Tíminn - 23.05.1956, Blaðsíða 8

| j líp’gwnyerðuriiin er mikilsverðnr
aíiliUHUIU'Jlil
Læknni" áminna húsfreyjur oft um
J>að, að áríðandi sé að fyrsta máltíð
dagsins sé nærandi og holl. í ame-
rískum 'lláskóla þóttust næringar-
efnafræðingar komast að þeirri nið-
urstöðu, að vinnuafköst og náms-
hæfni nemenda færu nokkuð eftir
því, hvert þeir létu sér nægja kaffi-
bolla og brauðsneið fyrst að morgn-
inum, eða borðuðu almennilega :<nál-
tíð. Þeim, sem aðeins drukku kaffi,
urðu fleiri mistök á, er leið að há-
degi, heldur en hinum.
Sama efni er rætt í grein í norsku
blaði, en þar er einkum ritað um
mikilvægi morgunverðarins fyrir
skólabörnin. Tannskemmdir verða
ckki eins algengar, ef börnin fá
xétta fæðu og norsku læknarnir
leggja til, að eftirtaldar tegundir
matar séu á morgunverðarborðinu.
Gróft brauð — rúgbrauð og heil-
hveitibrauð. Hrökkbrauð. Smjör.
Mjólkurostur. Lifrarkæfa, síld eða
hrogn. Epli eða hráar gulrætur, íil
að hreinsa tennurnar. Mjólk. Þorska I
lýsi. Það eiga ungir og gamlir að
taka inn aila vetrarmánuðina.
sneiðarnar lagðar saman og annað
hvort vafðar í vaxborinn pappír eða
látnar í plastpoka (nú fáum við oft
matarsalt í ágætum plastpokum), á-
legginu raðað á einn disk, þá íekur
J það ekki meiri tíma að koma góðum
i morgunverði á borðið en lélegum.
j Gulrætuf má skafa að kvöldinu og
vefja þær í vaxpappír eða plastpoka.
Ef brýnt er fyrir börnunum hve
skaðieg sætindi eru fyrir tennurn-
ar, þá ættu tannskemmdir að minnka
j þegar svona fæða er almennt á morg
unverðarborðinu, segir að lokum í
greininni í norska biaðinu „Alle
Kvinner’s".
Danskar konur í Síam
EAO — matvælastofnun Sam-
einuðu þjóðanna, hefir nú í annað
sinn ráðið danska konu til starfa
austur í Síarn. Er hún næringar-
og matvælafræðingur og á að
kenna kónum ýmislegt, sem miðar
að hollari lifnaðarháttum, bæði í
matseld, húsbúnaði og vöruþekk-
ingu almennt.
Brauð er tiltölulega ódýr fæða,
sem veitir líkamanum nauðsynleg
efni, en það á helzt ekki að vera
nýrra en sólarhrings gamalt, þegar
það er borðað. Annars er erfitt að
meita það. Mysuostur getur verið
góður, en tannlæknar álíta, að í hon
um sc of mikill sykur og því skyldi
ekki borða hann nema þegar hráir
ávextir eða grænmeti er borðað á
eftir, en það hreinsar tennurnar. Úr
mjólkurosti fæst eggjahvíta og kalk,
úr lifrarkæfu A-vítamín, úr ln-ogn-
um B-vitamín, úr síld C-vítamín.
Egg og tómatar eru líka ágætt á-
íegg, sem flestum börnum þykir
gott. í mjólkinni eru dýrmæt nær-
ingarefni, ekki sízt meðan að hún
er spenvolg og ný.
Ef brauð er smurt að kvöldinu,
Prjónapoki
Svona pólTá má sauma úr afgöng
iira. Sníðið fjögur stykki eftir teikn
ingunni og saumið saman á röng-
unni, svo að úr verði fóðraður
poki. Auðvelt er að hengja hann
á stólbrík, eða smeygja honum
upp á handlegginn meðan að ver-
ið er að prjóna. Þá er hnykillinn
ekki á ferð og flugi.
