Tíminn - 28.08.1952, Blaðsíða 3

193. blað.
TÍMINN, fimmtudaginn 28. ágúst 1953.
3.»
Sextugur: Freysteinn Gunnarsson
Bindindismálafund-
ur í Keílavík
Skák Friðriks Ólafssonar við
skákmeistara Dana, Poulsen
Freysteinn Gunnarsson
skólastjóri er sextugur í dag.
Hann er hógvær maður og yfir
lætislaus, óáleitið prúðmenni
og góður drengur, fágætlega
gamansamur í vinahópi, hlé-
drægur þó, og stundum meir
en vinir hans telja gott, list-
elskur og ,skál£mæltur, til-
lögugóður og fús að leysa
hvérs’ márins vanda, ástsæll
og virtur af nemöndum sín-
um.
• Þótt Freysteinn sé hlédræg
ur maður, h'efir hann orðið
meiri afkasta- og áhrifamað-
Það er engum efa undirorp- í fimmtu umferð á skák- ið Rd7-f8-e6, g7-g6, Re6rg7
ið að drykkjuskapur fer í vöxt mótinu í Helsingfors sigruðu og Bc8-f5.
með þjóð vorri, og það, sem íslendingar Dani með 2Vz—
alvarlegast er, það er æsku- 1V2. Tefldi Friðrik þá við skák 11- BS5-Í4 Kí"'h5-
lýðurinn, sem gengur á und- meistara Dana, Chr. Poulsen, Manni getur auðveldlega.
i an. Enda er þetta að sumu og fer sú skák hér á eftir með sézt yfir að þessi leikur kost-
| leyti eðlilegt, áfenginu er hald skýringum eftir Baldur Möll- ar peð, hins vegar er það gam
iö að þeim af eldri sem yngri er, skákmeistara Norður- alkunn staðreynd, sein allir'
ísland
Drykkj umaðurinn nýtur for- landa:
réttinda, og algeng afsokun
við glappaskotum og ósvíf- j
inni framkomu er: „Hann er i
svolítið kenndur, greyið“, eða |
! „Hann er nokkuð hátt uppi“. Friðrik Ólafss.
I Það er litið upp til þeirra, og
sumir þeirra, sem æskan lít-
; ur upp til og hafa menntað
I sig til að kynnast sálarlífi
' æskunnar og hjálpa henni
. eru fyrirmyndir á þessu sviði.
j Það er drukkið fyrir tugi
Imilljóna, og það eru framin
verk í ölæði, sem aldrei verða
Helsingfors, 14. ágúst.
5. umferð.
Chr. Poulsen
Danmörk
Rg8-f6
e7_e6
d7-d5
Rb8-d7
c7-c6
e6xd5
Bf8-e7
0—0
Hf8-e8
h7_h6
vís og glöggur, og hefir hann Kennaraskólann og síðar , .....
tekið saman kennslubækur, stjórn hans, en hann tók við inÉ, er verður herfang Bakk- ! _®SS1 „lk“r. Ir
sem allur þorri nemanda í ís- því starfi af Magnúsi Helga- usar. stóðuna. Bezt hefir venð ta -
lenzkum skólum hefur stuðzt- syni árið 1929. Engum skólg Þetta er ekki ný saga. Nei,1
yið í námi, ritreglur og set.n- er meiri þörf á því að fylgjast það er hægt að rekja fleiri
ingarfræði, og auk þess hefir, vel með því, er gerist í ýms- alda gamlan ógæfuferil, slysa j
þekkja, en Poulsen virðist
hafa glej'mt aítur þetta ,
augnablikið.
12. Rcxd5 Rh5xf4
En vitaskuld ekki cxd5, Bc7.. .
