Tíminn - 22.05.1952, Side 2
2.
TIM^N, fimmtudagt'nn 22. mai 1952.
114. blað.
Leðurblakan hefir rat-
sjá og bergmálsmæli
Þrátt fyrir það flýgur hún á himlranir og
ferst. Hún er á leið mcð að verða útdauð
V3%rjur ríða
*
1
0 * j f •J A.
Þegar ratsjáin var tekin i
notkun í heimsstyrjöldinni
síðari, uppgötvuðu tveir vís-
indamenn í Bandaríkjunum,
að leðurblakan lætur stjórn-
ast af nokkurs konár ratsjá,
þegar hún flýgur um í myrkri,
þess utan er bergmálshljóð-
íðTfienm til hjálpar, en í stað-
inn fyrir útvarpsbylgjur,
sendir leðurblakan frá sér
hátíðnis hljóðbylgjur.
5—150 hljóð á sekúndu.
Því er slegiö föstu að leð-
urblakan heyri allar hindr-
anir, sem á vegi hennar
kunna að verða og hið sama á
sér stað hjá öllum þeim dýr-
um, sem lifa í holum og við
lík skilyrði og leðurblakan. —
Inni í höfði leðurblökunnar
má segja að sé sendi- og mót-
tökustöð, en úr koki hennar
koma 5 til 150 hljóð á sek.,
sem ekki eru heyranleg mann
legum eyrum, þar sem bylgju
tíðnin er 30.000 til 70.000 rið
á sekúndu. Þau hljóð, sem
kastast til baka frá hindrun-
um á leið leðurblökunnar, ná
síðan hinum stóru eyrum
liennar og vísa henni rétta
leið.
Kynnir hringsvæði
eins og ratsjá. s
Við rannsóknir, sem gerð-
ar hafa verið í Múnchen, hef-
ír komið í ljós, að hljóð þau,
sem leðurblakan gefur frá
sér, kynna henni ekki einung-
is leiðina, sem er framund-
an, heldur afmarkað svæði í
kringum hana, alveg eins og
ratsjáin, sem sýnír umhverf-
ið í kringum tækið.
Sendir ekki hljóðmerki
i kunnu umhverfi.
Leðurblakan glöggvar sig
Útyaipib
Útvarpið í dag:
8.30—9.00 Morgunútvarp. 10.
10 Veðurfregnir. 11.00 Messa í
Lauganeskirkju (séra Garðar
Svavarsson). 12.15—13.15 Há-
degisútvarp. 15.15 Miðdegisút-
varp. 16.30 Veðurfregnir. — 19.
25 Veðurfregnir. 19.30 Tónleik-
air: Richard Tauber syngur
(plötur). 19.45 Auglýsingar. —
20.00 Fréttir. 20.20 Píanótónleik
ar: Jón Nordal leikur (tekið á
segulband í Austurbæjarbíói 2.
aprílj. 20.55 Erindi: Tíðindi úr
Árnasafni (Jón Helgason próf-
essor). 21.15 Tónlistarfélagskór
inn syngur; dr. Victor Urban-
cic stjórnar. Einsöngvarar: Ás-
geir Hallsson og Svanhildur Sig
urgeirsdóttir. 21.40 Upplestur
(séra Jón Thorarensen). 22.00
Fréttir og veðurfregnir. 22.05
Dansicjg (plötur). — 23.30 Dag-
skrárlok.
Útvarpið á morgun:
Fastir liðir eins og venjulega.
20.30 Útvarpssagan: ,,Básavík“,
söguþættir eftir Helga Hjörvar;
V. (Höf. les.) 21.00 Tónleikar.
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 „Leynifundur í Bagdad“,
saga eftir Agöthu Christie (Her
steinn Pálsson ritstjóri). — IX.
22.30 Tónleikar (plötur). 22.40
íþróttaþáttur (Sigurður Sig-
urðsson). 23.00 Dagskrárlok.
Arnað heilla
Trúfofun.
Nýlega hafa opinberað trú-
lofun sína ungfrú Þuríður Krist
jánsdóttir, Seljalandi, Eyjafjöll
um og Guðjón Eínarsson, Mold-
núpi, Eyjafjöllum.
alltaf vel á staðháttum, komi
hún í nýtt umhverfi, en eft-
| ir það flýgur hún blindflug
'og gefur ekki frá sér hljóð,
riema í þeim tilgangi að leita
uppi bráð. Vilji hins vegar
svo tfl áð nýjar hindranir
komt 1 þetta kunna umhverfi
hennar, rekst hún tíðum á
þær og fellur þá stundum
cíauð til jarðar við árekstur-
. iim.
i
i Tíð dauðsföll
vegna óvarkárni.
