Tíminn - 29.05.1956, Blaðsíða 6
6
T í M I N N, þriðjudaginn 29. maí 195S,
m,%WT
Ú-'/efandi: Framsóknarflokkurinn.
Ritstjórar: Haukur Snorrason
Þórarinn Þórarinssoa (áb.).
Ckrifstofur I Edduhúsi við Lindargötu.
S'---■: 81300, 81301, 81302 (ritstj. og blaðamenn),
augiýsinf«r 82523, afgreiðsla 232.it.
Prentsmiðjan Edda h.f.
Ótti og örþriíaráð
TjAÐ VANTAÐI ekki.
að andstæðingar Al-
jýóuflokksins og Framsóknar-
flokksins reyndu að bera sig
borginmannlega, þegar fyrst
varð kunnugt um bandalag þess
ara flokka. Kömmúnistar gáfu
því óðara nafnið „hræðslubanda
lag“ og átti nafngift þessi að
tákna það, að flokkarnir hefðu
orðið ásáttir um samvinnuna
fyrir hræðslu sakir. Undir þessa
nafngift var tekið af Sjálfstæð-
ismönnum og Þjóðvarnarmönn-
um.
Með þessari nafngift, sem
andstæðingar bandalagsins sam
einuðust um, hugðust þeir geta
leynt sínum eigin ótta á klók-
. legan hátt. Þeir þóttust vera
hinir vonglöðu og óhræddu
menn. Bandalagsmennirnir áttu
hins vegar að vera hræddir og
vonlitlir.
EFTIR ÞVÍ, sem meira
hefir liðið á kosningabaráttuna,
hefir það komið betur og bet-
ur í ljós, að andstæðingar banda
lagsins hafa ekki getað dulið
þann ótta, sem reynt var að
breiða yfir með hreystiyrðum
og brígslum um hræðslu banda
iagsmanna. Málflutningur Morg
unblaðsins, Vísis, Þjóðviljans,
Útsýnar og Frjálsrar þjóðar
hefir einkennzt af vaxandi ótta
við bandalagið og fylgi þess.
Öllum árásarmætti þessara mál-
. gagna hefir verið beint gegn
því í sívaxandi mæli, svo að
. þau hafa í seinni tíð ekki virzt
sjá annan andstæðing en banda
lagið.
Þessi viðbrögð andstæðinga-
blaðanna eru ekki neitt und-
arleg. Allar vonir þeirra um
það, að bandalagið myndi mæta
misjöfnum móttökum Fram-
sóknarmanna og Alþýðuflokks-
manna, hafa gersamlega brugð-
izt. Þvert á móti hefir það sann
azt, að slíkt samstarf myndi
hljóta beztu undirtektir liðs-
mannanna, ef foringjar bæru
gæfu til að koma sér saman.
Til viðbótar hefir svo fjöldi
manna, er áður fylgdi öðrum
Elokknum, skipað sér um banda
lagið.
Allt hefir þetta valdið því,
að óttinn við bandalagið Jxefir
gripið meira og meira um sig
meðal forustumanna andstæð-
inganna.^^ . ^ ^ ^ ttHlMB
AUGLJÓSASTA DÆMIÐ
um það, hve fullkominni ör-
væntingu þessi ótti hefir valdið,
sr sú krafa, er Sjálfstæðisflokk-
urinn bar fram við landkjör-
stjórn, að hún úrskurði Fram-
sóknarflokkinn og Alþýðuflokk-
inn einn flokk og úthlutaði upp
' bótarsætum samkvæmt því. Hve
fjarstæð og furðuleg þessi ki’afa
sr, má bezt sjá á því, að Sjálf-
stæðisflokkurinn og Bænda-
' flokkurinn höfðu með sér hlið
itæð samvinnu í kosningunum
Á sveíí meS íhaldiim
TljORGUM MUN hafa
þótt það hljóma
einkennilega, þegar útvarpið
sagði frá því, að kommúnistar
Dg Þjóðvarnarmenn hefðu snú-
izt á sveif með Sjálfstæðis-
flokknum og umboðsmenn
, þeirra hjá landskjörstjórn
tekið undir kröfur hans um
að xirskurða tvo elztu stjórn-
;:málaflokka landsins einn flokk.
