Tíminn - 31.12.1953, Side 4

TÍMTNN, fimmtudaginn 31. dcsembef 1953.
296. blaS.
Við áramótin
(Framhaid af 3. sí5u.) í þessu máli, er þó mörgum En sennilega þarf enginn, sem'
andi þjóSar, þá er auðsætt, hér á landi og annars staðar .nú lifir, að kvtða þvi eða
fagna, að slík breyting verði á
veröldinni meðan hann lifir.
Hervamsarfram•
að bilið miíli þess, sem fram- mjög á móti skapi að hafa út-
leiðslutæki okkar afla, og þess lendan her í löndum siuum.
qprn við evðum er iskva^ileaa Það er ekkert undarlegt við j Við mennirnir erum fast-
stó”t " iþetta, því að herinn er ili heidnir, enda hefir mannkyn'
inauðsyn. Menn eiga einnig ið löngum átt erfitt • með að
| erfitt með að átta sig á þeim átta sig á þessum breytingum
j breytingum, sem eru að ger- meðan þær voru að gerast.
Uvæmdmn má enain ;ast i veröidinni. Við vitum- að Þegar Noregur breyttlst úr
‘ það tók mannkynið þúsundir mörgum smárikjum ættkon-
FJ®® tvetfSÍU sem ára að þróast úr strjálum ætt unga-i heiidarríki, gerðist það
varanlegri tehjultnd flokkum villimanna í menn- með ægilegum og blóðugum
' ingarþjóðfélög. Fólksfjölgun, hildarleikjum. Og forfeður
Eins og fyrr segir veldur 6Umflýjanleg samskipti, vax- okkar og við sjálfir erum
mikil og almenn hervæðing ancii þroski þvingaði rnenn- stoltir af því í okkar sögu, að
þjóðanna aukinni eftirspurn ina á tilíeknuni landsvæðum, ættfeour olrkar vildu ekki lúta
eítir vxnnuafii og skapar þar gem nagsmunir þeirra þessu ofbeidi, þessari skerð-
bráðabirgðayelmegun. En voru sameiginlegastir, til þess ingu á frelsi,V)g þó tók það út
um leið og úr hervæðingun.ii ag rnyn&a þjóðfélög, ófullkom yfir, að þeir áttu að þola al-
dregur eða hún hættxr með in j fyrstu. Og nú teljum við menna skatta til hins sam-
öllu, getur það vaxdxð atvinnu þ8(-ra sv0 sjálfsagt, að, okkur eiginlega þjóðfélags. En ætli
leysi og nýjum gjaldeyriserfið fjnnSf naumast umhugsúnar- okkur reyr.dist ekki erfitt að
leikum. Það er því eitt stærsta verf; ag skerða frelsi okkar finna í dag Norðmann, sem
verkefnið í islenzkum stjórn meg i0gum> reglum cg venj- vildi skipta Noregi aftur í
málum að búa þjoðina andir um Meö i0gum tökum við á mörg smáríki ættkonunga?
þessar breytingar, þannig að oichur hvers annars byrðar.'|Var Noregur nokkuð stærri á
þær valdi henni ekki veruiegu Meg i0gum> er vi5 sjálíir sam'dögum Haralds hárfagra en
tjóni, — því að sennilega þykkjum, göngumst við undir 1 heimurinn er í dag?