Þegar þessi „fljúgandi
rotta“ er á veiðum, gefur hún
frá sér sitt óheyranlega kok-
hljóð, sem máske steytir á
smáfugli, flýgur hún þá beint
( á bráðina og gleypir hana, en
slíkt fer aðeins vel í kunnu
j umhverfi, en komi eitthvað
nýtt inn á svæðið, svo sem
eins og vagn eða staur, þá
J veidur það tíðum dauðsföll-
! um í heimi leðurblakanna. —
i Einn dag var t. d. sett hurð
jí dyr jarðhúss, sem leður-
} blökur héldu til í, þessi hurð
varð til þess, að morguninn
eftir lágu flauðar leðurblök-
ur svo hundruðum skipti inn-
an við hurðina, en þær höfðu
flogið á hana og ekki gætt
þess að nota ratsjána, er þær
j ætluðu út um nóttina.
jLeðurblakan er að
deyja út.
J Þvzkur vísindamaður hefir
‘ geit tilraunir með að senda
|út hljóðbylgjur með sömu
tioni og leðurblakan og önn-
ur náttdýr. Hann hefir kom-
ist að þeirri niðurstöðu, að
þessi dýr verða hrædd og ráð
vilt, er þau heyra hljóðið og
vita ekki vel hvaðan á sig
stendur veðrið. Leðurblakan á
aðeins einn unga á ári og ör-
sjaldan kemur fyrir að hún
eignast tvíbura. Og vegna
þess að viðkoma hennar er
ekki meiri en þetta, er þessi
merkilega dýrateguiid að
deyja út í Evrópu.
1 Tímaritinu Time, nýút-
komnu, er stutt grein um norð-
urljósin. Þar segir m.a.: Skýr-
ingar manna á tilveru norður-
ljósanna hafa ekki síður en
sjálf ljósin haft á sér mismun-
andi blæ. Þegar hm fögru og
litskrúðugu tjöld sveipuðu him
ininn, sögðu noiíiurlandabúar
að valkyrjur riðu í útlönd. Indí-
áiiar, búsettir á hinum norð-
lægari svæðum Vesturheims,
héldu að þeir sæju elda galdra-
manna, sem þeir stefndu að ó-
vinum sínum. 1 dag horfa Eski-
móarnir á þessi heimskauts-
Ijós og tuldra í bringu sér um
hamfarir hinna dauðu.
Þannig segir tlimaritið frá
hinum ýmsu viðhorfum þjóð-
flr.kkanna tii norðurljósanna.
Og næst, þegar við horfum á
norðurljósin þeysa í öllum sín-
um fögru litbrigðum um him-
ininn, þá skulum við hafa í
huga að valkyrjurnar eru að
ríða í útlönd og við skulum
muna' að óska þeim góðrar ferð
ar.
TILKYNNING i
í
Fjárhagsráö hefir ákveöið eftirfarandi hámarksverð ^
á unnum kjötvörum:
í heildsölu í smásölu
Kjötfars ... kr. 10.75 kr. Í3.00 pr. kg.
Miðdagspylsur .......... kr. 15.15
Vinarpylsur og bjúgu .. kr. 16.55
13 Söluskattur er innifalinn í verðinu.
kr. 17.20 pr. kg.
kr. 20.00 pr. kg. i
Reykjavík, 20. maí, 1952
í
Verðlagsskrifstofan
fA'.W.V.W.V.V.V.V.V.VAV/.W.V.VASW.VAV.V.Sv
W.'.W.V.V.W.V.V.V.V.V.V.V.W.V.W.V.V.V.V.VM
Höfðaveiði skíraar-
innar í Nýju
Guineu
Eitt af aðal vandamálum
þeirra, sem byggja suðurströnd
Nýju-Guineu, er að finna nöfn
á bcrn sín, þar sem eng%r venju
iegar aðfarir duga viðl nafn-
giftirnár. Hvert barn verður að
fá nafn sitt frá öðru höfði, er
verður að vera laust frá búk
I eigandans. Ef að barnið fær
ekki þannig tilkomið nafn, lít-
ur fjölskyldan á það sem svart-
an sauð og önnur börn vúja
ekki leika sér með því. Þegar
mörg óskírð börn safnast fyrir
í einu þorpi, er farið að hugsa
fyrir ránsferð í næsta þorp.
Vopnin eru hvött og njósna-
menn sendir af stað til að
kynna sér nöfn þeirra manna,
sem fyrirhugað er að taka höf-
uðin af, svo hægt sé að skíra.
