Tíminn - 30.11.1952, Side 4

4.
TÍMINN, sunnudaginn 30. nóvember 1952.
273. blað.
Gurmlaugur Þórðarson, dr. juris:
Bannfærða ræðan
Að beiðni stúdentaráðs baugi hverju sinni og ekki síð við tökum af skarið í því efni,
samdi ég eftirfarandi ræðu, |ur utanríkismálin og önnur ella getur svo farið, að einn
sem ætluð var til flutnings þau, sem snerta sjálfstæði göðan veðurdag verði kveð-
á degi stúdenta, 1. desem- j þjóðarinnar. Það er auðvelt inn upp dómur af alþjóða-
ber, en er stúdentaráðið j að vera í fararbroddi fyrir dómstólnum í Haag þess efn-
hafði kynnt sér hana, taldi; þeim málum, sem allir geta is, að friðunarlínan frá 19.
meirihluti þess hana óhæfa! verið sammála um, hvernig marz 1952 skuli verða fram-
til flutnings. Þá er mér varð
I jós þessi afstaða stúdenta-
ráðs, taldi ég rétt, að hug-
rekja mín „um rétt íslend-
inga í landhelgismálum“
kæmi ekki fram í blaði
þeirra 1. desember, en það
var þá fullprentað, og taldi
eg ekki rétt að stöðva út-
komu þess hennar vegna.
Til þess að koma í veg fyr
ír allan misskilning og af-
flutning þykir mér rétt að
íáta ræðuna koma fyrir al-
menningss j ónir.
★ ★ ★
Frá upphafi landnáms
allt fram á 15. öld bjuggu
íslendingar algjörlega einir
að fiskimiðunum umhverfis
iandið, en á 15. öld tóku er-
íendir fiskimenn að sækja á
íslandsmið. Af því tilefni
voru gefnar út tilskipanir
am bönn \úð fiskveiðum er-
iendra manna við landið.
Var í fyrstu miðað við 8
tnílna breitt belti meðfram
Húsfreyja á Vestfjörðum skrif- lengstum verða. Um það- .'er ekki
ar: i neitt að segja. Þó að útvarpið sé
* gott, getum við samt : ger<fc okkur
„Mig langar til að biðja fyrir eitthvað til afþreyingar. meðan hin
fáein orð vegna þess, sem borg- ir hlusta á sitt eftirlæti: Einhvern
fram skuli fylgt og hvers tíðar landhelgislína íslands 1 firzk kona skiifaði um tónlist í út- tíma þurfum við að hafa stund til
krafizt, eins og t.d. „að endur, og að við eigum ekki meiri
heimta handritin“, en sé um rétt.
varpinu. Það hefir hver sinn smekk að líta í bók. En auðvitað heldur
og þeim verður aö reyna að miðla hver fram sínu yndi.
mál aðræða þar semsjón-j Sumir hafa haldið því fram SS "Sr “ tSsf JmeÍÍS 1 útvarpi* er vinsæi stofpun og
ai mi m eiu e 10 S mn Vlð uiætum ekki spilla við skemmtilegasta útvarpsefnið, þótt góð stofnun. Hins vegar vpnum
og menn ef til vill ekki á eitt skiptaböndum
okkar við
, Breta og það e.t.v. um ófyrir
margt sé þar skemmtilegt og fróð- við að það geti farið bátpándi og
legt. Þaö er ekki víst, að lítið sé erum jafnvel að gera ráð fyrir því,
, sjáanlegan tíma. Það er rétt, hlustað á svokallaða æðri tónlist. að það gæti verið betra áii þess
-r---... - - • — I -i— -- ■-— 1 — -------! i;’ þess
sáttir um, hvers skuli kraf-
izt, eins og t.d. landhelgis-
málið, þá ættu stúdentar ekki' ag yið höfum oft átt góð við- i Er Það alveg víst, að börn og ung- ’ að meiru
síður að láta slík mál til sín 1 skipti viö Breta en hinu mái!ingar vilji ekki heyra hana? Hjá Um allt slíkt.,er gott að menn
+„1,0 I ... , L . . , , ! mér hefir verið ung stulka, 15 ára láti til sín heyrá. En við megum
væri til
kostaö.
