Tíminn - 15.11.1953, Blaðsíða 9

260. blaff.
TÍMINN, sunnudaginn 15. nóvember 1953.
9.
Nauðsynlegt, að íslendingar
gæti tanna sinna betur

TORAR
Rætt við Hauk Clausen, tannlækní —
í sumar sem' leið kom
Haukur Clausen hingað til
lands, eftir eins árs dvöl í
Bandarikjunum, en þar lagði
hann stund á framhaldsnám >
í tannlækningiim.
— Haukur Clausen er öll-
urn þorra landsmanna kunn-
ur fyrir frábær afrek i frjáls-
um iþróttum, einkum sprett-
hlaupunum, sem hann náöi
fyrir fáum árum. Ber þar
hæst Norðurlandamet hans í
200 m. hlaupi, 21,3 sek., sem
enn stendur óhaggað, þrátt
fyrir, að nærri því hafi veriö
höggviö s. l. sumar, af Svíum.
Haukur komst oft í úrslit
á alþjóðlegum íþróttamótum
sn. a. Evrópumeistaramótinu,
og aðeins 18 ára gamall varð
hann Norðurlandameistari 1
200 m. hlaupi. Hann átti um
tíma fjölmörg íslenzk met, en
aöeins eitt stendur enn i dag.
En drengja- og unglingamet
hans eru mörg og munu reyn
ast erfið, t. d. 10,6 sek. í 100
m. hlaupi.
Ilættur keppni.
' Er' Haukur hvarf til Banda
ríkjanna, eftir að hafa lokið
prófi við tannlæknadeild há-
skólans vorið 1952 — með
hæstu einkunn, sem veitt
hefir verið, — stóð ha'nn á há
tindi hvað íþróttirnar snerti. t
Hann æfði fyrst í stað vel í j
Bandaríkjunum, en- hætti
svo, þár sem hann hafði ekki;
aðstöðu til að taka þátt í!
keppni.
Síöan hefir hanh' sáma og!
ekkert æft og ólíklegt er, að
maður njóti þeirrar ánægju,
að sjá þennan frábæra í-
þróttamann spretta úr spori
suöur á Melum. Haukur hef-
ir sem sé sett á stofn tann-
lækningastofu og miklar ann
ir koma í veg fyrir þraut-
þjálíun í íþróttum. Tírninn
hitti Hauk nýlega að máli og
fer samtalið hér á eftir.
- — Hlauzt þú ekki styrk til
framhaldsnámsins?
— Jú, ég hlaut styrk til
framhaldsnáms við háskól-
ann í Minnesota á vegum
Instituté of International
Education. Hafa nokkrir aðr-
ir íslendingar hlotið styrk úr
þeim skóla á undánförnum
árum.
— Hvernig líkaði þér dvöl-
in ytra?
— í alla staði mjög vel.
Hefi ég ekki kunnað betur
við nokkra þjóð. Allir virt-
ust boðíiir til 'þess að greiöa
götu 'ma'nns, og gafst mér
gott tækifæri til ■ að ferðast
um.
— Sást þú nokkra þekkta
íþróttamenn á þeim feröum?
— Nei, ekki get ég sagt það
hvað frjálsíþróttamenn
snertir. Hins vegar hef-
ir Mineapolisborg bezta
körfuknattleiksliði heimsins
á að skipa, og sá ég það auð-
vitað oft. Hefir þetta liö unn
ið heimsmeistarakeppni at-
vinnumanna í níu ár í röö.
Góður skóli.
—Hvernig var aðstaða til
náms við skólann?
— Minnesotarháskólinn er
talinn einn albezti skólinn í
Bandaríkjunum hvað mennt
un tannlækna snertir, enda
er aðsókn að honum gífur-
lega mikil og verða margir
| fyrir, að.slanga er sett á bor-
inn. sem spólað er með, og
þegar hann er settur á stað,
er jafnframt þrýst á hnapp
■ og sprautast þá .vatn á bor-
inn og kælir hann jafnóðum.
Hindrar það að borir.n hitni
og minnkar sársaukann mik-
ið.
I — Hvaöa efni notar þú að-
allega til viðgeröa?