Þegar njósnarmennirnir hafa
tilkynnt að þeir hafi kynnt sér
málið, er árásin gerð. Ef árás-
in tekst, er haldið heim með
höfuð fórnardýranna og allt er
i bezta gengi, þar til óskírð
börn safnast fyrir á ný og aft-
ur þarf að fara af stað í höfða-
veiði skírnarinnar.
Yfirlýsing
Samkvæmt gildandi stjórn-
skipun er forseta Islands ætlað
að vera óhlutdrægur þjóðhöfð-
ingi en ekki pólitískur leiðtogi.
Kosning hans, ef ekki er alls-
herjar samkomulag um hana,
á því, að mínu áliti, að vera ó-
pólitísk kosning um menn, en
ekki um stjórnmálastefnur. í
annan stað var ákvörðun mið-
stj. Framsóknarflokksins um
framboð forsetaefnis aldrei bor
in undir mig sem miðstjórnar-
mann.
Af greindum ástæðum tel ég
mig því óbundinn af ákvörðun
miðstjórnar Fi’amsóknarflokks-
ins um framboð forseta.
Blaðið Tíminn er vinsamlega
beðið að birta þessa yfirlýsingu.
Akureyri, 12. maí 1952.
Bernh. Stefánsson.
Enska liðið
(Framhald af 8. síðu.)
landsmeistarana frá Akra-
nesi og munu þeir styrkja liö
sitt með tveimur eða þremur
mönnum frá Reykjavíkurlið-
unum. Fjórði leikurinn verð-
ur við sameinað lið frá KR
og Val 3. júní og sá síðasti
5. júní, annað hvort við nokk-
urs konar landslið, og mun
KSÍ þá velja liðið, eða við
pressulið, sem íþróttafrétta-
ritarar blaðanna munu velja.
Óvíst hvort Lawton kemur.
Enmer ekki aíveg útilokað,
að hinn frægi miðframherji
liðsins, Tommy Lawton, komi
með liðinu, en vegna heim-
ilisástæðna hans hefir hann
ekki getað gefið ákvéSið svar.
Lawton, er sem kunnugt er,
t einn frægasti knattspyrnu-
maður Bretlands og var m.a.
í átta ár fastur maður í lands
, liðinu. Brentford keypti hann j
, í vor frá Notts County. Hins |
(vegar er öruggt að Slater, I
' sem er fyrirliði enska áhuga- j
mannaliðsins, kemur ekki. j
Að þessum mönnum frá-
: töldum koma allir beztu menn
j liðsins, m.a. þeirra Green- (
' wood, sem lék í vor í B-lands- '
liðinu og Bowie, sem liðið er
, nú búið að kaupa frá Fulham.
Árið 1951 keypti Fulham
Bowie fyrir 20 þúsund pund
frá Chelsea. Vegna þrengsla
,er ekki hægt að birta nöfn
þeirra leikmanna sem koma,
en síðar verður það gert ítar-
' lega.
!
GÓLFDI’KAR. C-þykkt
•í MIÐSTÖÐ VAROFNAR
•;rúðugler
I;2ja, 3ja, 4ra og 7 mm.
;* BÚÐARDISKAGLER
ÍHAMRAÐ GLER
■Ibúðarrúður
Bílagler
í fram- og hliðarrúður
í
ÞAKPAPPI
VEGGFLÍSAR
W. C.-KASSAR
lágskolandi
W. C.-SKÁLAR
HANDLAUGAR
Pétur Pétursson
Hafnarstræti 7 — Sími 1219
.w
w.v.v,
ÚRSLITALEIKUR
Vormót meistaraflokks
fer fram í dag kl. 2 e. h.
Þá keppa
Fram - Valur
) Dómari: Þorlákur Þórðarson
Nú dugar ekkert jafntefli.
Komið og sjáið spennandi leik
Mótanefndin.
,»
o
o
o
O
o
o
o
o
o
O
o
o
o
o
o
o
o
o
o
O
ÚR VIÐ ALLRA
HÆFI
Vatnsþétt, höggfrí úr
stáli, einnig úr gulli og
pletti í mjög miklu úr-
vali.
Sendum gegn póstkröfu 11
ÚRA- OG SKARTGRIPAVERZLUN
Magmísar Ásmundssonar & Co.
Ingólfsstræti 3
'W.V,
:■
► w
.".■.V.*-V.W.V.W.V.W.V.WAV.V.W
í
Kosn i ngaskr if stof a
stuðningsmanna
Ásgeirs Ásgeirssonar
Austurstræti 17
Opin frá kl. 10—12 og 13—22. Símar 3246 og 7320
í
A*.W.V.V.V.V.*.W.*.V.V.W.W.V.V.W,W.W/.VAV»
GERIST ÁSKRIFEiVRCK AB
IIMANlJItt. - ASKRIFTASIMI 2323.