ekki gleyma, að þeir hafa
Frá þvi ég skrifaði fyrstu ( eingöngu keypt af okkur fisk,1 þess
, Reykjavlkurbarn, sem hlakkaoi til ekki ætlast til þess, að útvarþið
alla
vikuna aö heyra sin- geti bæði verið vekjandi og hlut-
grein mína um fornan rétt, af því að þeir þurftu hans ^ fóníur á fimmtudagskvöldum. laust á þann hátt, að aldrei komi
íslands í landhelgismálinu í! sjálfir, stundum hafa íslenzk! Pjögra. ára gamia telpan mín, sem þar fram álit eða viðhorf, sem
ir togarar legiö bundnir tím' er svona blátt áfram sæmilega skoðanir kunna að vera .skiptar
unum saman, af því að brezki1 skynugur krakki,. segir stundum um, enda lítil hætta á því, aö þjóð
markaðurinn var óbeinlínis 'upp ur leik slnum. Þegar mamina inni verði allrh talið húghvarf þó
lokaður. ísfisksala okkar tilhei“ar hlustfr á Hachffa hh®:,að slíkt komi íyrir'
stæða hþomlist: „Er þetta ekki ;
Bietlands hefir longum vei 10 mamma?" Eða þá: „Af : Þetta haust hefir verið eimnuna
nokkurs konar happdrætti, hVerjU spila ménnirnir svona vel?“ gott um land alit og þykir ýmsum
þar sem einn slæmur sölutúr Ég held, að slík hljómlist eigi víða sem þeir hafi íengið þar óvenju-
gat eyðilagt ársafkomu tog- ' erindi og er þakklát þeim, sem góðan sumarauka. Nú er nóvem-
arans, sem varð fyrir þvi. Því ópna henni leiðir inn á hvert ís- ber á þrotum, en undanfarin ár
má ekki heldur gleyma, að .lenzkt heimili-“ | hafa veSur oft spillzt með úesem-
y5 hluti verðmætis ísfiskafl- | , . j ber. Um það kunnum við engu að
vprn-mr hpint i hrpvko ! Eff hysff’ a® utvarpið verðl Jafn' spa. en viö gleðjum okkur við goðu
d íeniiui ueint i ^ að flyt;ja efnþ gem msnn meta t,ðlna meðan hún gefst| þó a3
vasa, um leiö og íslenzkur tog misjafnlega. „Nú er konu minni okkur þætti vorblíðan henta betur
ari kemur í brezka höfn,1 skemmt, en mér ekki“, sagði hell- í maí og júní en nóvember.
vegna löndunarkostnaðar og isbúinn við Kvæða-Björn. Svo mun Starkaður gamli.
tolla. — En^inn íslendingur j
má til þess hugsa, að hið geig
Alþýðublaðinu, í september
1951, og þar til nú, hef ég allt
af sannfærzt betur og betur
um það, að á honum eigum
við að byggja baráttu okkar,
við ættum fyrr en síðar að
lýsa yfir eignarétti vorum á
landgrunninu og miða ís-
lenzka lögsögu við a.m.k. 16
sjómílna landhelgi, þ. e. 12
ájómílna viðbótarbelti utan
núverandi friðunarlínu, þar
sem íslenzk fiskiskip megi ein
stunda hvers konar fiskveið-
'ar, leyfum svo hverjum sem
strönd landsins, og margt' er að far& j mál við okkur út
bendir til þess, að um norsk af þeirri iandhelgislínu, en
ar mílur hafi verið að ræða - tii sliks kemur varla um frið-
og hafi landhelgisbelti
þetta því í fyrstu verið allt
að 50 sjómílur, ella 30 sjó-
mílur/ miðað vid danskar
unarlínuna, því að hún er
svo langt innan ísllenzkrar
lögsögu. — Að baki kenning-
unni um þriggja sjómílna
.milur. En frá miðri 17. öld janlhelgisvíðáttu hefir aldrei
allt fram til 1901 var land-• verið aiþjóðleg regla og verð
nelgi^ Islands að réttu lagi. ur ekki héðan af. Enda þótt
16 sjómílur, eða allt fram; Danir 0g Bretar gerðu með
til þess, er Danir og Bretar j sðr slikan samning um land-
gerðu með sér samning am;helgi ísiands 1901, þá komu
þriggja sjómílna landhelgi ■ ísiendingar þar hvergi nærri
við Island. Við brottfall þess og eru þar algerlega ábyrgð-
vænlega vígbúnaðarkapp-
hlaup, sem nú á sér stað í j ?
