Tíminn - 11.06.1953, Blaðsíða 4

TÍMINX, fimmtudagin 11. júní 1953-
128. blaff.
Dr. BenjamírL Eiríksson: Önnur grein
Utanríkisviðskiptin 1952
Sölutregða.
Þegar leið undir árslokin
þótti sýnt að nokkur dráttur
mundi verða á því, að öll
framleiðslan seldist úr landi.
Einkum þótti mönnum erfið-
lega horfa með sölu freðfisks-
Heildarframleiðsla freð-
fisks á árinu 1951 nam 30.360
smálestum, en á árinu 1952
37.300 smálestum. Framleiðsl
an varð því tæpum 7.000 smá
lestum eða 23% meiri en ár-
jð áður. En birgðir innan-
lands eru sýndar í eftir-
farandi töflu:
Birgðir freðfisks
í árslok Tonn
1950 7.200
1951 2.500
1952 12.100
Birgðaaukningin nam því
litlu meir en sem svarar aukn
ingu framleiðslunnar. Nú
munu þessar birgðir að mestu
leyti seldar.
Saltfiskframleiðslan 1951
nam 31,500 tonnum, en jókst
í 60,000 tonn á árinu 1952, eða
næstum tvöfaldaðist. Birgðir
saltfisks (miðað við fullstað-
inn fisk) eru sýnd^r í eftir-
farandi töflu:
Birgðir saltfisks
í árslok Tonn
1950 8.400
1951 1.700
1952 10.600
Þessar tölur sýna, að þótt
framleiðslan hefði hæstum
því tvöfaldast á árinu, þá var
meginhluti framleiðslunnar
farinn úr landi um áramót-
in, og að tekizt hefir að selja
langtum meira magn salt-
fisks en árin á undan. Það er
augljóst, að framleiðsla þess-
ara tveggja vörutegunda var
geysimikil á árinu og að erf-
iðleikarnir við að selja freð-
fiskinn stöfuðu af fram-
leiðsluaukningunni.
Skipting útflutningsins eft
ir vöruflokkum er sýnd í eft-
irfarandi töflu- í síðari
flokknum eru þær vörur, sem
fluttar hafa verið út í minna
magni á árinu eða sem fallið
hafa mikið í verði.
um og hæfilegar birgðir
hefðu myndazt. Mest hefir
dregið úr innflutningi vefn-
aðarvöru, og munar 36 millj-
ónum króna á innflutningi
hennar. Irinflutningur ann-
arra vörutegunda er sýndur í
eftirfarandi töflu:
; j i ; j
Annar innflutn., 1951—1952
í milljónum króna
íslendinqabæt ‘v F.Fr ; tir

Sjötugur: Jón Pálsson, Bjarnasföðuni1
(óv)
A-flokkur
Saltfiskur
Harðfiskur
Freðfiskur
Fiskimjöl
Síldarmjöl
Hrogn
Ull
Gærur (1000)
Hvalkjöt
Brotamálmar
Utfluttar vörur 1951—1952
í milljónum króna
1951
M.kr.
B-flokkur
Þorskalýsi
Saltfiskur
ísfiskur
Karfamjöl
Karfalýsi
Síldarlýsi
Saltsíld
Hvallýsi
Kindakjöt
Annað
(v)
1000 T
24,0
1,0
35.8
13.9
5.1
2.1
0,3
200
0,0
0,2
5,2
11,8
52,2
17,4
4,0
11,7
17,4
2,0
0,9
1952
1000 T M.kr.
Samtals
Síðari flokkurinn sýnir, að
útflutningur nokkurra af-
urða hefir mætt miklum erf-
iðleikum á árinu. Lýsið hefir
fallið í verði um meira en
helming. Útflutningur full-
verkaðs saltfisks hefir minnk
að um helming að magni, ís-
fisks um meira en tvo
fimmtu og saltsíldar um einn
þriðja. Útflutningur eftirtal-
inna tegunda hefir minnkað
niður í sem næst ekkert:
karfamjöl, karfalýsi, sildar-
lýsi og kindakjöt.
Útflutningur þeirra teg-
unda, sem taldar eru í B-
flokknum hefir minnkað um
meira en 200 m. kr., þ. e. verk
aður saltfiskur um 33 m. kr.,
ísfiskur um 37 m. kr., karfa-
mjöl og karfalýsi um 46 m. kr.
og síldarlýsi um 65 m. kr.
Á hinn bóginn er svo aukn-
ing útflutningsins á óverkuð-
um saltfiski um 97 m. kr. og
harðfiski um 12 m. kr.
Skipting innflutnings
eftir vöruflckkum.