mundu þessar breytingar það) að ef við brjótum lcg,
hafa meiri cg hættulegri áhrif reglur um sambúðarhætti j ,
á íslenzkt fjármálalíf en„ hver við annan, megi svipta Frelsi l verzlun og
flestra annarra þjóða. — Síð ojjjjur freLsi, iafnvel ævilangt. J »
ar i þessari grein vík ég nánar Qg aiit þetta gerum við ^ lramhvœmdum
að því, á hvern hátt við eig- f fúslega án umhugsunar, I Eftir þennan útúrdúr sný ég
um að snúast við þessurn Vegna þess að það er svo sjálf j mér aftur að innanlandsmál-
Btærsta vanöa í íslenzku þjóð- sagt tii þess ag gera hf ohijar um. Það er mikið um það tal-
1 allra öruggara, ánægjulegra að og á nokkuð áberandi hátt,
i og - frjálsara. Það er hið und að frelsi hafi verið aukið og
Mervumurvnúlin* 1 arlega og mótsagnakennda við eigi að auka í verzlun og
■R£tt hvkir ræðn hprvarn frelsið, að engin þjöð, enginn Iframkvæmdum. Þetta frelsr
armálin örlítíð Snar þótt einstaklingur getur notið muni leysa úr læðingi mikið
fljótt. verði farið yfir sögu
þess, nema hann hafi í sjálf- j falið afl og skapa almenna
vegna þess, hve mjög þessi um sér valdið tn ^ess að tak' velmeSuu í landinu. Og nú er
mál hafa verið rædd undan- marli:a Það'
farið. | En menn hafa ekki nema á
Slikar umræður eru gagnleg takmarkaðan hátt áttað sig á
talað um fjárhagsráð sáluga
sem eins konar bölvald eða ó-
vætt, sem nú hafi tekizt að
ar og nauðsynlegar. Ég held, því, að þeir lifa í nýjum heimi, þg^eijfveSlÍn'of fram-
kvæmdum eins mikið og
að fáum hugsandi mönnum heimi hinnar miklu byltingar
geti dulizt það eftir þessar á sviði tækninnar. Flugtækn-
umræður, að hlutleysi er in hefir afnumið fjarlægðirn , .. tt„
naumast til í heimi raunvera ar. Menn hafa löngum mælt! mtma' ^ A .
leikans í dag nema hm hlut- fjarlægðir í dogum (dagleið-
lausa þjóð hafi svo sterkar um, klukkustundarferð c. s.
hervarnir og land hennar sé frv.). Vegalengd, sem tók dag!
svo þýðingarlítið hernaðar- að fara áður, tekur nú brocí
lega, að það borgi sig ekki fyr úr klukkustund — og það
ir stríðsaðila að leggja í kostn brot minnkar óöum. Þjóðir, *
framkvæmanlegt er á hverj-
um tíma. Um það ætti ekki að
þurfa að deila. En það væri
j mjög hættulegt, ef með þjóð-
inni þróaðist sú skoðun, að
frelsið eitt geti leyst allan
hennarf vanda, einmitt nú,
þegar henni þarf umfram allt
að vio að taka það a sitt vald. sem áður yoru afskekktar, eru j ^ ’ raöa fram ur
Annað atnð! vmðuú jafn- það ekki lengur. Þjóðir, sem ^ um f st
jósh Við islendingar eigum áður voru fjarlægar hver ann j með öörum hætti,
hf okkar undir þvi, að skipa- an, eru nu orðnar ems nærnj fyrir því> aS
frelsið, þótt gott sé, sé ekki
allra meina bót, eru svo aug-
Síðari hluta heimsstyrjald- j
arinnar og eftir hana áttum I
við íslenöingar svo mikið aí •
erlendum gjaldeyri, að ekki
leioum á Atlantshafi sé í hern hver annari eins og einstakl-
aöi haldið opnum. Fyr.r Vest ingar í meðalstóru ríki áður.
ur-Evrcpuþjóðirnar og Banda Nálægðin krofst nú eins og nærtæ að naumast
nkm er þetta emmg lifsnauð, aður nánari íamskipta, krefst ^ J þurfa að minna a þau.
syn. Fyrir andstæðmga þess- þess, að þjótnrnar taki meira *
ara þjóða í hernaði er það tillit hver ti? annarrar, krefst
jafn nauðsynlegt að loka þes-s þess, að þær eins og einstakl-
um leiðum. Af þessu leiðir með ingarnir í þjAðfélaginu afsali
al annars, að við hljótum að sér gagnkvæ/nlega hluta af
standa með þeim hagsmun- sjálfsákvörðurarréttinum. —:finnast önnur dæmi slíks F
um, sem eru okkar hagsmunir Þjóðasámfélög eru nú ef til þessu landí! Allt var frjálstr
•— og nábúa okkaf um leið, vill að fæðast. Fæðingarhríð- (því að þótt svo ætti að heita, j
meðan þessir nábúar taka rétt irnar verða laugar og sárs- j að 'hemill væri haf ður á inn-I
látt og eðlilegt tillit til okkar. aukafullar á san\a hátt og var,; flutningi, var það ekki þannig
Þrátt fyrir þessar staðreynd *-r þjóöfélögin, som við nú telj í raun og veru, að minnsta
ir verjum við miklum útvarps um sjálfsögð, sáu fyrst dags— kosti ekki fyrir þá, sem stóuU.
