Tíminn - 24.12.1952, Síða 12
GLEÐILEG JÓL!
GLEÐILEG JÓL!
Heillar fram fegur
íslenzkrar náttúru
Ijeyiuliirskjöi ©g huldsifólk í kaíflMia. —'
©•sktir vtllidýrsius í kvlsíl á píasiékassa. —
HuMuíélk raer á bát síhussi Isim í IjjörgÍM. —
Ltstama^ai'iiin, srut esi’ fulltrúi jþess ffeg-
ursía «g Itezía í l&jóðarsálhmi
Sendiherra huldufólksins sendiherrann við’ þetta tæki-
býr í höfuðstaðnum, eins og færi.
hinir sendiherrarnir, en Þaö er kaldur vetrardagur
hann er hvorki skráður í á jólaföstu. Við stöndum við
handbók utanríkisráðuneyt dyr Kjarvals og kveðj
isins yfir erlenda sendifull- dyra. Það er sérstakt sláttu-
trúa né í upplýsingalista lag, sem á við á dyr lista-
ráðuneytisins, sem ekki er mannsins. Þrusk heyrist að
heldur von, því að þessi sér- huroarbaki og dimm rödd
stæði sendiherra er engum svarar langt innan úr húsi:
öðrum líkur. Hann er ís- „Komið inn, dyrnar eru opn-
lenzkari en allt,sem íslenzkt ar.“
er, og fulltrúi þess fegursta — Hér er kaffibollinn, hvít
og bezta í náttúru landsins, ur bolli með rauðri rós, varð
þar sem huldufólk og góðar veittur á hvítu lérefti á hillu.
vættir búa í hólum og björg Sjáið þið ekki myndirnar í
um og róa til fiskjar á tungl þessum helmingi, og svo er
skinsbjörtum vetrarnóttum. sérstök mynd á botninum,
Má ég kynna yður Jóhann- sjáið þið?
es Sveinsson Kjarval listmál-' jú, mikið rétt. Líklega er
ara, þar sem hann stendur í huldufólk á ferð á botnin-
hrauninu og málar, með um. Og kannske líka álfar
huldufólkið í kringum sig? eitthvað upp eftir börmun-
Það er „Syngjandi vor“ og um. Bezt gæti ég trúað því,
sendiherrann dvelur með að það sé allt saman hrildu-
þjóð sinni í hrauninu, uppi á fólk.
Þingvöllum, austur í æsku- j Kjarval stendur á miöju
byggðinni, þar sem fjörður- góIfi> hefir hendur á mjöðm,
inn speglast í óteljandi töfra hallar undir flatt og lokar
litum og fjöllin rísa eins og í öðru auga tii hálfs.
þjóðsögunum, ellegar vestur
á Snæfellsnesi eða úti i lönd-
um.
Hann er eins og sumarfugl
— Jæja, trúir þú á huldu-
fólk? Þú ert skrítinn maður.
Hann horfir fjarrænum aug
sem ljónin eða tígrisdýrin
komu saman til að öskra og
öskrandi haus skepnunnar
oröið eftir í kvistunum. Kann
ske hafa iíka villidýrin og
skógartrén vitað vel um þessa
myndsköpun. Og svo berg-
málar þetta alla leið til ís-
lands.
Bergmál í hömrunum.
— Ég var einu sinni að
mála í Þingvallahrauni. Það
var áliðið dags og ég var að
flýta mér að ljúka ákveðnu
verki fyrir dimmu. Þá heyrði
ég mannamál og hugsaði:
Skyldi nú einhver vera að
koma til mín? Nei, ég má
ekki fara að kjafta af mér
allt lag. Ég verð að halda vel
áfram til að Ijúka verkinu.
En mannamálið breyttist í
annarleg hljóð og varð síðast
að hljómlist og kórsöng út úr
hömrunum. Kannske hefir
þetta verið bergmál í hömr-
unum síðan 1930?
Kjarval tekur sér hvíld,
lætur fallast niður á stól
jframan við málaratrönur og
hallar sér upp að stóru mál-
jverki. Hugurinn er kominn
jlangt í burt. Nú dvelur sendi
.herrann hjá þjóð sinni í for-
'skynjanlegum heimum.
í' ; t joL JXLÍ!
Róið inn í bjargið.
I Þá kemur röðin að blaða-
Þegar Kjarval segir frá fólki sínu í húlum og björgum, finn- , manninum, sem kynnzt hefir
ur maður nálægð huldufólks og álfa. þjóð sendiherrans við sjósókn
á fögrum vogi. Það eru 18 ár
síðan. Á björtu vorkvöldi lá
. , . ei L. . u“ ™'llduu= um út yfir salinn þar sem bollans og börmum hans fest'Eg bað fólkið, sem ég var ~ Va v,
mn flygur ut i nat.uruna til * eru á við og dreif ast á ljósmyndafilmunni. Það'með, að stanza, - fór út og ^iðin mður að sjónum þar
að leita að fegurðinni og . , ,,
syngja henni dýrö. Hann hef meö veggjunum og huldufolk
ir þá lífshugsjón að gefa þjóð
sinni fegurð og yndi, og þjóð-
in elskar hann og dáir fyrir
fegurðina, eins og hún elsk-
ar vorboðann ljúfa, sem fer
í sumardal að kveða kvæðin
sín. Þannig er sendiherra
huldufólksins á íslandi.