Giftingaraldur franskra
síúlkna
Franska stjórnin heíir látið fara
fram skoðanakönnun meðal ungra
stúlkna um það, hvenær þær sjálf-
ar telji sig komnar á giftingarald-
ur. Meirihlutinn taldi, að liæfilegt
væri að ganga í hjónaband þegar
þær væru 23 ára gamlar, en að eig
inmennirnir mættu gjarna vera 25
ára.
Algengast var, að þær óskuðu
að eignast þrjú börn, en að það
fyrsta ætti ekki að fæðast fyrr en
þær hefðu verið tvö ár í hjóna-
bandi. Sjálfsagt var talið, að kon-
an héldi áfram að starfa utan heim
ilis þar til fyrsta barnið fæddist,
en eftir það voru þær sammála um
að þeim bæri fyrst og fremst
skylda til að hugsa um börn og
heimili.
BerSinarböra
Loítleiða
Frá því var skýrt fyrir nokkru,
að Loftleiðir hefðu ákveðið að
bjóða 14 börnum frá Vestur-Berlín
í kynnisför til íslands og að þau
myndu valin af starfsmönnúm borg
arstjórnarinnar í Berlín og umboðs
mönnum Loftleiða í Þýzkalandi.
Nánari upplýsingar hafa nú borizt
í þesu sambandi, bæði um börnin
sjálf og annað, er varðar hina vænt
anlegu heimsókn þeirra.
Yngsta barnið er 11 ára gamallt,
en hið elzta 16 ára, eitt er 12 ára,
þrjú 13 ára, fimm 14 ára og tvö
15 ára gömul. Af Ijósmyndum og
öðrum upplýsingum er auðsætt, að
börnin eru andlega og líkamlega
heilbrigð og mörg þeirra hafa sýnt
sérstakan dugnað eða eru búin
miklum hæfileikum. Þau hafa því
bæði verið valin með hlíðsjón af
að þau væru fær um að þroskast
T f MI N N, miðvikudaginn g3. njgi ,1^,6.
Vestmannaeyjabréf:
Hásetahlutur hefir sjaldae veriS
ójafnari en á þessari vertíS
Margur fagur morgunn efni í síór-
fengleg málverk
ir auðsjáanlega; ekki verið uniijð
fyrir gíg. —,iKenngj;jjnn á „jjáan-
skeiði þessu var Bjarni' i'pnssöh.
Þá minnist ég þess; að 'tvéir
Vestmannaeyjum, 17. maí.
„Ó, hve þú ert morgunfögur",
segir skáldið okkar Eyverja, Sigur-
björn Sveinsson, í kvæði sínu um
Heimaey.
Þessi ljóðorð okkar ágæta 'oarna
rithöfundar og barnavinar komu
mér í hug, er ég reis úr rekkju
og leit út. Glampandi vorsólin er
nýkomin upp og ber yfir skallann
á Eyjafjallajökli. Hún hellir geisl-
um sínum yfir fjöll og fell, eyjar
og sund. Allt er kyrrt og hljótt.
Sjórinn er spegilsléttur. Engan
bát sé ég nú gára hann. Leggi ’ég
hlustir við, heyri ég fuglakvak
frá bergveggjum Heimakletts.
Jú, hlusti ég betur, heyri ég
þungan vélanið. Hann berst mér
til eyrna frá aflvélum rafveitunn-
ar og vélum hraðfrystihúsanna,
sem standa vörð um dýrmæta fram
leiðslu Eyjabúa og verja hana
skemmdum. í hraðfrystihúsunum
hér eru nú geymd verðmæti, sem
nema mörgum tugum milljóna.
Ójafn hlutur.