heiminum endi í stórstyrjöld, j í
en slíkt er því miður hugsan- j ■“
legt og -þá mun Breta ef til j ^
vill iðra þess, að þeir hafi; I;
VWWWWW.VAVW.VJVAVJWAVWAV.'AAVA‘,.W.
Kærar þakkir til allra, sem fóru hlýjum huga um
fimmtugasta hjúskaparaf.næli okkar, á laugardaginn
var.
samnings hlaut réttur Is-
lendinga að verða sá sami
og fyrir gildistöku hans, ef
ekki sá sami og á þjóðveld-
istímunum. Af þessu verð-
ur mönnum ljós hinn forni
eða sögulegi réttur íslands.
G. Þ.
arlausir.
Síðan friðunarlínan var
sett, 19. marz s.l., hef ég ekki
farið dult með þá skoðun, að
ég tel hana enga lausn í land
helgismálinu, síður en svo,
sþví hún útilokar jafnt ís-
lendinga sem erlendar þjóð
RÆÐAN:
Góð vísa er aldrei
of oft
bægt öllum fiskútflutningi Is j Ij
lenlinga frá sínum dyrum, til. $ Steinunn H. Árnadóttir.
markaöa í Ameríku og annars
staðar.
Öðrum blöskrar það, að við
skulum ætla að standa í deil
um við stórveldi. — Sem bet
ur fer hefir samskiptum vest
rænna þjóða farið svo fram,
að við getum nú gert oss von-
ir um, að fá viðurkenndan
tilverurétt vorn. — Hitt er
svo annað mál, að sá dagur
nálgast, að orðið stórþjóð fái
Litla Hvammi 25. nóv. 1952
Stefán Hannesson. •!
r ■ ■ »■ ■ i
aðra merkingu en þá, að þjóð j,,
ir frá togveiðum á umræddu in sé mannmörg, grá fyrir j < i
svæði og er sem sagt ekkert ■ járnum og ráði yfir víðlendujo
kveðin og góð sannindi aldrei, annað en friðunarlína, ágæt ( ríki. Þannig var um Breta í
of oft sögð. Því var það, að ég á sinn hátt, en viðsjárverð að . lok síðustu heimsstyrjaldar,
vildi ekki skorast undan þvíjeinu leyti og það er, ef þjóð-.að í augum lýðfrjálsra þjóða
að segja nokkur orð um land- j in ætlar að sætta sig við | voru þeir stærri en nokkru
nelgismálið, er formaður stúd hana sem landhelgislínu, eins sinni áður, enda þótt hvert ^
j landið af öðru hefði gengið
hig ; undan þeim. Þegar þeir fengu
undirtektir hjá öðrum, sem ’ raesta nauðsynjamál, og ber!enn einu sinni tækifæri til að
entaráðs leitaði til mín, en ' og margt bendir tib
nann hafði fengið daufar j Friöunarlínan var
! II
'I
RANGÆINGAFÉLAGIÐ
heldur skemmtun í Tjarnarcafé mánudaginn 1. des.
kl. 8,30 síðdegis.
DAGSKRÁ:
Ræða: Séra Sveinbjörn Högnason.
Einsöngur, Árni Jónsson
Spurningaþátíur.
DANS.
Aðgöngumiðar seldir í anddyri hússins kl. 1—3 á
mánudag og við innganginn.
Stjórnin

ég hafði þó bent honum á
sem ræðumehn hér um þetta
mál. Hann hafði fengið þau
svör, að málið væri í höndum
ríkisstjórnarinnar, og því
væri ekki rétt að ræða það
opinberlega að svo stöddu.