I bætt. Ungir og glæsilegir
ur en flestir samtíðarmenn j
hans. Hann er mjög lærður í En aðalstarf Frgysteins hef |inenn hverfa brott og enginn
íslenzkum fræðum, smekk- ir verið kennsla hans við getur metið, hvert tjón get-
ur verið að hverjum einstakl-
1. d2-d4
2. c2-c4
3. Rgl-f3
4. Bcl_g5
5. Rbl-c3
6. c4xd5
7. e2-e3
8. Ddl-c2
9. Bfl-d3
10. 0—0
háriri' sámið stafsetningar- ' um greinum visinda, en halda
orðaþók,. sem árum saman var þó fullum tengslum við dag-
einkahandbók þeirra, er legt líf rnanna í landinu og
vanda vildu stafsetningu sína.' hafa á því lifandi skilning og
Þá hefir hann kennt íslenzku þekkingu. Stjórnandi hvers
í Kennaraskólanum undan- j skóla mótar anda hans. Frá
farna áratugi, og orkað þann- i skólastjcrn Kennaraskólans
ig óbeirit á kennsluna í um- ; liggja leyniþræðir til sérhvers
fangsmestu grein íslenzkra barns í landinu, sem nær þeim sjá ekki neitt athugavert við
sögu, sögu um fátækt og i
heimilisófrið, sem allt á sín I
upptök í áfenginu.
Menn hafa verið til og eru
til, sem í sjálfsánægju og
sjálfsréttlætingu lofa frelsi í
þessum málum, tala á móti
bindindi og öllum hömlum og
skóla. Einn þáttur af starfi aldri, viti og heilbrigði, að það
Freysteins fyrir ísl. tungu
er samning dansk-íslenzkrar
orðabókar. Það er stórvirki
mikið, sem aldrei verður þakk
að sem ve'rt ,;er. Fáir hafa
snúið svo nokkru erlendu máli
á íslenzjsa, giyjgu, eftir að orða
bók þessiJtom út, að þeir hafi
ekki leitað þráfaldlega til
hennar og haft af gott gagn.
Það er ékki sízt Freysteini að
þakka, að nú má segja þá
hluti á íslenzku, sem enginn
kunni íslenzk heiti á fyrir
tvéimur 'til þremur áratug-
uní. Frejj’steinn hefir líka snú-
ið' á' íslenzku sæg erlendra
bóka, eru það fræðibækur og
fagrar b'ékmenntir, laust mál
og bundið, og sjálfur hefir
hann” líka ort prýðileg ljóð,
þeirra á meðal þau þörfu ljóð;
er fólk syngur. Þá hefir Frey-
steinn lesið ógrynni af próf-
örkum fyrir aðra menn og
skafið burt margt lýtið af
máli þeirra.
sæki barnaskóla. Að líkindum
hvílir ekki meiri vandi né
ábyrgð á neinum íslenzkum
embættismanni, og sennilega
er ríkisvaldinu ekki vand-
gerðara við neina stofnun en j
Kennaraskólann.
Undir stjórn Freysteins hef
ir starf skólans allt orðið um-
fangsmeira. Skólanum hefir
verið sett ný löggjöf, náms-
kröfur auknar mjög og skóla-
tími lengdur. Ráða Freysteins
hefir notið að við þær breyt-
ingar, en samvizkusemi, hóf-
semi og góðvilji hefir auð-
kennt stjórn hans á skólan-
um. Þessi missirin vinnur
það, að menn fái sér snaps.
Þessir menn eru nefndir hóf
drykkjumenn. Þeir eru hættu
legir fyrir umhverfi sitt, ekki
síður en hinn ölóði maður,
því þótt þeir hafi og geti um-
gengizt áfengi án þess að
verða sér áberandi til skamm
ar, þá er ekki víst að sá næsti
geti það. Hvenær ætli finnist
sá maður, sem var ákveðinn
í því að verða ofdrykkjumað-
ur? Aldrei.
m
Staðan eftir 24. leik hvíts.
13. Rd5xf4 Be7-d6
14. Rf4-e2 Rd7-f8
15. Re2-g3 Bc8-g4
16. Rf3-d2 Dd8_h4
17. Hal-el Ha8-d8
18. f2-f4 Rf8-e6
19. Rd2-c4 Bd6-c7
20. Rc4_e5 Bc7-b6
21. Kgl-hl c6-c5
22. d4xc5 Re6xc5
23. Bd3-h7f! Kg8-f8
24. Bh7-f5 Bg4-h5
En ekki Bxf5, Dxf5 og hót-
ar bæði Dxf7 mát og Rg6f.
25. b2_b4! Rc5-e6
Ra6 er heldur ekki
glæsilegt.