En nú er dok á um framleiðsl-
una. Nú eru vertíðarlok og tími
uppgjöi’sins. Oft hefir verið meira
í pyngju sjómanna og útgerðar-
manna eftir vertíð hér í kaup-
staðnum en nú. Þó er ekki því að
leyna, að margir hafa borið drjúg-
an hlut frá borði. Hásetahlutur
hér verður ekki borinn saman við
hásetahlut við Faxaflóa. Hér taka
sjómenn hvorki þátt í beitukaup-
um útgerðarinnar né veiðarfæra-
kaupum. Sjaldan hefir hlutur há-
seta verið ójafnari liér en nú. Mér
er tjáð, að hann nemi frá kr.
14000.00 til lcr. 37200.00 eða rúm-
lega það.
Þó skilar einn bátur hásetum
sínum hærri hlut. Það er Gull-
borg. Hlutur háseta þar nemur
nær 50 þús. kr. og gæti ég trúað
því, að það væri hæsti hásetahlut-
ur yfir allt landið á þessari ver-
tíð, með tilliti til alls. Skipstjóri
á Gullborgu er hinn kunni afla-
maður Benóný Friðriksson frá
Gröf hér í Eyjum. Hann hefir
verið aflakóngur hér nokkur und-
anfarin ár. Á þessari vertíð lagði
Gullborg á land 1245 smálestir,
og er það sá mesti afli, sem kom-
ið hefir á einn bát á vetrarvertíð
í Eyjum. Næsti bátur að afla er
Ófeigur 3., og aflaði hann tæpar
900 lestir. Skipstjóri á Ófeigi er
Ólafur Sigurðsson frá Skuld í Eyj-
um. Ófeigur er stálbátur, sá fyrsti,
sem til landsins kom. Þetta er
önnur vertíðin lians. Ef til vill
mun ég síðar drepa á afla fleiri
báta Eyjamanna.
Listsýning — efni í málverk.
Hér á sér nú stað sýning mynda
og málverka, sem má til nýlundu
telja í bænum. Tveir kennarar
barnaskólans beittu sér fyrir því
á s. 1. hausti að stofna til nám-
skeiðs handa áhugamönnum um
myndlist og meðferð lita. Þessir
framtakssömu kennarar eru Páll
Steingrímsson og Bjarni Jónsson.
Sá fyrri er Eyjaskeggi innfæddur
en Bjarni mun vera Reykvíkingur.
af ferðinni og, að vegna örðugra
aðstæðna myndu þau ékki í náinni
framtíð hafa orðið fær um að gera
sér milcinn dagamun.
í gær var haldin samkoma í
Berlín vegna heimboðsins. Fulllrú-
ar borgarstjórnarinnar þökkuðu,
barnakór söng og að lokum voru
sýndar tvær kvikmyndir frá ís-
landi.
Auk þeirrar fyrirgreiðslu, sem
ákveðin er af hálfu Loftleiða með
an börnin dveljast hér hefir þeim
r.ú verið boðið af fræðsluyfirvöld
um bæjarins í skemmti- og kynnis-
för um Reykjavik og nágrenni.
Fyrri hópurinn, sjö börn og
fylgdarkonan, er væntanlegur hing-
að 27. þ. m.
Þeir héldu svo námskeið þetta
fram á vetur og sóttu það milli
20 og 30 manns. Nú ér sem sé
haldin almenn sýning á ,.fram-
leiðslunni". I-Iún er einsdæmi í
sögu Eyjanna. Margar myndir þess
ar eru athyglisverðar, og hér hef-
(Framhald af 7. síðu.)
alstór flutningaskip lagzt að
bryggju í Súgandafirði.
Hefir það mjög mikla þýðingu
fyrir svo Iítið og vaxandi útflutn
ingskauptún, ank þess, sem leng-
ing brimbrjótsins bætir stórlega
aðstöðu bátanna í höfninni við
eyrina. Hefir Eiríkur Þorsteins-
son alþingismaður, unnið að því
að þetta ker fáist til landsins,
þar sem hér er um stórkostlegt
liagsmunamál byggðarinnar að
ræða.
Mikið félagslíf.