Þennan hugsunarhátt hef ég
oft orðið var við áður, ekki
aðeins í sambandi við land-
helgismálið, heldur einnig
önnur mál. Minnir hann
einna helzt á andann í ein-
ræðisríkjum, svo sem þeirra
fiitlers eða Stalíns, þar sem
einungis ríkisstj órnin eða
trúnaðarmenn hennar mega
láta í Ijós álit sitt, og stingur
mjög í stúf við þaö; sem tíðk-
ast t.d. í Bandaríkjunum, þar
sem jafnvel starfsmenn ut-
anríkisþjónustunnar gagn-
rýna fyrir opnum tjöldum
gerðir og stefnu stjórnar sinn
ar í utanríkismálum. — Enda
er það einmitt höfuðnauðsyn
að þjóðin öll og ekki sízt ís-
lenzkir stúdentar hugleiði og
xæði þau mál, sem efst eru á
l
^^C?AV.VV.V,.V.,.V.V«V.V.V,V.“.VV.V.V.V.V‘.V.V.W
l
í
að lofa það sem vel er gert. jsyna’ Þeir verðskulduðu
Hins vegar er ljóst eins og j laeitið stórþjóð, í sambandi
hefir komið skýrt fram í ís- Vfð friðunarlínumálið, þá
lenzkum blöðum, að hún er brást Þeim gjörsamlega boga
ekki af öllum talin lokatak- listin og urðu til vonbrigða
mark í landhelgismálinu, en öllum þeim, sem áður höfðu
um það vitnar skýrast for- það er önnur
tystugrein í stjórnarblaðinu Wóð, sem verðskuldar aö
Tímánum, dags. 21. marz s.L, heita stórþjóð, enda þótt hún
en þar segir svo um friðun- ekki mannmörg, og á ég
arráðstafanirnar: j þar við Norðmenn. Þá er
„Það er ánægjulegt spor í brezka ljónið var upp á sitt
rétta átt, en rangt væri þó að bezta °g lét skína í vígtenn-
líta á það sem lokaspor varð urnar> fétu Norðmenn sér
andi stækkun landhelginnar.' hsegt um hótanir Breta og
Hún þarf að vera miklu h°Puðu.ekki af hólmi, heldur
stærri, þótt ekki hafi þótt stóðn fast á rétti sínum og
rétt að ganga lengra að .hikuðu ekki við að leggja |
sinni.“ j deilumálið fyrir alþjóðadóm-j
Þess vegna hefir mér ekki stði> enda þótt þeir hefðu' 4
þótt það koma nógsamlega iitia tru á ÞvI> að Þeir myndu ♦
fram í orðaskiptum íslend- I vinna> hvað Þá _svo glæsilega,
inga og Breta, að friðunarlín sem raun hai’ vitni.
an sé ekki lokatakmark held j íslenzka þjóðin verður að
ur eigi ísland meiri rétt, sem hugsa fyrir framtíð sinni. Ef
sé siðferöilegan rétt til land- til vill verður 16 sjómílna

I
sem a-uglýst var í 74., 76. og 77. tbl. Lögbirtingarblaösins
1952, á húseigninni Vegamótastíg 9, hér í bænum, eign
dánarbús Davíðs Jóhannessonar, fer fram eftir ákvörð
un skiptaréttar Reykjavíkur, föstudaginn 5. deseniber
1952, kl. 2 e. h.
Lýsing á eigninni og söluskilmálar eru til sýnis hjá
undirritúðum.
Upþboðshaldarinn í Reykjavík, 28. nóv. 1952
UW.'.'W.V.WAVJWiWAV.VAVVA'AV.V.VA'.WAAiV
Trésmiðafélag Reykjavíkur
x
grunnsins alls og sögulegan
rétt til 16 sjómílna landbelgi.
Því er ekki seinna vænna, að
landhelgin orðin ónóg; eftir
20 ár og 50 sjómílna land-
(Framhald á 6. síðu.)
tilkynnir hér með, að samkvæmt samþykkt á
almennum félagsfundi og samþykkt trúnaðar
mannaráðs, hefst vinnústöovun hjá öllum
meðlimum félagsins frá og með 4. des n. k.,
hafi samningar þá ekki náðst.
STJÓRNIN
VINNIÐ ÖTULLEGA AÐ CTBREIÐSLU ’ClMANS