leita verður lengra
til orða, sem falla haglega inn
í erindið af því að það er hnit-
miðað. Einnig kallar ljóðið eft-
ir meiri leit glæsilegra kenn-
inga, svo að fram komi smekk-
leg nýsköpun.
Nú eru gömlu rímurnar, sem.
voru þó á sínum tíma þjóðar-
innar „ljós í lágu hreysi“, úr
sögunni, þótt að vísu lifi nokkr-
ar ódauðlegar stökur. En með
rímunum hefir einnig horfið
mesti fjöldi íslenzkra orða, þar
sem var kenningamergðin. Og
þótt margar þeirra væru ósmekk
legar og hefðu lítið gildi,
þá sýndu þær, hve ljóðformið
þróaði nýyrðasmíðina.
Ég vii nú leyfa mér að sýna
hér eitt hinna svonefndu atom-
ljóða, úr bókinni „Þorpið“ eftir
Jón úr Vör, og hefir þvi verið
talið til gildis, að það „sýriir vel
hið einfalda, látlausa form og
uppsetningu, sem er styrkleikur
Jóns“. Kvæðið heitir „Stóri-
steinn“ og hljóðar svo:
Við gráan stein
fyrir austan túngarðinn
undum við glöð
reittum blöðkur og grös
og höfðum fyrir hey
og vorum jafnvel
að hugsa um að verða
álfar og búa í steini.
En við urðum stór,
fórum út í heim
eða bjuggum alla okkar daga
í sömu byggö.
„Og börnin kalla steininn alltaf
Stórastein.
Okkur finnst hann muni hafa
sokkið hálfur í jörð,
en líklega hefir hann aldrei ver-
ið stærri en þetta.“
Svo mörg eru þau orð. Skáld-
ið dregur hér fram, blæfagrar
æskumyndir um leiki barnsins
og hugmyndir og hversu lífið
skiptir um svip með árunum.
En svo er hér einnig til samán-
burðar vísa tekin úr kvæði eftir
Gísla Ólafsson skáld, ort i svip-
uðum anda:
„Nú er ekkert eins og fyrr
á öllu sé ég muninn.
Liggja týndir leggirnir,
litli bærinn hruninn.“
Formælendur atomljóða vilja
(Framh. á 10. síðu).
í Heimskringlu er skýrt frá því, að frú MARIA NELSON,
kona Thorlaks Nelson hafi látist 18. marz s.l. að' Lundar
og var jarðsett að Lundar 22. s.m.
Slaghljémsveit: Biirn úr Mela-
skólítnutíi; sljórnandi Gúð-
rún Pálsdóttir.
Danssýning: Ncmcndur Rig-
mor Hanson.
Einleikur á píanó: Þorkell Sig-
urbjörnsson. (Yngri nem.
Tónlistarskólans).
Islenzkar litkvikmyndir: Vig-
fús Sigurgeirsson sýnir.
KI. 3 og Id. 5 í Nýja Bíó:
Kvikmyndasýningar: Aðgöngu
mrðar seldir frá kl. 11 f. li.
Venjulegt verð.
Kl. 3 í Tjarnarbíó:
Kvikmyndasýning: Aðgöngu-
miðar seldir frá ltl. 11 f. li.
Venjulegt verð.
verða í þessum húsum: • j
Breiðfirðingabúð •
Alþýðuhúsinu • >
Röðli :
• :
(S.G.T. sér um skemmtunina). • j
DANSSKEMMTANIRNAR • i
hefjast allar kl. 9,30 og •
standa til kl. 1. f
...................••••••••..>••••••••.....•••••••••••••••••«;:
ÁSKRIFTARVERÐXÐ 15,00 KRÓNLR Á MÁNUBI. TllIIIW
Maðurinn minn og faðir okkar
ÁSMUNDUR JÓNSSON
frá Stóru-Borg í Grímsnesi lézt að heimili sínu, Hverf-
isgötu 58, í fyrradag.
Sigríður Magnúsdóttir, Aldis Jóna Ásmundsdóttir,
Magnea Ásmundsdóttir.