Enda þótt Suðureyri sé yngsta
kauptúnið á Vestfjörðum, er þar
þó mikið og fjörugt félagslíf, sem
ungir og gamlir taka virkan þátt
í. Árið 1940 var þar endurstofnað
kaupfélag. Tók við stjórn þess ung
ur maður úr byggðarlaginu, sem
sótt hafði sér verzlunarmenntun
til höfuðstaðarins, en sneri síðan
aftur heim í átthagana. Hefir Jó-
hannes Jónsson kaupfélagsstjóri
stjórnað félaginu með þeim hætti,
að það hefir risið úr litlum efnum
og nú opnað fallega sölubúð, þar
sem vel er séð fyrir góðri þjón-
ustu og einnig byggt með þarfir
framtíðarinnar fyrir augum. Vegna
þess að Súgfirðingar hafa gert
kaupfélag sitt að traustu verzlun-
arrfyrirtæki geta þeir nú gengið
inn í sína eigin verzlun og valið
og keypt í sölubúð, sem er hlið-
stæð því, sem bezt gerist í öðrum
löndum.
Um þessr mundir er félagsfram
listmalarar héðan úr Eyjum hafa
getið sér orð og vakið eftirtekt.
Það eru þeir Sverrir Haraldsson
I og Sveinn Björnsson, sem er ung-
ur í listihrií '".ETeírT én ég eru á
þeirri skoðun, að njálararnir okk-
ar ættu að.-geVa' méi’fca af því eftír-
leiðis én hjngað til áí'Jéggja leið
sína út í Eýjar. pg málá þar. Marg-
ur fagur .sumarmorguninn á
Heimaey og' hamlaiis Óveðirrsdag-
ur haustsiná og atháfnadagur á
vertíð mundi gefa glöggu lista-
mannsauga efni í stórfengleg mál-*
verk.
Með kveðju guðs ög minrii.
Eyverji.
tak að skila öðru hagsmunamáli
byggðarinnar í höfn. Er það bygg-
ing myndarlegs félagsheimilis,
sem byggt er við eldra samkomu-
hús á smekklegan hátt og skapar
ungum og gömlum aðstöðu til
betra félagslífs og fjölbreyttara.
Forstöðumaður þessara félags-
framkvæmda er Hermann Guð-
mundsson, stöðvarstjóri.
Kauptúnið á Suðureyri er ungt
samfélag í ganialli byggð. Menn-
irnir, sem byggðu fyrstu húsin
þar „á mölinni“ höfðu í liuga
stærstu borgir, sem þeir höfðu
spurnir af í veröldinni. Þeir voru
stórhuga og djarfir í atliöfnum
sínum og átökum við óblíð lífs-
kjör, þar sem himinn, liaf og
brattar fjallslilíðar skera tilver-
unni þröngan stakk við fyrstu
sýn. — En samt er hún risin
borgin þeirra við Súgandafjörð.
— Mótorskellirnir bergmála milli
fjalla, þegar bátarnir koma og
fara. — Maðurinn, sem fyrstur
nam hér land, fyrir meira en þús
und ' árum, Hallvarður súgandi,
sem byggðin heitir eftir, kom
þangað úr orrustu við Harald
konung í Hafursfirði. Sjálfsagt
liefir liann flutt með sér í byggð-
ina þá karlmennsku og víkings-
lund, sem þarf til þess að glíma
við úthafsöldurnar út af Vest-
fjörðrum og reisa borgir og blóm
Iegt athafnalíf á mölinni, þar sem
skáldin fundu áður ekkert ann-
að yrkisefni, en fegurð himins-
ins. — gþ.

I GAROINUSTENGUR I
Gardínubönd — hríngir og klemmur |
fVSáSnmg & Jánivörur (
= Laugavegi 23 |
i[niiiiiiiiiiiiíiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiíiiiiii[iiiiiiiiiiiiiiiiiijiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
Unnið að innréttingu á ný[u félagsheimili.
SUÐUREYRI