26. Bf5xe6 He8xe6
27. Dc2-h7 Bh5-g6
28. Re5xg6 f7xg6
Hxg6 er ekki hægt
að leika vegna Rf5.
29. f4-f5 He6xe3
30. f5xg6f Kf8-e8
31. Helxe3t Bb6xe3
32. Dh7-g8t Ke8-dT
33. Dg8-f7t Kd7_c6
34. Df7-e6t Gefst upp.
Landnámsfólkið í Hafnarnesi
Myndirnar eru ljómandi
góðar og ánægja fyrir kunn-
|Uga að sjá gamla kunningja.
Þegar ég sá greinina og
. ... , myridirnar í Tímanum 10. ág.
Nu er meiningin að 14. sept. s l vakti það athygli mina.
í haust verði haldmn bindmd 1
ismálafundur í Keflavík. Fyrir
fundi þessum standa stúkan
Vík í Keflavík og stúkan Frón 1 skíúður" Andeý'ög"Æða'rsker
hannaSbvi.aSskMimihlJötil^ ve«m sert vel 0B ''Mzrnestensi
nýjan húsakost, en þess erþennan dag t Keflavík á veg_ skyzt
mjög þorf. O^ka allir sæmi-' um þeirra sem fyrir þessum
legir menn Freysteim goðs (fundi standa.
gengis í því máli. . , . .. . v
1 Klúkkan 1,30 e. h. verður
Eg árna Freysteini, frú hans
Þorbjörgu og börnum þeirra
allra heilla.
Broddi Jóh^nnesson.
Fimmtugur: Óiafur Tryggvason
Fimmtugur er í dag Ólafur
Tryggvason, bókbindari, Rauð
arárstíg 13, Reykjavík. Hann
er fæddur að Hólum í Vopna-
firði og voru foreldrar hans
Tryggvi Heígason og Kristrún
Sigvaldadóttir. Sjö ára gam-
all var Ólafur tekinn í fóstur
urbróður síns, að Syðri-Vik í
guðsþjónusta í Keflavíkur-
kirkju. Klukkan 4 hefst svo
fundurinn sjálfur. Þar verð-
ur flutt fræðsluerindi um
áfengi og annað um bindindi,
bæði verða þessi erindi stutt,
en flutt af færum mönnum
á þessu sviði. Þá verða flutt
Vopnafirði, og var þar öll fjöl- t*ar ávöip ýmsra af þeim, er
skyldan samankomin nema fyrir fundinum standa, stutt,
fram að norðan og
minnir mig á gamla daga,
þegar ég réri á Fáskrúðsfirði
á róðrabátum. Það er og hef-
ir alla tið þótt skemmtilegt
að fá fréttir að heiman og
sjá kunningja og frændur og
æskustöðvar. Greinin er vin-
samleg og ber vott um glögg-
skyggni höf.. Hinsvegar eru
upplýsingar þær er greinar-
höf. hefir haft eftir Sigurðl
Karlssyni ekki nákvæmar.
Uppl. þær er Sig. gefur um
byggð á Hafnarnesi getur
á Hafnarnesi alla ævi, önnur;
en tvær dætur er fluttust
með mönnum sinum búferl-
um eftir nokkurra ára ábúð
á aðra staði.
Ábúendur á Hafnarnesl
1902. 1. Níels Guðmundsson,
2. Lúðvík Guðmundsson, 3.
Björg Guðmundsd., gift
Magnúsi Andresassyni, fær-
eyskum, 4. Kristján Guðmss.,
5. Þuríður Guðmundsd., gift
Daniel Olsen, færeyskum. 6.
Höskuldur Guðmundsson, 7.