Innflutningsmagnið minnk
aði á árinu um 3,4%. Minnk-
aði einkum innflutningur
Ekipa (úr 95 i 21 m. kr.) og
64.2
7,7
179,7
27.3
10.7
4,9
11.3
12,5
0,0
0,2
3,18,5
37,2
66.8
70.9
33.7
21.9
72,0
60.8
11.4
12.7
20.7
408,1
726,6
44,4
2.4
29,2
15,7
4.5
2,7
0,4
385
1.5
10,1
8,6
5.3
29,0
2,9
1.3
1,6
11,8
0,9
0,2
161,0
19,6
174,3
32.4
9,7
7,0
10.5
18,4
5,6
7,1
1951 1952
Trjáviður og kork 33 31 í
Brennsluolíur,
benzín o. fl. .. 102 153
Kol 29 27
Efni til litunar, sút 1 1
unar o. s. frv- .. 5 6 j
Gúmmívörur (nema 1
skófatnaður) 15 14;
Trjá- og korkvörur j
(nema húsgögn) 14 25 ;
Pappírsvörur .... 35 31
Sement, gler, leir
o. s. frv 28 34
Málmvörur 34 33
Fóður 19 25
Áburður 16 19
Vélar og áhöld .. 90 103
Skip 95 21
Önnur flutninga-
tæki 14 25
Áhöld vegna hit-
unar, Ijósa og
hreinlætis .... 10 5
Samtals 539 552
Innflutningur neyzlu-
vöru talinn í töflu
hér á undan .. 292 246
Annað 93 113
Alls 924 911
445,6
25,2
33,8
34,0
5.7
4,0
6.8
44 8
2,9
2,9
34.1
194,2
639,8
neyzluyöru. Innflutningur
nokkurra helztu neyzluvara
er sýndur hér á eftir.
Innflutn. helztu neyzluvara
Innflutningur þessara vöru
tegunda hefir því minnkað,
enda við því búizt að hann
myndi minnka, þegar bætt
hefði verið úr brýnustu þörf
Aukningin er mest á olíum,
benzíni og vélum, en minnk-
un á innflutningi skipa. í
reyndinni var innflutningur
olíu ekki eins mikill og skýrsl
ur Hagstofunnar gefa til
kynna, þar sem einn olíufarm
ur, sem fluttur var inn fyrri
hluta árs 1951, kom ekki á
skýrslur fyrr en 1952. Oliu-
innflutningurinn 1951 er því
vantalinn um 15 m. kr., en
oftalinn um sömu upphæð
1952- Þá er og nokkur aukn-
ing á innflutningi sements,
timburs, fóðurs og áburðar,
Innflutningur á rekstrarvör-
um og vörum til fram-
kvæmda hefir því aukizt, en
minnkað innflutningur
neyzluvöru.
Hér fer á eftir tafla, sem
sýnir innflutt magn nokk-
urra þýðingarmikilla vöruteg
í milljónum króna unda. , .
Kornvörur til
manneldis .... 28 30 Innflutningur nokkurra
Sykur 23 22 vörutegunda 1951 og 1952
Kaffi, te, kókó I smálestum
krydd 24 21 Kornvörur 11.596 13 144
Tóbak 8 9 Fóðurvörur 11.443 14.425
Feitmeti og olíur 16 11 Áburður 15.051 15.643
Salt 27.502 35.489
99 93 Sement 32725 45.658
- 5% Kol 68.407 60.076
Brennslu-
Ávextir og grænm. 23 22 olíur 140.628 180.237
Hreinlætis- og Benzín 32752 52.575
snyrtivörur .... 5 6 Smurn.olíur 2.966 3.474
Garn og álnavara 126 90 Timbur, í þús.
Fatnaður 22 22 ten.fetum 1 108.400 1.058.700
Skófatnaður .... 17 13
Eins og áður var mmnst á,
193 153 þá hefir aukning orðið á inn-
— 21% flutningi fóðurvara, salts,
Samtals 292 246 sements, brennsluolíu, benz-
Jón Pálsscn, bóndi á
Bjarnastöðum í Hvitársíðu
verður sjötugur í dag.
Jón er fæddur að Bjarna-j
stöðum 11. júní 1883, sonurj
hinna gagnmerku hjóna, erí
bar bjuggu um langa hríð,
Páls Helgasonar og Þorbjarg-
ar Pálsdóttur, sem andaðist
fyrir tMeim árum síðan, á
hundraðasta og þriðja aldurs
ári. Hún var þjóðkunn kona.
Jón ólst upp á heimili for-
eldra sinna og vann þeim
framan af árum. Átti þó um
skeið aðra húsbændur hér í
nágrenni, uns hann hóf sjálf
ur búrekstur vorið 1924 á Þor
valdsstöðum í Hvítársíðu.