— Við tannfyllingu á
framtönnum nota ég ein-
göngu ýmis konar plast-
, eíni og tel ég, að þau reynist
' rnun betur en eldri efni. Hins
vegar er betra að nota postu
línstennur í gerfitennurnar,
auk þess, sem þær eru fallegri
en gerfitennur *úr plastefn-
um.

/
fvri
tjgsœib'u. ■ CýaajiBwAmá. ~.ínsJr
r ioflasteypur
frá að hverfa. Námið er erf-
itt, og tekur sex ár. Yfirleitt|
eru tannlæknar vel búnir und
ir störf sín að námi loknu,1
sérstaklega í öllu því, er að
tanntækni lýtur. Skólinn hef
ir úr nægu fé að spila, á t. d.
fullkomnustu tæki og hefir
góðar rannsóknarstofur og
hæfir prófessorar kenna
hverja grein. Síðari hluta
vetrar var ég ráðinn aðstoð-
arkennari við skólann í sjúk
dómafræðum og sjúkdóms-
greiningu í munni. Reyndist
það mér góður skóli.
— Var rnikiö um tæknileg-
ar nýjungar í tannlækning-
um í Bandaríkjunum?
— Reyndar var ekki mik-
ið um það. Þó má minnast á
hýjung, sem fram hefir kom-
ið í tannsmíöum, hina svo-
kölluðu „implants“. Það eru
gerfitennur, sem festar eru
á neðri kjálka eöa efri
með málmramma og
eru mjúku vefirnir á
kj álkanum síðan saum-
aðir yfir. Geíur þetta góða
raun og er mikil framför frá
því, sem áður var. En sá galli
er á, að aðgerð þessi er mjög
dýr og. er ekki á annarra
færi en ufnamanna að not-
færa sér hana, en vonir
standa þó til að kostnaðurinn
lækki til mikilla nmna í ná-
inni framtið. Tilraunin er
enn á tilraunastigi, en 95%
af aðgerðum hafa heppnazt..
— Komst þú með nokkur
hý tæki heim?
— Jú, þao'má segja. Þar
má t. d. nefna vatnskæliút-
búnað, sem komið er þannig
Gæta tanna sinna illa.
— Þú hefir nú orðið
nokkra reynslu í starfi þíriu
hér. Hvað getur þú sagt mér j
um tennur íslendinga al-
mennt?
— Ja, það er þá fyrst, að
það virðist sameiginlegt með
íslendingum, að þeir gæta
tanna sinna mjög illa. Er þar
mikill munur frá þvi sem erj
í Bandaríkjunum. Þar lætur
fólk tannlækna rannsaka
tennurnar einu sinni til tvisv •,
ar á ári. Frá náttúrunnar j
hendi eru tennúr íslendinga ‘
sízt verri en almennt gerist
•I og veggi, með benzín og rafmótorum
I LUDVIG STORR & CO.
VWVVVWA*AV.^VVAV.W/WAW.V/AV.VV.\\V.VW
■.VAVSW.W.’A\VVA%'A%W.V.,AW.V.W.V.V.W//A
í S
í Utvegsmenn I
Uppsettar sísal fiskilínur fyrirliggjandi.
Verðið hagstætt.
i Kaupfélag Hafnfirðinga
hjá öðrum þjóðum. Hér neyt- 1
veiðarfæradeild — Sími 9292
ir fólk mikils af eggjahvítu-,
efnum, en mikiö af þeim er
t. d. í kjöti og fiski, sem eru
aðalfæðutegundir okkar.
Aðalgallinn er, hvað ís-
lendingar gæta tanna
sinna ákaflega illa. Fólk læt
ur það dragast í ótíma að
leita læknis, og svo loksins,
þegar það kemur, er lítið
annað að gera, en draga úr.
