Tíminn - 12.02.1953, Blaðsíða 2

TÍMINN, fimmtudaginn 12. febrúar 1953.
Ilöfum ávallt fyrirliggjandi eftirtaldar. tegundir. af
hinum ágætu M A T A niðursöðuvörum.
BLANDAÐ GRÆNMETI • -..-
GRÆNMETISSÚPA
GULRÆTUR OG GRÆNAR BAUNIR
GULRÆTUR
baunasúpa ;;
FISKIBOLLUR ...
FISKBÚÐINGUR
fást nú í heilum og hálfum dósum
J4.
blað.
80. afmælisdágur Jóns Trausta
Þennan dag fyrir áttatíu ár
um fæddist húsmannshjón-
um að Rifi á Melrakkasléttu,
Guðbjörgu Guðmundsdóttur
og Magnúsi Magnússyni,
sveinbarn. Sá sveinn varð síð
ar einn ástsælasti rithöfund
ur þjóðar sinnar og er enn í
hópi þeirra, sem mest ítök
eiga í hug íslenzkrar alþýðu.
Þetta var Guðmundur Magn-
ússon — öðru nafni Jón
Trausti.
Það er öllum kunnugt, að
hann ólst upp við fátækt á
einum mesta harðindakafla,
er gengið hefir yfir þetta land
á seinni öldum. Þá öðlaðist
hann þegar þá reynslu, er
seinna stuðlaði að því að
skapa bækur eins og Heiðar-
býlissögurnar. Hann þekkti
sjálfur aftökin og fannþökin
og allt það basl og þau bág-
indi, sem íslenzk alþýða átti
við að stríða. |
Guömundur gerðist ungur
prentnemi á Seyðisfirði, en
hélt þaðan út í lönd til að afla
‘ sér þekkingar og víðari út-
sýnar. Upp úr því hóf hann
að rita bækur — fyrsta rit
hans er Heima og erlendis,
sem kom út 1899. 1906 kom
fyrsta skáldsaga hans út —
það var Halla. Síðan rak hver
sagan aðra. Heiðarbýlissögun
‘um lauk 1911, Sögur frá Skapt
áreldunum komu 1912—1913
og Góðir stofnar 1914—1915.
Þetta voru meginverk hans og
þau, sem mestum vinsældum
hafa átt að fagna, en inn á
milli komu svo Leysing, Borg
ir, Tvær gamlar sögur. Síð-
asta bók hans var Bessi gamli,
er kom út 1918. En 18. nóvem-
ber 1918 andaðist Jón Trausti,
aðeins 45 ára að aldri.
Jón Trausti varð aðnjót-
andi þeirrar gæfu, sem ekki
fellur í skaut öllum skáldum,
að hljóta bæði hylli þeirrar
alþýðukynslóðar, er hann lifði
samtíða, og eiga enn, 35 ár-
um eftir lát sitt, svo rík ítök
meðal íslendinga, að bækur ^
hans seljast. ár eftir ár, jafnt
og þétt, og eru stöðugt lesnar
af úngum og gömlum.
Islendingar hafa eignazt
marga góða rithöfunda síðan 1
Guðmundur féll frá, en eng- j
inn skuggi hefir fallið á hann ;
af frægð þeirra. Hans verk j
eru í fullu gildi og verða senni
lega um langa framtíð. Fólk
hefir sótt í þau yndi og skiln- 1
ing á mannlegum örlögum, og
um þau og söguhetjur hans
hefir verið rætt og rabbað á
íslenzkum alþýðuheimilum af
viðlíka áhuga og hluttekn-
SKATAR!
n Grímudansieikar veröa í Skátaheimilinu miðviku-
o daginn 18. febrúar. (Öskudag) kl. 4 fýrir yngri en 16
° ára og kl. 9 fyrir 16 ára og eldri. ~
j j SkátaheimiliS
Guffmundur Magnússon, (Jón Trausti)
ingu og söguhetjur íslendinga | an mann stendur þjóðin í
sagna hinna fornu. Við slík- | mikilli þakkarskuld. ,
í hollenzku hjálparstööinni
Úfvarpið
Útvarpið í day:
8.00 Morsiunútvarp. — 9.10 Veður
fregnir. 12.10—13.15 Hádegisútvarp.
15.30 Miðdegisútvarp. — 16.30 Veð-
urfregnir. 17.30 Enskukennsla; II.
fl. — 18.00 Dönskukennsla; I. fl.
18.25 Veðurfrcgnir. 18.30 Þetta vil
é; heyra! Hlustandi velur sér
hljómplötur. 19.00 Þingfréttir. 19.20
Tónleikar: Danslög (plötur). 19.35
Eesiu dagskrá næstu viku. 19.45
Auglýsingar. 20.00 Préttú. 20.20 ís-
lenzkt mál (Bjarni Vilhjálmsson
eand. ma;.). 20.40 Tónleikar. 21.00
Erindi: Etopía;; síðara erindi (Ól-
afiír ÓJafsson kristniboðih 21.25
Einsöngur: Erna Sack syngur (plöt
ur). 21.45 Frá útlöndum (Jón Magn
ússon fréttastjóri). 22.00 Préttir og
veðúrfregnir. — 22.10 •Passíusálm-
ur (10.). 22.20 Sinfónískir tónleik-
ár (plötur). 23.15'Dagskráíríhk:
'iU ksad ;,v
(Framh. aí 1. siðu).
föt. Börnin hafa mestan á-
huga fyrir leikföngum og
þau eiga líka að dreifa huga
þeirra frá hinum daprari
hliðum lifsins.