tíma og miklu rúmi í blöðum ins ljós. En þegar állar aðstæð: stjórnarmegin. En hvernig
til þess að rökræða þessi mái. ur eru athugaðar, er erfitt að . fór um þetta fre.si? Alit hag-
En vilja nú ekki Þjóðvarnar- sjá aðrar leiðir en þessa þróun fræðinganna fjögurra,
menn og kommúnistar hug- að því að þráða takmarki þriggja úr flokkum þeirra, erj
leiða það, með hverjum við mannanna að geta lifað far-
muntíum standa, ef við vær- sællega og í íriði i þessum
um þjóð austan járntjalds eða Utla heimi.
t. d. eyþjóð í Svartahaíi, í ná- | Sjálfsagt verður lengi auð-
lægð við strendur Rússlands? velt að reisa öldur þjóðernis-
staðið höfðu að ríkisstjórn
inni, og „Ný tíðindi“, sem gef-
in eru út af Verzlunarráði ís-
lands, eru vitnisburðir ekki j
aðeins sérfróðra manna, held- j
Og vilja þeir ekki eínnig tilfinningar og þjóðfrelsishug !ur °S Þeírra> er sízt vildu halla
hugleiða það, hve margar út sjónar gegn þessari þróun.
•varpsumræður yrðu um það Það er sagt og mun verða sagt,
hafðar frá þingi þeirrar þjóð- að tunga og menning þjóð-
ar, með hverj um við ættum að anna muni glatast, sérein-
standa í fjdkingu? Og ei' ein- kennin hverfa. Skotar eru
hver stjórnmálaflokkur ipeð gott dæmi um hið gagnstæða.
slikri þjóð ætlaði sér að lifa Sovétsambandið er tugir
á því að vera á móti því, að þjóða, og þvi er að minnsta
með Rússum yrði staðið, kosti haldið fram, að sérhver
hversu langlífur mundi hann þessara þjóða haldi tungu
verða — og meðlimir hans? |sinni og sinni sérstöku menn
En þótt menn viðurkenni ingu, enda sé beinlínis að því
þá steínu, sem lýðræðist'lokk
arnir hér á landi hafa tekið
unnið af stjórn Sovétsam-
bandsins, að svo megi verða;
á þá, er að málum stóðu. Það
er því ekki á færi neins manns
að hnekkja þessum samhljóða
dómum, en þeir eru á þá lund,
að allt athafnalíf hafi verið
að stöðvast, fjöldi fram-
kvæmda hálfgerður vegna
skorts á peningum innan-
lands og utan til þess að ljúka
þeim. Það var því ekki um
annað að ræða á þessum tíma
en að koma á takmörkun á
innflutningi og framkvæmd-
(Framhald á 6. siðu.)
GLEÐÍLEGT NÝÁR!
S. Arnason & Go.
GLEÐÍLEGT NÝÁR!
Verzlunin Edinhorg.
GLEÐiLEGT NÝÁR!
II. f. Ölgerðin Egill Skallagrímsson.
GLEÐiLEGT NÝÁR!
II. f. Rcesir, Skúlagötu 59.
GLEÐILEGT NÝÁR!
Verzlun Árna J. Sigurðssonar,
Langholtsvegi 174.
GLEÐÍLEGT NÝÁR!
Járnvöruverzlun Jes Zimsen h. f.
GLEÐILEGT NÝÁR!
Hið íslenzka steinolíuhlutafélag.
GLEÐiLEGT NÝÁR!
Davíð Jónsson & Co.
GLEÐILEGT NÝÁR!
V élaverkstceði
Björgvins Frederikssen.
GLEÐILEGT NÝÁR!
'Gísli J. Johnsen.