Hafði hann keypt þá jörð.
Giftist hann þá unnustu
sinni Jófríði Guðmundsdótt-
ur, ættaðri hér úr Borgarfirði
og af Mýrum, hinni ágætustu
konu að dugnaði og mann-
kostum.
Vorið 1930 fluttu þau hjón
að Bjarnastöðum og hafa bú
lð þar síðan. Þar urðu þau
fyrir þeirri þungu raun að
missa elsta barn sitt. Þor-
björgu, uppkomna stúlku.
Mátti með sanni segja að
hún væri hvers manns hug-
ljúfi og unnu henni mest
þeir sem þekktu hana bezt.
Mun hún aldrei gleymast
þeim sem þekktu hana allt
frá bernskuárum. ___
Önnur börn þeirra hjóna
eru þau Páll, Guðmundur og
Ingibjörg, öll heima hjá for-
eldrum sínum og öll búin
þeim kostum og atgerfi, sem
er stolt hverra foreldra að
finna hjá börnum sínum.
Öll eru þau í fremstu röð
þess unga og glæsilega hóps,
er við, sem rosknir erum orðn
ir, óskum að erfi landið.
Ég, sem þessar fáu línur
rita, hef þekkt Jón á Bjarna-
stöðum frá því er ég fyrst
man eftir mér. Við höfum
verið, ýmist samdvalarmenn,
eða næstu nágrannar í fleiri
tugi ára, og eru öll mín kynni
af þessum frænda mínum og
vini á einn veg, þann, að
hann reyndi ég jafnan að
bestum hlutum þá er mest
lá við. Og jafnan kemur það
mér í gott skap að hitta þenn
an glaða granna. Gaman
hans,hjálpfýsi haQs og trölla
tryggð eru hlutir, sem alltaf
var gott að vita í námunda
við sig, í fábreytni afskekkts
byggðarlags, ,
Jón óx upp á þeim árum
þegar barnið var hlífðarlaust
látið vinna þau verk sem
orka þess entist til, og þótti
þá engum tiltökumál. Ég
hygg að Jón hafi: ungur tek-
ið til hendi, og má vera að
ósérhlífni hans og vinnuvenj
ur alþýðufólks í sveitum
þessa lands um þær mundir
sem hann var í bernsku og
æsku, mótaðar af, hinni
hörðu lífsbaráttu. .. bessarar
þjóðar hafi lagt honum gigt
í bak og herðar, og . hefir
hún, því miður, löngum ver-
ið honum helzt..trygg. Jylgi-
kona. Að öðru ley.ti ^ hef ir
hann jafnan... verið-r- hinn
hinn heilsuhraustasti,,,pg er
enn. ......
Jörðin Bjarnas.t^iþir er
kostajörð. Það. hygg .ég að
Jón unni henni stórum meir
en öðrum blettum i..yeröld-
inni. Þar hafa börnþeirra
hjóna, Jóns og.Jófriðar, haf-
ið á síöustu árum, stórfelld-
ar umbætur í ræktun.og bygg
ingum. Og ekki hafa þau
hjón sparað þar til sína
krafa. — Ekki á ég aðra ósk
betri Jóni til handá á þessu
afmæli hans, en þá að hann
megi, og það sem fyrst, sjá
fullan árangur þéss starfs
sem þar hefir verið unnið og
er verið að vinna.
Ég þykist vita að ég megi
að endingu, fyrir hönda allra
sveitunga minna, þakka Jóni
samstarfið og allt gott og
elskulegt á liðnum árum.
Megi hann lengi lifa heill
og glaður.
Guðnumdur Böðvarsson
JWWWWWVWWVVWWVWWWWWWWVVWWWVWWVVI
j Hjartans þakkir til allra, sem á einn eða annan hátt
£ glöddu mig með heimsóknum, gjöfum og heillaskeýtum
á sextugsafmæli mínu 5. júní s. 1. Sömuléiðis þakka ég
alla ástúð og tryggð, sem mér og mínum hefir verið
sýnd á liðnum árum. .
Sigrún Einarsdottir.
5
f.V.V.V.V.V.'.VV.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.WAVA
íns og smurningsolíu. Allt eru
þetta nauðsynjavörur til
framleiðslu og framkvæmda.
Auk þess hefir innflntningur
véla aukizt úr 90 í 103 m. kr.
og innflutningur flutninga-
tækja úr 14 í 25 m. kr.
Þökkum innilega auðsýnda hluttekningu og vinsemd
við andlát og jarðarför mannsins míns og föður okkar
ÓLAFS LÁRUSSONAR. -
Björg Carlsdóttir og börn.
Vimtid ötullega að útbreiðslu T f M A NS