Leyndarskjöl í sendiráðinu.
Það er mikið unnið í sendi-
ráðinu hans og leyst úr mörg
um erfiðum verkefnum. —
á annarri hvorri mynd í gul-
um og brúnum ævintýrum. jpakkar með silkipappírst
er rifið utan af hverri fiim- gekk lengi um kring, þar sem
unni af annarri og tómir j ég sá hestinn leita haglendis,
Hulduny.ður í hulduheimium falla hægt til góifs, lenda
heyrir sjálfan sig nefndan’ofan á málningarpenslum
og gamlir, frálagðir penslar, eða festast í litarhaugum, gul
fara að dansa á milli litaborð um> brúnum eða biaum á
anna á gólfinu. Umhverfið brettunum eða í sjálfa huidu junum, en sál hestsins er
verður allt að einum huldu- heimana djupt inn í málverk j samt í náttúru landsins og
heimi, þar sem unaðsemdir unum.
tilverunnar birtast í ótelj -!
andi litum. Sendiherra huldu Sál hestsins í náttúru
fólksins, maðurinn með æv- landsins.
sem háir hamrar spegluðust
á sléttum fleti.
Harðfiskur var dreginn úr
bleytingu upp úr djúpinu. —
Þegar fiskurinn færðist upp
að yfirborðinu og sléttur flöt
urinn gáraðist af snærinu,
leituðu augun ósjálfrátt yfir
voginn, þar sem kvöldkyrrð-
, ^ in ríkiti í fegurð, sem aðeins
bilunum. Kannske er þetta verður tii a svo tæru vor-
bergmál fra gömlum tima. Jhyöihi við lygnan vog. Græn-
Muniö þið eftir stóru kvist-;ir geirar Dg inosr deildu lit-
itl-jen þar var ekkert að sjá. Var
þetta hulduhestur?
Já, þjóðin ferðaðist í þús-
und ár á hestunum, en allt í
einu kom þessi hraði með bil
unum i gömlu píanókössun-
um við svart sæbarið grjótið,
intýri hraunsins og huldu-l — Eg var einu sinni á ferð.um? Kvistirnir höfðu mynd og þverhnípt bjargið reis ein-
Stundum koma úr heimi heimana í æðunum, stendur á Þingvallaveginum, og þá sá^Ijónsins ela tígrisdýrsins. Ei iiff Upp af Spegir hafsins.
á miðju gólfi og segir sögur, ég alskapaðan hest stökkva þaö ekki bergmál tilverunnari En gjá þar yar bátur á ferð
meðan huliðsheimarnir, sem út úr bíl, sem fór um veglnni úr írumskögunum? Trén hafa Qa. tveir Uienn undir áruni en
verður úr" Það eru torráðnar birtast okkur a botni kaffi“ út í hvanngræna náttúruna. ikannske vaxið á stöðum, þar kona sat á næstu þóftu t
huldufólksins hin furðuleg-
ustu leyndarskjöl, sem lesa
gátur venjulegu fólki, en
sendiherra huldufólksins skil
ur það allt.
Leyndarskjölin koma eftir
furðulegum leiðum til sendi-
ráðsins. Fyrir nokkrum dög-
um var maður í mesta sak-
leysi að drekka úr bolla sín-
um í kaffiboði einu hér í bæ
og vaknar svo upp við það, að
á botni og hliðum bollans
verður eftir leyndarskjal úr
hulduheimum. En þar sem
nærstatt fólk var þjóölegt og
gott, skildi það strax, að ör-
lögin höfðu ætlað því hlut-
verk það að koma leyndar-
skjölum til skila frá huldu-
heimum.
Skjalið er nú ljósmyndað
og fært í bækur og- sendiherr
ann vinnur að því að fram-
kvæma stjórnarskipanirnar,
sem í því birtust.
„Komið inn, dyrnar
eru opnar.“
Við skulum heilsa upp á
Kaffibolliim, sem maðurinn færði Kjarval — þannig þornaði kaffikorgurinn af sjálfu sér,
engu var breytt. (Ljósm. Guðni Þórðarson). —
'skutnum. Áralagið var skipu
legt og jafnt og áraglammið
lét vel í kvöldkyrrðinni. Þeg-
ar báturinn var kominn al-
;veg upp að hömrunum, var
jafn hratt róið og ekki útlit
fyrir gætilega lendingu við
bjargið. En það heyrðist eng-
■inn árekstur. Báturinn hvarf
(inn í bergið og áraglammið
|dó út í fjarska.
Það var ekki um að villast.
Þarna gátu og áttu engir að
vera á ferð nema huldufólk.
Sagan er ekki lengri. Það
verður enginn þvingaður til
að trúa, en hún er engu aö
síður sönn.
Huldufólkð og þjóðin.
Sendiherra huldufólksins
stendur upp og er kominn til
okkar aftur.
— Mikið átt þú gott að trúa
því, aö huldufólk sé til, segir
hann. Það reyna svo margir
Framhald á 9. síðu