Þetta þarf hins vegar engum
að koma á óvart, sem eitthvað
íhugar málin. Það er ekki að-
eins í þessu máli, heldur í allri
1934 og höfðu þá engir neitt
við hana að athuga. í umræð-
um, er fóru fram á Alþingi
1953 um kosningabandalagsfrv.
Gylfa Þ. Gíslasonar, héldu full-
trúar Sjálfstæðismanna því
líka hiklaust fram, að slík kosn
ingabandalög væru fullkomlega
lögleg samkvæmt kosningalög-
unum og stjórnarskránni, og
frv. Gylfa væri því þarflaust.
Blöð Sjálfstæðismanna í vor
hafa líka skrifað margt og mik
ið gegn bandalaginu, án þess
að ympra á því einu orði, að
það væri ólöglegt.
Til viðbótar þessu öllu ber
svo síðast, en ekki sízt, að nefna
það, að í kæru Sjálfstæðis-
flokksins er hvergi vitnað í
lagabókstaf, er réttlæti hana.
Ástæðan er einfaldlega sú, að
hún hefir livergi stúðning í
lögum né stjórnarskrá!
AF FRAMANSÖGÐU er það
vel ljóst, að það er hræðslan
við vaxandi fylgi bandalagsins,
sem hefir valdið því, að for-
ráðamenn Sjálfstæðisflokksins
gripu til þess óyndisúrræðis,
sem kæra þeirra til landskjör-
stjórnar var. Það hefir svo
stutt þá til þessa gerræðisverks,
að bæði kommúnistar og Þjóð-
varnarmenn voru orðnir jafn
hræddir og því fáanlegir til að
styðja ofbeldisverkið. Örvænt-
ingin sameinaði þessa þrjá
flokka um að krefjast þess af
landskjörstjórn að fremja
stjórnarfarslegt ofbeldisverk,
er á margan hátt mætti líkja
við hreina byltingu.
Landskjörstjórnin hefir nú
að sjálfsögðu hafnað kærunni.
Margir Sjálfstæðismenn eru
þegar byrjaðir að skammast sín
fyrir kæruna og bera því við,
að hún hafi orðið til vegna um-
mæla, sem þeim hafi borizt til
eyrna og höfð voru eftir manni,
sem er löngu landsfrægur fyrir
önuglyndi og sérvizku og mun
nú byrjaður að kalka í þokka-
bót! En engar slíkar afsakanir
duga til að réttlæta jafn aug-
ljósa tilraun til ofbeldisverks.
Af kærunni má bezt ráða, hvern
ig hér myndi háttað fi’am-
kvæmd kosningalaganna, ef
íhaldið fengi eitt að ráða. Þá
myndi henni ekki háttað ósvip-
að og víða í Suður-Ameríku,
eins og oft hefir verið bent á
hér í blaðinu.
En framar öllu sýnir þetta
ofbeldistilræði hinn taumlausa
ótta andstæðinganna við banda-
lag umbótaflokkanna. Það sýn-
ir betur en nokkuð annað, hve
sterkar líkur eru fyrir því að
dómi þeirra, að bandalagið fái
hreinan meirihluta. Sannarlega
má sú vitneskja vera fylgis-
mönnum bandalagsins hvatning
um að herða baráttuna fyrir
sigri þess, því að hann er viss,
ef þeir liggja ekki á liði sínu.
kosningabaráttunni, sem þessir
flokkar eru á sveif xneð íhald-
inu. Sprengiframboð þeirra í
hinum ýmsum kjördæmum gera
engum gagn nema íhaldinu.
Alveg eins yrði betta eftir
kosningai-, ef þessir flokkar
hefðu oddaaðstöðu. Líklegasta
niðurstaða þess yrði sú, að
ríkjandi glundroði héldist
áfram til hagsbóta fyrir íhaldið
eitt.
Þetta geta kjósendur hins
vegar komið í veg fyrir. Með
því að forðast að veita þessum
á daáskrá á
Hálf milljón Karela krefjast þess að komast
heim á ný - ræða möguleika á nýjum flnsk-róss
neskum landamærum
Þegar Finnar voru neyddir til að afhenda Rússum mest-
an hluta Karelíu með vopnahléssamningunum 1944, mátti
kalla að það vseri dautt land, sem Rússar fengu. Allir íbú-
arnir að kalla mátti, um 430.000 taisins kusu heldur að yfir-
gefa heimili sín og veraldlegt góss en búa við rússneska
stjórn.