Gjöfum komiff til skila.
Þarna er stálpuð telpa við
borðið í fylgd með hávaxinni
hjúkrunarkonu með rauðan
kross á handieggnum. Hún er
búin að færa telpuna í hlý
föt og regnkápu. Að lokum er
komið við hjá leikfangaborð-
inu. Þar er stór brúða, sem
einhver telpan í Hollandi hef
ir gefið til að gleðja einhverja,
sem þörf hefir fyrir gleði og
þarna hefir draumur gefand
ans rætzt. Litla stúlkan bros-
ir í gegnum tárin. ]
Hjúkrunarkonan heldur í
hendina á litlu telpunni
sinni og segir frá því, hvern-
ig hún hafi fundizt ein í
húsi. Foreldrarnir hafa far-
izt. Hún er það stálpuð, að
hún getur sagt frá því,
hvernig flóffið kom og hún
vaknaffi við það, að pabbi
og mamma og eldri systkini
hennar lilupu út til að reyna
að bjarga gripunum út úr
húsunum, en komu aldrei
til baka. Þaff er mikil lífs-
reynsla, sem lítil stúlka hef
ir orðiff að þola í ógnum
fJóðsins. |
Hjúkrunarkonan talar
ensku og telpan skilur ekki
það, sem sagt er, en heltíur
fast utan um brúðuna sína og 1
í hendi hjúkrunarkonunnar,
sem hún setur nú allt sitt
traust á í þessum heimi.
Barnmörg heimili á
flóðasvæffunum.
Það eru mörg munaðarlaus
börn I Hollandi núna, segir
hjúkrunarkonan. Hún hefir
kynnzt þeim mörgum í starf-
inu í hjálparstöðinni. Flestir
hafa farizt í sveitunum og þar
eru ýfirleitt-barnmörg heim-
ili. Er ekki fátítt, a5 hjöriin
eigi 8—12 börn.
Foreldrarnir eða að minnsta
kosti heimllisfaðirinn hefir í!
mörgum tilfellum : farizt við j
að'reyna að bjarga búpéningi
út úr-húsunum. Þess eru mörg j
dæmi að aðeins yngstu börn- I
in hafa lifað og búa nú mun-
aðarlaus á heimilum fólks
víðs vegar um landið.
Eitt af erfiðustu viðfangs-
efnum framtíðarinnar verður
að búa börnunum bjarta fram
tíð. En margir vilja hjálpa.
Venjulega dvelur hrakníngs-
fólkið ekki nema stutt í hjáíp
arstöðinni, oftast aðeins eina
nótt eða það fer samdægurs
út til fóllcs, sem tekur það
inn á heimili sin.
Bílstjórinn, sem ók méc
um morguninn, hafffi hitt
tvo nýja fjölskyldumefflimi,
er hann kom heim til sín
kvöldiff áffur. Maður frá
Rauöa krossinum hafffi kom
ið meff tvö börn sér viff hlið
og kvatt dyra og beðið hús-
móffurina aff taka þau í fóst
ur. Ekkert var sjálfsagffara.
Börnin, sem voru fyrir, voiru
þegar búin aff skipta meff
sér aff nýju leikföngunum
með tilliti til stækkaffrar
f jölskyldu.
Nýr hcpur á leiffinni.
Það er kallað í gjallarhorn
byggingarinnar, að nýr hópur
af langhröktu fólki sé á leið-
inni af flóðasvæðunum, svo
að hjúkrunarkónan kveður.
Ég ætla að vaka í nótt eins og
í fyrrinótt, segir hún og leiðir
telpuna í áttina til austur-
hornsins, þar sem hjúkrunar
konur eru bograndi yfir vögg
um að búa reifabörnum nátt
stað.
Þær ganga hægt og þaff er
eins og litla telpan verffi allt
í einu eins og ofurlítið hik-
andi. Hún lítur á ókunna
manninn, sem hún ekki skil
ur og síffan í augu hjúkrun-
arkonunnar og brcmr veik-
buröa brosi, sem geislar í
tárfylltum augum í grát-
bcígnu andliti. Hún heldur
fasí í hendi hjúkrunarkon-
unnar með rauðum krossi á
hvííum slopp, sem Ieiðir
hana munaffarlausa út í
framtíðlna. —gþ.
SPEGILLINN
1953
Tuttugasti og áttundi árg. Spegilsins hófst með janú-
arblaði þessa árs, en það kom út hinn 20. jan., með út
lits og leturbreytingum, sem virðast falla almenningi
vel í geð. NýÁ áskrifendur frá þessum áramótum að
telja fá í kaupbæti allan árganginn 1951. Sendið á-
skriftargjaldið, kr. 60.00, með pöntun, að minnsta
kosti, ef þér eru utan Rvíkur, svo að hægt sé að af-
greiða liaupbætinn um hæli. Hver árgangur Spegils-
ins er að efnismagni á við 430 bls. bók í Skírnisbroti.
— SPEGILLINN Pósthólf 594. Áskriftarsími 2702,
Reykjavík.
m’#rtst ásknfendui að
3
Vér \iljum vckjja atbygli á því að
pamtanii* í grasfræ «ij* sáðhalra
frarfa að berast oss fyrlr 1. marz
vræytkoniamli.
Samband IsS. ;/
samvinnufélaga
imcuijÁ m í