Magnús Guðmundsson, 8. Þór
dís Gúðmundsd., bjó á Gvend
arnesi á jarðeign foreldra
sinna, hún fluttist síðar vest
ur á Snæfellsnes, en Þuríður
flutti til Færeyja. Þessi börn
börn Guðmundar og Þuriðar
áttu öll hóp barna önnur en
Höskuldur er var barnlaus og>
Tryggvi. Dvaldist Ólafur þar ■en me® t>eim verður markað- nann varla hafa haft eftir | höfðu systkinin öll grasnyt á
nokkurn tíma, en vann einn nr ti^sangur hans. Þá veiða,Qgrum heimildum en úr
ig á ýmsum öðrum stöðum þar bornar fram tillögur, ef ein- j sagnaþættum mínum. I bindi
eystra. jhverjar koma fram. Svo um 1945 a bls. 43 og 44 er ýtar-
„„ ..................... Árið 1933 fluttis? Ólafur til kvöldið verður skemmtun i íega getið og miklu nákvæm-
að Möðrudal, af hjónunum' Reykjavíkur og vann þar fyrst samkomuhúsinu. Þar verður ara um þau hjónin Gúðm. og
Stefáni Einarssyni og Arnfríði • við bókband hjá bróður sín- ! avarp um bmdmdismal og svo Þuri3ii Sem byggðu fyrst bæ
Sigurðardóttur, en áður hafði! um, er hafði bókbandsstófu verSur skemmtuii, sem verður j aiira j Hafnarnesi. Guðmund
Helgi bróðir hans verið tek-1 að Lóugötu 1. 1938 fór hann yandað til eftir fóngum og að ur fiutti með fjölskyldu sína
irin þangað. ! til bókbandsnáms til Dan- loknum skemmtiatriðum verð ira Hvammi sem er rétt inn
Sama vor var bú -foreldra! merkur og vann hann þá í,U1 dansaÖ'
hans tekið upp vegna fátækt
ar og börnunum fimm komið
fyrir á sitt hverj um staðnum,
og var það Víglundur Helga-
son, föðúrbróðir hans, sem
kom því'. til: leiðar að flæma
bróður sinn af jörðinni. Víg-
lundur bjó að Hauksstöðum,
an við Garðsá og byggði á Nes
mu 1849 og get ég þess í við-
auka við II. bindi mitt.
Börn þeirra hjóna bjuggu
i
Kaupmannahöfn um nokkurn t Fundur þessi er fyrst og
tíma og tók þar próf. Kom fremst ætlaður Suðurnesja-
hann heim til íslands með mönnum og því haldinn í
Brúarfossi 1939, og var það Keílavík. Og meiningin er;_______________________________
síðasta för skipsins til megin ' með honum að sameina þá,!
landsins, því að stríðið var er vita og skilja, að við svo Því raunveruleg gleði hefir
skollið á. Eftir að Ólafur kom búið má ekki standa sem nú j ekki enn komið úr áfengis-
heim vann liann fyrst hjá er, að það er ekki nóg að tala, | flösku, frekar en dúfa úr
en Hólar voru hjáleiga í Hauks i bróöur sínum, en síðan vann það þarf að vinna. Það þarf
staðalandi.
Var Ólafuf í rúm fimm ár
að Möðrudal, en fór síðan til
til Karls Sigvaldasonar, móð
hann í 3 ár í Félagsbókband-! að ná öllum undir eitt merki,
inu. Síðustu árin hefir hann 1 sem vilja bindindi, öllum, sem
unnið hjá Bókfell h.f.
hrafnseggi.
Þess vegna látum Keflavík
urfundinn marka timamót í
vilja, að hér búi heilbrigð þessum málum.
þjóð, hraust og hamingjusöm.
S. V. S.
Gvendarnesi en dálítið var
ræktað á Nesinu sjálfu.
Þurrabúðar fjölskyldur voru
5 á Nesinu í skjóli þeirra
hjóna og á þeirra landi nema'
Stefán Samúelsson á Garðsá
byggði á Nesinu á stykki
Gvendnesinga, þeirra, er áttu
Vz jörðina á móti Gúðmundi
og Þuríði.
Mannfjöldi 1902 var 61 sál
á Nesinu. Guðmundur var
hvorttveggja í senn bóndi;
formaður og útvegsmaður og
hinn mesti atorku- og dreng-
skaparmaður. Hann var hafn
sögumaður, en ekki var hann
launaður fyrir þá stöðu, enda
þótt hann bjargaði mörgunr
skipum frá strandi og úr sjáv
arháska. Útsýni frá Nésinu
er víðáttumikið oe gott, eins
(Framhald á 6. síðu). .