Það varð stórfellt verkefni og
vandamál fyrir finnsku þjóðina að
fá öllu þessu fólki hús og starf á
skömmum tírna. En hvort tveggja
tókst, fyrir mikla fórnfýsi og óbil-
andi dugnað.
Þegar styrjöldinni lauk 1945 og
farið var að ræða um friðarsamn-
inga þá og 1946 reyndu Karelar að
korna málum sínum á dagskrá. Þeir
vildu að Finnar reyndu að fá land-
ið á ný með samningum. En til-
raunir í þessa átt fundu engan
hljómgrunn. Það var talið gersam
lega tilgangslaust, jafnvel hættu-
legt. Máliö var síðan ekki rætt op-
inberlega. Paasikivi forseti lét
það á sér skiljast, að hann teldi
óviðurkvæmilegt að ræða frekar
um að Karelar gætu horfið heim á
ný. Þar með féll járntjaldið þungt
til jarðar á landamerkjum Finna
og Rússa. Menn fóru að reyna að
sætta sig við þá hugsun, að Karcl-
ía mundi um aldur og ævi lúta
rússneskum yfirráðum, þar á með-
al finnsku bæirnir Viipuri, Sorte-
vala og Kákisalmi.
Breyttur tónn.
Nú á síðustu tímum — síðan
nýju stefnunni svonefndu skaut
upp á yfirborðið í Rússlandi — hef
ir orðið veruleg breyting í þessu
efni í Finnlandi. Mörg finnsk blöð,
sem eru hlynt Karelum, halda því
nú fram, að opinberar og málefna-
Jegar umræður um málið séu ekki
aðeins mögulegar og leyfilegar
heldur líka nauðsynlegar. í beinu
framhaldi af þessum skrifum var
það svo, sem Þjóðarsamband Kar-
ela (Karjalan Liitte) sem er sam-
band flóttaíólks, samþykkti álykt-
un í málinu á ársþingi sínu 23.
api-íl s. 1. í ályktuninni er m. a.
komist svo að orði:
„Óskin um enöurskoðun þeirra
pólitísku samninga, sem gerðir
hafa verið í milli Finnlands og
Sovétríkjanna, liefir lengi lifað
í brjósti karelsku þjóðarinnar.
Og mögulcikarnir til þess að fá
fram endurskoðun hafa líka stór-
aukist eftir atburði s. I. sumars,
er Porkkala-svæðið vai- afhcnt aft
ur og þar með staðfestur góður
vilji Sovétstjórnarinnar. Fram-
lxald þessarar stefnu gæti leitt til
þess, að Karelía yrði aftur feng-
inn sinn upphaflegi, sögulegi og
þjóðréttarlegi réttur og sú er ein
lægasta ósk gjörvallrar karelsku
þjóðarinnar. Þess vegna her að
rannsaka nákvæmlega, að hve
nxiklu leyti aðstaðan er nú breytt,
sú aðstaða, sem Sovétríkin töldu
réttlæta að hernema Karelíu af
lxerfræðilegum ástæðum.“
Þessi ályktun Karela hefir vakið
mikla athygli og hefir verið til um-
ræðu i blöðum og á mannafundum
síðan. Er heldur ekki að undi-a,
þótt slík ályktun sé umtalsverð,
þegar nýliðin er sú tíð að þctta
mál þótti þannig vaxið að varla
mætti nefna það uppháít. Nú er
rneira aðgert en nefna það. Nú er
sett fram skýr og afmöi-kuð ósk
eða tillaga.
Og aðalstuðningsblað Kekkon-
ens forseta, bændablaðið „Maa-
knnsa“, hefir lýst samúð með
ályktun Karela. Hins vegar er
lxeldur enginn hörgull á þeún,
sem vilja að varlega sé farið og
ekki rasað um ráð fram. Karel
um sc bezt að hafa hægt um sig
í bráð, ef nokkur von eigi að
vera um árangur. Nú í þessuxn
mánuði gekk nefnd Knrela á
fund Kekkonens forseta, að
ræða málið við har.n.
Þróunin í Karelíu síðustu árin.
í framhaldi af þessu er fróðlegt
ar, sem hafa sérstök erindi a5
reka í Leningrad, hafa fengið að
koma við í Viipuri. enda ster.dur
bærinn við járnbrautina í milli
Helsinki og Lcningrad. Þessir Fir.u
ar hafa farið um bæinn og sumir
hafa auk heldur getað tekið Ijós-
myndir. Og hvað hafa þeir svo séð?