Einkum á þetta við um fólk
úti á landsbyggðinni, en sem
betur fer virðist skilningur
kaupstaðabúa nokkuö vera
að vakna fyrir því, að við-
halda tönnum sínum. Og nú
er nauðsynlegt, að fólk úti á
landsbyggðinni vakni einnig
til meðvitundar um þetta
nauðsynjamál. Það má segja,
að sveitafólk fari yfirleitt í
kaupstaðaferð einu sinni til
tvisvar á ári, og þá ætti ekk-
ert að vera léttara, en að
láta athuga tennurnar um
leið. Þá þarf aðeins aö' panta
tíma hjá tannlæknum nógu
tímalega.
i /'AIAW.V.’.V.W.V.V.V.V.V.’.WAWVAV.VAV^
Okkar kæra systir
HILDUR INGVARSDÓTTIR
frá Laugardalshólum
Andaðist á Landakotsspítala þann 13. þ. m.
Systkini hinnar látnu
LesksýrJng ungmennafélags-
ins BaleSur á Hvolsvelli
r ^vv«V»*»vV»VVA',iifVVVWWV,^<VVVV*«,W,iiV((SV *(
Munið Baðstofu Ferða
skrifstofunnar, þegar
þér þurfið að gleðja-vini
og vandamenn erlendis.
Höfum ávallt fyrirliggj-
andi mikió úrval ís-
lenzkra muna. Útvegum
nauðsynleg leyfi og sjá-
um um sendingar, hvert
sem vera skal.
Gefið vel gerða ís
lenzka muni.
-ji
i!
Baðstofa Ferðaskrifstofunnar
Það hefir allmikið færst í
vöxt á síðari árum að ýmis-
konar félagsskapur hefir
lagt í að æfa sjónleiki og
sýna almenningi. Er þetta
vel, því að bæði er það þrosk
andi tómstundagaman að
æfa sjónleiki og auk þess
eru skemmtanir byggðanna
að jafnaöi svo fábxæyttar, að
fólki ' eru leiksýningarnar
kærkomin tijbreyting. Hitt
er vitanlegt, að verulegum ár
angri geta viðvaningar á leik
sviði aldrei náð. nema að
njóta tilságnar leiðbeinanda.
Ungmennafélagið Baldur á
Hvolsvelli hafði frumsýningu
á sjóixleiknum Spanskflug-
unni eftir Arnold og Bach,
laugardagskvöldið 7. þ. m. að
Goðalándi í Fljótshlíð. Leik-
stjóri og leiðbeinandi var
Höskuldur Skagfjörð leik-
ari, sem æft hafði með flokkn
um þriggja vikna tíma. Hefir
hann áður auk leikstarfa
sinna getið sér góðan orðstír
sem leiðbeinandi. Húsfyllir
var og skemmtu áhorfendur
sér hið bezta.
Gamanleikurinn Spansk-
flugan eftir Arnold og Bach,
er ekki veigamikið leikrits-
verk, en það þarf ærna
fimni og kunnáttu til þess
að gera því svo góð skil að
gamansemi þess njóti sín.
Auðséð var að leikstj órihn*
hafði lagt mikla alúð. og
vinnu í starfið og var leik-
hraðinn góður og framsögn
betri en nxaöur á að venjast
hjá viövaningum í sveit. En
yfirleitt mátti þó segja að
karlmennirnir tækju rösk-
legar og frjálsmannlegar á
hlutvexkum sínum en stúlk-
urnar.
Af einstökum ieikendnm
má einkurn nefna Ólaf Ólafs
son vei’zlunai’mann á Hvols-
velli, sem lék eitt aðalhlut-
verið Klinke sinneppsgerðar
mann með fjöri ogþrótti.
Sama máli gegnir um þá
Guðjón Jónsson veitinga-
mann,- sem lék Wimmer, og
Bjarna Helgason sem lék
Hinrik Meisel, hinn lærða
Assyríufræöing og klaufalega
biðil, báðir af lipurö og skiln
ingi. Þá var og frísklegur og
hressandi blær yfir leik
Magnúsar Sigui’jónssonar,
sem lék hinn harðsnúna
málafærslumann dr. Ger-
lach. Yfirleitt fór sýningin
mjög vel úr hendi, og mtin
flokkurinn hafa í hyggju aö
sýna leikinn viðar um Suður
land. Eiga Sunnlendingar
þar von á góðri kvöldskemmfr
un. Sigurður Eiuarsson