Bærinn er lítið breyttúr frá því
sem hann var, er Rússar tóku vlð
honum 1944. Þá. var hann mjög í
rústum vegna stríðsins. Engin end
urreisn hefir átt sér stað. Þessi
gamli og sögufrægi höfuðstaður
Karelanna, sem eitt sinn iðaði af
lífi og starfi, er orðin daufleg og
þýðingarlítil landamærastöð.
AÖeins Hiipuri og Nesið,
Sama máli gengir um Karelska
nesið svonefnda, sem var vettvaixg-
ur stríðsins og sést frá járnbraut-
inni. Þar virðist flest með sama
sniði og það var, þegar Rússar her-
tóku landið. En allt landsvæðið fyr
>r. norðan ViÍDuri er lokað land.
Þar hafa engir Finnar fengið að
koma. Þeir vita ekkert, hvernig
þar lítur út. Af þessu draga sumir
þá ályktun. að verði um að ræða
að heyra, hve Finnar vita um þró að fá aftur Karelíu verði það aldrei
un málá í Karelíu síðan landiðlandið allt heldur aðeins Viipuri
komst undir rússneska stjórn. Aog"Nesið. Á þeim grundvelli þykj-
allra síðustu tímum hefir það komast ýmsir eygja möguleika til nýrra
ið fyrir, að nefndir eða einstaklingsamninga.
Karelía er landsvæði það, sem liggur í suoaustui horni Finnlands, í miill
svörtu iinunnar og punktalínunnar.
íslendingar og Óiympíuleikarni!
sprengiflokkum stuðning, en
fylkja sér þeim mun fastar um
bandalag umbótaflokkanna,
geta þeir komið í veg fyrir, að
þessir flokkar geti framvegis
lagzt á sveif með íhaldinu svo
að nokkru nemi. Vissulega ætti
þetta að vera takmark allra
þjóðhollra og vinstrisinnaðra
manna í kosningunum.
— Fyrri grein —
Upp úr þátttöku íslands í Vetr-
ar-Ólympíuleikunum í Cortína í vet
ur spunnust nokkrar umræður,
blaðaskrif og jafnvel útvarpser-
indi um það, hvort íslendinguni
væri ekki vansæmandi að taka þátt
í Ólympíuleikunum nxeð eins lé-
legri frammistöðu eins og þeir
hefðu sýnt á Vetrarleikununi.
Fannst sumum þeirra blaðamanna
— því það voru aðallega þeix-, auk
eins iþróttaleiðtoga, er ræddu mál
ið frá annarri hlið — þáttaka
íslands óhæf, þjóðinni til skamm-
ar og heiðri hennar teflt í voða
með slíku. Fæi'ðu þeir þá ástæðu
fyrir þessu viðhoríi sinu, að frétt
ir hex-mdu, að íslenzkir keppend-
ur hefðu verið síðastir allra í
keppninni og væri slíkt hin mesta
hneisa. Var ólvmpíunefnd álasað
fyrir þetta og fleira.
(Grein þessi er ekki svar við
þeim ádeilum, en tekur til at-
hugunar — frá hinni hliðinni —
sum þau atriði, er þar var kastað
fram með nokkrum þjósti).
Þó skal því kröftuglega móímælt,
að íslenzkir keppendur hefðu verið
síðastir, aö undanskildri einni
keppni, annarri göngunni, heldur
stóðu þeir sig oftast mjög sæmi-
lega, og einn keppandinn, Eysteinn
Þórðarson, með ágætum í hinni
afarhörðu og erfiðu keppni sém
aípagi-einarnar voru. Eir.nig stóð
hinn eini kvenkeppandi okkar,
Jakobina Jakobsdóttir, sig með
prýði, þóit hún yrði fyrir óheppni,
eins og fleiri stallsystur hennar.
Því miður var enginn möguleiki
til að prófa hæfni keppenöa hér
heima. þvx snjólaust var um allt
land langt fram eftir vetri, varð
því að senda þá, sem líklegastir
þóttu, utaxi, til að fá þennan mæli-
kvarða. Var farið eftir tillögum
Skíðasambands íslands í þessu
efni — er aðallega varð að styðjast
við árangra frá fyrra vetri um geta
væntanlegra keppenda — og
Framhald á bls. 8